روزنامه ابتکار
1399/05/06
«سکوت» ادامه دارد! معادله چندمجهولی نظارت صداوسیما برنمایش خانگی
سریالهای خانگی درست در مقطعی که میخواستند به اوج قدرت و تسلط خود بر بازار برسند، با دیوار بلند یک بلاتکلیفی مواجه شدهاند؛ سرانجام بلاتکلیفی میان ارشاد و صداوسیما آیا ختم به خیر میشود؟از خیانت، عشقهای مثلثی و روابط غیرمتعارف در داستان تا تغییر و حذف ناگهانی بازیگران و حتی پایانهای یکباره و از همه مهمتر ماجرای پولهای مشکوک و کثیف از جمله مسائلی هستند که طی چند سال گذشته «سریالهای شبکه نمایش خانگی» را تبدیل به سیبل منتقدان کردهاند.
همین سرفصلها حتی باعث شد بارها بسیاری منتقدان مهر تایید بر نبود نظارت بر شبکه خانگی بزنند و خواستار انسجام و سر و سامان یافتن این حوزه شوند. شاید زنجیره این حواشی در چند سال اخیر آنچنان بر گردن سریالهای خانگی فشار آورده باشد که حتی این روزها بسیاری از تفویض مسئولیت تولید و فرآیند نظارت بر این سریالها از سوی ارشاد به دست صداوسیما استقبال میکنند.
این فرآیند اگرچه تهیهکننده و سرمایهگذار را با سودهای عجیب روانه پروژههای بعدی و پی در پی کرده است با این حال متضرر اصلی ماجرا، مخاطبی بوده که با هزینههای مادی و معنوی سراغ محصولی برای سبد فرهنگی خود و خانوادهاش رفته و هر چه بیشتر خریداری کرده کمتر آورده معنوی، اجتماعی و فرهنگی و حتی تفریحی برایش به بار آورده است.
به گزارش مهر، از دلایل احتمالی صداوسیما برای نظارت بر محصولات شبکه نمایش خانگی که بگذریم این روزها آنچه مسلم و قطعی است این است که سازمان سینمایی طبق آنچه بهمن حبشی بیش از یک ماه پیش اعلام کرد تا اطلاع ثانوی قرار نیست مجوز جدیدی برای سریال سازی صادر کند. خواه دلیلش بنا به آنچه گفته شد «سریال سوزی» باشد خواه در پشت پرده ماجراهای دیگری در جریان باشد.
تا امروز علی ژکان تنها کارگردانی است که به صراحت از یک بلاتکلیفی پرده برداشته و بیان کرده که برای پیگیری سریالی که قرار بوده در شبکه نمایش خانگی بسازد به او گفتهاند که دیگر سازمان سینمایی مجوزی صادر نمیکند و از «ابتدای تیرماه» متولی صدور مجوز در این حوزه خود صداوسیما شدهاست.
با این وجود اما نه تنها ژکان که بسیاری از تهیهکنندگان و کارگردانان دیگر هم هنوز نمیدانند باید به کدام یک از زیرمجموعههای صداوسیما برای پیگیری تولیدات خود در شبکه خانگی مراجعه کنند. ضمن اینکه در همین ماههای اخیر «موچین» یکی از سریالهایی که با مجوزی غیر از ارشاد و سازمان سینمایی در پلتفرمهای ویدئویی عرضه شده از طرف یکی از زیرمجموعههای صداوسیما با عنوان «معاونت فضای مجازی صداوسیما» مجوز عرضه دریافت کرده و این اتفاق شائبههایی را درباره نقشآفرینی جدیتر این مجموعه در فرآیند نظارت بر سریالهای خانگی به همراه داشته است. با این حال هنوز درباره قبول مسئولیت صدور مجوز تولید و یا همان «پروانه ساخت» برای محصولات خانگی از طرف هیچیک از بخشهای صداوسیما به شکل رسمی و به طور شفاف اطلاع رسانی نشده است.
«معاونت فضای مجازی سازمان صداوسیما»، «سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا)» و «مرکز سیمافیلم» بنابر شنیدهها مهمترین بخشهای سازمان صداوسیما هستند که بهصورت بالقوه و به دلیل ماموریتهایی که تاکنون برعهده داشتهاند میتوانند جزو گزینههای قبول مسئولیت نظارت بر سریالهای خانگی باشند اما هر یک از این نهادها چه قابلیتها و چه نقاط ضعفی دارند و کدامیک بهتر میتواند پاسخگوی این مسئولیت سنگین باشد؟
اسماعیل عفیفه که سالهاست در تلویزیون سریالسازی کرده و حالا قرار است «جیران» را به کارگردانی حسن فتحی در شبکه خانگی بسازد، در این باره میگوید: اگر قرار باشد معیارهای کارهای نمایشی تلویزیون در آثار نمایش خانگی لحاظ شود مخاطبین نمایش خانگی را هم از دست خواهیم داد و آنها را به سمت شبکههای ماهوارهای سوق میدهیم.
عفیفه درباره توانمندی تلویزیون در مدیریت سریالهای شبکهها و همچنین سریالهای نمایش خانگی معتقد است: بهتر است که شبکههای سیما و شبکه نمایش خانگی توسط دو مدیریت مختلف اداره شوند زیرا لازم است که بین شبکه نمایش خانگی و تلویزیون رقابت وجود داشته باشد. طبیعی است که با مدیریت واحد این رقابت شکل نمیگیرد. ایجاد رقابت بین تلویزیون و نمایش خانگی برای جذب مخاطب، میتواند به ارتقای کیفیت آثار تولیدی منتهی شود که درنهایت به نفع مردم خواهد بود. به نظرم تلویزیون در حال حاضر باید به فکر جذب مخاطبین انبوهی باشد که در رقابت با رسانههای جدید بخش زیادی از آن را در طی سالهای اخیر از دست داده است.
این تهیهکننده تاکید میکند: شبکه نمایش خانگی به آئیننامه متفاوتی نسبت به تلویزیون نیاز دارد. به هر حال در اینجا بخش خصوصی تامین هزینههای آثار تولیدی را به عهده دارد و طبیعی است که نوع تعامل با آنان باید متفاوت با تهیهکنندگان تلویزیون باشد.
تولد یک شورای جدید؟
اگر قرار باشد مسئولیت صدور مجوز سریالهای خانگی به صداوسیما واگذار شود، این احتمال هم وجود دارد که شاهد تولد بازوی جدیدی در صداوسیما باشیم که با ساز و کاری ویژه و در راستای همین هدف جدید نه از رقابت با تولیدات تلویزیونی بترسد و نه از اساس خود را رقیب آثار خانگی بداند. نهادی که بتواند کارگروههایی ویژه و شورایی از متخصصان و کارشناسان امر را به کار بگیرد که شامل ترکیبی از مدیران ارشاد و مسئولان صداوسیما و کارشناسان صاحبنظر در حوزه سریالسازی باشد تا بتواند منافع مشترک را در این زمینه تامین کند.
در حال حاضر و تا شکلگیری چنین شورا یا نهادی، مهمترین مسئله بلاتکلیفی صنعت سریالسازی میان وزارت ارشاد و صداوسیما است. بلاتکلیف از آن حیث که هنوز بهصورت رسمی و شفاف هیچیک از نهادهای احتمالی در این زمینه قبول مسئولیت نکردهاند و همه هم در پاسخ به پیگیری اصحاب رسانه تنها یک جواب دارند؛ سکوت!
به نظر میرسد در شرایط فعلی جواب این سوال را نه مدیران صداوسیما میدانند که هنوز به هیچ برنامهریزی و مذاکره مشخصی رسیدهاند و نه مراجعانی که قرار است محصولاتشان را به تولید برسانند و نه حتی مدیران و مسئولان اصناف. امیر پروینحسینی، تهیهکننده سینما و تلویزیون و رئیس هیئت مدیره آیفیک (انجمن صنفی شرکتها و موسسات شبکه نمایش خانگی) جمعه این هفته و با حضور در برنامه تلویزیونی «نقد سینما» بر این بلاتکلیفی صحه گذاشت و اعلام کرد: «در حال حاضر نه ارشاد مجوز میدهد و نه صداوسیما و صرفاً شنیدهایم که صداوسیما به دنبال طراحی ساز و کاری برای صدور مجوز ساخت است. پروژههایی که از قبل پروانه دریافت کردهاند مشکلی برای تولید ندارند اما متقاضیان تازه بلاتکلیف هستند.»
بخشی از این بلاتکلیفی حتی به مشخص نبودن مواضع صداوسیما در زمینه قبول این مسئولیت جدید برمیگردد. مشخص نبودن و سکوتی که باعث شده گمانه زنیهای مختلفی نسبت به آنچه قرار است در آینده شاهدش باشیم مطرح شود.
باید دید در وضعیت بلاتکلیف این روزها که نه مدیران ارشاد و صداوسیما و نه تهیهکنندگان و اصناف درگیر در فرآیند تولید سریالهای خانگی اطلاعی از آینده تحولات در این عرصه ندارند، چه پیش خواهند آمد و آیا سکوت درباره این مقوله مهم بالاخره شکسته خواهد شد؟ سرانجام این «مسئولیت سنگین» را چه کسی و چگونه خواهد پذیرفت؟
سایر اخبار این روزنامه
بستریها کاهش نیابد، مرگ ۲۰۰ تایی مهمان ما است
تهران منبع پخش کرونا به کل کشور
علیرضا صدقی
کرونا و مخابره پیام دوگانه
به بهانه طرح ابهام شرعی در طرح ودیعه مسکن دولت، نظام بانکداری ایران بررسی شد
بانکداری اسلامی بر سر دو راهی
علیرغم انتقادها و ایرادهای مطرح شده، هیئت رئیسه مجلس بر انتصاب بذرپاش اصرار دارد
خشم ادامهدار مردم آمریکا و تهدیدات ترامپ
روایتی از یک بحران؛ اینجا آمریکاست؟
«سکوت» ادامه دارد!
معادله چندمجهولی نظارت صداوسیما برنمایش خانگی
به نظر میرسد انگیزه مالی در این قتل دخیل بوده است
ماجرای قتل موبد زرتشتی از زبان دادستان کرمان
وزیر امور خارجه: ایران در دورانهای گذار گذشته خسارات فراوانی از فقدان شجاعت دیده است
رئیسجمهوری در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت مطرح کرد
انتظار ثبات بیشتر در بازار ارز با همکاری صادرکنندگان
رئیس قوه قضائیه: ماده ۱۰۰ نباید منبعی برای کسب درآمد و رفع مشکلات مالی شهرداریها باشد
بیانیه ارتش به مناسبت سالگرد عملیات مرصاد
قهرمانان غیور سایت پدافندی سوباشی تا آخرین لحظه برابر هجوم دشمن ایستادگی کردند
هشام المشیشی نخست وزیر جدید تونس شد
شی جینپینگ از نظر مقامهای آمریکایی دیگر رئیس جمهوری نیست!
تصویر سه بعدی جهان پسا کرونا