خلبان هواپیمای یاسوج مقصر نبود

شهروند|خلبان هواپیمای سانحه‌دیده تهران- یاسوج مقصر نبود. این اعتراف تلخ درست حدود دو‌سال از گذشت این سانحه خبری شده است. آن هم درشرایطی که در سوانح هوایی ایران معمولا با متهم‌کردن خلبان متوفی پرونده بسته می‌شود و اطلاعات جعبه سیاه هواپیماهای سانحه‌دیده معمولا در دسترس عموم قرار نمی‌گیرد. حالا نتایج گزارش‌های سانحه هواپیمای یاسوج افشا شده است و برخلاف اعلام‌های اولیه خلبان ماهر و کهنه‌کار ATR مقصر نبود. داوود محمدی، رئیس کمیسیون اصل نود، این موضوع را اعلام کرده است و از آن سمت محمدرضا ملکشاهی، عضو کمیسیون عمران مجلس دهم با بیان جزییات بیشتر از نتایج بررسی این پرونده به «شهروند» می‌گوید: «خلبان هواپیمای سانحه‌دیده فقط 5‌درصد مقصر بوده است و همه چیز از بازرسی‌های فنی هواپیما، انتخاب این نوع هواپیما برای پرواز، مختصات فنی فرودگاه و صدور اجازه پرواز برای این هواپیما و... در بروز سانحه مقصر شناخته شده‌اند.»
همه چیز درباره سقوط هواپیمای تهران- یاسوج
29 بهمن‌ماه ‌سال96 هواپیمایی که تهران را به مقصد یاسوج ترک کرد، هیچگاه به پایان مسیر نرسید تا با سقوط هواپیما در ارتفاعات ابری و مه‌گرفته دنا غم بزرگی را به رشته‌کوه‌های زاگرس تحمیل کند. در این سقوط تلخ و دردناک، ۶۶ مسافر خود را از دست دادند و شدت حادثه به قدری بود که از همان روزهای اول پروسه مقصریابی آغاز شد. در نخستین بررسی‌ها و پیگیری‌ها اعلام شد که سازمان هواپیمایی مقصر اصلی این اتفاق تلخ بوده و البته خلبان هم قصور زیادی در این سقوط داشته و به نظر می‌رسید که اختلاف‌نظرهای زیادی در این‌باره وجود دارد تا این‌که دیروز سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس، نتیجه آخرین تحقیقات درباره این پرونده را اعلام کرد.
از همان روزهای اول حادثه سقوط هواپیمای تهران- یاسوج شایعات زیادی درباره دلیل این اتفاق منتشر شد. اداره کل سوانح سازمان هواپیمایی کشوری در دو گزارش مقدماتی و نهایی که در خرداد و اسفند 97 منتشر کرد که اشتباه خلبان را دلیل اصلی سقوط این هواپیما و جان‌باختن ۶۶ مسافر دانست اما در گزارشی که سه‌نفر از کارشناسان رسمی دادگستری برای ارایه به دادگاه رسیدگی به این پرونده تهیه کرده‌اند، سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت هواپیمایی آسمان به دلیل عدم انجام بازرسی‌های فنی در دوره‌های زمانی مورد نظر، عدم انجام امریه صلاحیت پروازی و عدم بررسی صلاحیت گروه پروازی مقصران اصلی معرفی شدند.


حالا مرجع قضائی رسیدگی به این پرونده، رأی به تعلیق عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری از کار در دادگاه بدوی داده است.
برخی کارشناسان و ازجمله خلبان‌های سرشناس هم خطای انسانی خلبان و عدم تعمیرات هواپیما را دلیل سقوط دانستند. درنهایت هم کارشناسان رسمی دادگستری برخلاف گزارش سازمان هواپیمایی کشوری در مقصردانستن خلبانان، آنها را تنها 5درصد در این سقوط متهم دانستند و سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت هواپیمایی آسمان را به ترتیب با 30 و 40‌درصد متهمان ردیف اول اعلام کردند. در این گزارش، مشکلات فرودگاهی هم که سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هواپیمایی در ایجاد آنها مقصر بودند؛ ازجمله دلایل مهم در رخ‌دادن این سقوط دردناک شناخته شدند.
چرا هواپیمای یاسوج سقوط کرد؟
محمدرضا ملکشاهی، عضو کمیسیون عمران درباره رأی صادرشده درخصوص سقوط هواپیمای تهران- یاسوج به «شهروند» می‌گوید: «کمیسیون اصل نود بلافاصله بعد از سقوط هواپیمای مسیر تهران- یاسوج جلساتی را با مسئولان از شخص وزیر تا روسای سازمان‌ها، کمیته بررسی سانحه، خلبانان و کارشناسان متعدد داشته و به علت تعلل سازمان هواپیمایی در همکاری با کمیسیون مدیر این سازمان به قوه‌قضائیه معرفی شد که طبق قانون به خاطر عدم پاسخگویی به کمیسیون اصل نود به انفصال یکساله از خدمات دولتی و 4ماه زندان در دادگاه بدوی متهم شده است.»
او ادامه داد: «در ابتدای بررسی‌ها برخی منابع خلبان را مقصر سقوط شناختند اما بعد از بررسی‌ها مشخص شد که تنها خلبان نبوده که در این سانحه مقصر بوده است. درست است که مسئولیت کنترل هواپیما در وهله اول برعهده خلبان است و خلبان آن پرواز هم نکات ایمنی پرواز را عایت نکرد و وارد ابرها شده بود، به‌طوری که ابرها پایین‌تر از هواپیما قرار گرفتند و خلبان هم به دلیل نامساعدبودن شرایط جوی و عدم تناسب هواپیما با پرواز نتوانست به خوبی آن را کنترل کند.»
عضو کمیسیون عمران در این‌باره تأکید می‌کند: «قطعا وقتی هواپیمایی برای یک پرواز انتخاب می‌شود، باید متناسب با آب و هوا و جغرافیای آن منطقه باشد ولی در پرواز تهران به یاسوج این موضوع درنظر گرفته نشد و هواپیمایی که برای این پرواز انتخاب شده بود، اصلا متناسب با شرایط جغرافیایی آن منطقه نبود، به همین دلیل نمی‌توان فقط خلبان را در این سانحه دردناک مقصر دانست، ضمن این‌که در زمان آن پرواز، هواشناسی هم اطلاعات لازم را به سازمان هواپیمایی کشوری داده بود و پرواز نباید اتفاق می‌افتاد اما متاسفانه انجام شد و نتیجه آن بسیار تلخ شد.»
ملکشاهی با اشاره به این‌که مجموعه عوامل باعث سقوط هواپیمای تهران به یاسوج شد، ادامه می‌دهد: «وقتی می‌خواهیم فقط یک‌نفر را برای چنین حادثه‌ای متهم کنیم، حتما باید اسناد و مدارک واقعی در دست داشته باشیم. تجربه ثابت کرده وقتی چنین فجایعی رخ می‌دهند، مجموعه عوامل دست به دست هم می‌دهند و نمی‌توان فقط یک‌نفر یا یک ارگان را مقصر دانست. این اتفاق در کمیسیون عمران مجلس به دقت بررسی شد و با بررسی‌های کارشناسانه به این نتیجه رسیدیم که مجموعه عوامل ازجمله سازمان هواپیمایی، شرکت ایرلاین مربوطه، مشکلات فنی هواپیما و حتی موقعیت جغرافیایی فرودگاه تأثیر زیادی در این اتفاق داشتند. امیدوارم یک‌بار برای همیشه تکلیف مشکلاتی که منجر به سقوط هواپیماها می‌شوند، مشخص شود و برخورد جدی با سهل‌انگاران اتفاق بیفتد تا دیگر شاهد چنین فجایعی نباشیم.»