الگوي ساخت و حمل و نقل تهران اصلاح شود

آرمان ملي- وحيد استرون: جلوگيري از بلند مرتبه‌سازي در نقاط مختلف شهر تهران و ايجاد الگوي ساخت و ساز شهري بر مبناي حمل و نقل، سال‌هاست که در شوراي شهر تهران مطرح شده و با آغاز به‌کار شوراي شهر پنجم، طرح تفصيلي شهر تهران از سوي شهرداري تهيه و به شوراي عالي مسکن و شهرسازي ارسال شد و بر اساس اين طرح قواعد بلند مرتبه‌سازي در نقاط مختلف شهر بايد بر اساس قواعد و شرايط موجود محله باشد، اما به دليل اختلافاتي که ميان دولت، شهرداري و وزارت مسکن و شهرسازي وجود داشت، تصويب اين طرح با تاخير مواجه شد و حالا شهرداري بارديگر طرح تفصيلي شهر تهران را تهيه کرده و به شوراي عالي مسکن و شهرسازي فرستاده و در انتظار تصويب نهايي آن است. روز گذشته محسن هاشمي، رئيس شوراي شهر تهران بار ديگر از بلند مرتبه‌سازي در مناطق تهران گلايه کرد و گفت: در طول 30 سال گذشته به اندازه کل تاريخ تهران در معابر شهري آن تراکم فروشي انجام شده و ساختمان‌هاي دو يا سه طبقه به پنج يا شش طبقه افزايش يافته است. وي همچنين خاطر نشان کرد: متاسفانه تراکم فروشي‌ها بر اساس تقاضا اتفاق افتاده است نه بر اساس الگوي حمل و نقل عمومي. سياست شهرسازي در تهران و ساير کلانشهرها طي دهه‌هاي اخير دچار انحراف بزرگ شده و آن بي‌توجهي به الزامات توسعه مبتني بر حمل و نقل عمومي است. رئيس شوراي شهر تهران با اشاره به اينکه در طرح تفصيلي موجود فرض اين است که ميزان تراکم براساس عرض معابر بارگذاري شده است ادامه داد: اگرچه اين فرض هم رعايت نشده، اما حتي اگر رعايت هم مي‌شد اين نقص وجود داشت که چرا به کريدورهاي حمل و نقل عمومي توجه نشده است. يک خط مترو روزانه ظرفيت يک ميليون سفر را دارد و اين به اندازه يک بزرگراه 50 خط رفت و 50 خط برگشت است. هاشمي با اشاره به ضرورت توسعه حمل و نقل عمومي عنوان کرد: اگر هم ما مي‌خواستيم مجوز ساخت برج بدهيم بايد در کنار خط مترو مي‌داديم نه در حاشيه يک خيابان 20 يا 30 متري مجوز برج 30 يا 20 طبقه بدهيم.
جهتگيري ساخت و سازها
اما يکي از کساني که همواره در شوراي شهر تهران درباره اين طرح نظرات قابل تاملي داشته، محمود ميرلوحي، رئيس کميته اقتصاد و تنظيم مقررات شوراي شهر تهران است. وي درباره اظهارات رئيس شوراي شهر و طرح تفصيلي شهر تهران به «آرمان ملي» مي‌گويد: امروزه بلند مرتبه‌سازي از خط خيابان انقلاب به بالا 180 درصد و به سمت پايين خيابان انقلاب 240 درصد است و اين فرمول در ساخت ساختمان‌ها اجرايي مي‌شود. براي اينکه اين فرمول تغيير پيدا کند و به نوعي بلند مرتبه‌سازي رعايت شود بايد کنار مجتمع‌هاي ايستگاه‌هاي مترو اين طرح مورد توجه قرار بگيرد و تمرکز بلند مرتبه‌سازي و الگوي حمل و نقل شهري به سمت اين نقاط برود. مثلا ما شاهد آن هستيم که عمده مسير خط 6 و 7 متروي تهران از بافت فرسوده و سنتي شهر عبور مي‌کند و در برخي از ايستگاه‌هاي مترو در يک محله قديمي و بافت فرسوده قرار دارد، پس اطراف اين ايستگاه‌ها بايد يک سري تغييرات صورت بگيرد و مي‌توان با رويکرد مجتمع‌هاي پيشرفته ايستگاهي در پيرامون آنها بر اساس طرح TOD (توسعه شهر بر مبناي حمل و نقل همگاني) شکل بگيرد. وي با اشاره به اينکه توسعه حمل و نقل محور مانند ايستگاه‌هاي اتوبوس، فضاي سبز و... پيرامون ايستگاه مترو بايد رعايت شود، خاطر نشان کرد: اين عوامل در طرح جديد مورد بررسي قرار گرفته و مهندس هاشمي نيز به اين موضوع اشاره کرد که محور 500 متري ايستگاه مترو بايد ساماندهي و بر مبناي الگوي حمل و نقل طراحي شود و با احداث ساختمان‌هاي مختلف، اين ايستگاه‌ها از بافت فرسوده خارج شود. از سوي ديگر اين عوامل در کنار طرح تجميع ساختمان‌هاي اداري شهرداري، بايد با يکديگر ادغام شوند و در صورت اجراي آن مي‌تواند باعث اتفاقات جديدي پيرامون ايستگاه‌هاي مترو باشد. وي در ادامه خاطر نشان کرد: فضاي سبز، ايجاد فضاي ايمن براي مترو در صورت بروز حادثه و ساختمان‌هاي بلند مرتبه پيرامون مجتمع‌هاي ايستگاهي و... باعث تغييرات و ايجاد ارزش افزوده خواهد شد و از پراکنده‌سازي در نقاط مختلف شهر جلوگيري به عمل خواهد آمد. اگر بلندمرتبه سازي‌ها در کنار مجتمع‌هاي ايستگاهي مترو انجام شود، ما فکر مي‌کنيم بسيار به سود تهران است و از پراکنده‌سازي در کوچه پس کوچه‌هاي تهران جلوگيري خواهد کرد.