روزنامه آفتاب یزد

رفتار شناسی وریشه یابی بی‌تفاوتی

مجید ابهری- بروز و گسترش بیماری کرونا در سطح جهان، یکی از رفتارهای ناپسند انسان‌ها را بروز و نشان داد که برخی از انسان‌ها در حوادث تلخ اجتماعی چه عکس العمل‌های ناخوشایند و غیرانسانی را از خود نمایش می‌دهند. بارها مشاهده شده فردی در خیابان بر زمین افتاده و دیگران بدون توجه به او از کنار وی عبور می‌کنند. البته شاید برخی رفتارهای دروغ و نقش‌های کاذبی که بعضی از افراد بازی می‌کنند موجب کاهش اعتماد و سلب ایمان از افراد گردیده ولی با این دلیل و منطق نمی‌توان نسبت به نیازمندان بی‌تفاوت بود. متاسفانه چند سال است که عبارت آزاد دهنده « این مشکل من نیست بلکه مشکل شماست» در زبان فارسی رایج شده که شنیدن آن انسان را دچار حالت اشمئزاز می‌کند. بدون تردید بی‌تفاوتی انسان‌ها و سازمان‌ها یک بیماری است. جامعه‌ای که بخشی از آن دچار این سندرم باشند، توان دفاع از موجودیت خویش را ندارند و هر حادثه‌ای روی دهد سر در لاک خود فرو می‌برند و کاری به سرنوشت بقیه ندارند. حالا چه می‌شود که بی‌تفاوتی در جامعه به عنوان یک رفتار نهادینه، وافراد را از مسیر عادی افکار منطقی وانسانی منحرف می‌کند؟ پاسخ به این پرسش درمان بی‌تفاوتی‌ها را نشان میدهد. عباراتی مثل به من و تو چه مربوط است، هیچکس را در قبر دیگری نمی‌گذارند، تو کلاه خود را محکم بگیر که باد نبرد و صلاح مملکت خویش خسروان دانند، نشانه‌هایی از ناامیدی و نصایح نادرست بسیاری از ما مردم است که در مکالمات روزه مره خود آن را به کار می‌بریم جالب اینجاست که بعضی‌ها آن را حرف حق قلمداد میکنند. در صورتی که بی‌تفاوتی سقوط بی‌صدا و تخریب آرام و مستمر انسانیت است.اشکال و انواع بی‌تفاوتی‌ها عبارتند از بی‌تفاوتی نسبت به سرنوشت اعضای خانواده و افراد دیگر، بی‌تفاوتی جوامع به سرنوشت دیگر جامعه‌ها،بی تفاوتی دولت‌ها به سرنوشت مردم وبالعکس و بی‌تفاوتی نهادهای اجتماعی نسبت به کار یکدیگر. اگر بخواهیم درباره عوامل بی‌تفاوتی جستجو کرده و نکاتی را بیان کنیم، باید بگویم که هریک از این بی‌تفاوتی‌ها علل و راهکارهای درمانی ویژه‌ای دارند. مثلا در یک اداره مواردی چون عزل و نصب‌های نسنجیده، تصمیم‌های مستبدانه و بی‌مشاوره با کارشناسان، تعطیل شدن بی‌دلیل طرح‌ها و پروژه‌ها، برخورد غیر انسانی و غیراخلاقی با کارکنان، ظلم به خادمان و افرادی که با فداکاری مشغول به کار هستند، تشویق متخلفان، ترویج روحیه پاچه خواری در اداره، رعایت نکردن عدالت در تنبیه و تشویق، توجه نکردن به مشکلات کارکنان و... از جمله مشکلاتی هستند که باعث بی‌تفاوتی می‌گردد. همواره در مباحث مدیریت رفتاری و رفتار در سازمانها گفته ام که عهد نامه امیر المومنین به مالک اشتر بهترین درس و سرلوحه می‌باشد. آنجا که فرمود« هرگز نیکوکار و بدکار نزد تو در جایگاه برابر نباشد. این رفتار مایه بی‌میلی نیکوکاران به نیکی، خدمتگزاران به خدمت و عادت بدرفتاران به بدی و کژی است و هر کسی را بدان چه که خودش برگزیده است ملزم کن» یک دانشمند معروف ژاپنی شعاری دارد به عنوان اینکه نخست انسان سپس کالا. اما با کمال تاسف ما به تجهیزات، ساختمان و ابزار چندین برابر نسبت به انسان اهمیت می‌دهیم. از آن بدتر برای فکر، عقیده، ایمان، اخلاق و دانش کمتر از امور دیگر سرمایه گذاری می‌کنیم. با توجه به این نکات باید درک کنیم که جامعه ما با بی‌تفاوتی احاطه شده است. وقتی در کشور مجلس شورای اسلامی به عنوان عصاره فضایل ملت و ناظر بر امور و فعالیت دولت، بیش از سایر نهادها به خاطر کرونا به تعطیلی کشیده می‌شود تکلیف بقیه سازمان‌ها روشن است. باید گفته شود اگر دولتمردان خود در مشکلات و مسائل جامعه پیشگام باشند قطعا مردم به دنبال آنها حرکت خواهند کرد. باید توجه داشت مدیریت راهبردی در سازمان‌ها بدل به مدیریت فامیلی و روابط گشته و برای ترسیم شبکه‌های ارتباطی به این نکته باید دقت کنیم که اگر در انتصابات شایستگی‌ها در نظر گرفته نشود، همین ضعف اداری موجود نیز عمیق تر خواهد شد. در نهایت، بی‌تفاوتی یعنی سیرباشی و همسایه ات گرسنه باشد یعنی که توجهی به یک بیماری همه گیر در جامعه نداشته باشیم و علیرغم توصیه‌های مختلف با خودرو شخصی در خیابان‌ها ویراژ بدهیم. اگر نسبت به سرنوشت هم نوعان خود حساس گردیم و به کمک آنها بشتابیم آنگاه در جایگاه رفیع انسان قرار داریم.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
«حشاشین» چرا ممنوع شد؟ و چرا حالا ممنوع شد؟! (شهروند) کمک‌های اهدایی به سیل‌زدگان سیستان و بلوچستان  در کارت‌خوان عبدالحمید!  (کيهان) آقایان زیباکلام، فاضلی، ارمکی! این بود غایت لیبرال‌بودن شما؟! (جوان) بازی خطرناک نتانیاهو در جنوب غزه (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
قالیباف، اصولگرایان را رو در روی هم قرار خواهد داد؟! شهرداری به فکر پر کردن خزانه خالی پاداش موفقیت حقوقی در لوزامبورگ اسامی ۵ انحصارگر لیموترش و لیمو شیرین را اعلام کنید پاپ: تحریم های ایران را لغو کنید توافق 10 میلیون بشکه ای عرضه نفت، قیمت‌ها را کاهش نداد شرایط در ماه رمضان هم اینگونه باشد، اجتماعاتی نخواهیم داشت کفاشیان:سر فیفا کلاه گذاشتیم! پخش زنده جلسات ستاد کرونا در صداوسیما کارآمدی شفافیت در رابطه مردم و مسئولین را نشان داده است پای رسانه ملی روی سرعت اینترنت؟ واقعیت افزایش حقوق کارگران بی طرفی دادگاه لوکزامبورگ لزوم همدلی کارگر وکارفرما آغاز راه جلب اعتماد عمومی علم بهتر است یا ثروت رفتار شناسی وریشه یابی بی‌تفاوتی در سوگ روشنفکرِ نایاب