روزنامه آفتاب یزد
1399/01/17
پیش نویس لغو تحریم‌ها در شرایط تحریم در مجمع عمومی سازمان ملل رد شد، ایران، روسیه و کره شمالی حامی آن بودند اما آمریکا، اتحادیه اروپا مخالفت کردند
شکاف شرق و غرب در روزگار کروناییآفتاب یزد- گروه سیاسی: زور کرونا به تحریم‌ها نمی‌رسد! این شاید فعلا تنها بخشی باشد که کرونا بر آن اثرگذار نبوده است! البته شاید خیلی‌ها منتظر بودند که از قضا کرونا بتواند معضلی به نام تحریم را حل کند اما فعلا این چنین نشده است، از ایران گرفته تا کوبا، سوریه، ونزوئلا و حتی روسیه با تحریم‌هایی روبه رو هستند که با شیوع کرونا امیدهایی در دلشان پدید آمده بود تا با وجود بحران جهانیِ این بیماری، تحریم‌ها دست از سر اقتصاد بردارد اما گویا فعلا خبری نیست. در روزهای اخیر کشورها و حتی سازمان‌های مختلفی تاکید کردند که نیاز است تحریم‌ها بروند تا شاید کرونا هم تسلیم شود، اما ایالات متحده به عنوان مرکز ثقل تحریم کنندگان چنین باوری ندارد و می‌گوید اساسا کالاهای بهداشتی و درمانی را تحریم نکرده که حالا بخواهد لغو کند، موضوعی که طرفین تحریم شده اما خلاف آن را فریاد می‌زنند! مجادله ای تمام نشدنی که همچنان هم ادامه دارد. برای حل این مشکل برخی کشورها دست به دامان سازمان ملل شدند. سازمانی که بعد از جنگ جهانی دوم با هدف استقرار صلح جهانی پدید آمد و درباره عملکرد آن موافق و مخالف البته بسیار است. در جدیدترین مورد وقتی پیش نویسی برای لغو تحریم‌ها در شرایط کرونا ارائه شد این پیش نویس در همان بدو امر با شکست روبه رو شده است. در تاریخ 26 مارس یعنی حدود یک هفته پیش، چین، ایران، کوبا، سوریه، نیکاراگوئه، ونزوئلا و کره شمالی خواستار لغو تحریم‌ها برای مقابله با کرونا ویروس شدند. در این زمینه مسکو اعلامیه همبستگی را پیشنهاد داد که در آن نقش اصلی سازمان بهداشت جهانی (WHO) در مبارزه با بیماری همه گیر به رسمیت شناخته میشود. اما حالا خبر می‌رسد که پیش نویس این طرح در مجمع نمایندگان رد شده است. این کشورها احتمالا به دلیلی وجود حق وتو در شورای امنیت تلاش کردند از مسیر مجمع عمومی وارد شوند که گویا این مسیر هم به نتیجه دلخواه نرسیده است!
> عصبانیت روسیه از رد پیش نویس!
نماینده روسیه که به نظر می‌رسد از این تصمیم عصبانی است می‌گوید:«گروه کوچکی از علاقمندان به سیاست تحریم نتوانستند از رویکردها و علایق سیاسی خود دست بکشند.» تصمیم به رد این پیش نویس با همراهی ایالات متحده، اتحادیه اروپا، انگلیس، اوکراین و گرجستان بوده است. وب سایت اسپوتنیک که به دولت روسیه وابسته است، درباره تحریم‌هایی که علیه این کشور انجام شده می‌نویسد:«کشورهای اتحادیه اروپا و همچنین ایالات متحده و اوکراین اولین بار در سال 2014 تحریم‌های اقتصادی علیه مسکو را اعمال کردند. این اتفاق پس از آن رخ داد که کریمه، در نتیجه همه پرسی، بخشی از روسیه شد. آنها الحاق شبه جزیره کریمه را غیرقانونی دانستند.» طبق بیانیه صادره از سوی دفتر نمایندگی دائم روسیه در نیویورک، «اکنون پاسخ جهانی و مشترک به تهدید بیماری همه گیر جدید کرونا بسیار دشوار خواهد بود و تعداد زیادی از مردم ممکن است قربانی این خودخواهی غربی‌ها شوند. علاوه بر این ، مقامات مسکو مایل هستند منطق و استدلال‌های شنیده شده از سوی مخالفین این سند را بشنوند. به‌خصوص روسیه به پاسخ اتحادیه اروپا ، ایالات متحده و انگلیس علاقه مند است ، ولی مسکو خوشحال خواهد شد اگر اوکراین و گرجستان چنین تلاشی را انجام ندهند.» لحن این بیانیه نشان می‌دهد مسکو چقدر از تصمیم اوکرایان و گرجستان که روزگاری در اتحاد شوروی زیرمجموعه مسکو بودند عصبانی است. سناتور روس آلکسی پوشکوف نیز در واکنش به تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل می‌گوید:«اکنون کشورها باید روی منابع خود برای همکاری در برابر گسترش بیشتر ویروس کرونا متمرکز شود. هرچند سیاست تحریم مانع از این امر میشود. داشتن یک کشور بزرگ با یک بیماری همه گیر گسترده، تهدیدی جدی برای کل جهان است. حتی اگر در ایالات متحده هم بتوانند ویروس کرونا را شکست دهند ، کانون‌های عفونت در سایر کشورها ادامه خواهد یافت و در چارچوب جهانی سازی، ممکن است موج دوم این بیماری خود را نشان دهد. وظیفه جهانی پایان دادن یا حداقل مهار و محدود کردن گسترش ویروس کرونا در سراسر جهان است. و در چنین شرایطی، آمریکا سیاست خود را ادامه می‌دهد، گویی هیچ چیز تغییر نکرده است.» در عین حال ، سازمان ملل متحد پیش‌نویس قطعنامه جایگزین و بسیار کلی‌تری درباره «همبستگی جهانی» در مبارزه با ویروس کرونا را به تصویب رساند. این سند اصلاً به مسائل مربوط به تحریم‌ها و درگیری‌های نظامی در جهان نمی‌پردازد. فئدور لوکیانوف، سردبیر مجله «روسیه در سیاست جهانی» در این زمینه نوشته است: «متاسفانه ، نمی‌توان درباره هرگونه همبستگی بین المللی صحبت کرد. هیچ کس تمایل برای چنین همبستگی را از خود نشان نمی‌دهد. تنها موارد خاصی در سطح دوجانبه وجود دارد که کشورهای مشخصی به یکدیگر کمک می‌کنند تا در برابر این بیماری مبارزه کنند. ولی هیچ تلاش بین المللی در این جهت گیری وجود ندارد.»به گفته او، تضادهای سیاسی بین کشورها از بین نرفته و تنها فعلاً بی تحرک هستند و به نظر می‌رسد که ایالات متحده ضامن استمرار این سیاست است. لوکیانوف توضیح داد: «آنها می‌گویند که واشنگتن رویکردی خاص خود را دارد ، در کار دیگران دخالت نمی‌کند. البته هر زمان برای ایالات متحده سودمند باشد ، آنها به راحتی حاضر به همکاری هستند، ولی این مسئله تمایل آنها برای نشان دادن برتری این کشور را از بین نمی‌برد.» علاوه براین الکساندر رار کارشناس آلمانی گفت: «من واکنش مجمع عمومی سازمان ملل را مورد توجه قرار دادم، واکنش اتحادیه اروپا را دیدم. سیاستمداران الوده به بروکراسی واقعاً نمی‌دانند چه اتفاقی در حال افتادن است. با وجود پیشنهاد صحیح مسکو ، فقط یک واکنش در غرب وجود دارد: روسیه می‌خواهد اتحادیه اروپا را با استفاده از ویروس کرونا نابود کند. اگرچه این حرف مستقیماً از زبان نمایندگان دولت‌های ملی شنیده نمی‌شود.»
> ایران مرکز تحریم ها!
در این میان البته می‌توان گفت سنگین ترین تحریم‌ها علیه ایران شکل گرفته است. تهران از آغاز شیوع کرونا تلاش بسیاری کرده تا در میانه این بیماری از لزوم لغو تحریم‌ها بگوید. حالا سفیر ایران در روسیه در واکنش به رد پیش نویس لغو تحریم‌ها در سازمان ملل توئیت کرده:« بیانیه پیشنهادی روسیه در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با مخالفت آمریکا، انگلستان، اتحادیه اروپا، گرجستان و اوکراین رد شد. این بیانیه فراخوانی برای لغو تحریم‌های تمامی کشورهای درگیر مبارزه با بیماری کرونا بود. سیاسی سازی اقدامات بشر دوستانه توسط برخی کشورها در حالیست که بیماری کرونا در شرایط پاندمی قرار دارد و کاهش توانمندی کشورهای تحت تحریم‌های یکجانبه می‌تواند فاجعه انسانی ایجاد کند.» ایران تقریبا یک ماه است که کمپینی برای لغو تحریم‌ها به راه انداخته است. از جمله در همان ابتدا روحانی به سران برخی کشورها نامه نوشت و گفت:«این بحران عظیم و خطرناک (کرونا) توسط هیچ کشوری به تنهایی میسر نیست. چه رسد به اینکه آن کشور در دسترسی به بازارهای مالی بین‌المللی و تامین کالاهای مورد نیاز خود با مشکلات فراوان مواجه باشد». او در همان روز نخست سال جدید به مردم آمریکا هم نامه نوشت و اظهار داشت:« اینجانب هشدار می‌دهم که در شرایط یک «همه گیری» خطرناک جهانی، تهران و پاریس و لندن و واشنگتن فاصله چندانی ندارند و هر سیاست کوته بینانه و خصمانه‌ای که بخواهد موجب تضعیف نظام پزشکی و محدودیت منابع مالی در مدیریت بحران در ایران شود، تاثیر مستقیم بر روند مبارزه با این «همه گیری» در سایر کشورها خواهد داشت. کووید-19 به معنای واقعی کلمه یک موضوع مرگ و زندگی برای همه کشورها است و شکست آن یک «وظیفه» جهانی است.» در همین زمینه محمدجواد ظریف به عنوان وزیر خارجه نیز از طریق مکالمات تلفنی یا توئیتر تلاش کرد در جهت اهمیت رفع تحریم‌ها سخن بگوید با این حال از آمریکا سیگنال‌هایی که می‌رسد نشان می‌دهد درِ کاخ سفید بر روی همان پاشنه قبلی می‌چرخد! البته پیش از این وبسایت خبری «میدل ایست آی» از آمادگی ایالات متحده برای اعمال معافیت‌هایی برای برخی کشورها به منظور امکان آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران از سوی آنها برای کمک به این کشور در راه خرید دارو و تجهیزات مبارزه با کرونا گزارش داده بود. «میدل ایست آی» این اطلاعات را به نقل از «منابع آگاه» منتشر کرده بود. اما به نظر می‌رسد این خبر چندان با واقعیت تطابق ندارد نه تنها در عمل اتفاقی رخ نداده بلکه «میدل ایست آی» نیز از جمله رسانه‌هایی است که کمتر دارای منابع قوی است. از سوی دیگر وبسایت «واشنگتن فری بیگن» در مورد موضع وزارت امور خارجه آمریکا در مورد انتشار این خبر، پرسیده و می‌نویسد: «این وزارتخانه این گزارش را نادرست می‌داند.» یک مقام این وزارتخانه به «واشنگتن فری بیکن» مدعی شده است، برخلاف اطلاعات نادرست منتشرشده از سوی جمهوری اسلامی ایران، «واقعیت این است که ایران منابع کافی برای هزینه کردن در خریدهای بشردوستانه به سود مردم این کشور را در اختیار دارد.»
> ادامه تلاش‌ها برعلیه تحریم ها
با این حال به نظر می‌رسد کارزار برای افزایش فشار تا لغو یا کاهش تحریم‌ها از سوی کشورهایی که می‌توان آنها را در بلوک شرق طبقه بندی کرد ادامه دارد. گروه ۷۷ و چین در بیانیه‌ای که به طور ضمنی خطاب به آمریکاست، اعلام کرد: اقدامات یکجانبه و قهری اقتصادی، تاثیری منفی بر ظرفیت کشورها در پاسخ مناسب [به شیوع کرونا] خواهد داشت. این گروه همچنین هشدار داد که این تحریم‌ها بر دسترسی کشورهای تحت تحریم به تجهیزات و امکانات پزشکی و اقدامات درمانی آنها برای مردمشان تاثیر می‌گذارد. این بیانیه افزود:«ما از جامعه بین‌الملل می‌خواهیم تا اقداماتی فوری و موثر برای جلوگیری از استفاده از اقدامات یکجانبه و قهری اقتصادی علیه کشورهای در حال توسعه اتخاذ کند. گروه ۷۷ و چین ائتلافی متشکل از ۱۳۴ کشور یعنی سه چهارم اعضای سازمان ملل متحد است که حدود ۸۰ درصد جمعیت دنیا را در بر می‌گیرد. در همین حال اتحادیه اروپا نیز واکنش محتاطانه ای به ماجرا داشته و خواستار تعلیق بخشی از تحریم‌ها شده که در روند درمان کرونا اثرگذار است. اتحادیه اروپا در نشست خود از اجرای برخی معافیت‌های بشردوستانه حمایت کرد تا تحریم‌های اقتصادی اعمال شده بر کشورهایی همچون کوبا، ونزوئلا و ایران به تعلیق در آمده و این کشورها بتوانند در یک فوریت بهداشتی به تجهیزات پزشکی ضروری دست پیدا کنند. در این کنفرانس مطبوعاتی که از راه دور برگزار شد، آرانچا گونزالس لایا وزیر امور خارجه اسپانیا گفت که این موضوع میان وزرای خارجه اتحادیه اروپا در یک کنفرانس ویدیویی که روز جمعه برگزار شد مورد بحث قرار گرفته و بر سر آن توافق شده است. گونزالس خاطرنشان کرد که تحریم‌های اقتصادی اعمال شده از سوی آمریکا بر کشورهای دیگر «همواره یک ماده قانونی حقوق بشری یا استثنا» دارند که به واسطه آنها تحریم‌ها در مواجهه با یک فوریت حقوق بشری مانند شیوع ویروس ویروس کرونای جدید، به تعلیق در می‌آیند. با پیش‌روی این بیماری همه‌گیر، وزرای اتحادیه اروپا از درخواست آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل مبنی بر «ایجاد سازوکارهای موارد استثنایی حقوق بشری برای دست یافتن کشورهای تحت تحریم به تجهیزات ضروری پزشکی » حمایت کردند. علاوه بر این مسوول سیاست خارجه اتحادیه اروپا ضمن ابراز امیدواری نسبت به اینکه این بیانیه از حمایت کافی برخوردار شود، گفت:«اروپا بر این باور است که این تحریم‌ها در تشدید خطرات شیوع این ویروس به ویژه در کشورهایی همانند سوریه، لیبی و یمن که شاهد درگیری‌هایی هستند، نقش بسزایی دارند.» او افزود:«در برخی کشورها همانند سوریه، یمن و لیبی احتمال دارد با توجه به درگیری‌هایی که در آنجا وجود دارند، تاثیر منفی ویروس کرونا بیشتر شود به همین علت ما کاملا اقدامات دبیرکل سازمان ملل برای هماهنگ‌سازی تعامل جهانی و مشترک با این ویروس تایید و از درخواست او برای توقف فوری درگیری‌ها در تمامی نقاط جهان حمایت می‌کنیم.»
> آمریکا امتیاز متقابل می‌خواهد
اما این فشارها با چه اهدافی دنبال میشود و سرانجام چه سرنوشتی خواهد داشت سوال پرتکرار این روزهای دنیای سیاست و به ویژه در نوعی تقابل میان شرق و غرب است. برای اینکه بیشتر بدانیم، گفتگو کردیم با یک کارشناس مسائل بین الملل. محسن جلیلوند به آفتاب یزد می‌گوید:«اقدام کشورهایی همچون روسیه براساس اشاره به قطعنامه ۳۷۷ مجمع عمومی سازمان ملل متحد معروف به قطعنامه اتحاد برای صلح متضمن این مفهوم است که اگر در مواردی شورای امنیت سازمان ملل متحد به علت وتو یکی از اعضای دائم خود نتواند به هنگام تهدید علیه صلح، نقض صلح یا عمل تجاوز اقدام مناسبی انجام دهد، وظیفه صلح و امنیت بین‌المللی به عهده مجمع عمومی سازمان ملل متحد گذاشته میشود. با این حال مجموع عمومی نیز با توجه به ترکیب اعضایی که دارد در موقعیت فعلی این ظرفیت را نداشت که به نفع کشورهای حامی پیش نویس عمل کند. هرچند به نظر می‌رسد کشورهایی نظیر ایران و روسیه نیز می‌دانستند این قطعنامه به نتیجه دلخواه نخواهد رسید اما تلاش کردند اقدامی کنند که دست کم به لحاظ جو روانی و تبلیغاتی مثمر ثمر باشد تا از طریق فشار روانی و دیپلماسی عمومی هدف لغو تحریم‌ها را پیش ببرند» او افزود:«تقابل میان دنیای غرب و مخالفینش همچون روسیه و ایران وجود دارد و اصولا هر مساله جهانی هم که به وجود می‌آید این تفاوت به نوعی رخ نمایی می‌کند، در این میان روس‌ها هم به دنبال این هستند که امتیازاتی از آمریکا در سطح استراتژیک بگیرند و در این مسیر اگر تحریم‌ها شکسته شود بسیار به سود آنها خواهد شد.» جلیلوند در پایان گفت:«به نظر نمی‌رسد این روند بتواند ایالات متحده را مجاب کند که تحریم‌ها را بردارد و احتمالا آمریکا در صورتی دست به چنین کاری می‌زند که در مقابل هریک از این کشورها امتیازات متقابلی را دریافت کند.»
موضوع کرونا بار دیگر به یک مساله قدیمی دامن زد اینکه جهان را همچنان باید در قالب دو بلوک شرق و غرب تقسیم کرد هرچند به طور رسمی بعد از فروپاشی اتحاد شوروی این گزاره رنگ باخت اما در عمل در بزنگاه‌های تاریخی می‌توان تفاوت میان این دو بخش را در همه زمینه‌ها دید. از نوع واکنش‌ها به هر پدیده تا چگونگی جهت گیری ها. اختلافات عمیق میان طرفین باعث شده حتی دشمن مشترکی به نام کرونا هم نتواند سیاستمداران را به کنار زدن اختلافات مجاب کند. به همین دلیل است که می‌بینیم اتحادیه اروپا معتقد است روسیه با ویروس به دنبال تضعیف این اتحادیه است یا ایالات متحده می‌گوید درباره اینکه تحریم‌ها را لغو کند منابع آزاد شده در کجا هزینه خواهد شد مطمئن نیست. یا ایران می‌گوید هدف آمریکا این بوده که از طریق اشاعه ویروس سیاست فشار حداکثری خود را ادامه دهد. به نظر می‌رسد فعلا سیاست بر سلامت غلبه دارد.
سایر اخبار این روزنامه
بازار مصادره و سرقت ماسک در جهان داغ است
در حالیکه هنوز تا زمان آغاز پارلمان یازدهم باقی مانده است و کشور در بحران کرونا گرفتار است اصولگرایان از هم اکنون برای ریاست مجلس به رقابت با یکدیگر و لابی گری مشغول شده اند
پیش نویس لغو تحریم‌ها در شرایط تحریم در مجمع عمومی سازمان ملل رد شد، ایران، روسیه و کره شمالی حامی آن بودند اما آمریکا، اتحادیه اروپا مخالفت کردند
طرح فاصله گذاری اجتماعی به فاصله‌گذاری هوشمند تبدیل میشود
کمتر از دوماه دیگر به آغاز به کار رسمی مجلس یازدهم باقیمانده اما عملاً یکی از سه قوه در متن و حاشیه ی مسائل خُرد و کلان کشور و جامعه دیده نمی‌شود؛ آفتاب یزد پاسخ به این سوال را بررسی می‌کند که آیا؛
چرا از این شاخه به آن شاخه می‌پریم؟
مراقب سهمیه ۳۶۰ لیتر بنزین باشید
علیرغم هشدار ها دیروز خیابان های تهران و کلانشهر ها پر تردد شد .ناظران مشکلات اقتصادی راتنها دلیل ترک قرنطینه خانگی می دانند
مردم بالاخره سفر بروند یا نروند؟!
تست مثبت کرونای 40 نفر در اتوبوسرانی تهران
همه احتمالات یک حمله بیولوژیک
رانندگی در پایتخت را ایمن کنید
اعتراض کرونا وارد است!
