بودجه، سند پیش بینی است

سخنگوی کمیسیون اصل90 مجلس از تک نرخی شدن قیمت بنزین و پیشنهاد بنزین 1500 تومانی در بودجه 99 سخن گفته که در عوض بسته‌های حمایتی تنها به دهک‌های بسیار پایین تعلق بگیرد. در اینباره نخست باید بپذیریم که مجلس در عموم مسائل کشور می‌تواند قانونگذاری کند؛ از جمله در این بحث تک‌نرخی شدن بنزین. مضاف بر اینکه قبلا هم دو یا چند نرخ داشتیم و بعد تک نرخی شد پس اینگونه نیست که تا آخر، بحث دونرخی باقی خواهد ماند. بنابراین همچنان که سال 94 دونرخی، یک نرخی شد، احتمال اینکه امسال یا سال آینده هم تک‌نرخی بشود، دور از ذهن نیست و طبیعتا یک نرخی شدن از بوروکراسی‌های اداری کم خواهد کرد. بوروکراسی‌های اداری که منظور همین کارت سوخت یا برخی از تقسیم بندی‌ها برای انواع ماشین‌های مختلف است و طبیعتا ازعوارض این دونرخی شدن است. از همه اینها که بگذریم، اگر بنزین تک نرخی بشود به نحوی که قابل تحمل‌تر باشد، شاید ضرورتی برای پرداخت این حجم یارانه هم وجود نداشته باشد. لذا در یک جمع بندی کلی طبیعتا مجلس می‌تواند همه ابعاد مالی، حقوقی و سیاسی موضوع را مورد ارزیابی قرار دهد. چون باید این واقعیت را بپذیریم که امروز موضوع بنزین قبل از اینکه یک موضوع اقتصادی باشد تبدیل به یک کالای سیاسی شده است. یعنی هیچ تصمیم گیری در خصوص بنزین بدون توجه به موضوعات سیاسی و جنبه‌های سیاسی آن امکان پذیر نیست و نخواهد بود. اینها مسائلی است که در مورد بنزین می‌توان گفت. اما در کنار این موضوع طبیعتا هیچ‌گونه درآمدی از این افزایش و کاهش قیمت، وارد خزانه دولت نخواهد شد همچنان که امروز دونرخی شدن هم منجر به افزایش یا کاهش درآمد دولت نشده است. یعنی معادل همان حدود 30 هزارمیلیارد تومانی که از محل افزایش قیمت بنزین بوده، بین مردم در حال توزیع شدن است. درحقیقت برعکس برخی از مواردی که گفته شد دولت از محل افزایش قیمت بنزین جبران کسری بودجه را خواهد کرد، چنین اتفاقی هم نیفتاده است. واقعیت مطلب این است که بالاخره بودجه پیش‌بینی یکساله یعنی اول فروردین تا اسفند است. هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید این شرایطی که اکنون در اقتصاد ایران حاکم است برای کل سال آینده هم چنین شرایطی حاکم است. این شرایط قابل تغییر است و حتما هم شرایط فعلی تغییر خواهد کرد و چون بودجه پیش بینی سند دخل و خرج آینده است، همچنان که نمی‌شود پیش بینی کرد ما مثل گذشته دو میلیون هفتصد یا هشتصدهزار بشکه نفت بفروشیم، همچنان هم نمی‌توانیم بگوییم که صادرات نفت ایران هم صفر باشد. بالاخره چون بودجه سند پیش‌بینی است از این منظر نه تنها بحث امیدآفرینی بلکه بخشی از واقعیت اقتصاد هم همین است.