فضای مجازی کاستی‌های رسانه ملی را جبران می‌کند

آفتاب یزد- گروه اجتماعی: این روز‌ها که کرونا تمام جهان را در نوردیده شاید سخت‌ترین کار برای همه مردم قرنطینه خانگی، آن هم به مدت طولانی باشد؛ چرا که معلوم نیست این مهمان نا خوانده چه زمانی رخت بر می‌بندد اما آن چه که مسلم است این است که همه میزبانان این مهمان نا خوانده باید در خانه بمانند تا افراد کمتری قربانی حضور آن باشند. در این بین اما شاید بتوان به جرات گفت کرونا بدترین زمان ممکن را برای ورود به کشورما انتخاب کرده بود، چرا که حضور آن مصادف شد به روز‌های آخر اسفند ماه و در نهایت عید نوروزی که امسال کمتر شباهتی به عید نوروز سال‌های پیش داشت، حالا اما خانه نشینی و قرنطینه خود خواسته خانگی، خودش این روزها به یکی از چالش‌های سخت زندگی تبدیل شده است؛ هر چند رسانه ملی و دیگر رسانه‌ها در تلاش هستند تا برنامه‌های سرگرم‌کننده‌ای برای گذران این روز‌ها تدارک ببینند اما این طور که معلوم است فضای مجازی تنها سرگرمی مردم برای گذران روزهای سخت قرنطینگی محسوب می‌شود و این را می‌توان از چالش‌های این روز‌های فضای مجازی به خوبی متوجه شد.
> کسالت صدا و سیما در دوران قرنطینگی
خیلی از خانواده‌ها ساعت 10 شب که می‌شود در کنار هم سریال پایتخت 6 را تماشا می‌کنند و شاید به جرات بتوان گفت این سریال با تمام انتقاد‌هایی که به آن وارد است، تنها سرگرمی صدا و سیما برای خانواده هاست. سریال‌های دیگر این رسانه ملی مثل کامیون، دوپیگ و غیره با اقبال عمومی کمتری نسبت به پایتخت 6 مواجه بودند و به همین دلیل هم می‌توان گفت سرگرمی عمومی برای مردم به حساب نمی‌آیند. از طرف دیگر برنامه‌های پر مخاطبی مثل عصر جدید هم که باید با حضور تماشاچی برگزار می‌شد به دلیل شیوع کرونا لغو شده و حالا تنها تکراری از برنامه‌های گذشته آن هر روز پخش می‌شود! دیگر برنامه‌های این رسانه ملی هم که چنگی به دل نمی‌زنند و معمولا متشکل از برنامه‌ها و سریال‌های تکراری سال‌های گذشته هستند. بنابراین پر واضح است که دوران تعطیلات نوروزی که با قرنطینه خانگی همراه بود، رسانه ملی نتوانست آن طور که باید مرجعیت سرگرمی جامعه را عهده دار باشد و بنابر این چاره‌ای جز کوچ جامعه به سمت فضای مجازی وجود نداشت.
> صندلی‌های خالی و سازهایی که برای امید کوک شد


روز‌هایی که خانه نشینی اوقات کسالت باری را برای همه افراد جامعه فراهم کرده بود به یکباره بازار کنسرت‌های مجازی داغ شد، این در حالی بود که پیش از این و با شیوع کرونا در کشورمان کنسرت خیلی از خوانندگان مطرح کشورمان لغو شده بود.
سالار عقیلی، حجت اشرف‌زاده، گروه موسیقی «دال»، بنیامین بهادری، گروه سون، از جمله خوانندگانی بودند که پس از اطلاعیه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کنسرت‌هایشان در اسفند ماه لغو شد و آن‌ها به دلیل پیشگیری از شیوع بیماری «کرونا» تصمیم گرفتند در فضای مجازی کنسرت‌هایی را به صورت زنده برگزار کنند. از طرف دیگر روزبه نعمت الهی، رضا صادقی و حامد همایون نیز از دیگر خوانندگان مطرح کشورمان بودند که به این گروه پیوستند و طی روز‌های گذشته شاهد کنسرت‌های مجازی آن‌ها بودیم.
نوع برنامه‌ریزی این گروه‌ها و خوانندگان به شکلی بود که در ابتدا اطلاع‌رسانی مختصری برای برگزاری یک کنسرت زنده در فضای مجازی صورت گرفته و پس از چند روز در تاریخ و ساعتی که مقرر شده گروه متشکل از تعداد اندکی از نوازندگان به اجرای قطعات خود می‌پردازند. البته برخی از خوانندگان هم ترجیح دادند تا فارغ از چارچوب‌های همیشگی اجرای کنسرت‌ها در حضور خانواده یا در محل‌هایی چون پشت بام منزل یا اتاق کارشان آثاری را پیش روی مخاطبان خود قرار دهند که بتواند با اجرای زنده در تالارها تفاوت‌هایی داشته باشد.
در نهایت اینکه کنسرت‌های مجازی که با مجوز دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری شهرداری تهران و به همت موسسه فرهنگی هنری جام سبز برج میلاد تحت عنوان ویژه برنامه (نوروزخانه) در برج میلاد برگزار می‌شود، این روز‌ها به یکی از سرگرمی‌های مفرح دوران قرنطینگی تبدیل شده و طرفداران و دنبال‌کنندگان بسیاری هم دارد.
> سینمای خانگی جایگزینی برای رسانه ملی
سریال‌های سینمای خانگی که پیش از این به یکی از سرگرمی‌های خانواده‌ها تبدیل شده بود، در دوران قرنطینه نقش پر رنگ‌تری را هم ایفا کرد و در این بین اپلیکیشن‌هایی مثل فیلیمو و نماوا جایگزینی برای رسانه ملی شدند و چه بسا در راستای سرگرمی اقشار مختلف جامعه نقش پر رنگ‌تری از رسانه ملی هم ایفا کردند. ویژه برنامه‌هایی مثل «سیزده نه در» که با مجری گری اشکان خطیبی هنرمند کشورمان اجرا شده بود یکی دیگر از برنامه‌هایی بود که هر چند زرد به نظر می‌رسید اما سرگرمی جامعه را فراهم ساخته و کنجکاوی برخی از اقشار جامعه درباره زندگی شخصی هنرمندان که در قرنطینگی به آن دامن زده شده بود را تا حد زیادی بر طرف ساخت. از طرف دیگر فیلم و سریال‌های داخلی و خارجی با دوبله فارسی در اپلیکیشن‌های فیلیمو و نماوا از دیگر سرگرمی‌هایی هستند که تقریبا همه اقشار جامعه از آن استفاده می‌کنند.
> چالش‌های اینستاگرامی
از معرفی کتاب تا ورزش در خانه
حالا اما خلاقیت‌ها نیز افزایش یافته و هر روز در فضای مجازی به ویژه اینستاگرام شاهد چالش‌های جدیدی هستیم که فراگیر می‌شود و تا حد زیادی نیز در کنترل افسردگی در جامعه موثر است. از جمله این چالش‌ها می‌توان به چالش کتاب خوانی، معرفی کتاب و فیلم، ورزش در خانه، آشپزی و از این دست موارد اشاره کرد که هر روز به شمار آن‌ها افزوده می‌شود و دنبال‌کنندگان زیادی هم دارد. از طرف دیگر عید دیدنی‌ها نیز حالا دیگر رنگ و بوی مجازی به خود گرفته است و تماس‌های تصویری همچنان شوق حضور در کنار بستگان و آشنایان را پر رنگ می‌کند. حالا دیگر به جرات می‌توان گفت که همه چیز رنگ و بوی مجازی به خود گرفته است، اما هیچ چیز بوی نا امیدی و یاس نمی‌دهد.
> تشویق از پشت پنجره
پیش از این شاهد بودیم که در کشورهایی مثل ایتالیا، مردم برای فرار از فرسودگی ناشی از قرنطینه خانگی در بالکن‌های خانه هایشان یا پشت پنجره‌ها آواز می‌خواندند و موسیقی می‌نواختند، این موضوع در کشور ما همزمان با چهارشنبه سوری و پس از آن نیز به بهانه‌های مختلف در مکان‌های متفاوتی اتفاق افتاد. حتی در برخی از موارد شاهد بودیم که یک مربی ورزشی در وسط مجتمعی واقع در غرب تهران همراه با موسیقی با صدای بلند شروع به ورزش کرد و هم زمان با آن خیلی‌ها پشت پنجره منازلشان یا روی بالکن‌ها شروع به ورزش کردند. تشویق‌های همین چند روز پیش هم که برای قدردانی از کادر پزشکی کشور اتفاق افتاد و با فریاد و همخوانی مردم در پشت پنجره‌ها همراه بود از دیگر مواردی است که می‌توان به آن اشاره کرد.
از یاد نبریم این روز‌ها که مهمان نا خوانده کرونا کارد را به استخوانمان رسانده است و قرنطینه خانگی لحظه به لحظه سخت‌تر می‌گذرد، تفریحاتی هر چند کوچک می‌تواند کار ساز باشد و تا حد زیادی از میزان خشونت‌های خانگی که گفته می‌شود این روز‌ها 3 برابر هم شده است، بکاهد. در این بین فضای مجازی نقش بسیار پر رنگی را در راستای ایجاد تفریح برای مردم ایفا می‌کند و به نوعی در صدد جبران کاستی‌های رسانه ملی است و تا کنون نیز در این راه موفق عمل کرده است.