توسعه صنعت مس ایران همسو با اقتصاد جهانی

آفتاب یزد: چهار طرح ملی صنعت مس ایران با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۲۲۱۰ میلیارد ریال و اشتغال زایی برای بیش از ۲۰۰ نفر در استان کرمان، با دستور رئیس جمهور به بهره برداری رسید. این طرح‌های ملی که شامل طرح توسعه ذوب خاتون‌آباد، کارخانه اسید سولفوریک، کارخانه اکسیژن و انبار کنسانتره مس هستند، علاوه بر اثرات اقتصادی، با برنامه‌ریزی دولت و بخش خصوصی به سمت توسعه صنایع پاک هدایت شده اند به طوری که افتتاح کارخانه اسید مس خاتون‌آباد شهربابک اثرات مخرب تولید معادن و صنایع معدنی را در کرمان کاهش داده و موجب رضایتمندی جامعه خواهد شد.
> کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی
بر همین اساس و در راستای توسعه صنعت مس ایران همسو با اقتصاد جهانی، رییس جمهور حسن روحانی در ارتباط مستقیم تلویزیونی با استان کرمان، طرح توسعه ذوب مس آندی خاتون آباد، طرح احداث انبار کنسانتره مس، طرح احداث کارخانه اسید خاتون آباد و طرح احداث کارخانه تولید اکسیژن مس خاتون آباد را در مجتمع مس شهر بابک افتتاح کرد. در همین خصوص رئیس جمهور افزایش 50 درصدی محصولات این مجتمع و رساندن این تولیدات به رقم 120 هزار تن را کاری ارزشمند دانست و اظهار کرد: کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در کنار بهره گیری از تکنولوژی جدید و افزایش تولید از نکات ارزنده این طرح است.
حسن روحانی در این مراسم اعلام کرد: عرضه معادن کوچک و متوسط به بورس و اینکه مردم بیایند یک معدن و یا یک سهامی‌از معدن را خریداری کنند، موجب می‌شود هم بورس گشایش پیدا ‌کند و هم معادن کوچک و متوسط سریع‌تر فعال شوند.


رئیس جمهوری با اشاره به ظرفیت‌های موجود در بخش معادن جهت تحقق شعار «جهش تولید» در سال جاری، تمرکز بر اکتشاف، واگذار کردن پهنه‌های معدنی، واگذاری به بخش خصوصی و جلوگیری از خام فروشی را به عنوان موضوعات مورد توجه این بخش عنوان کرد.
وی با اشاره به ظرفیت‌های بخش مس و فلزات کشور اظهار کرد: بخش مس و فلزات در کنار فولاد و آلومینیوم در رتبه‌های مهمی‌هستند که هم نیازهای داخلی را تامین می‌کنند و هم موجب صادرات می‌شوند.
صادرات یک میلیارد دلاری بخش مس
رئیس جمهور در ادامه این مراسم اظهار کرد: رساندن رقم صادرات بخش مس به حدود یک میلیارد دلار در سال گذشته، در کنار تکمیل این پروژه به دست جوانان متخصص ایرانی پس از توقف مشارکت خارجی‌ها به دنبال دور جدید تحریمها، برای همه ایرانی‌ها افتخار آفرین است.
وی با بیان اینکه کرمان استانی سرزنده است که در بخش‌های مختلف هم به عنوان تولید‌کننده و هم به عنوان صادر‌کننده ایفای نقش می‌کند، افزود: سال گذشته در کرمان در بخش معادن ۲۶ هزار میلیارد پروژه افتتاح شد و پیش بینی می‌شود تا پایان امسال حدود ۳۰ هزار میلیارد افتتاح شود که این پاسخ قاطعی است که کارگران، مسئولان و مدیران ما به استکبار می‌دهند که علی‌رغم توطئه‌های آنها پیش می‌رویم
و اشتغال زایی می‌کنیم و به بازار سرمایه رونق می‌بخشیم.
رییس جمهوری همچنین با تاکید بر اینکه کرمان در برخی محصولات مثل پسته و خرما دارای ظرفیت‌های صادراتی است، به برخی مشکلات ایجاد شده برای کشاورزان جهت فروش محصولات خود به دلیل بیماری کرونا در کشور اشاره و خاطرنشان کرد: باید برای محصولات فراوانی که امروز به دست آمده فکری کنیم تا کشاورزان بتوانند با قیمتی به صرفه محصولات خود را بفروشند.
> استخراج ۴۷۰ میلیون تن ماده معدنی
در این مراسم همچنین وزیر صنعت، معدن و تجارت گزارشی از برنامه ریزی‌های انجام شده در راستای توسعه معادن و صنایع معدنی ارائه
کرد. رضا رحمانی از استخراج ۴۷۰ میلیون تن
ماده معدنی در سال گذشته و برنامه‌ریزی برای رساندن این عدد به به بالای ۵۰۰ میلیون تن
در سال جاری خبر داد و اعلام کرد که با
هماهنگی وزارت اقتصاد بخشی از سهام معادن که قابل واگذاری است، در بورس عرضه خواهد شد
و جزئیات آن تا هفته‌های آتی اعلام می‌شود. همچنین پهنه‌ها و معادنی که دست سازمان زمین شناسی یا شرکت مس بوده در برنامه واگذاری قرار گرفته است.
رحمانی در مراسم افتتاح چهار طرح مس خاتون آباد کرمان اظهار کرد: هم اکنون تولیدات آلومینیوم، مس و فولاد دو برابر نیاز کشور است و در همین راستا در سال گذشته و برای اولین بار رکورد تولید مس و فولاد در کشور زده شد. وی افزود: در تولید روی میز ۸ برابر مصرف کشور ظرفیت داریم و ۴ برابر نیاز کشور تولید داریم که مابقی آن صادر می‌شود. همین روند در مورد سایر محصولات معدنی نیز کمابیش صدق می‌کند.
> انقلاب واگذاری معادن
رحمانی با بیان اینکه در مهمترین محصولات صنایع معدنی، مثل آلومینیوم، مس و فولاد هم اکنون هیچ مشکلی در تامین داخل نداریم و صادرات نیز انجام می‌شود، گفت: دو اقدام ویژه در دستور کار قرار گرفته که در یکی از موارد با هماهنگی وزارت اقتصاد بخشی از سهام معادن که قابل واگذاری است، در بورس عرضه خواهد شد
و به صورت کمی‌هم عددی تعیین شده و تا هفته‌های آتی اعلام می‌شود. مورد دوم نیز واگذاری خود پهنه‌ها و معادنی است که دست سازمان زمین شناسی است و یا دست شرکت مس بوده که در برنامه واگذاری قرار دارد.
رحمانی همچنین با بیان اینکه در بخش معادن اقدامات بزرگی آغاز شده و امسال در
حوزه واگذاری معادن نیز انقلابی شکل خواهد گرفت،
تصریح کرد: این اقدام از چند ویژگی خوب برخوردار است که اولاً استان‌هایی همچون سیستان و بلوچستان، اردبیل، یزد و خراسان رضوی غیر از کرمان و آذربایجان شرقی که از قبل محور تولید مس بودند، چندین استان جدیداً مورد اکتشاف قرار گرفتند.
وی افزود: طبق برآوردهای اولیه ذخایری در برخی از این استان‌ها کشف شده که با ذخایر قبلی مس در سطح کشور برابری می‌کند و در استانی مثل سیستان و بلوچستان واقعاً یک اتفاق بزرگ و نوید بخش است. به گفته این مقام مسئول ، دیگر ویژگی مهم این برنامه توسعه آن است که این اقدامات توسط وزارت صمت و بدون وابستگی به منابع دولتی در قالب یک کنسرسیوم متشکل از ۱۱ شرکت عملیاتی شده و سازمان ایمیدرو و زمین شناسی در بخش اکتشافات اقدام کردند و دستور رئیس جمهور برای واگذاری امور به مردم در این بخش، به صورت کامل نمود یافته است. خوشبختانه این موضوع نتیجه بخش نیز بوده و اکتشافات موجود بیش از دو برابر شده است که حاصل این اقدامات است.
> جزو ۱۰ کشور برتر معدنی دنیا هستیم
وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین با بیان اینکه کشور پهناور ایران ۶۴ ماده معدنی در خود دارد و جزو ۱۰ کشور برتر معدنی دنیا به شمار می‌رود، تاکید کرد: این ظرفیت، دولت را بر آن داشته تا با بهره گیری از امکانات نسبت به توسعه پهنه‌های معدنی اقدام کند به گونه‌ای که امروز کشور ما جزو کشورهای صاحب نام در عرصه تولید محصولات معدنی است. وی افزود: بسیاری از دانش‌های فنی مورد نیاز را کسب کردیم
و به ویژه در صنایع معدنی و فلزات و فلزات رنگی، امروز فن آوری آنها بومی‌شده و ایران از یک وارد‌کننده محصولات معدنی به صادر‌کننده محصولات تبدیل شده است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت اضافه کرد: سال گذشته ۴۷۰ میلیون تن ماده معدنی در کشور استخراج شد و امسال برنامه وزارت صمت است که این حجم از تولیدات را به بالای ۵۰۰ میلیون تن استخراج برساند که حدود ۳۵ درصد این تولیدات مربوط به حوزه فلزات بوده است.
> فعال‌سازی هزار معدن غیرفعال
معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت نیز در آیین افتتاح کارخانه اسید سولفوریک گفت: هزار معدن غیرفعال را امسال فعال خواهیم کرد و در این مسیر باید سازمان برنامه و بودجه، منابع طبیعی و سازمان محیط زیست همکاری داشته باشند. داریوش اسماعیلی اظهار کرد: صنعت مس کشور با افتتاح پروژه اسید سولفوریک مجتمع مس خاتون آباد به صنعتی سبز تبدیل می‌شود.
معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت تصریح کرد: ظرفیت این واحد ۶۰۰ هزار تن در سال است و سال گذشته نیز پروژه مشابهی
از سوی شرکت ملی صنایع مس ایران افتتاح شد.
وی افزود: تاسیس این کارخانه ۵۰ درصد از طرف شرکت‌های خارجی و ۵۰ درصد داخلی بوده است و شرکت‌های خارجی پس از تحریم از این پروژه خارج شدند و جوانان ایرانی راه اندازی آن را بر عهده گرفتند. وی همچنین بیان کرد: صنعت مس سال گذشته شاهد رکورد‌های چشم گیری بود به طوری که رشد تولید و صادرات ازجمله آن‌ها بوده است. این در حالی است که تاکید ما بر انتهای زنجیره است و در بحث فولاد باید محصول نهایی را به دنیا صادر کنیم.
> ارتقای ظرفیت تولید تا 550 هزار تن
همچنین دکتر «اردشیر سعدمحمدی» مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران در آیین افتتاح 4 طرح مهم تولیدی و محیط زیستی صنعت مس به ارزش 4 هزار میلیارد تومان در مجتمع مس شهربابک گفت: با افتتاح این طرح‌ها ظرفیت تولید مس به 400 هزار تن افزایش پیدا کرد و امیدواریم ظرف 4 سال آینده این میزان را به 550 هزار تن در سال ارتقا دهیم.
سعدمحمدی در آیین افتتاح چهار طرح ملی شرکت مس که با دستور دکتر «حسن روحانی» رئیس‌جمهور به‌صورت ویدئوکنفرانس و با حضور «دکتر رضا رحمانی» وزیر صمت، دکتر «خداداد غریب‌پور» رئیس هیات عامل ایمیدرو، «داریوش اسماعیلی» معاون معدنی وزیر صمت و «محمدجواد فدایی» استاندار کرمان در مجتمع مس شهربابک انجام شد، گفت: انجام پروژه توسعه ذوب و تغییر تکنولوژی کوره فلش در کمتر از شش ماه توسط متخصصین ایرانی صورت پذیرفته است.
وی افزود: با راه‌اندازی کارخانه اکسیژن و همچنین کارخانه اسیدسولفوریک، خروجی غبار در کارخانه ذوب خاتون‌آباد به صفر رسیده و خروجی گازهای مضر به عدد 250ppm که زیر استانداردهای جهانی قرار دارد رسیده است.
سعدمحمدی با بیان این‌که در سال گذشته رکوردهای بسیار خوبی در تولید، فروش و صادرات به ثبت رسید، اظهار کرد: دو ونیم برابر شدن میزان صادرات در سال 98 نسبت به سال 97 و دستیابی به ذخایر خوب مس در کشور که در چند ماه آینده اعلام می‌شود ازجمله دستاوردهای صنعت مس در سال گذشته است.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران گفت: جای خوشحالی است که میزان ذخایر ما در پی گسترش فعالیت‌های اکتشافی به 8 میلیارد تن کانسنگ رسیده است که 32 ونیم میلیون تن مس خالص را شامل می‌شود.
وی با بیان اینکه در جایگاه هشتم کشورهای دارای ذخایر مس دنیا هستیم، ادامه داد: در زمینه تولید و ذوب در حال حاضر توانایی تولید 250 هزار تن کاتد مس وجود دارد که امیدواریم در سال جهش تولید از مرز 270 هزار تن عبور کنیم و این میزان در افق 1403 بالغ‌بر
400 هزار تن مس برسد. سعدمحمدی اظهار کرد: سرمایه‌گذاری‌های شرکت مس
در حال حاضر 2 میلیارد و 270 میلیون یورو به‌علاوه 20 هزار میلیارد تومان است و امیدواریم ظرف دو سال آینده تولید کنسانتره را از
1 میلیون و 180 هزار تن به 2 میلیون تن کنسانتره در کشور ارتقا دهیم. وی با اشاره به اقدامات انجام‌شده در حوزه اکتشافات معدنی گفت: در زمینه اکتشافات در سال گذشته
70 هزار متر گمانه عمقی حفرشده که این میزان در سال 99 به 100 هزار متر خواهد رسید.
> آغاز فعالیت معدن زیرزمینی مس
دکتر سعد محمدی بیان کرد: در منطقه‌ میدوک طراحی معادن زیرزمینی برای استحصال مس با عیار بیش از 75 صدم درصد را در دستور کار قرار داده‌ایم و در آینده‌ای بسیار نزدیک معدن زیرزمینی مس را فعال خواهیم کرد.
سعدمحمدی با اشاره به نیاز بخش کشاورزی به کودهای فسفاته گفت: در حال حاضر کشور 700 هزار تن کودهای فسفاته وارد می‌کند از همین جهت تبدیل اسید فسفریک به کودهای فسفاته با اعتبار 85 میلیون یورویی که مانع از خروج ارز و رفع نیاز بخش کشاورزی می‌شود در دستور کار قرار گرفته است.
مدیرعامل شرکت مس با اعلام اینکه توسعه در صنعت مس همسو با توسعه اقتصاد جهانی تعریف شده است گفت: با توجه به افزایش 1 میلیارد و 300 میلیون نفری جمعیت جهان در کمتر از 15 سال آینده، افزایش تقاضای جهانی برای فلزات به‌طور چشمگیری افزایش پیدا خواهد کرد و پیش‌بینی بر این است که برای صنعت مس بین 6 تا 8 میلیون تن به میزان تقاضای فعلی جهان که هم‌اکنون ۲۴ میلیون تن است افزوده شود. در همین راستا شرکت صنایع ملی مس ایران با برنامه‌ریزی مدون قصد دارد همسو با اقتصاد جهانی قسمتی از بازار مس جهان را به خود اختصاص دهد.
مدیرعامل شرکت مس با اشاره به کیفیت بالای مس تولیدی ایران که به پنج نه معروف است گفت: از مس ایران در صنایع‌هایتک و نانو دنیا استفاده می‌شود از این رو امیدواریم بتوانیم با استفاده از این قابلیت میزان بیشتری از بازار صادراتی جهان را اختصاص دهیم. میزان سرانه مصرف مس دنیا در حال حاضر ۳.۲ دهم کیلوگرم به ازای هر نفر است و این رقم در
۲۰ سال آینده به پنج کیلو اضافه خواهد شد و با برنامه‌ریزی می‌توانیم بازارهای بیشتری را در دنیا به خود اختصاص داده و در زمینه صادرات ارزآوری بیشتری را برای کشور به ارمغان بیاوریم.
>نمونه موفق بومی‌سازی
در این مراسم همچنین رئیس هیات عامل ایمیدرو با بیان اینکه ارزش معدن و صنایع معدنی در بورس به 900 هزار میلیارد تومان رسیده است، عنوان کرد: حفظ سود شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری این منابع در طرح‌های توسعه و همچنین راه اندازی طرح‌های شرکت‌های تابعه با سرعت و کیفیت بالا، رویکرد توسعه‌ای این سازمان است. خداداد غریب پور اظهار کرد: بخش معدن و صنایع معدنی 2200 میلیارد دلار گردش مالی دنیا را در اختیار دارد.
وی با بیان اینکه در ایران، معدن و صنایع معدنی 26 میلیارد دلار از تولید ناخالص ملی (GDP) را به خود اختصاص داده است، گفت: صادرات این حوزه به 10 میلیارد دلار می‌رسد و این میزان صادرات، حاکی از سهم حدود 30 درصدی این حوزه در صادرات غیر نفتی کشور است.
وی افزود: فولاد مبارکه با 231 هزار میلیارد تومان و شرکت مس با 148 هزار میلیارد تومان ارزش بازاری، دومین و سومین شرکت‌های پیشرو در بازار سرمایه هستند.
غریب پور با اعلام اینکه با سیاست‌های مورد توجه در وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین ایمیدرو، به بازار سرمایه عمق دادیم، گفت: شرکت‌های مبارکه 10 هزار میلیارد تومان، ملی مس سه هزار میلیارد تومان، چادرملو
1500 میلیارد تومان و امسال گل گهر تا پنج هزار
و 200 میلیارد تومان و ملی مس 10 هزار میلیارد تومان افزایش سرمایه خواهند داشت.
وی اظهار کرد: امسال به میزان 40 هزار میلیارد تومان از منابع سود شرکت‌ها را در خود طرح‌های توسعه‌ای این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کردیم. این برنامه ریزی (افزایش سرمایه) به این معنی است که به طور مثال شرکت ملی مس قابلیت
2 میلیارد یورو سرمایه‌گذاری در کشور را خواهد داشت. در مجتمع مس خاتون آباد چهار هزار میلیارد تومان طرح افتتاح شد که جنبه زیست محیطی و اقتصادی دارند. غریب پور ادامه داد: همکاران ما در شرکت ملی مس، طی پنج ماه با اتکا به توان داخلی این طرح‌ها را در مدار تولید قرار دادند که 40 درصد تجهیزات آن بومی‌سازی شده است. وی گفت: از این طرح‌ها می‌توان به عنوان نمونه موفق بومی‌سازی نام برد.
گفتنی است طرح توسعه ذوب مس آندی خاتون آباد
با هدف توسعه کارخانه ذوب مس خاتون آباد، ارتقاء تکنولوژی نسلهای قدیم کوره ذوب فلش که دارای محدودیت‌های تکنیکی متعددی از جمله عدم امکان استفاده از اکسیژن، مصرف بالای سوختهای فسیلی، میزان تولید غبار و تاثیر آن
بر سایر تجهیزات پایین دستی است به بهره برداری رسیده است. اجرای این طرح و به روز کردن تکنولوژی که یک اقدام موافق زیست محیطی است، موجب افزایش ۵۰ درصدی تولید مس آندی از ۸۰ هزار تن به ۱۲۰ هزار تن شده است. هدف از طراحی و اجرای انبار کنسانتره جدید نیز افزایش ظرفیت کارخانه ذوب و رفع مشکلات موجود در طراحی انبار قدیم و جلوگیری از اتلاف محصول مهم
کنسانتره مس است.