روزنامه آرمان ملی
1398/09/09
تهديد فرانسه لطمه ديگري به برجام
عبدالرضا فرجي راد در گفت‌وگو با «آرمان ملي»:تهديد فرانسه لطمه ديگري به برجام
ايران با دريافت امتيازات ناچيز راضي نمي‌شود
آرمان ملي: روز پنجشنبه «ژان ايو لودريان» وزير خارجه فرانسه با ابراز نگراني مجدد از کاهش تعهدات برجامي ايران، اين کشور را به بازگرداندن مجدد تحريم‌ها تهديد کرد. لودريان که در پارلمان فرانسه صحبت مي‌کرد، با اشاره به اقدام دو ماهانه ايران در کاهش تعهدات برجامي خود که در واکنش به انفعال طرف اروپايي صورت مي‌گيرد، گفت که پاريس در حال بررسي اعلام مکانيسم حل اختلاف در توافق هسته‌اي موسوم به «مکانيسم ماشه» است. در واکنش به اين اظهارات سخنگوي وزارت امور خارجه ايران، تصريح کرد: اين اظهارات غيرمسئولانه و غيرسازنده بوده و شديدا، کارآمدي ابتکارات سياسي براي اجراي کامل برجام توسط کليه طرف‌ها در راستاي نظام رفع تحريم‌هاي برجام و مصوبات کميسيون مشترک را مخدوش مي‌سازد. سيد عباس موسوي در خصوص امکان بهره‌گيري فرانسه و ديگر اعضاي باقيمانده برجام از مکانيسم حل و فصل اختلافات نيز گفت: منطق و هدف مکانيسم حل و فصل اختلافات پيش‌بيني شده در برجام در نظر گرفتن اقدامات جبراني براي دو طرف است و اقدام جمهوري اسلامي ايران هم اجراي حق خود در ماده 36 است و لذا برجام در شرايط کنوني اساسا به طرف‌هاي اروپايي اجازه نمي‌دهد که در قبال اعمال حق مشروع جمهوري اسلامي ايران در پاسخ به اقدامات غيرقانوني و يکجانبه ايالات متحده و نقض اساسي تعهدات طرف‌هاي اروپايي، به اين مکانيسم استناد ورزند. «آرمان ملي» در گفت‌وگو با «عبدالرضا فرجي‌راد»، سفير اسبق ايران در نروژ و مجارستان به بررسي امکان عملياتي شدن اين تهديد فرانسه پرداخته است. اين گفت‌وگو را در ادامه مي‌خوانيد:
فرانسه ايران را به استفاده از مکانيسم حل اختلافات يا همان اسنپ بک تهديد کرده است. به نظر شما اين تهديد صرفاً کلامي است يا امکان عملياتي شدن آن وجود دارد؟
آنچه فرانسوي‌ها اخيراً گفته‌اند و پيشتر نيز به آن اشاره کرده بودند، نشان دهنده نگراني آن‌ها از اقدامات ايران است. فرانسه بيش از همه کشورهاي اروپايي تاکنون در خصوص گام‌هاي کاهش تعهدات ايران ابراز نگراني کرده و معتقد است جمهوري اسلامي نبايد تعهدات خود را کاهش دهد. با اين وجود معتقدم در مقطع فعلي دو عامل وجود دارند که مانع از اقدام فرانسه براي استفاده از مکانيسم ماشه خواهد شد. اول اينکه بين کشورهاي اروپايي درخصوص واکنش به ايران اختلاف نظر جدي وجود دارد. يعني براي نمونه آلمان موافق نيست که به اين شدت با ايران برخورد شود و ابزار قطعنامه‌هاي شوراي امنيت سازمان ملل متحد عليه جمهوري اسلامي مورد استفاده قرار گيرد. عامل دوم به فشار افکار عمومي جامعه جهاني باز مي‌گردد. جامعه جهاني هنوز آماده نيست که اروپا در مقابل کاهش تعهدات واکنش قاطع نشان دهد؛ چرا که ايران را مقصر اصلي نقض برجام نمي‌دانند. از سوي ديگر اعضاي 1+5 نظير چين و روسيه نيز تأکيد دارند که اروپا نتوانسته به تعهدات خود در برجام پايبند باشد و به همين سبب ايران به دنبال کاهش تعهدات رفت. به طور کلي اين را تهديدي از سوي فرانسه مي‌دانم که مي‌خواهد ايران را از ادامه مسير کاهش تعهدات بازدارد.
برگزاري انتخابات رياست جمهوري آمريکا چه تأثيري مي‌تواند در تصميم‌گيري برجامي اروپا داشته باشد؟
فاصله زماني زيادي تا انتخابات رياست جمهوري 2020 آمريکا باقي نمانده و نتايج اين انتخابات مشخص خواهد کرد که آيا ايالات متحده به برنامه جامع اقدام مشترک باز خواهد گشت يا خير. از سوي ديگر ايران نيز به تناسب رفتار طرف مقابل ممکن است وارد فازهاي جديدي شود که امکان دارد بر تصميم‌گيري نهايي اروپا درخصوص استفاده يا عدم استفاده از مکانيسم اسنپ بک تأثيرگذار باشد.
تعهدات ايران در حوزه فني عملاً به صفر رسيده است. با توجه به اين موضوع آيا برداشتن گام‌هاي آينده کاهش تعهدات براي نمونه ورود به حوزه نظارت‌ها را به صلاح ايران مي‌دانيد؟
بايد جوانب مختلف امر سنجيده شود و با يک جمله نمي‌توان گفت که اين فازها ادامه يابد يا متوقف شود. مسئولان امر در حال بررسي موضوع هستند. از سوي ديگر گفت‌وگوهايي با فرانسوي‌ها در جريان است که امکان دارد به نتايجي هرچند محدود منتهي شود. هر چند خيلي نمي‌توان به اين گفت‌وگوها اميد بست اما نمي‌شود تصريح کرد که اصل مذاکره و گفت‌وگو به بن بست رسيده است. معتقدم در شرايط کنوني و با توجه به ابهامات موجود نمي‌توان اظهار نظر خاصي درباره اين موضوع داشت. تا دو ماه آينده مشخص خواهد شد که آيا چاره‌اي براي نجات برجام باقي مانده يا بايد فاتحه اين توافق را خواند. اگر به بن بست بخوريم، امکان دارد تهديدات اروپا افزايش يابد.
رئيس‌جمهور در ماه گذشته گفت که توافقي در کليات حاصل شده اما هنوز اختلافاتي بر سر جزئيات مطرح است. به نظر شما اساساً امکان توافق با اروپا بدون جلب نظر آمريکا ممکن است؟
اميد بسيار کوچکي به مذاکرات وجود دارد اما بايد توجه داشت مذاکراتي که ميان ايران و اروپايي‌ها وجود دارد، با هماهنگي آمريکا است. اين طور نيست که فکر کنيم اروپا و به خصوص فرانسه، بدون هيچ گونه هماهنگي با آمريکا مذاکراتي را آغاز کرده و مي‌خواهد با ايران به توافق برسد. تصور من اين است که بايد صبر کرد تا دستکم جزئياتي از اين مذاکرات منتشر شود تا بتوان در خصوص آن نظر داد اما فکر نمي‌کنم راه نجات برجام به طور کامل بسته شده باشد.
فشار اقتصادي زيادي بر ايران وارد آمده و نارضايتي مردم نيز تشديد شده است. با اين شرايط احتمال پذيرش مذاکره مستقيم را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
در شرايطي که نظام جمهوري اسلامي ايران تأکيد کرده به هيچ وجه با اين رئيس‌جمهور آمريکا مذاکره نمي‌کنيم، بعيد به نظر مي‌رسد که تا پيش از برگزاري انتخابات رياست جمهوري آمريکا، ميان تهران و واشنگتن مذاکراتي مستقيم اتفاق بيفتد. اگر قرار بود مذاکره‌اي مستقيم اتفاق بيفتد، خيلي زودتر اين اتفاق مي‌افتاد تا فشارها عليه ايران تشديد نشود. به همين دليل نيز کشورهاي ثالث در تلاشند تا ميان ايران و آمريکا را بگيرند. طولاني شدن اين مذاکرات طرف سوم از آن روست که ايالات متحده امتيازات زيادي را نمي‌خواهد به ايران بدهد و ايران نيز راضي به امتيازات ناچيز نيست.
سایر اخبار این روزنامه
عراق؛ بحران آتش واستعفا
بیم و امیدهای مجلس یازدهم
تهديد فرانسه لطمه ديگري به برجام
ردصلاحيت ها،انتخابات را سردتر می‌كند
عراق و بازیگران بحران این کشور
دور انتخابات را خط بکش
واویلا از دست این تندروی‌ها
توضیحات واعظی درباره سخنان بنزینی روحانی
اعدام یک محیط‌‌بان در کرمان
ضربه به روحانی یا ضربه به نظام؟
حاميان دولت از مردم خجالت می‌كشند
آمار تكان دهنده‌مبتلايان به‌ايدز
مجلس قرباني قيمت بنزين
هوای آلوده، مديران بی‌نفس
