هشدار برجامی پاریس

دکتر صلاح‌الدین هرسنی ‪-‬ ژان ایو لودریان وزیر امور خارجه فرانسه اخیرا اعلام کرد که نقض برجام از رهگذر کاهش مرحله‌ای تعهدات برجامی از سوی تهران، یک اشتباه بزرگ خواهد بود، چراکه تعقیب چنین سیاستی از سوی تهران نتیجه‌ای جز افزایش تنش و تزاید بحران را به همراه نخواهد داشت. بنابراین لازم است که برای جلوگیری از تنش هم تهران و هم واشنگتن در فرصتی یک ماهه به پای میز مذاکره بیایند.
به نظر می‌رسد که هشدار برجامی پاریس به تهران و واشنگتن نتیجه نگاه امنیت‌محور اروپا در قبال برجام از یک طرف و عزم جدی تهران برای اجرایی‌سازی گام چهارم از طرف دیگر باشد. در این ارتباط به نظر می‌رسد که تهران گام‌های برگشت‌پذیر و کاهش تعهدات برجامی خود را در واکنش به تحریم‌های آمریکا و از جمله تحریم صادرات نفت و همچنین ناتوانی اروپا در تجارت با ایران اتخاذ می‌کند.
جدای از نگاه امنیت‌محور اروپا به برجام و همچنین قرار گرفتن تهران در کاهش تعهدات برجامی، تعریف ماموریت فرامرزی جدید برای سپاه پاسداران از سوی رهبری نیز کمک کرده است که اروپا برای همکاری با ایران در حفظ و بقای برجام به تکاپو افتد.
به واقع قرار گرفتن تهران در کاهش تعهدات برجامی و همچنین تعریف ماموریت فرامرزی سپاه پاسداران تلاشی برای برقراری موازنه قدرت و در نهایت پاسخی به بی‌عملی اروپا در حفظ برجام است.


به این ترتیب هدف تهران در برقراری این موازنه، چیزی جز همراه کردن اروپا با خود در حفظ برجام نیست. در این ارتباط پاریس و سایر اعضای اروپایی برجام یعنی لندن و برلین به فراست دریافته‌اند که اگر تلاش و تعهدات آنها در قبال برجام به نتیجه نرسد، چه کابوس مخربی از رهگذر از سرگیری پروژه هسته‌ای از سوی تهران در انتظار آنهاست. در واقع هشدار جدید پاریس را باید تدارک مافات از بی‌عملی 16 ماه اروپا در قبال تعهدات برجامی دانست.
در این ارتباط همه قراین و نشانه‌ها دلالت بر آن دارند که تهران به چیزی جز انجام تعهدات برجامی از سوی اروپا راضی نمی‌شود و صریحا نیز اعلام کرده است که صبر راهبردی‌اش حد و آستانه‌ای دارد و اگر همچون گذشته اروپا بخواهد بی‌عملی را بر اجرای تعهد ترجیح دهد، عزم تهران در کاهش تعهدات برجامی و تحقق پروژه کابوس غرب جدی می‌شود.
حال با توجه به هشدار‌های جدید پاریس برای مذاکره، به نظر می‌رسد که الگو و راهنمای عمل پاریس در این هشدار جدید ابتدا تداوم نقش‌های واسطه‌ای و سپس سند چهار بندی امانوئل ماکرون است. در ارتباط با نقش واسطه‌ای، ماکرون در حاشیه نشست نیویورک و (جی 7) به کرات از دونالد ترامپ خواست تا سیاست فشار حداکثری خود را به نفع گفت‌وگو و همچنین منطق و استدلال پایان دهد. در ارتباط با سند چهار بندی نیز قصد پاریس و ماکرون آن است که بخواهد واشنگتن را به تجدید نظر در باره نظام تحریم‌ها و از سوی دیگر تهران را به همکاری برای ایجاد ثبات در منطقه ترغیب کند. به این ترتیب به نظر می‌رسد که هشدارهای برجامی پاریس با سیگنال‌های مثبتی که از سوی تهران مخابره شده است، امیدها به مذاکره را زنده نگه می‌دارد.