روزنامه آفتاب یزد
1398/07/28
سیامک کاکایی کارشناس مسائل ترکیه در گفت‌وگو با آفتاب یزد:
اقدام ترکیه در شمال سوریه یک بازی حساس و پیچیده با چند بازیگر منطقه‌ای و بین‌المللی آتش بس تعیین‌کننده و شکنندهآفتاب یزد - رضا بردستانی: آتش بس برقرار شد اما کارشناسان معتقدند این آتش بس به همان اندازه که تعیین‌کننده است می‌تواند شکننده و ناپایدار باشد. سیامک کاکایی کارشناس مسائل ترکیه نیز معتقد است اقدام ترکیه در شمال شرقی سوریه به قدری حساس و پیچیده است که هیچ احتمالی را نمی‌توان نادیده گرفت اما شکننده بودن این آتش بس محتمل‌ترین
گزینه است.
بازی دوگانه کرملین -کاخ سفید، این بار به داد اردوغان و دیگر جهانگشایان ترک تبار نرسید زیرا هم صدای اعتراض کاخ سفیدنشینان به آسمان بلند شد هم اتحادیه اروپایی احساس نگرانی کرد و هم ارتش سوریه با پشتیبانی روس‌ها وارد منبج شد پس از همین جا می‌توان فهمید که بازی‌های همیشگی اردوغان برای تحت فشار
قرار دادن شرق و غرب برای امتیاز‌گیری از غرب و شرق جواب نداده است از یک سو حتی جمهوری خواهان نگران خروج آمریکایی‌ها از سوریه هستند هم روس‌ها نگران منافع خود در سوریه و دریای مدیترانه! پس اگر این دو فرضیه را کنار هم قرار دهیم چند مسئله به وضوح پیش روی ما
قرار می‌گیرد:
- حمله به شمال شرقی سوریه به بهانه نگرانی‌های امنیتی توسط ارتش ترکیه جهان را نه تنها توجیه نکرد که نگران‌تر کرده است.
- تروریسم به وجود آمده در نتیجه کشورگشایی ترک‌ها شاید تا خیابان‌های منهتن را ناامن کند پیش از آنکه شانزه لیزه و لندن را در ترس و وحشت فرو ببرد!
- هر اتفاقی در شمال شرقی سوریه خارج از پیمان نامه‌ها و کنوانسیون‌های بین‌المللی از جمله قوانین حاکم بر سازمان ملل در رابطه با حفظ تمامیت ارضی می‌تواند ضمن برهم زدن تعادل در خاورمیانه بزرگ و خاورمیانه عربی، افغانستان را نیز دچار طالبان و القاعده‌ای لجام گسیخته نماید به گونه‌ای که تروریسم از غرب فرات تا دامنه‌های هندوکش را دربربگیرد.
- با خروج آمریکایی‌ها و سیطره دولت قانونی دمشق آنچه آمریکایی‌ها عصبانی می‌کند قوت و قدرت گرفتن دولتی قدرتمند با پشتوانه‌های مادی نظامی و معنوی تهران و مسکو است این یعنی شکستی سخت‌تر از ویتنام برای ترامپ و جمهوری خواهان
-برهم خوردن توازن قوا در این نقطه از خاورمیانه و برهم ریختن چینش‌ها ضمن آنکه خواب آرام از اسرائیلی‌ها سلب میشود اهرم فشار قدرتمندی است تا دموکرات‌ها در انتخابات2020 به آسانی جمهوری خواهان قدرتمندتر از ترامپ را زمینگیر کنند و در نهایت...
- ساده انگاری اردوغان در مسئله برخورد با کردها پیش زمینه خروج آمریکا از کل خاورمیانه خواهد بود حتی عربستان.
سیامک کاکایی اما معتقد است اردوغان توانسته آمریکایی‌ها را متقاعد کند تا مفاد ده ماده‌ای توافق فی مابینی از جمله منطقه حائل به عمق 32 کیلومتر را بپذیرد تا جایی که دموکرات‌ها این آتش‌بس و مجموعه اقدامات انجام گرفته در شمال شرقی سوریه را به منزله پیروزی اردوغان تلقی کرده‌اند.
کاکایی معتقد است پذیرش توافق اخیر به دنبال کشمکش‌ها و بگومگوهای طولانی بین واشنگتن و آنکارا است که اگرچه آمریکایی‌ها برای پذیرش منطقه حائل یا همان منطقه امن مقاومت سنگینی به عمل آوردند اما در نهایت پذیرفتند و این می‌تواند به معنای پیروزی سیاسی اردوغان در عرصه سیاست خارجه و مسائل امنیتی مورد علاقه ترکیه محسوب شود.
این کارشناس مسائل ترکیه به نکته بسیار مهم دیگری نیز اشاره دارد و آن این که آنکارا تلاش می‌کند تا مهاجران سوری پناه آورده به ترکیه را در این منطقه اسکان دهد که این رخداد دو پیامد در پی خواهد داشت؛ نخست تغییر بافت جمعیتی در این منطقه و دوم از کنترل و حاکمیت سوریه خارج شدن این منطقه که می‌تواتد طولانی مدت نیز باشد.
کاکایی می‌افزاید: وقتی ترکیه صحبت از ایجاد بازرسی‌ها و پایگاه‌های دیده‌بانی می‌کند یعنی ترکیه عملا تلاش می‌کند ضمن عقب راندن کردهای مخالف خود تا کیلومترها بر تمامی اتفاقات این منطقه اشراف کامل داشته باشد که مجموع اینها امتیازی برای ترکیه و اردوغان است تا نه تنها امنیت را به مرزهای خود بازگرداند که تا کیلومترها پس از مرزهای خود نیز تحت کنترل و سیطره داشته باشد.
سیامک کاکایی می‌گوید: از منظر ترکیه مباحث، امنیتی است و در مقابل مبارزه با تروریسم اما واقعیت این است که همه اتفاقات در خاک سوریه در حال رخ دادن است و این به معنای تجاوز به یک کشور مستقل و زیر پا گذاشتن تمامی کنوانسیون‌ها و معاهدات بین‌المللی است.
کاکایی می‌افزاید شبیه اتفاقاتی که اینک در شمال شرقی سوریه در جریان است پیشتر در غرب فرات و منطقه عفرین نیز به وقوع پیوسته بود که عملا اردوغان را مجبور خواهد کرد برای فرار از زیر سوال رفتن، حمایت‌های بین‌المللی را نیز شامل حال خود کند که بخش‌هایی از اقدامات آمریکایی‌ها نیز در همین راستا است البته به موازات این جریان اینک آمریکا در مظان اتهام است که چرا کردها را به عنوان متحدان خود تنها گذاشته است.
آمریکایی‌ها از مناطق مورد نظر ترکیه عقب‌نشینی می‌کنند برای کمک به برآورده شدن خواست اردوغان و به بحث آتش بس ورود پیدا می‌کنند برای تقابل با جو روانی ایجاد شده در خالی کردن پشت کردها.
کاکایی معتقد است اتفاقات شمال شرقی سوریه باید با کمک و همراهی ترکیه و آمریکا حل و فصل شود پس به همان اندازه که می‌توان به آتش بس خوشبین بود، می‌توان منتظر ادامه عملیات نظامی از سوی آنکارا نیز بود زیرا بهانه برای این مسئله مهیا است.
این کارشناس مسائل ترکیه می‌گوید با ورود ارتش سوریه به منطقه با این پیش زمینه که کردها و ارتش سوریه عملا تقابلی نداشته‌اند صحنه بازی عوض شده است و حال باید منتظر ماند و دید بازیگران منطقه‌ای برای ادامه این موضوع چه پیش‌بینی‌هایی را لحاظ کرده‌اند.
سیامک کاکایی با اشاره به نگاه امنیتی ترکیه به مسائل پیش آمده در مرزهای خود معتقد است البته بازیگران دیگر منطقه‌ای تحولات را به دقت رصد خواهند کرد ضمن آن که ترکیه باید منتظر یک چالش درونی نیز باشد و آن این که ادامه این موضوع می‌تواند باعث تحریک کردهای داخل خاک ترکیه شود و به چالشی عمیق نیز
تبدیل شود.
این کارشناس مسائل بین‌المللی تاکید دارد چه بهتر که مباحث اینچنینی که در خاک سوریه در حال به وقوع پیوستن است به عنوان یک مسئله سوری حل و فصل شود نه این که تبدیل به یک کشمکش منطقه‌ای شود.
کاکایی معتقد است اینک سوالات بیشماری وجود دارد که نقشه آینده آمریکا درباره سوریه چیست؟ آیا ترامپ می‌خواهد همانگونه که وعده داده بود تغییراتی در مورد حضور در خاورمیانه ایجاد کند تا در شرف انتخابات 2020 آمریکا به یکی دیگر از وعده‌های خود عمل کرده باشد آیا می‌توان به توافقات ترکیه و آمریکا خوشبین بود یا خیر و سوالاتی از این دست؟!
در کنار است مسائل سوریه و روسیه به عنوان دو دولت همسو تلاش می‌کنند همه مسائل از کانال دولت مرکزی دمشق حل شود پس به خوبی می‌توان مشاهده کرد که بازیگران منطقه‌ای هر لحظه می‌توانند صحنه و سرنوشت بازی را
عوض کنند.
> اخبار شمال سوریه
روی اعصاب جمهوری خواهان
ازسوی دیگر، گرچه انتقاد از ترامپ پیش از این هم توسط جمهوری‌خواهان مطرح شده بود، اما تاکنون هیچ مقام ارشدی از "جریان خودی" همچون مک‌کانل به او نتاخته است. رهبر اکثریت جمهوری‌خواه سنا، سیاست ترامپ در سوریه را "کابوس راهبردی" خواند.
مک کانل همه عصبانیت خود را اینگونه نشان داده است:"برآوردها به ندرت می‌توانند متناقض‌تر باشند."
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، از تصمیم خود برای خروج نیروهای نظامی این کشور از شمال سوریه به عنوان اقدامی از لحاظ "راهبردی ممتاز" دفاع کرد. میچ مک‌کانل، جمهوری‌خواه ارشد آمریکایی اما از بنیان، نظری متفاوت با ترامپ دارد. رهبر اکثریت جمهوری‌خواه سنای آمریکا در یادداشتی در روزنامه "واشنگتن پست" منتشر کرده، تصمیم ترامپ در سوریه را "کابوس راهبردی" خوانده است.
میچ مک‌کانل معتقد است: «خارج کردن نیروهای نظامی آمریکا از سوریه یک خطای فاحش راهبردی است». به گفته او، این اقدام به ناامنی بیشتر آمریکا انجامیده، رقبا و دشمنان آمریکا را قوی‌تر کرده و شرکای مهم ایالات متحده را تضعیف خواهد کرد.
مک‌کانل نوشته که او از مبارزه علیه تروریسم بین‌المللی در سال‌های گذشته سه درس گرفته است. از نظر او، تهدید به سادگی رفع نمی‌شود، آلترناتیوی برای رهبری ایالات متحده در این مبارزه وجود ندارد و آمریکا چنین نبردی را به تنهایی پیش نمی‌برد، بلکه نیازمند موتلفان محلی در هر یک از این مناطق است.
رهبر اکثریت جمهوری‌خواه سنای آمریکا سپس صریح‌تر میشود و می‌نویسد: «متاسفانه اقدامات اخیر دولت این درس‌گیری‌های مهم را بازتاب نمی‌دهند.»به نوشته مک‌کانل: «ترکیب خروج آمریکا [از شمال سوریه] و درگیری‌های خصمانه رو به گسترش میان ترکیه و کردها، یک کابوس راهبردی برای آمریکایی‌ها است.
> اروپایی‌ها نگران و محافظه کار
در همین حال امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در یک کنفرانس مطبوعاتی بعد از نشست سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل اعلام کرد که او به همراه آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا قصد دارند با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه ملاقات کنند.
مکرون از عملیات نظامی ارتش ترکیه در شمال سوریه به شدت انتقاد کرد و آن را حمله جنون‌آمیز توصیف کرد که "در نتیجه خطای غرب و ناتو" انجام گرفته است. رئیس جمهوری فرانسه اعلام کرد از تصمیم آمریکا برای خارج کردن نیروهایش از شمال سوریه از طریق توئیتر باخبر شده است.
مکرون بارها ترامپ را تشویق کرده بود که نیروهای خود را از شمال سوریه بیرون نکشد و از هم‌پیمانان کرد خود حفاظت کند. اما دونالد ترامپ روی موضع خود ماند و دستور خروج سربازان آمریکایی را از سوریه صادر کرد. رئیس جمهوری آمریکا با ارسال توییتی حتی اعلام کرد: «مشکلی ندارم که هرکسی خواست به سوریه کمک کند تا از کردها حفاظت کند، خواه روسیه باشد، چین یا ناپلئون بناپارت. امیدوارم عالی عمل کنند، ما هفت هزار مایل از آنجا دور هستیم!»
> توافق ترکیه - آمریکا غیر قابل قبول!؟
اتحادیه اروپا از اظهار نظر صریح درباره توافق بین ترکیه و آمریکا خودداری کرده است. آنگلا مرکل و سایر سران و رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در اجلاس عالی خود در بروکسل نسبت به توافق اعلام شده از سوی مایک پنس و مقامات ترکیه با احتیاط بسیار برخورد کرده‌اند.
در بیانیه‌ای که توسط رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا منتشر شده، از کسب آگاهی نسبت به توافق یاد شده توسط این اتحادیه سخن رفته است. در این بیانیه بار دیگر از ترکیه درخواست شده است بدون درنگ به عملیات نظامی خود در شمال سوریه خاتمه دهد.
در کنار این خبرها و واکنش‌ها یک خبر حاشیه‌ای نگاه‌ها را دقیق‌تر به حوادث منطقه معطوف می‌دارد خبری که اذعان دارد.
"یگان‌های مدافع خلق" (YPG) که کنترل شبه‌نظامیان موسوم به "نیروهای دموکراتیک سوریه" (SDF) را در دست دارند توافق آمریکا و ترکیه را پذیرفته‌اند.
سایر اخبار این روزنامه
ایران در حال از دست دادن بازار کشورهای همسایه است؟
سراتو کارخانه 14 میلیون تومان گران‌تر از بازار!
اگر در مسیر حق ثابت‌قدم باشید کشور و دنیا اصلاح میشود
سرنوشت نامعلوم زهرا کوچولو
مسئولان: نمی‌توان آسان گرفت، ساخت و ساز‌ها غیراستاندارد میشود
هشدار گروه ویژه اقدام مالی به ایران
سیامک کاکایی کارشناس مسائل ترکیه در گفت‌وگو با آفتاب یزد:
افزایش فارغ‌التحصیلان بی‌کیفیت در کشور
هدف؛ تضعیف جریان هشت مارس؟!
برنامه ریزی بلند مدت برای بازار عراق
ابهامات و اشکالات یک طرح
دغدغه‌های روحانی
تظاهرات واتس آپی؟
برنامه ریزی بلند مدت برای بازار عراق
دغدغه‌های روحانی
ابهامات و اشکالات یک طرح
تظاهرات واتس آپی؟
