روزنامه ایران
1398/09/24
درخشش یک مستند زنانه در غیاب زنان فیلمساز
نیلوفر ساسانی
خبرنگار
سیزدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت در حالی ساعت 18 روز دوشنبه 25 آذر با معرفی برگزیدگان به ایستگاه پایانی می‌رسد که برخلاف دوره قبل حضور فیلمسازان زن کاهش معناداری داشته است و از سوی دیگر مستندی با موضوع مشکلات و توانمندی زنان در صدر پرمخاطب‌های این دوره قرار گرفته است.
امسال پردیس سینمایی چارسو (محل برگزاری جشنواره) نسبت به سه دوره قبل نظم و آرامش بیشتری را تجربه کرد. در سیزدهمین دوره برگزاری این رویداد مهم فرهنگی برای اولین بار رزرو بلیت برای تماشای آثار الزامی بود و این تصمیم باعث شد برخلاف شلوغی‌های دوره قبل تماشای فیلم‌ها با آرامش و نظم بیشتری همراه باشد. با وجود بازگشت آرامش به سالن نمایش اما چارسو روزهای پرازدحام و پرهیاهویی را در صف بلیت فروشی تجربه کرد و استقبال از نمایش برخی فیلم‌ها به سانس فوق‌العاده (صبح روز بعد) کشید. تا اینجای کار و تا پایان پنجمین روز جشنواره، مستند «جایی برای فرشته‌ها نیست» ساخته سام کلانتری به‌عنوان پرمخاطب‌ترین مستند این دوره اعلام شده است. این مستند درباره دختران تیم ملی «اسکیت هاکی» ایران است. سام کلانتری کارگردان فیلم معتقد است هر فیلمی که درباره زنان و دختران ایرانی ساخته شود و بتواند توانمندی‌ها و قدرت و عملکردشان را در اجتماع به تصویر بکشد اتفاق مهمی است. «خسوف»،«خط باریک قرمز»، «قرقبان» و... از دیگر آثاری هستند که نمایش‌شان در این دوره از جشنواره با استقبال مخاطب همراه بود. طبق آمار اما «تارهای ممنوعه» حسن نوری، «جایی برای فرشته‌ها نیست» سام کلانتری، «پروژه ازدواج» کار مشترک حسام اسلامی و عطیه عطارزاده، «قرقبان» به کارگردانی مشترک فتح‌الله امیری و نیما عسگری و «خط باریک قرمز» فرزاد خوشدست
5 فیلمی هستند که تا پنجمین روز جشنواره بالاترین آرای تماشاگران را کسب کرده‌اند و به ترتیب در صدر لیست مستندهای محبوب مردمی قرار گرفته‌اند. در مراسم اختتامیه جایزه تماشاگران سینماحقیقت از سوی انجمن صنفی تهیه‌کنندگان سینمای مستند ایران با نظارت نماینده خانه سینما به بهترین فیلم از نگاه تماشاگران اعطا خواهد شد.
کاهش معنادار فیلمساز زن
اما برخلاف دوره قبل که حضور پرتعداد فیلمسازان زن از شاخصه‌های مهم دوره دوازدهم جشنواره بود امسال حضور زنان فیلمساز کاهش معناداری داشته است. سال گذشته 20 فیلمساز زن در بخش مسابقه ملی جشنواره سینما حقیقت حضور داشتند که نسبت به دوره قبل‌تر (دوره یازدهم) که 11 فیلمساز زن در بخش رقابتی حضور داشت با افزایش قابل توجهی رو به رو بود. این در حالی است که امسال فقط 7 فیلمساز زن در بخش مسابقه ملی حضور دارند که در بخش مستند کوتاه (40-) 5 فیلمساز و در بخش مستند بلند (70+) دو فیلمساز زن حضور دارند و در بخش مستند نیمه بلند (40-70) هیچ فیلمساز زنی حضور ندارد.
موضوعات اجتماعی در صدر دغدغه مستندسازان
علاقه‌مندی مستندسازان به موضوعات اجتماعی اما همچنان روند رو به رشدی دارد و موضوع قالب مستندهای این دوره هم مسائل مبتلابه اجتماعی است. مستندی‌هایی بر مبنای دغدغه‌های محیط زیستی و حفظ حیات وحش از موضوعات پررنگ بخش مسابقه این دوره است که از این میان می‌توان به «بر فراز صخره‌های مرتفع»، «تنها چند متر»، «همه چیز درباره آرزو»، «قرقبان»، «هم نفس»، «کارواش» و... اشاره کرد. مشکلات افراد معلول و بیماران خاص هم از جمله موضوعات چشمگیر آثار این دوره است. «جمیله»، «آبشار»، «پلاک 13»، «چشم‌ها و دست‌ها» و... از جمله آثاری هستند که به این موضوع توجه داشته‌اند. همچنین مستندهای آرشیوی- تاریخی از جمله «رویای سیاه»، «خانم و آقای تامپ»، «روزی که رفت»، «زمستان است»، «قاب‌های گمشده» و... هم بخش قابل توجهی از آثار این دوره را به خود اختصاص داده‌اند. تبعات جنگ در خاورمیانه هم از جمله موضوعاتی است که حضور پررنگی در آثار این دوره دارد. فارغ از بخش شهید آوینی، مستندهای «نت‌های مسی یک رؤیا»، «کرار»، «بوکس برای صلح»، «نه کوچک و نه بزرگ» و... از جمله این آثار در بخش مسابقه ملی است.
حمایت از ایده‌های خلاقانه در بخش پیچینگ Pitching
یکی از اتفاق‌های مهم دو دوره اخیر جشنواره سینما حقیقت برگزاری بخش پیچینگ Pitching است. هدف این برنامه حمایت از طرح‌های تولیدی مستند با ویژگی‌های خلاقانه، اقتصادی، دارای لحظه‌های ناب و با قابلیت حضور در عرصه بین‌المللی است. 18 طرح از میان 110 طرح ارسال شده به دفتر جشنواره انتخاب شدند که مستندسازان این آثار، طی روزهای جمعه و شنبه طرح خود را در قالب یک فایل پاورپوینت و یک فایل تصویری طی 7 دقیقه در برابر تهیه‌کنندگان ایرانی و خارجی به منظور جلب مشارکت آنها ارائه کردند. سال گذشته حدود 4 مستند موفق شد رضایت مرکز گسترش و تهیه‌کنندگان خارجی را جلب کنند. بخش پیچینگ Pitching که از بخش‌های ثابت اغلب جشنواره‌های جهانی است امسال برای دومین دوره در جشنواره سینماحقیقت برگزار میشود.
رکوردداری «خسوف» در بین نامزدهای کسب جایزه
همزمان با ششمین روز برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران نامزدهای دریافت جایزه از بخش مسابقه ملی سیزدهمین دوره جشنواره «سینماحقیقت» هم معرفی شدند. در جمع این اسامی، مستند «خسوف» به‌کارگردانی محسن استادعلی با 6 عنوان نامزدی در صدر قرار گرفته است. «جایی برای فرشته‌ها نیست» ساخته سام کلانتری و «تنها چندمتر» به کارگردانی حجت طاهری با 5 عنوان نامزدی، حائز رتبه دوم شده‌اند و «گلوله‌باران» مرتضی پایه‌شناس هم در 4 رشته نامزد شده و در این فهرست، در مکان سوم قرار گرفته است.
سایر اخبار این روزنامه
باید اصلاحات شجاعانه‌ای در مجلس انجام شود
درخشش یک مستند زنانه در غیاب زنان فیلمساز
صدرنشینی آبی‌ها بدون سرمربی
سناریوسازی علیه انسجام دولت
شفافیت، نان خلافکاران را آجر می‌کند
بنزین پس‌از30 روز
پدید ه جدیدی به نام حاشیه نشینی دست دوم
بررسی پیشنهادات منطقه‌ای از اهداف سفر روحانی به‌توکیو
نقشه عمرانی ایران 99
کوچ فردوسی‌پور به تلویزیون خانگی
تکمیل خط آهن چابهار- زاهدان تا سال1400
فرق اینجا و آنجا
طنین دوتار ایرانی در تاروپود میراث ناملموس جهانی
پیمایش ملی خانواده
