روزنامه آفتاب یزد
1399/03/19
جاستین ترودو ؛ یکی مثل مابقی!
نوع واکنش نخست وزیر کانادا نسبت به اعتراضات در آمریکا موجب انتقاد گروههای حقوق بشری شده، بررسیها نشان میدهد او هم مانند سایر رهبران سیاسی جهان حقوق بشر را قربانی منافع سیاسی و اقتصادی میکند هرچند که در ظاهر تلاش کرده خود را متفاوت نشان دهدآفتاب یزد- گروه سیاسی: حقوق بشر در مناسبات روابط بینالملل از جمله اختلاف برانگیزترین موضوعات به شمار میرود. درحالی که در چند دهه گذشته به طور کلی توجه به حقوق بشر و استانداردهای آن بیش از همیشه افزایش یافته و سازمانهای غیردولتی بینالمللی پرشماری نیز در ارتباط با آن ایجاد شده اما همچنان موضوع حقوق بشر مجادله برانگیز است بیشتر به این دلیل که با قدرت و سیاست رابطه نزدیکی دارد و حاکمان هرکدام بنا به مصلحت حکومت خود به دنبال توجیه رفتارهای خاصی هستند که نقض حقوق بشر شمرده میشود. البته طبیعی است که شاخصها متفاوتند و نمیتوان نروژ یا آلمان را با چین یا کره شمالی مقایسه کرد! با این حال رهبران کشورها همواره در مواجه با حقوق بشر هرکدام به نوعی با محافظه کاری رفتار کردهاند. هرچند استثنا هم وجود دارد. با این حال یکی از کشورهایی که به ویژه در سالهای اخیر تلاش کرده ژست مدافع حقوق بشر را هرچه بیشتر به خود بگیرد کانادا است. جاستین ترودو نخست وزیر این کشور همواره تلاش کرده خود را به عنوان یک مدافع سرسخت حوزههای حقوق بشری معرفی کند. ترودو از طیف لیبرالهای کانادا در چند سال اخیر توانسته قدرت را در این کشور ثروتمند و پهناور در اختیار بگیرد.
او البته تا حدودی افکار چپ سوسیالیستی نیز دارد. به همین دلیل همواره مورد انتقادهایی قرار گرفته اما ترودو تلاش کرده این سیاستهای خود را به عنوان یک ناجی برای حقوق بشر معرفی کند.
> سکوت ترودو!
با این حال برخی رفتارهای او در چند ماه گذشته موجب شده تا شک و تردیدهایی نسبت به ترودو در افکار عمومی جهان و حتی کانادا دیده شود. آخرین بار در همین چند روز اخیر همزمان با افزایش اعتراضات و شورشها علیه نژاد پرستی در ایالات متحده سکوت تامل برانگیز نخست وزیر کانادا در پاسخ به این سوال که دیدگاهش درباره حوادث در آمریکا چیست ویدیویی پربازدید در شبکههای اجتماعی در نقاط مختلف جهان بوده است. به گزارش شبکه تلویزیونی ان اچی کی، ترودو در سخنرانی مطبوعاتی خود از هرگونه محکوم کردن اقدامات ترامپ خودداری کرد. او به سوال یکی از خبرنگاران پاسخ نداد و برای مدتی سکوت اختیار کرد. این موضوع سبب انتقادات زیادی از ترودو شده است. البته این اولین بار نیست که سکوتهای حقوق بشری ترودو موجب اعتراض گروههای مختلف و افکار عمومی میشود. چند ماه بعد از آغاز به کار ریاست جمهوری ترامپ در آمریکا یک گروه مدنی کانادایی، سکوت جاستین ترودو، نخست وزیر این کشور را در خصوص فرمان ضد مهاجرتی ترامپ و سیاست های ضد حقوق بشری و نژادپرستانه رییس جمهوری آمریکا محکوم کرد. گروه فدرال نیو دموکراتز
(The federa- New Democrats) از اینکه جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا در برابر سیاست ضد حقوق بشری دولت آمریکا سیاست سکوت در پیش گرفته است، انتقاد کرد. در بیانیه این گروه که در راستای حقوق شهروندان کانادایی فعالیت می کند، تصریح شده است: ما از رهبران خود انتظار داریم که شجاعت داشته و برای حقوق بشر و علیه سیاستهایی که زندگی افراد را به خطر می اندازد، و تنفر و ترس را گسترش می دهند، ایستادگی کنند. دولت کانادا در ماههای اخیر از هرگونه انتقاد مستقیم از سیاست های تبعیض آمیز و ضد اسلامی دونالد ترامپ خودداری کرده است. تنها به دنبال تصمیم رئیس جمهوری آمریکا برای خروج از پیمان آب و هوایی پاریس، اوتاوا دست به موضعگیری زده و این اقدام ترامپ را ناامید کننده دانسته بود. به گفته ناظران نخست وزیر لیبرال کانادا تلاش دارد که به روابط تجاری با واشنگتن ضربه وارد نشود. با این حال حجم بسیار انتقادات به نظر باعث شده که او کمی برای وجهه عمومی خود تغییراتی را در نوع واکنش به آنچه در آمریکا رخ داده در نظر بگیرد. جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا گفت: بسیاری از کاناداییها با پیشینههای متفاوت اوضاع در ایالات متحده را نظارهگر هستند. نژادپرستی علیه سیاهپوستان واقعی است و نه در ایالات متحده بلکه در کانادا هم شاهدش هستیم. ما میدانیم که مردم با تبعیضی سیستماتیک، تعصب ناخودآگاه و نژادپرستی ضد سیاهپوستان روبرو هستند. از کاناداییها میخواهم تا با وحدت در کنار هم در مقابل انزجار نژادی باشند. از سوی دیگر نخست وزیر کانادا در جریان حضورش در یک تجمع در شهر اوتاوا به منظور اعلام همبستگی با تظاهرکنندگان ضدنژادپرستی زانو زد هر چند که سکوت در پیش گرفت. او در حالی که ماسکی مشکی رنگ به صورت داشت و توسط محافظانش احاطه شده بود، در تجمعی تحت عنوان "بدون عدالت=بدون صلح" در شهر اوتاوا به شکلی غیرمنتظره حضور پیدا کرد.
بعد از آنکه او در کنار شرکتکنندگان در این تجمع زانو زد تعدادی از حاضران از او به خاطر این حرکت تشکر کردند. اما از نظر عدهای دیگر این اقدامات ترودو صرفا ژستی تو خالی است. آندری دومایس، یک نویسنده ساکن تورنتو گفت: من علاقهای به نمایشهای تبلیغاتی مسخره به ویژه در زمان فعلی ندارم. چطور شما میتوانید در ظاهر برای محکوم کردن بیرحمیهای پلیس زانو بزنید در حالی که همه چیز در سابقه شما نشان میدهد که مشکلی با آن ندارید. این واقعا تحیرآور است که ببینیم او به سمت دوربین میچرخد و زانو میزند. ترودو در اظهاراتی بعد از وقوع تعدادی حوادث خشونت آمیز از جمله کشته شدن چنتل مور، یک زن ۲۶ ساله بومی با شلیک پلیس در روز پنجشنبه تایید کرد که در نظام پلیس کشورش مشکلاتی وجود دارد. او به خبرنگاران گفت: در چند هفته گذشته تعداد هر چه بیشتری از کاناداییها این حقیقت را دریافتند که تبعیض واقعیتی پیش روی بسیاری از شهروندان کشور ما است که باید پایان یابد. خبرنگاران از ترودو درباره تغییرات احتمالی که دولتش قرار است اجرا کند و اعتقادش در خصوص نژادپرست بودن افسران پلیس کانادا پرسیدند اما او از دادن پاسخ مستقیم طفره رفت. راهپیمایی در اوتاوا با
شرکت هزاران تن در حالی برگزار شد که در روزهای گذشته آمریکا صحنه تظاهرات سراسری علیه نژادپرستی و بیرحمیهای پلیس این کشور بعد از حادثه کشته شدن جورج فلوید سیاهپوست به دست این پلیس بوده است. از سوی دیگر این حرکت ترودو خیلی سریع با واکنش منفی مردم کانادا مواجه شد و حتی هنگامی که ترودو در میان جمعیت معترض حضور داشت، تعدادی از شرکتکنندگان به این حرکت نمایشی ترودو واکنش نشان داده و از او خواستند که این محل را ترک کند. دلیل اعتراض مردم کانادا به این اقدام ترودو آن است که در سال گذشته عکسی از وی در رسانهها منتشر شد که وی در آن پوست خود را تیره کرده بود. در فرهنگ کانادا این اقدام یک حرکت نژادپرستانه محسوب میشود. انتشار عکس ترودو در آن حالت موجی از انتقادها را متوجه وی ساخت به طوری که نخست وزیر کانادا مجبور به معذرت خواهی به خاطر آن شد.
> دوگانههای فرامرزی
اما دوگانههای حقوق بشری ترودو تنها مربوط به مورد اخیر با نژادپرستیهای داخلی نیست. در حدود دو سال اخیر اگر سیاست کانادا
نسبت به عربستان را بررسی کنیم این دوگانگی بیشتر نمایان میشود. از جمله در حوزه جنگ یمن و قتل جمال خاشقچی. در آذر سال 97 نخست وزیر کانادا در دیدار با محمد بن سلمان به وی گفته است که نیاز به پاسخهای بهتری در رابطه با قتل جمال خاشقچی وجود دارد. ترودو گفت که در خصوص اختلافات دیپلماتیک میان دو کشور با ولیعهد سعودی گفتوگو کرده است. نخست وزیر کانادا همچنین از محمد بن سلمان خواسته است تا «رائف بدوی» فعال حقوق بشری عربستان را که در بازداشت است، آزاد کند. بعد از درخواست وزارت خارجه کانادا برای آزادی زندانیان سیاسی در عربستان، ریاض در واکنش به این درخواست سفیر خود را از اوتاوا فراخواند و سفیر کانادا را نیز عنصر نامطلوب معرفی کرده و به سفیر کانادا 24 ساعت فرصت داد تا خاک عربستان را ترک کند. نخست وزیر کانادا همچنین گفته بود که این کشور نتیجه تحقیقات درباره قتل جمال خاشقچی را بصورت جدی پیگیری میکند. این درحالی است که گروههای حقوق بشری در آمریکا از چهار سال پیش به دنبال منصرف کردن دولت ترودو برای فروش سلاح به عربستان به دلیل جنگ یمن بودهاند. سال 95 مرکز حقوق بشری در کانادا از دولت این کشور به علت فروش تسلیحات به عربستان سعودی به مراجع قضایی شکایت میکند. نهاد فعال در امور بشر دوستانه در کانادا موسوم به " جنبش عملیات حقوق زرهی " روز پنجشنبه اعلام کرد در آمدزایی از فوش اسلحه نباید بر ملاحظات انسانی برتری داشته باشد. در تیر 98 نیز یک گروه وسیع متشکل از برخی از استادان دانشگاهها، تعدادی از نمایندگان و رهبران اتحادیههای کارگری و همچنین برخی فعالان حقوق بشر در کانادا با انتشار نامهای سرگشاده از "کنگره کارگران" این کشور خواستند تا تمام تدابیر و تلاش لازم را برای متوقف ساختن فروش و ارسال تسلیحات کانادایی به عربستان
بهکار گیرد. تورنتو استار رسانه کانادایی روز پنجشنبه دراین زمینه گزارش
داد: براساس قراردادی که توسط دولت محافظه کار پیشین کانادا با ریاض منعقد شده، اوتاوا ۱۱ میلیارد دلار سلاح گرم به عربستان سعودی میفروشد. این قرارداد توسط دولت جاستین ترودو نیز اجرا میشود. این قرارداد با مخالفت بسیاری از گروههای حقوق بشری و هواداران صلح در کانادا روبه روشده و اکنون نیز گروههای سه گانه دانشگاهی، کارگری و حقوق بشری بار دیگر خواستار توقف فروش تسلیحات کانادایی به عربستان شدهاند. تورنتو استار نوشت: کنگره کارگران کانادا دارای بیش از ۳ میلیون کارگر عضو است که این گروهها در نامه سرگشاده خود که روز چهارشنبه منتشر شد، از این کنگره خواستهاند تا توقف فروش تسلیحات به ریاض را در دستور کار خود قرار دهد.
> سود صادرات سلاح
با وجود این اما دو ماه پیش دولت ترودو تصمیم جدید خود را اعلام کرد. درحالی که سازمان ملل متحد در بحبوحه بحران شیوع ویروس کرونا (کووید ۱۹) در سراسر جهان خواستار پایان درگیریها و جنگها از جمله جنگ ائتلافی به رهبری سعودی علیه یمن شده، دولت کانادا از پیشرفت در معامله بزرگ فروش سلاح به سعودی به ارزش ۱۰ میلیارد دلار ابراز خرسندی کرد. دربیانیه وزیر امور خارجه دولت کانادا که دو ماه پیش در این زمینه منتشر شد، آمده است که معامله فروش نفربرهای زرهی حمل نظامیان به عربستان که از سالها قبل شروع و در سال ۲۰۱۸ راکد شد، بار دیگر از سرگرفته شده و پیشرفت کرده است. دولت کانادا تاکید کرد که اکنون راه برای عملیاتی شدن معامله فروش سلاح به سعودی فراهم است. معامله فروش سلاح کانادایی به عربستان دسامبر سال ۲۰۱۸ بعداز اتهامات اوتاوا علیه ریاض بعد از قتل «جمال قاشقچی» روزنامه نگار عربستانی در کنسولگری سعودی در استانبول و مشارکت
سعودی در جنگ علیه یمن متوقف شد. بیانیه دولت کانادا بیانگر تحولی در سیاستهای « جاستین ترودو» نخست وزیر کانادا است که در پایان سال ۲۰۱۸ اعلام کرد به دنبال راهی است تا کشورش را از شر این معامله جنجالی رها کند. در بیانیه « فرانسوا فیلیپ» وزیر امور خارجه کانادا آمده است که «پیشرفت قابل توجهی» در قرارداد منعقده سال ۲۰۱۴ برای فروش نفربرهای زرهی سبک به ریاض صورت گرفته است. این نفربرها در کانادا و توسط یک شرکت کانادایی وابسته به گروه جنرال داینامیکس آمریکا ساخته میشوند. در این بیانیه اضافه شده است که لغو این معامله به ارزش بیش از ۱۴ میلیارد دلار کانادا (۱۰ میلیارد دلار آمریکا) ممکن است به « میلیاردها دلار مجازات علیه دولت کانادا» و «تهدید شغل هزاران کانادایی» منجر شود. فرانسوا فیلیپ با بیان اینکه «به لطف پیشرفت در این معامله» کانادا دیگر نگران پرداخت غرامت حتی اگر در آینده در صدور«مجوزهای صادرات» دیر کند، نیست، افزود: کانادا دیگر نگران مخالفت با صدور مجوزهای صادرات به دلیل نقض تضمینهای بکارگیری سلاح توسط عربستان نمیباشد. وی خاطرنشان کرد که سلاحهای فروخته شده به سعودی را درحالی که همچنان خطر بزرگ استفاده از آنها در موارد نقض قوانین بینالمللی حقوق بشر یا بکار بردن آنها در اقدامات خطرناک خشونت آمیز وجود دارد، نمیتوان صادر کرد. وزیر امور خارجه کانادا با بیان اینکه « پس از پایان بررسی مجوزهای صادرات سلاح توسط مقامات اداره امور بینالملل به ویژه آنچه مرتبط با معامله سلاح با سعودی است»، گفت: اکنون بررسی درخواستهای مجوز را بصورت موردی برای اطمینان از مطابقت آنها با الزامات قانونی آغاز کردهایم.
> یکی مانند مابقی!
به نظر میرسد ترودو نیز همچون بسیاری از رهبران کشورها موضع حقوق بشر را در لایه دوم اولویتهای خود قرار داده است و آنچه در درجه اول مهم است توجه به منافع مختلف سیاسی و اقتصادی است که از سوی حاکمان دنبال میشود. اما اهمیت موضوع درباره ترودو این است که او بیش از هر مقام سیاسی در جهان در سالهای اخیر تلاش کرده ژست مدافع حقوق بشر بگیرد با این حال حرکات زیگ زاگ ترودو موجب شده تا او یک بار در راستای حقوق بشر و بار دیگر علیه آن قدم بردارد و این باورپذیری واقعیتی که ترودو از سایر مقامات سیاسی جهان دغدغه بیشتری نسبت حقوق بشر دارد را مورد تردید قرار میدهد!
سایر اخبار این روزنامه
جنایت به خاطر 500 هزار تومان
جاستین ترودو ؛ یکی مثل مابقی!
رفع محرومیت با نفت یا تسویه حساب سیاسی با وزیر؟!
رونمایی از ایده «ازدواج اجباری»
چرا تلویزیون سرمایه های خود را دوست ندارد؟
افزایش 200 هزارتومانی حقوق کارگران
کاهش روابط با ایران؛ شرط سعودیها برای بهبود روابط ۴ کشور عربی با قطر
روند رو به رشد قیمت مسکن و اجاره بها بسیاری از خانوادههای ایرانی را دچار مشکل کرده است
دریافت ویلای لوکس ۴۲۰ میلیاردی در قبال تبرئه یک متهم اقتصادی
آب در هاون حق مسکن کوبیدن!
مجلس یازدهم و لزوم اصلاح آسیبها
مسئولیت خطیر سوگند نمایندگی
مجلس یازدهم و فرصتهای مغتنم بخش معدن
راه حلهایی برای درمان وسواس کودکان!