تحقق اقتدار در روابط خارجه

کورش الماسی- سیاست و دیپلماسی عرصه محاسبه ریاضی و عملکرد مکانیکی و نه احساسات و رویاهای فرا‏زمینی و غیر‏واقعی است. به باور نگارنده، برون‏رفت از ابر‏چالش روابط خارجه نیازمند «بسیج خرد ملی» به منظور تحقق اهداف منافع ملی است.
روابط خارجه بیش از هر زمان دیگر نیازمند خلاقیت و ابتکار عمل مبتنی بر درک و تشخیص کاربردی عرصه روابط بین‏الملل دارد. به گواه پیامدهای گزاف راهبرد روابط خارجه، ضروری است تا دست‏اندرکاران و کارگزران روابط خارجه تحولی انقلابی در راهبرد روابط خارجه ایجاد کنند.
کاملاً درست که روابط بین‏الملل تابع قاعده هرکه زورش بیش، سهمش بیشتر است. و دقیقاً به همین دلیل نمی‏توان و نباید راهبرد روابط خارجه دفاعی و فاقد خلاقیت و ابتکار عمل بلکه کاملاً تهاجمی نرم باشد. ملت‏هایی که فاقد خلاقیت و در موضع دفاعی هستند، بنا بر ‏تمام قوانین آسمانی، زمینی، منطقی، سیاسی، مدیریتی و... محکوم به زیستی سرا سر پر‏چالش هستند. به باور نگارنده دست‏اندرکاران و کارگزاران روابط خارجه افق‏های دید گسترده‏ای ندارند و به همین دلیل فاقد تدبیر، طرح ، راهکار و راهبرد تهاجمی نرم هستند. به باور نگارنده راهبرد روابط خارجه باید از بنیاد متحول شود. عرصه روابط بین‏الملل را نه از طریق اهداف خاص بلکه باید عینی درک و مشاهده کرد. بدون یک راهبرد روابط خارجه منطقی و کاملاً تهاجمی نرم مبتنی بر درک و تشخیص ‏عینی و کاربردی میدان عمل روابط بین‏الملل تحقق منافع، توسعه و امنیت پایدار یک توهم یا رویا است.
به گواه شواهد بی‏‏شمار ظاهراً دست‏اندرکاران و کارگزاران روابط خارجه به یک امر بنیادی در روابط خارجه توجهی ندارد. اینکه روابط خارجه باید موجب توسعه امور داخلی شود. راهبرد روابط خارجه که نتواند در مدت زمان مشخص به دستاوردهای عینی، ملموس و قابل ارزیابی در عرصه‏های گوناگون اقتصادی، دفاعی، فرهنگی، تجاری، علمی، آموزشی و... شود. بی‏درنگ باید متحول و به‏روز‏رسانی شود. حیرت‏آور است چرا با وجود ناکارآمدی و عقیم بودن راهبرد روابط خارجه در چند دهه گذشته، کارگزاران روابط خارجه افق‏های دید خود را متحول، کاربردی و به‏روز‏رسانی نمی‏کنند. مسئله کاملاً روشن است. دستاوردهای عینی، ملموس و قابل ارزیابی باید منبای ادامه یا تغییر راهبرد روابط خارجه باشد. پرسش مهم این است که دستاوردهای «ملی» راهبرد روابط خارجه در چند دهه گذشته تا چه میزان در راستای تحقق اهداف منافع و امنیت ملی بوده است؟ به گواه دستاوردهای راهبرد روابط خارجه در چند دهه گذشته، بدون هیچ اما و اگری و بی‏درنگ کارگزاران روابط خارجه باید افق‏های دید خود را گسترش و راهبرد روابط خارجه را به‏روزرسانی، کاربردی، کارآمد و کم‏هزینه کنند.


ناکارآمدی روابط خارجه تقریبا، تمام امور اجتماعی و ملی را مستقیم یا غیر‏مستقیم تحت تاثیر قرار داده است، به شکلی که حل و فصل بیشتر چالش‏های فلج‏کننده در عرصه‏های معیشتی، اشتغال، آموزشی، بهداشت و درمان، کسب‏وکار و... منوط به حل و فصل و کارآمد شدن روابط خارجه است.
یکی از پر‏محتوا‏ترین مفاهیم تاریخ ادبیات انقلاب «آمریکا شیطان است» که یقیناً بسیاری از این بیان خشنود نخواهند شد، اما بدون غرض می‏توان ادعا کرد مخالفان مفهوم «آمریکا شیطان است»، نطفه‏های سیاسی هستند. اینکه ممکن است ما مجبور باشیم با آمریکا رابطه داشته باشیم یک بحث است، اما اینکه آمریکا را باید همانند یک مار خطرناک تلقی و مواظب نوع و چگونگی رابطه با آمریکا باشیم یک بحث دیگر است.
بنیاد راهبرد روابط خارجه آمریکا پیشگیری از توسعه اروپا، چین، روسیه، ایران و... و وابسته نگه داشتن دیگر کشورها(مثلاً ژاپن) به خود است. اینکه این راهبرد در دوران ترامپ عریان و بی‏پروا‏ دنبال می‏شود. آمریکا با تمام توان در حال ایجاد انواع موانع و‏ اعمال فشار بر‏ اروپا، چین، روسیه، ایران و... است. بنابراین به منظور خنثی کردن فشارهای آمریکا، بسیار طبیعی است تا تمام رقبای آمریکا با یکدیگر رابطه راهبردی و سودمند داشته باشند. به گواه شواهد بی‏شمار عینی و تاریخی(اثرات رابطه با آمریکا در کشور‏های پر‏‏چالش، فیلیپین، تایلند، کشورهای آمریکای جنوبی و آفریقایی و...) رابطه با آمریکا یعنی در معرض خطر قرار دادن استقلال و امنیت کشور.
شاید به نظر اقرار‏آمیز یا بسیار بلند‏پروازنه تلقی شود، اما به باور نگارنده، کارگزران روابط خارجه باید طرح‏هایی برای ائتلاف میان اروپا، چین، روسیه، هند و... را تدوین، عملیاتی و پیگیری کند. تلاش ایران برای ایجاد ائتلاف ضد‏آمریکایی و نزدیک کردن چین، اروپا، روسیه، هند و... می‏تواند با طرح‏ها و اقداماتی چون ایجاد انواع نهادهای بین‏المللی در ایران(موسسه‏های بین‏المللی صلح، محیط‏زیست، تجاری، علمی و...) با مشارکت کشورهای تحت فشار آمریکا و بر‏پایی ‏همایش‏ها، جشنواره‏ها، مراسم، دیدارها و... فرهنگی، اقتصادی، علمی، تجاری، سیاسی، دفاعی، ورزشی و...در ایران و دعوت از نخبگان کشورهای همسایه، منطقه و فرا‏منطقه برای حضور در انواع مراسم فرهنگی، علمی، اقتصادی، دفاعی، ورزشی و... در ایران.
راهکارها، تولیدات اذهان خلاق نیستند، بلکه اذهان خلاق صرفاً راهکارها را کشف می‏کنند. قابل انکار نیست که راهبرد روابط خارجه ناکارآمد و پرهزینه است. شاید بتوان چند دلیل برای ناکارآمدی روابط خارجه در نظر گرفت:1- اینکه به دلایل گوناگون، کارگزاران روابط خارجه درک و تشخیص کاربردی از اوضواع احوال عینی میدان روابط بین‏الملل ندارد. 2-اهداف روابط خارجه منطقی، واقع‏بینانه و کاربردی نیستند.3 –برخی افراد با اهداف غیر‏ملی(که به فرموده مقام معظم رهبری، در زمین دشمن بازی می‏‏کنند) در تدوین و اجرای راهبرد روابط خارجه نفوذ دارند.
تدوین راهکارها و طرح‏های تهاجمی نرم از طریق «بسیج خرد و اراده ملی» مبنی بر منافع ملی، کم‏هزینه و کارآمد‏ترین مسیر خنثی کردن دشمنان کشور به‏ویژه آمریکای شیطان است.
سایر اخبار این روزنامه
اما و اگرهای آیین‌نامه رده‌بندی فیلم‌های سینمایی دیدن این فیلم برای شما مناسب نیست! ژوبین صفاری تهی‏شدن از معنای فساد و شفافیت آمریکا و طالبان به امضای توافق نهایی نزدیک شدند صلح؛ عدم قطعیت‌ بزرگ در افغانستان «ابتکار» دلایل کاهش نرخ ارز در روزهای اخیر را بررسی می‌کند روزهای آرام در بازار ارز بحران بریگزیت وارد فاز جدید شد موافقت ملکه انگلیس با تعلیق پارلمان «ابتکار» از نحوه شکل‌گیری و به قدرت رسیدن حزب «اعتدال و توسعه» گزارش می‌دهد قطار اعتدال روی ریل دولت درد دل دستفروشان با مدیران شهری چه نتیجه‌ای به دنبال خواهد داشت؟ گره کور دستفروشی زیرزمینی رئیس‌جمهوری: باید با دنیا حرف بزنیم ظریف با شینزو آبه نخست وزیر ژاپن دیدار کرد تداوم ابتکار دیپلماتیک در شرق آسیا پارسایی: صنعت خودروسازی به اندازه یک جنگ به کشور خسارت می‌زند روحانی در جشنواره شهید رجایی: با بگیر و ببند و دادگاه، فساد برطرف نمی‌شود تحقق اقتدار در روابط خارجه