روزنامه ابتکار

تحلیل و ارزیابی نشست اخیر سازمان ملل درخصوص قطعنامه 2231

رضا رسالت*- بر سر تمدید یا رفع تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل متحد علیه ایران که طبق برجام باید در اواسط اکتبر آینده رفع شوند، نبرد دیپلماتیک شدیدی در جریان است که وزیر خارجه آمریکا آن را یک «آشفتگی» دانست. در بحبوحه این آشفتگی، سناریو‌های مختلفی درباره تمدید تحریم‌های تسلیحاتی مطرح شده‫اند که بعضا عجیب هستند. یک روز پس از نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ که عمدتا با محوریت تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران بود، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که دولت دونالد ترامپ دنبال تمدید محدود این تحریم‌ها برای یک مدت کوتاه نیست بلکه می‌خواهد آن را برای مدت طولانی تمدید کند.
آمریکا در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ خواستار تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران شد، اما این نشست یکبار دیگر به صحنه انزوای آمریکا تبدیل شد. گرچه آمریکایی‫ها نشان داده اند که برای مقررات و مسائل بین‫المللی هیچ اهمیتی قائل نیستند و صرفا به اهداف خود می‫اندیشند، اما به هرحال نمی‫توان مخالفت سایر کشورها با آمریکا و به اصطلاح انزوای این کشور در شورای امنیت را موضوعی بی‫اهمیت قلمداد کرد.
مایک پمپئو که برای گسترش تبلیغات ایران‫هراسانه کاخ سفید، شخصا در نشست روز سه‫شنبه شورای امنیت شرکت کرده بود، شرایطی را تجربه کرد که پیش از این هم یک بار دیگر در مهر ۹۷ تکرار شده بود و هیچ یک از کشورها با دونالد ترامپ که به عنوان رئیس دوره‫ای شورای امنیت در جلسه این شورا حضور یافته بود، درباره اتهامات ضدایرانی این کشور همراهی نکرد. شاید به دلیل همین تجربه بود که پمپئو حتی حاضر نشد تا پایان نشست اخیر شورای امنیت که به صورت مجازی هم برگزار شد، صبر کند و پس از پایان سخنرانی، جلسه مجازی را ترک کرد. موضوعی که البته از چشم شرکت‫کنندگان دور نماند و واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل با طعنه در این باره گفت: متاسفانه مایک پمپئو، منتظر نماند سخنان مقامات دیگر کشورها را در این جلسه گوش دهد.
دلیل رویکردهای فعلی کشورها درباره سیاست‫های آمریکا را می‫توان عملکرد این کشور به ویژه در سال‫های اخیر دانست که به هیچ توافق بین المللی پایبند نبوده و حتی در اقدامات اخیر خود برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در حال تضعیف شورای امنیت و سازمان ملل متحد است. همین مواضع باعث شده تا سایر کشورها تا جای ممکن با قلدری‫های آمریکا و رفتار نامتعارف بین‫المللی این کشور همراهی نکنند. همچنین نشست اخیر شورای امنیت بار دیگر سوءاستفاده آمریکا از نهادهای بین‫المللی و تاثیرپذیری این نهادها نسبت به فشارهای سیاسی را عیان کرد.


اولوف اسکوگ، نماینده اتحادیه اروپا، از برجام به عنوان یکی از ستون‌های معماری منع اشاعه‌ هسته‌ای یاد کرد و خواستار حفظ آن شد. او هشدار داد که از دست رفتن برجام به معنی از دست رفتن پروتکل الحاقی خواهد بود. در روزی که اتحادیه اروپا در اقدامی معنادار آمریکا را از «فهرست امن» کشورهایی که اجازه سفر به 27 کشور عضو این اتحادیه را دارند مستثنی کرد، این واکنش سرد شورای امنیت نشان از آن دارد که واشنگتن روز به روز منزوی‌تر می‌شود و موید این نکته است که دیگر کشورها، برای دولت ترامپ که می‌کوشد بار دیگر در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود، احترام چندانی قائل نیستند. از سوی دیگر اروپا علی‫رغم بی‫عملی و عدم پایبندی به تعهداتش در ذیل برجام، به لحاظ ژست سیاسی بر حفظ برجام تاکید دارد. چنین رویکردی در مواضع نمایندگان سه کشور اروپایی شامل آلمان، فرانسه و انگلیس و همچنین نماینده اتحادیه اروپا در جلسه اخیر شورای امنیت نمود داشت و آنها به صراحت اعلام می‫کردند که به دنبال حفظ برجام هستند.
واسیلی نبنزیا نماینده روسیه در سازمان ملل متحد ضمن محکوم کردن بیانیه ضد ایرانی پومپئو بر مخالفت مسکو با تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران تاکید کرد. او گفت: «سیاست آمریکا در اعمال تحریم‌های یکجانبه، به نظر سایر کشورها بی‌‌اعتنایی می‌کند. ما با نگرانی تحولات مربوط به سیاست فشار حداکثری علیه ایران که عبارت بهتر برای آن سیاست خفگی حداکثری است را دنبال می‌کنیم.» دیپلمات روس گفت: «ایران از همه جهات تحت فشار قرار گرفته است. هدف، تغییر نظام این کشور یا ایجاد وضعیتی است که ایران به معنای واقعی کلمه قادر به نفس کشیدن نباشد. این مثل گذاشتن زانو روی گردن کسی است. این بحران را ایالات متحده ایجاد کرده است.»
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان طی سخنرانی فنی و حقوقی خود در جریان نشست مجازی شورای امنیت سازمان ملل، ضمن محکوم کردن اقدامات آمریکا و تاکید بر شکست کشورهای اروپایی در عمل به تعهداتشان در برجام درباره هرگونه اقدام برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران هشدار داد. وزیر امور خارجه ایران در آغاز سخنان خود خطاب به رئیس دوره‌ای شورای امنیت گفت: «چنانچه بار دیگر شورا تعلل‌ورزی کند به منزله یک نسل عقب‌گرد در چندجانبه‌گرایی و حاکمیت قانون خواهد بود. وی تاکید کرد: «از ۸ مه ۲۰۱۸ به بعد، ایران و سایر اعضای جامعه بین‌المللی شاهد بوده‌اند که دولت ایالات متحده - که از جمله بانیان قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بود- به طور مداوم قطعنامه را نقض کرده و در عین حال سایر کشورها را برای پیوستن به خودش در نقض متنی که خود ارائه داده تشویق می‌کند. از این خطرناک‌تر برای اولین بار در تاریخ سازمان ملل متحد یک عضو دائم شورای امنیت به مجازات دولت‌های قانون‌مدار و اشخاص خصوصی به اتهام عدم نقض قطعنامه شورای امنیت می‌پردازد، قطعنامه‌ای که بر ارتقاء و تسهیل توسعه تعاملات اقتصاد و تجاری عادی و همکاری با ایران تاکید می‌کند.
مواضع مقامات کشورمان به ویژه سخنانی که محمدجواد ظریف در نشست اخیر شورای امنیت داشت به روشنی نشان می‫دهد حاکمیت ایران به صورت یکدست، آمریکا را غیرقابل اعتماد می‫داند و معتقد است به هیچ وجه نمی‫توان روی قول و قرارهای مقامات این کشور حساب کرد. نکته جالب اینکه حتی ظریف، سخنان اخیر خود درباره غیرقابل اعتماد بودن آمریکا را به دوره ترامپ محدود نکرد و تاکید داشت که آمریکا در دوره اوباما نیز در موارد زیادی از تعهدات خود عدول کرده بود و از هر تلاشی برای از بین بردن تاثیرات مثبت برجام درخصوص ایران است
*کارشناس روابط بین‫الملل
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
«حشاشین» چرا ممنوع شد؟ و چرا حالا ممنوع شد؟! (شهروند)پايان يك راهبرد (اعتماد) آقایان زیباکلام، فاضلی، ارمکی! این بود غایت لیبرال‌بودن شما؟! (جوان) گرگ سیاست اسرائیل چگونه مقابل ایران زانو زد؟ (یادداشت روز) (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
حضور چهره‌های شناخته‌شده در عرصه تبلیغات چقدر موثر است؟ عطر «محمدزاده»، بوی «تهرانی»! محمدرضا ستاری جدال برجامی در شورای امنیت روابط ایران و ترکیه در گذر زمان چگونه پیش رفته است؟ فراز و نشیب‫های رابطه با همسایه شمال غربی ‫معاون عمرانی وزارت کشور: همه مسافران باید از ماسک بزنند «ابتکار» تاثیر جذب نقدینگی توسط بازارهای اقتصادی بر تورم را بررسی کرد سود برابرتر ثروتمندان از رشد بازارها راهبرد وحدت و انتخاب کاندیدای اصلاح‌طلبان در انتخابات 1400 چیست؟ کار دشوار وارثان شعسا «ابتکار» اما و اگرهای برگزاری و تبعات عدم برگزاری کنکور را بررسی می‌کند مصائب کنکور 99 رئیس‌جمهوری در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا:مبتلا شدن به کرونا ننگ و عار نیست جزئیات نخستین جلسه محاکمه در ترکیه شاهدان عینی علیه نزدیکان ستاد دیه اعلام کرد آزادی ۱۴۰ زندانی جرائم غیرعمد در «دهه کرامت» تهرانی‌ها اگر جای رومینا بودند چه‌کار می‌کردند؟ تحلیل و ارزیابی نشست اخیر سازمان ملل درخصوص قطعنامه 2231