<گفت و گو> الگوی خوبی برای توسعه اجتماعی است







«اشتفان شلتس»، سفیر اتریش در ایران ضمن اشاره به روابط دوکشور و زمینه‌های تقویت آن از اهمیت گفت‌وگو و فلسفه در ایران گفته است. او روز 23 تیرماه و به مناسبت «روز گفت‌وگو و تعامل سازنده با جهان» در مرکز فرهنگی شهر کتاب سخنرانی داشته که متن آن در ادامه آمده است:
از  موقعیت به دست آمده خرسندم تا چند کلمه‌ای در آغاز این جلسه در «روز گفت‌و‌گو و تعامل سازنده با جهان» صحبت کنم این جلسه به علت اینکه درباره گفت‌و‌گو است، اهمیت زیادی دارد. دولت اتریش در بسیاری از مناسبت‌ها اظهار داشته که ایرانی‌ها همگی موافقند که انتفاع اقتصادی خوبی از توافق هسته‌ای وین بردند. می‌توان گفت که برجام به طور جدی در تلاش برای باز کردن راهی برای ارتباط ایران با جهان بود. این توافق، مذاکره‌ای بود که در وین انجام شد و مهم‌ترین توافقی بود که در این سال‌ها با گفت‌و‌گو به دست آمد تا از تکثیر بیشتر سلاح‌های هسته‌ای جلوگیری کند و ثبات را به منطقه خاورمیانه و اطراف آن بازگرداند.
امروز به طور اتفاقی من مقدمه این توافقنامه را دوباره خواندم و دو مقوله کلیدی در آن دیدم و برخلاف آنچه مخالفان ادعا دارند ایران هنوز پایبند به آن است. اجرای برجام این اطمینان را خواهد داد که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است و مهم‌تر از آن این است که این صلح‌آمیز بودن، تأیید شده است. ایران تحت هیچ شرایطی در آینده به دنبال توسعه یا به‌دست‌ آوردن سلاح‌های هسته‌ای نیست.  این اتفاق منحصر به فردی در تاریخ است که ایران بعد از 15 سال سختگیری، پای میز مذاکره و گفت‌و‌گو بیاید و بدون معطلی مالکیت سلاح‌های هسته‌ای را فراموش کند تا به مشارکت در زمینه اقتصادی در ابعاد گسترده خود بازگردد. امروز ما در مقابل همتایان و دوستان ایرانی خود ایستاده‌ایم و حرفی برای گفتن نداریم و تلاش می‌کنیم تا عملکردمان را در قبال قولی که داده‌ایم توضیح دهیم. اتریش کشور کوچکی است و برای عادی‌سازی تجارت در ایران دو استراتژی را دنبال می‌کند: ابتدا، در سطح ملی ما باید یک بخش موفق و بالنده با مشارکت دوجانبه ایجاد کنیم که روی موضوع اقتصاد تکیه داشته باشد. دوم، استراتژی همکاری منطقه‌ای را با بعضی از استان‌های خاص داشتیم.
در 9 بخش با هم همکاری داشته‌ایم: در بخش تجدید انرژی، تقویت مدیریت توریست، افزایش کیفی خدمات و فوریت‌های شهری، حمایت از اموال فرهنگی در درگیری‌های مسلحانه، پذیرش کوهنوردان ایرانی در انجمن‌های مشابه اروپایی‌، ایمن‌سازی جاده برای کلوب‌های اتومبیلرانی، همکاری سیستم‌های نظارتی‌مان و در آخر کوشش برای مبارزه با قاچاق انسان و دارو در جاده ابریشم. حال برمی‌گردیم به بخش دوم استراتژی دولت اتریش: از سطح ملی به سطح استانی می‌رویم از زمانی‌که من به عنوان یک دیپلمات برای دیدن تهران به عنوان یک پایتخت آمدم؛ مأموریت بازدید از استان‌های مختلف را داشتم که تاکنون به 16 استان سفر کردم. عموماً این سفر به این صورت است که: ابتدا من یک گفت‌و‌گو با مقامات محلی برای همکاری در آینده برای دو یا سه بخش خواهم داشت. سپس من نتیجه مذاکره‌ام را با بررسی اوضاع اقتصادی آنجا به فرماندار خواهم گفت  و سپس باید مورد تأیید رسمی قرار گیرد.
با این رویکرد دوگانه که بر پایه گفت‌و‌گو و مذاکره است، دولت اتریش در تلاش است تا ارتباطات اقتصادی و تجاری عادی با ایران برقرار کند. آنچه من دیدم و اصولاً دیده نمی‌شود تأثیر متقابل بین تمدن ایران و اروپا است که با گفت‌و‌گو و تعامل از هم اثر می‌پذیرند. هنوز فلسفه یک عنوان عمومی برای مطالعه در ایران است. قبلاً در دانشگاه‌های سبک غربی، فلسفه رشته اصلی تحصیل در سمینارها بود. مقایسه بین چاپ کتاب‌های فلسفی که هم اکنون در ایران چاپ می‌شود با دیگر کشورها نشان می‌دهد که ایران رتبه اول نشر در زمینه کتاب‌های فلسفی را دارد. اخیراً من یک تئاتر بی‌نظیر  به نام «سقراط» در تالار وحدت به کارگردانی حمیدرضا نعیمی دیدم. فرهاد آئیش نارنین بخوبی برای حضار ایرانی، ریشه‌های ایرانی در فلسفه غرب را در دغدغه سقراط از محدودیت در دموکراسی و تکرار این ایده شرقی را به نمایش درآورد.
این برای من بسیار الهام بخش بود و باعث شد تا به کتابخانه بروم و آنجا مدرکی پیدا کردم دلیل بر اینکه فیلسوف پیشا سقراطی، هراکیلیتوس در افسوس که  تحت نفوذ ایران بوده متولد شده است و فیثاغورس احتمالاً برای مدتی در بابل زندگی می‌کرده. تمام این سخنان به اینجا ختم می‌شود، ایران کشوری است که در آن گفت‌و‌گو ارزش دارد و این الگوی خوبی برای توسعه اجتماعی است. از طریق ارتباطی که با دانشگاه‌های ایرانی دارم بسیار خوشحالم که بگویم  آنها در سطح بالایی از نظر کیفیت علمی قرار دارند و مؤسسات عالی ایرانی در حال مبادلات علمی با هم هستند و این یافته‌های علمی روی توسعه سیاسی کشور تأثیر می‌گذارد. مدیریت علمی و آموزش مشترک مشوق و ارتقادهنده حکومت به سطوح بالاتر است. بنابراین ثبات و پیشرفت، توسعه اجتماعی بیشتری به دنبال دارد و علیرغم آشفتگی‌های منطقه متوقف نمی‌شود. دستاوردهای زیادی در این 40 سال حاصل شده است. این تحولات مرهون تکیه بر فناوری ملی و ایجاد رقابت در بازار داخلی است و الگویی برای منطقه بزرگ خاورمیانه است. اتریش آماده همکاری با ایران برای تغییر از یک جامعه تجاری و خریدار به جامعه‌ای تولیدکننده و فروشنده است. اتریش می‌تواند در  مناطقی که ظرفیت توسعه و تجارت دارند، مشارکت و همکاری کند.  در پایان سخنم را با این نکته به پایان می‌برم، شاه اسماعیل اول و امپراطور چارلز پنجم در 1510 همکاری ایران و‌هابسبورگ را آغاز کردند. اتریش 500سال پیش برای ایجاد همکاری همپای ایران شد و مشخصاً دوره تاریخ مدرن ایران پدید آمد. شاه اسماعیل در جنگ چالدران در 1514 بسختی شکست خورد و این شکست زمینه‌ای برای موفقیت در ایجاد اصلاحات ساختاری ایران شد. بنابراین احیای ایران به عنوان یک قلعه اقتصادی بین شرق و غرب با یک دولت ملی کارآمد و بوروکراسی که بر پایه رسیدگی و توازن است، همچون دولت رسمی شاه اسماعیل امکانپذیر است.