راه جایگزین صادرات نفت

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: در روزها و هفته‌هایی که اخبار تلخ و ناگوار و منفی و فشار رو به ازدیاد تورم همه جانبه کمر مردم خسته و آزرده از نابخردی‌ها را خم کرده و در مواردی شکسته افتتاح ویدئو‌کنفرانسی خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک و پایانه صادراتی در منطقه مکران با حضور رئیس‌جمهوری شاید بازهم جذابیت عمومی نداشته باشد اما در واقع به لحاظ استراتژیک و پیشگیری از بروز مشکلات بسیار نفس‌گیر و حتی نابودکننده کامل شاهرگ صادرات نفتی ایران یکی از اتفاق‌های مبارکی تلقی می‌شود که از جنبه امنیت ملی و منطقه‌ای حائز اهمیت است.
طرحی راهبردی و ملی جهت انتقال نفت خام از گوره به جاسک که با ایجاد ظرفیت انتقال یک‌میلیون بشکه نفت خام در روز، ذخیره‌سازی و صادرات آن از طریق پایانه جدید جاسک، به تضمین استمرار صادرات نفت خام، تمرکززدایی از پایانه‌های صادراتی و متنوع‌سازی آن و توسعه پایدار و اشتغالزایی در سواحل مکران انجامیده است.
در این طرح ملی و راهبردی همه پیمانکاران، تولیدکنندگان و سازندگان، ایرانی بوده و بیش از 95 درصد خدمات و کالاهای مورد نیاز از داخل کشور تامین می‌شود.
این طرح انتقال نفت خام که در مسیر بندرعباس به جاسک انجام می‌شود قرار است با هزینه 1 و نیم میلیارد یورو به انجام برسد و با احداث این خط لوله، ظرفیت انتقال یک‌میلیون بشکه نفت خام در روز از گوره به پایانه جاسک ایجاد خواهد شد و ذخیره‌سازی نفت خام و صادرات آن از طریق پایانه جدید جاسک صورت خواهد گرفت.


> مهم‌ترین بخش‌های طرح
تامین هزار کیلومتر لوله سازگار با نفت ترش، احداث خط لوله 42اینچ انتقال نفت خام از تلنبه‌خانه گوره به پایانه جاسک به‌طول تقریبی هزار کیلومتر، احداث 5 تلنبه‌خانه، احداث 3 ایستگاه دریافت و ارسال توپک و ترمینال پایانی، اجرای 400 کیلومتر خط انتقال برق و احداث 10 پست برق، احداث 20 مخزن ذخیره‌سازی به‌ظرفیت کلی 10میلیون بشکه در منطقه جاسک با سرمایه‌گذاری 217میلیون یورو توسط بخش خصوصی، احداث تاسیسات دریایی شامل سه گوی شناور (SPM)، خط لوله زیردریایی، حوضچه آرامش و تاسیسات جانبی آن در سواحل مکران.
میزان پیشرفت این پروژه تا امروز 39 درصد بوده است و تاکنون 860 کیلومتر عملیات مسیرسازی، 350 کیلومتر لوله حمل‌شده به کارگاه، 440 کیلومتر ساخت لوله و 260 کیلومتر عملیات جوشکاری انجام شده است.
همه پیمانکاران و مشاورین این طرح ملی و راهبردی ایرانی بوده و بخش عمده تجهیزات و کالاهای مورد نیاز توسط سازندگان و تولیدکنندگان ایرانی داخل کشور تامین می‌شود و بر همین اساس 95 درصد خدمات، تجهیزات و کالاهای مورد نیاز این طرح ایرانی خواهند بود.
> روز بسیار مهم در تاریخ انرژی ایران
در این میان قاعدتا حسن روحانی، رئیس جمهوری بیشتر خوشحال بود.
وی در آیین افتتاح مجتمع پتروشیمی میاندوآب، واحد نرمال هگزان پالایشگاه شازند اراک و احداث خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک و پایانه صادراتی در منطقه مکران، گفت: طرح (واحد نرمال هگزان پالایشگاه شازند اراک) ۳۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی برای ما ایجاد می‌کند و حداقل ۵۰۰ هزار لیتر بنزین در روز افزایش تولید خواهیم داشت و در صنایع پتروشیمی و صنایع غذایی کاربرد دارد.
رئیس جمهوری در افتتاح طرح خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک اظهار کرد: بسیار خوشحالیم برای آغاز به کار و شروع عملیات اجرایی این طرح مهم و از همین‌جا امیدواریم در اسفند ماه شاهد افتتاح این طرح باشیم.
روحانی در تشریح بخشی از پیشینه آنچه از آغاز تا امروز برای محقق‌سازی این طرح ملی گذشته گفت: "دولت از هنگام آغاز به کار دولت یازدهم به فکر طرح لوله‌گذاری گوره به جاسک بوده و همیشه این دغدغه را داشتم که دولت یازدهم و دوازدهم به پایان برسد و نتوانیم آن را به پایان برسانیم. ما قرار بود یک کارخانه لوله‌‌سازی خارجی برای نفت و گاز ترش ایجاد کنیم که به خاطر تحریم سال ۹۷ این کار متوقف شد؛ اما امروز طرح ورق و خود لوله توسط شرکت‌های ایرانی ساخته شده است."
رئیس جمهوری دلیل این اتفاق را هم چنین توصیف کرد که بیژن زنگنه اشاره کرد قرار بود کارخانه لوله‌سازی برای نفت ترش و گاز ترش به وسیله یک شرکت خارجی در ایران تاسیسات آن ایجاد شود و تولید کنیم که به خاطر تحریم سال ۹۷ این طرح متوقف شد.
وی ادامه داد:" وقتی متوقف شد ما دچار تردید شدیم که این کار را می‌توانیم با صنعت داخلی خود انجام دهیم یا نه، اما ورق و لوله این طرح توسط شرکت‌های ایرانی تولید شد و اکنون دشمن به خوبی شاهد است که نمی‌تواند مانع حرکت ملت ایران در جهش تولید و فناوری شود. فولاد مبارکه، شرکت اکسین و بخش لوله‌سازی با هم توانستند لوله‌های مورد نیاز را تولید کنند. ما برای این طرح به ۱۰۰۰ کیلومتر لوله نیاز داریم که اکنون ۴۴۰ کیلومتر تولید شده است و ما در مرحله‌ لوله‌گذاری هستیم."
روحانی افزود: همه آن شرکت‌های خارجی که در این زمینه می‌خواستند ما را یاری کنند و متوقف کردند و تحریم‌کنندگان یعنی آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها امروز به خوبی شاهدند که نمی‌توانند مانع حرکت ملت ایران در جهش تولید، تولید و فناوری باشند.
وی با بیان اینکه پمپ‌های مورد نیاز هم توسط صنعت داخلی درست شده است، گفت: خط لوله «گوره - جاسک» استراتژیک‌ترین طرح دولت تدبیر و امید است و با افتتاح ۱۷ طرح مهم تا پایان سال ۹۹ توان و ارزش تولید پتروشیمی کشور نسبت به ۷ سال گذشته، ۲ برابر شده و به ‌۲۵ میلیارد دلار می‌رسد و یک جهش بزرگ در این صنعت اتفاق می‌افتد.
رئیس جمهوری در توصیف بیشتر از این طرح اظهار کرد: موضوع استراتژیک بودن این طرح این است که بسیاری از کشورهای منطقه برای صادرات نفت خود توانستند راه دومی ایجاد کنند تا در یک شرایط روز خطر برای تنگه هرمز بتوانند نفت را از طرق دیگر صادر کنند و تنها کشوری که این وسط مانده بود و اگر روزی تنگه هرمز به دلیلی بسته می‌شد، صادرات نفتش به طور کامل متوقف می‌شد، جمهوری اسلامی ایران بود. یعنی این شعاری که ما می‌دادیم ما در کنار تنگه هرمز هستیم و آبراه در اختیار ما است، این حرف کاملا درست بود، اما برای روز مبادا مشکل عظیمی برای خود ما بوجود می‌آمد که از این مشکل عبور کردیم.
وی در اشاره به ابعاد قابل توجه دیگر در خصوص این طرح ملی خبر داد: این طرح را خدمت رهبر معظم انقلاب توضیح دادم که فرمودند این استراتژیک‌ترین طرح دولت شماست، این طرح مهمترین طرح، نه تنها از لحاظ اقتصادی بلکه از لحاظ امنیت ملی و انرژی است. این طرح می‌تواند به مشتری‌های ما کاملا اطمینان دهد که در هر شرایطی می‌تواند نفت ما را برداشت کند؛ بنابراین با آغاز این طرح، امروز روز اعتماد خریداران ما است.
روحانی روز افتتاح این طرح را روز بسیار مهمی در تاریخ انرژی کشور عنوان کرد و گفت: با این طرح ایران در شرایط تحریم و فشار قادر است از استان بوشهر و منطقه و تلمبه خانه گوره تا استان هرمزگان و جاسک هزار کیلومتر این طرح را ادامه دهد که این نشان از توانمندی ملت، محققان، صنعتگران و بخش نفت و انرژی دارد.
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه سواحل مکران برای جمهوری اسلامی مهم است و جزو توصیه‌های مقام معظم رهبری از روزهای اولیه دولت یازدهم بود اضافه کرد: ایشان برای اینکه ما سواحل مکران را آباد کنیم توصیه‌هایی داشتند و این ساحل بسیار ارزشمندی هست از بندرعباس تا چابهار را محاسبه کنیم ساحل بسیار مهمی است که از آن کمتر استفاده شده است.
وی با بیان اینکه در نخستین سفری که در دولت یازدهم به بندرعباس و استان هرمزگان رفتم سفری به جاسک داشته است در جمع مردم جاسک سخنرانی کرده و به آن‌ها گفته است که جاسک آینده بسیار درخشانی خواهد داشت گفت: در آنجا این نوید را دادم که جاسک به پایگاه مهم صادرات نفت ایران تبدیل خواهد شد.
روحانی با بیان اینکه در طرح قبلی هم که افتتاح شد گروه باختر گفتند ما طرح‌هایی داریم برای سواحل مکران و جاسک بنابراین آبادانی سواحل مکران برای ما بسیار مهم است تصریح کرد: شما اکنون در نقشه ایران 2 خط می‌بینید، یک خط از جنوب تا تقریباً شمالی‌ترین نقطه ایران که این خط لوله گاز است و از این به بعد نیز یک خط دیگر می‌بینید در جنوب ایران از بوشهر تا جاسک و این خط یک هزار کیلومتری نفت است که میعانات نیز می‌تواند در صورت لزوم جایگزین شود بنابراین این 2 تا خط بسیار مهم است.
وی با بیان اینکه طبق قول وزیر نفت ۱۷ طرح مهم تا پایان سال 99 در پتروشیمی به افتتاح خواهد رسید اظهار کرد: امروز نخستین آن را افتتاح کردیم و با پایان این ۱۷ طرح تا پایان سال توان تولید پتروشیمی جمهوری اسلامی ایران به 2 برابر از لحاظ ارزشی افزایش پیدا می‌کند.
رئیس جمهوری با بیان اینکه صادرات پتروشیمی ایران که در سال ۹۲ خورشیدی 12 میلیارد دلار بود در پایان این طرح ۲۵ میلیارد دلار می‌شود، افزود: به این ترتیب جهش بزرگی رخ خواهد داد و به همین دلیل این را "جهش بزرگ در پتروشیمی" نامگذاری کردند و در عین حال نیز امسال یا سال آینده برنامه ریزی برای جهش سوم تا ۱۴۰۴ شروع خواهد شدجهشی که به گفته روحانی صادرات ایران را از ۲۵میلیارد دلار پایان سال 99 به ۳۷ میلیارد دلار در 4 سال بعد می‌رساند که کار بزرگ و عظیمی در تاریخ پتروشیمی کشور است.
سیدحمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی کشور در گفت‌وگو با روزنامه آفتاب یزد با ابراز خشنودی از افتتاح طرح ملی خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک و پایانه صادراتی در منطقه مکران افزود: از آنجا که تنگه هرمز یک گذرگاه آبی باریک در دهانه خلیج فارس است که یک پنجم نفت دنیا از طریق آن به بازارهای آسیا، اروپا و آمریکای شمالی و حتی فراتر از آن می‌رسد، لذا این تنگه اهمیت استراتژیک در منطقه و جهان دارد.
وی با بیان اینکه تنگه هرمز دومین تنگه بین‌المللی شلوغ دنیاست و بر اساس برآوردها بیش از ۴۰ درصد کل نفت حمل شده توسط کشتی‌های نفتکش و نزدیک به ۲۵ درصد کل عرضه جهانی نفت از این تنگه عبور می‌کند افزود: از آنجا که حدود ۶۸ درصد ذخایر شناخته‌شده نفت و گاز طبیعی دنیا در خلیج فارس است لذا امنیت تنگه هرمز نقش کلیدی در تامین بی‌وقفه انرژی دنیا دارد. کما اینکه بیشتر این نفت به بازارهای آسیا، آمریکا و اروپای غربی می‌رود و ۷۵درصد نفت خام ژاپن از این مسیر وارد می‌شود.
حسینی با توجه به این توصیف از تنگه هرمز عزم و اراده دولت در افتتاح این پروژه و سایر طرحهای مهم و بزرگ در حوزه پتروشیمی را اقدامی مدبرانه و هوشمندانه جهت ایمن کردن منابع ارزی ایران در هر شرایط زمانی برشمرد و اظهار امیدواری کرد با تداوم این روند جهش تولید در حوزه پتروشیمی ایران منجر به بروز اتفاق‌های ارزشمند برای کل اقتصاد ایران گردد.
بومی‌سازی و خودکفایی در پروژه گوره - جاسک برگ برنده صنایع داخلی است
مهر/ مدیرعامل شرکت لوله‌سازی اهواز گفت: آغاز عملیات اجرایی طرح عظیم ملی احداث خط لوله انتقال نفت گوره – جاسک نتیجه همراهی سه شرکت فولاد مبارکه، فولاد اکسین و شرکت لوله‌سازی اهواز است. علی خنیفر درباره نقش لوله‌سازی اهواز به عنوان یکی از تولیدکنندگان این پروژه گفت: باعث افتخار و خرسندی ما است که در طرحی مشارکت کرده‌ایم که مقام معظم رهبری آن را استراتژیکی‌ترین طرح کشور دانسته و توانسته‌ایم با اکتفا به دانش بومی به موفقیت برسیم. مدیرعامل شرکت لوله‌سازی اهواز همچنین یادآور شد: ریسک‌های مالی و کیفی از مهم‌ترین نقش‌های اساسی و موثری است که شرکت لوله‌سازی اهواز به عنوان اولین شرکت در این پروژه‌ی استراتژیک آنها را تقبل کرده و با هدف تسریع در اجرای پروژه‌ای که طبق منویات رهبری از استراتژیکی‌ترین طرح‌های کشور است، گام برداشت. وی افزود: اینکه می‌توانیم از استان بوشهر تا استان هرمزگان، طرح عظیم ملی احداث خط لوله انتقال نفت گوره – جاسک را اجرا کنیم نشانگر توانمندی و اعتقاد به محققان و صنعتگران ایرانی است. مدیرعامل شرکت لوله‌سازی اهواز تاکید کرد: خداوند را شاکریم که بار دیگر به کارشناسان این مرز و بوم عنایت فرمود تا در سال رونق تولید گامی ارزنده‌ای را در راستای جهش تولید بردارند. وی گفت: آغاز عملیات اجرایی طرح عظیم ملی احداث خط لوله انتقال نفت گوره – جاسک به دست رئیس‌جمهوری نشان داد که با عمل به منویات مقام معظم رهبری و اعتقاد به کارشناسان ایرانی می‌توان تحریم‌های ظالمانه را به فرصت تبدیل کرد. خنیفر افزود: متخصصان شرکت‌های ایرانی در پی تحریم‌های دشمنان و با هدف رفع تهدیدات امنیتی، طرح تولید ورق لوله و ساخت لوله‌های خط انتقال نفت به جاسک را بر عهده گرفته‌اند و با موفقیت آن را به اتمام رساندند. وی همچنین تاکید کرد: آغاز عملیات اجرایی طرح عظیم ملی احداث خط لوله انتقال نفت گوره – جاسک نتیجه تلاش متخصصان ایرانی بود. به گزارش مهر از خوزستان، با تکمیل این طرح تا اسفند امسال، روزانه یک میلیون بشکه نفت ایران از بندر جاسک صادر و گامی موثر در سال جهش تولید توسط صنعتگران ایرانی برداشته می‌شود.