نکاتی درباره اشکالات ساختاری در دو قوه

برخي کارشناسان درخصوص عدم‌کارآمدي و اداره نامتوازن برخي نهادها همچون مجلس اظهارنظر کرده‌اند. اما به‌نظر مي‌رسد که اساس مشکلات و خوب اداره نشدن کشور مخصوصا در قوه‌مجريه و قوه‌مقننه اشکالات ساختاري است که ناشي از دو عامل و پارامتر ايرادات درون ساختاري و عملکرد مديران است. هرچند که عملکرد مديران را نيز مي‌توان زيرمجموعه اشکالات ساختاري قلمداد کرد. البته اين اشکالات در قوه‌مقننه خاص اين دوره نيست و اگر بخواهيم ارزيابي دقيقي از مجالس 10گانه داشته باشيم ابتدا بايد مجالس اول و دوم را که برخاسته از فضاي انقلابي کشور بود از ساير دوره‌ها مستثني کنيم. مجلس سوم مجلسي قوي و کارآمد و مجلس ششم نيز مجلسي اثباتي بود اما پس از آن از مجلس هفتم به بعد شاهد کاهش کيفيت مجلس و روند نزولي در برخي امور بوديم تا در نهايت در مجلس دهم آشکار شد که مجلس در بعد قانونگذاري و نظارتي نتوانست نيازها را در حدمطلوب برطرف و به وظايف خود عمل کند. نمي‌شود مجمع تشخيص مصلحت نظام نقش مجلس بالادستي يا مجلس سنا را براي مجلس شوراي اسلامي ايفا کنند. نمايندگان مجلس سنا در همه جاي دنيا داراي چند دوره سابقه نمايندگي در مجلس نمايندگان هستند که از نوعي پختگي، کارداني و تجربه لازم برخوردارند. اين مجالس بالاي سر مجلس شورا يا نمايندگان قرار مي‌گيرند و مصوبات مجلس را بررسي مي‌کنند. اگر هم مجلس سنا مصوبه‌اي را تاييد نکرد و به مجلس نمايندگان بازگرداند آن مجلس مي‌تواند با دوسوم آراء بدون ارسال مجدد مصوبه به سنا آن را تاييد و به دولت ابلاغ کند. در کشور ما مجلس سنا نيست. در بازنگري قانون اساسي اصل 112 قانون اساسي يعني مجمع تشخيص مصلحت نظام را اضافه کردند. مجمع نيز قرار بود بگويد که اين مصوبه صلاح است يا خير، اما خود مجمع گاه وارد بررسي و تغيير مصوبات مجلس شد و ظاهرا به قانونگذاري ورود کرد. البته شنيده مي‌شود که مجلس يازدهمي‌ها درصدد هستند که تقاضاي بازنگري در قانون اساسي را مطرح کرده و مخصوصا در قسمت قوه‌مقننه بحث مجلس سنا را اضافه کنند. هرچند در بحث بودجه اخير که هم که داستان‌هاي زيادي پيدا کرد، اگر مجلس سنا داشتيم شايد اين مقدار هزينه لازم نبود. بحث ديگر که آن هم به اشکالات ساختاري باز مي‌گردد بحث انتخابات است. در انتخابات مجالس پس از مجلس ششم چندان شاهد رقابتي صددرصدي ميان جريانات سياسي در حد انتظار همگان نبوديم که نماد کامل آن نيز انتخابات مجلس يازدهم بود. از اين‌رو مجلس يازدهم پشتوانه قوي از اين حيث ندارد و در نتيجه آن توانايي، اثر و نقشي که مدنظر است را بايد با درايت و هوشياري بدست آورد.