ژوبین صفاری تهی‏شدن از معنای فساد و شفافیت

ژوبین صفاری- مبارزه با فساد و ایجاد شفافیت دو مفهوم پر‏کاربرد در بین رسانه‏ها و البته مسئولان کشور است. مفاهیمی که وجودشان در ساختارهای اقتصادی کشور در برهه‏‏هایی از تاریخ معاصر به کلی انکار می‏شد؛ امروز بسیار پرکاربرد شده است. اما از پس این پرکاربردی این گونه مفاهیم چه نتیجه‏ای حاصل می‏شود؟ بی‏تردید اقدامات اخیر در مقابله با برخی مفاسد اقتصادی بالذات امر پسندیده‏ای است. اما اگر بخواهیم به مفهوم فساد و مقوله شفافیت در بستر جامعه‏شناختی بپردازیم، باید گفت که این دو مفهوم به نوعی در لایه‏های اجتماعی ما جا خوش کرده است. اگر مفهوم فساد را در رجحان منافع شخصی بر منافع سایرین تعریف کنیم باید گفت که بسیاری از رفتارها در جامعه ما و در هر سطحی در دایره فساد گنجانده می‏شود. این برتری منافع البته زمانی شکل فساد به خود می‏گیرد که نقصان منافع دیگران را به همراه داشته باشد. با این همه جامعه امروز ایران متاسفانه در همه سطوح اجتماعی خود دچار این معضل شده است. مصداق این گزاره را می‏توان در هر جمعی یافت، از کاسبی که برای تحویل جنس خود پول بیشتر از حقش دریافت می‏کند و یا کسی که برای ارائه خدمتی در برابر میزان معینی از دستمزد کم‏فروشی می‏کند تا کاندیدای انتخاباتی‏ای که نزدیک انتخابات با خریدن یک دستگاه بیمارستانی کارناوال راه می‏اندازد؛ در دایره فساد قرار می‏گیرند. اما این معضل فراگیر درست جایی رو به انحطاط می‏رود که از اتفاق مبارزه با آن تبدیل به یک شعار می‏شود. در واقع تبدیل شدن آن به شعار منجر به تهی‏شدن از معنای آن می‏‏شود. در این شرایط اگر مبارزه‏ای هم با آن صورت گیرد در افکار عمومی چندان قابل باور نیست. چنانکه این روند از زمان دولت نهم و دهم که با شعار فسادستیزی و البته تنها در بعد اقتصادی آن روی کار آمد و باز هم شاهد فساد اقتصادی گسترده بودیم، همچنان ادامه دارد و متاسفانه تبدیل به یک امر بی‏ارزش در معنا شده است. اما اینکه بخواهیم در این مورد مسئولان و یا مردم را مقصر بدانیم امری است که شاید در متعادل‏ترین حالت باید گفت که تقصیر بر گردن هر دو وجه ماجراست. حاکمیت به عنوان سیاستگذار در امور فرهنگی و آموزشی نتوانسته به نهی فساد و ترویج شفافیتی که خود از آن بی‏بهره است، مبادرت ورزد و از سوی دیگر مردم با پیروی از الگوی کلاه خودت را بگیر تا باد آن را نبرد، تنها به منفعت شخصی در روابط اجتماعی توجه کرده است. اما اینکه کدام یک باید ابتدا اصلاح شوند تا این امر به کل جامعه سرایت کند بحثی است که شاید ما را در دایره تکرار بیندازد. تنها می‏توان گفت هر فرد می‏تواند در جایگاهی که قرار دارد به عنوان یک امر اخلاقی از دایره فساد خارج شود. تکثیر این موضوع می‏تواند سطح فرهنگ عمومی در پرهیز از فساد را گسترش دهد. شکی نیست که سرشاخه‏های فساد در جامعه ایرانی ریشه در یک معضل فرهنگی و اخلاقی دارد که البته متغیرهای آن فراوان است. اما اگر روحیه توقع‏طلبی از بهبود شرایط را ابتدا در خود تقویت کنیم شاید روزی برسد که هیچ مسئولی خود را پشت لوث کردن شعار مبارزه با فساد و ایجاد شفافیت پنهان نکند.
سایر اخبار این روزنامه
اما و اگرهای آیین‌نامه رده‌بندی فیلم‌های سینمایی دیدن این فیلم برای شما مناسب نیست! ژوبین صفاری تهی‏شدن از معنای فساد و شفافیت آمریکا و طالبان به امضای توافق نهایی نزدیک شدند صلح؛ عدم قطعیت‌ بزرگ در افغانستان «ابتکار» دلایل کاهش نرخ ارز در روزهای اخیر را بررسی می‌کند روزهای آرام در بازار ارز بحران بریگزیت وارد فاز جدید شد موافقت ملکه انگلیس با تعلیق پارلمان «ابتکار» از نحوه شکل‌گیری و به قدرت رسیدن حزب «اعتدال و توسعه» گزارش می‌دهد قطار اعتدال روی ریل دولت درد دل دستفروشان با مدیران شهری چه نتیجه‌ای به دنبال خواهد داشت؟ گره کور دستفروشی زیرزمینی رئیس‌جمهوری: باید با دنیا حرف بزنیم ظریف با شینزو آبه نخست وزیر ژاپن دیدار کرد تداوم ابتکار دیپلماتیک در شرق آسیا پارسایی: صنعت خودروسازی به اندازه یک جنگ به کشور خسارت می‌زند روحانی در جشنواره شهید رجایی: با بگیر و ببند و دادگاه، فساد برطرف نمی‌شود تحقق اقتدار در روابط خارجه