روزنامه ابتکار
1399/04/15
محمدرضا ستاری جدال برجامی در شورای امنیت
عصر سهشنبه هفته گذشته جلسه مجازی شورای امنیت سازمان ملل برای طرح گزارش شش ماهه قعطنامه 2231 درمورد برجام برگزار شد؛ جلسهای که پیش از آن برخی از منابع خبری اعلام کرده بودند که آمریکا قرار است در آن یک پیش‌نویس قطعنامه جدید برای تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران به مدت نامعلوم را ارائه کند. در این جلسه مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا بار دیگر ضمن مطرح کردن ادعای قبلی درمورد فعالیت‌های اتمی و منطقه‌ای ایران، اعلام کرد که لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران که قرار است مهر ماه سال جاری و مطابق با توافق هسته‌ای برداشته شود، تهدیدی برای خاورمیانه محسوب شده و ایران می‌تواند با برچیده شدن این محدودیت‌ها ضمن تقویت توان نظامی‌اش، گروه‌های نزدیک به خود در منطقه را حمایت کند.در این جلسه در حالی معاون دبیرکل سازمان ملل از خروج آمریکا از برجام ابراز نگرانی کرده و خواستار انجام تمامی تعهدات توافق هسته‌ای از سوی ایران شده که آمریکایی‌ها معتقدند تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران از سایر تحریم‌ها برای این کشور مهمتر است و پمپئو صراحتاً مدعی شده که تمدید این تحریم‌ها فشار بیشتری بر روی ایران اعمال می‌کند و لغو آن خیانت به منشور سازمان ملل است. در این میان همچنین آلمان و فرانسه ضمن اعلام نگرانی مجدد از گام‌های هسته‌ای ایران، از تداوم برجام حمایت کرده و روسیه و چین نیز با تکرار مواضع قبلی خود، خروج آمریکا از توافق هسته‌ای را عاملی در جهت افزایش اختلافات کنونی عنوان کرده‌اند.
در چنین شرایطی چند مسئله مهم پیرامون توافق هسته‌ای و آینده آن وجود دارد. نخستین مسئله راهبرد ایران در قبال آمریکا و سایر شرکای برجام است. ایران از سال گذشته پنج گام هسته‌ای را در دستور کار خود قرار داده که طبق گام پنجم محدودیتی در زمینه غنیسازی و تحقیق و توسعه برای خود قائل نیست. همچنین سیاست ایران برای مذاکره با آمریکا نیز بارها توسط مقامات ارشد کشور اعلام شده که این امر منوط به بازگشت کامل آمریکا به برجام، لغو تمامی تحریم‌ها و آغاز گفتوگوها در قالب 1+5 بوده است. در این زمینه ظریف در سخنرانی خود طی جلسه شورای امنیت تصریح کرده که هرگونه محدودیت جدید از سوی این شورا با واکنش قاطع ایران روبهرو خواهد شد و حسن روحانی نیز در جلسه هیئت دولت تصریح کرده که آمریکا تاکنون به برجام ضربه اقتصادی زده، اما اگر بخواهد به برجام ضربه سیاسی بزند، ایران تحمل نکرده و اقدام قاطع خود را نشان می‌دهد.
مسئله بعدی، فارغ از اقدامات اروپا که تاکنون توان یا خواست مقابله با تحریم‌های آمریکا علیه ایران را نداشته، راهبرد ایالات متحده در قبال توافق هسته‌ای در ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست جمهوری این کشور است. آمریکا از همان ابتدای خروج از برجام به دنبال خروج متعاقب ایران از توافق هسته‌ای بود تا از این رهگذر تمامی هزینه‌های شکست آن را بر دوش ایران بیندازد. بعد از ناکام بودن این راهبرد، اعمال تحریم‌های یکجانبه در مقابل بیعملی سایر شرکای برجام نیز راهکاری برای کشیدن ایران به پای میز مذاکره بود. این مسئله در زمستان سال گذشته به مرحله‌ای خطرناک رسید، زیرا علاوه بر افزایش شدید رویارویی‌ها میان دو کشور، با چراغ سبز اروپا به منظور فعال کردن سازوکار مکانیسم ماشه همراه بود؛ امری که در آخر همزمان با واکنش شدید ظریف به این اقدام با اعلام مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به مدت نامعلومی از دستور کار خارج شد. در این راستا، به گفته کارشناسان ایالات متحده قصد دارد با به کارگیری تمامی ابزار خود، توافق فعلی را نابود کند؛ زیرا در این صورت دیگر توافقی وجود نخواهد داشت تا بر پایه آن بحث و گفتوگوها ادامه پیدا کرده و از این رهگذر مسیری برای توافق جدید نیز باز میشود. دقیقاً در همینجا است که اعمال فشار برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران که به واسطه خروج آمریکا از برجام مبنایی حقوقی ندارد و نیز تلاش برای اعمال مجدد اجماع جهانی علیه تهران، روزهای حساس و سرنوشت‌سازی را پیرامون توافق هسته‌ای ایجاد کرده و از این منظر حرکت و اقدامات سایر شرکای برجام می‌تواند نقش بسیار مهمی را در آینده این توافق بازی کند؛ آینده‌ای که ممکن است با از بین رفتن برجام ضمن آنکه بار دیگر به نقطه سر خط اختلافات باز گردد، منجر به پیامدها و تبعات هزینه‌زایی نیز برای تمامی طرفین توافق هسته‌ای شود.
سایر اخبار این روزنامه
حضور چهره‌های شناخته‌شده در عرصه تبلیغات چقدر موثر است؟
عطر «محمدزاده»، بوی «تهرانی»!
محمدرضا ستاری
جدال برجامی در شورای امنیت
روابط ایران و ترکیه در گذر زمان چگونه پیش رفته است؟
فراز و نشیبهای رابطه با همسایه شمال غربی
معاون عمرانی وزارت کشور:
همه مسافران باید از ماسک بزنند
«ابتکار» تاثیر جذب نقدینگی توسط بازارهای اقتصادی بر تورم را بررسی کرد
سود برابرتر ثروتمندان از رشد بازارها
راهبرد وحدت و انتخاب کاندیدای اصلاح‌طلبان در انتخابات 1400 چیست؟
کار دشوار وارثان شعسا
«ابتکار» اما و اگرهای برگزاری و تبعات عدم برگزاری کنکور را بررسی می‌کند
مصائب کنکور 99
رئیس‌جمهوری در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا:مبتلا شدن به کرونا ننگ و عار نیست
جزئیات نخستین جلسه محاکمه در ترکیه
شاهدان عینی علیه نزدیکان
ستاد دیه اعلام کرد
آزادی ۱۴۰ زندانی جرائم غیرعمد در «دهه کرامت»
تهرانی‌ها اگر جای رومینا بودند چه‌کار می‌کردند؟
تحلیل و ارزیابی نشست اخیر سازمان ملل درخصوص قطعنامه 2231
