درباره عرضه داروی چاقی تقلبی

«مدتی است که دخترم به واسطه یکی از دوستانش با داروی افزایش وزن و چاقی به نام «فرشته» آشنا شده و آن را مصرف می کند، چون در گذشته درباره عوارض مصرف چنین داروهایی شنیده بودم از او خواستم که دیگر آن دارو را مصرف نکند ولی او در جوابم گفت که این دارو مجوزهای اداره بهداشت را دارد مصرفش مشکلی ندارد، خیلی خوب می شد اگر درباره این دارو و مجوزهایی که دارد، گزارشی تهیه می کردید چون که بازار آن در عطاری ها حسابی داغ شده است، همیشه هم می گویند که چنین داروهایی غیرمجاز است و ضرر دارد و از طرفی به آن مجوز می دهند و تاییدش هم می کنند و چون مدعی شده مجوز وزارت بهداشت هم دارد خیلی مورد توجه قرار گرفته است.»

بحث داروهای چاقی و لاغری از آن دست موضوعاتی است که هیچ وقت تب آن فروکش نخواهد کرد و در هر زمانی افراد زیادی به سودای تناسب اندام خود به سراغ آن می روند و همین موضوع سبب داغ شدن بازار تولید این مواد و فعالیت افراد سوء استفاده گر خواهد شد. حال ما برای پیگیری یکی از این موارد که بنابر اعلام این شهروند، بازار آن در برخی عطاری های سطح شهر داغ شده است، به سطح شهر می رویم تا این مورد را بررسی کنیم.
عطاری ها، مجموعه هایی از داروهای چاقی و لاغری
فرقی نمی کند به عطاری های کدام نقطه از شهر مراجعه کنید، محدوده سه راه فلسطین باشد یا خیابان راهنمایی و بولوار استقلال، خیلی سخت می توانی عطاری را پیدا کنی که کپسول های چاقی فرشته را نداشته باشد، اگر هم در این بین عطاری های معدودی هم باشد، در عوض این محصول، چندین و چند رقم قرص چاق کننده دیگر مقابلت می گذارند.در قالب یک خریدار وارد یکی از عطاری های سطح شهر می شوم و از فروشنده جوانی که پشت پیشخوان ایستاده کپسول چاقی فرشته را طلب می کنم. از پشت دخل چهارپایه ای را می آورد و در پشت دم نوش هایی که در بالاترین طبقه قرار گرفته به دنبال قوطی های این کپسول های چاقی می گردد. می پرسم چرا این قرص ها را پشت دم نوش ها و آن بالا مخفی کردی که در پاسخ می گوید: به هیچ وجه، رویش را نگاه کن، هم هولوگرام دارد، هم شماره ثبت و شماره وزارت بهداشت و شماره بهره برداری. جمله اش که تمام می شود می خندد و ادامه می دهد: محصول پر فروش نیازی به گذاشتن در ویترین و جلوی دید مشتری ندارد.


توصیه های پزشکی خطرناک عطار های بدون علم
کمی درباره این کپسول با هم گفت و گو می کنیم که در این بین توصیه هایی هم برای مصرف آن بیان می کند و می گوید: «بیشتر از دو سه دوره نباید مصرف کرد، چون سوخت و ساز بدنت به این مواد وابسته می شود و اگر بعد از مدتی طولانی مصرفش را قطع کنی باعث ایجاد مشکل می شود.» با خنده می پرسم که با چه علمی این توصیه ها را می کنی؟ خودت مصرف کرده ای یا درباره مصرف این داروها مطلبی خواندی؟ کمی مکث می کند و با کلماتی شکسته می گوید: خودم که مصرف نکردم، ولی خب بالاخره مشتری های زیادی داریم که این دارو را مصرف می کنند.در عطاری های دیگر هم ماجرا با کمی تغییر در جزئیات، به صورت کلی به همین منوال است، قوطی کپسول ها را از پستوها و قسمت های مخفی عطاری بیرون می آورند و روی مجوزدار بودن و همچنین مواد تولیدی گیاهی اش تاکید می کنند و در کنارش هم به چند توصیه پزشکی من در آوردی مهمانت می کنند و تمام.
شماره های ثبت شده روی محصول جعلی است
پس از جست و جو در خصوص این کپسول، برای بررسی مجوزهای آن و سلامت پزشکی محصول به سراغ دکتر محمدرضا صابری، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد می رویم و موضوع را با وی در میان می گذاریم، دکتر صابری با بیان این که به احتمال زیاد چنین محصولی، دارویی تقلبی است، با دریافت اطلاعات درج شده روی قوطی این محصول از جمله شماره های بهره برداری، وزارت بهداشت و ثبت، قول پیگیری این مورد را می دهد.بعد از انجام بررسی ها توسط معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص این محصول، بار دیگر موضوع را از وی پیگیری می کنیم. دکتر صابری با بیان اینکه سازمان غذا و دارو به هیچ عنوان شماره ثبت، با فرمت و مدلی که روی بسته های این محصول درج شده ندارد، اعلام می کند که این شماره ها، تقلبی و نامعتبر است.
«فرشته» تقلبی است
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تاکید بر این که اصلاً دارویی به عنوان داروی چاقی یا لاغری وجود ندارد، در این رابطه می گوید: بحث چاقی و لاغری کاملاً وابسته به عواملی مانند فعالیت های فیزیکی و رژیم غذایی است و به همین منظور است که سازمان غذا و دارو به هیچ عنوان برای محصولاتی با این عناوین مجوزی صادر نمی کند، چرا که سوء استفاده هایی در این رابطه صورت می گیرد و به همین دلیل نیز در همان زمانی که شما موضوع را مطرح کردید، من بدون بررسی اطلاعات و مجوزهای ادعایی در خصوص این دارو گفتم که این محصول، دارویی تقلبی است.وی می افزاید: چنین محصولاتی که در بازار وجود دارد، از مواد و داروهای مضر تشکیل شده است که علاوه بر این که تاثیری بر چاقی یا لاغری افراد ندارد، حتی برای سلامتی افراد مصرف کننده نیز ضرر دارد، حدس ما نیز درباره این محصول این است که در مواد تشکیل دهنده آن، موادی غیر از اقلام گیاهی ادعایی درج شده روی بسته وجود دارد و به همین منظور ما این مورد را پیگیری و بررسی خواهیم کرد، چرا که وقتی شماره های ثبت، بهره برداری و... به صورت تقلبی روی محصول درج می شود، در خصوص ذکر مواد تشکیل دهنده به صورت راحت تری می توانند موارد خلاف واقع را درج کنند. صابری یادآور می شود: اگر چنین مواردی صادق باشد به نوعی بازی با جان مردم است و این مورد هم به جرم جعل اسناد و مدارک قانونی و پزشکی افزوده خواهد شد و پرونده سنگین تر می شود.
نظارت بر عهده ما نیست
از معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره علت نبود نظارت کافی و موثر این سازمان بر عملکرد واحدهای عطاری سطح شهر سوال می پرسم که وی در پاسخ می گوید: درد مشترک ما با شما این است که عطاری ها به عنوان یک صنف به فعالیت می پردازند و به همین دلیل تحت نظارت مستقیم سازمان غذا و دارو نیستند و ما صرفا بر اساس گزارش های دریافتی از سمت شهروندان یا دریافت اطلاعاتی درباره این موارد، به موضوع وارد می شویم و پس از انجام تحقیقات و آزمایش ها با مورد برخورد می کنیم، ولی ما هیچگونه بازرسی دوره ای و منظمی از این واحدهای صنفی نداریم و وظیفه نظارت بر فعالیتشان بر عهده اتحادیه مربوطه، اتاق اصناف و اداره بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان است.