جدال بر سر واکسن روسی

غفوریان- پس از حدود شش ماه از فراگیری جهانی ویروس کرونا در جهان، انتشار خبر روز سه شنبه روسی‌ها در ثبت واکسن ضد کرونا، قطعا مهم‌ترین رویداد درباره این ویروس وحشی به شمار می‌آید. اما چه کنیم که رقابت‌های سیاسی و جنگ قدرت در جهان بر موضوع درمان انسان‌ها هم  سایه‌انداخته و افق دید را غبارآلود کرده است. طی دو روز گذشته اغلب دیدگاه‌های رسمی در اروپا و آمریکا درباره واکسن روسی، چندان مثبت نبود و به واقع نمی‌توان واکنش‌های همراه تردید مجامع پزشکی و تخصصی در این باره را نادیده گرفت. دلیل این امر را در نوع روابط گذشته دو رقیب دیرین نظامی و سیاسی جهان در غرب و شرق باید جست وجو کرد و چه بسا مبنا و روش روسی‌ها نیز در دخالت ندادن سازمان‌های جهانی همچون سازمان بهداشت جهانی در امور داخلی اش، به این تردیدها درباره این واکسن دامن زده است. اما روس‌ها خیلی محکم به این عرصه گام نهادند، آن‌ها نام این واکسن را هم «اسپوتنیک» نهادند که بگویند ما در واکسن کرونا هم اولین بودیم. اسپوتنیک نام اولین ماهواره روسی است که در دهه ۱۹۵۰ به فضا پرتاب شد.
ایران و واکسن روسی
قبل از این که به واکنش‌های جدید جهان درباره واکسن روسی بپردازیم، بهتر است تکلیف خودمان را در قبال محصول روسی بدانیم و برای این پرسش پاسخی بیابیم که آیا قرار است ایران از این واکسن استفاده کند؟ برای یافتن این پرسش با دکتر ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت تماس گرفتیم و همین دغدغه و سوال را با او در میان گذاشتیم. آقای حریرچی پاسخی داد که جز این هم انتظار نبود: «سازمان بهداشت جهانی اگر واکسن روسی را تایید کند ماهم از آن استفاده خواهیم کرد.»
بسته‌های واکسن روسی تا 2هفته آینده آماده می‌شود
در حالی که اسپوتنیک، خبرگزاری مطرح روسی دیروز به نقل از وزیر بهداشت این کشور نوشت که طی دو هفته آینده بسته‌های اول واکسن روسی ضد کرونا آماده می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد اما غربی‌ها این واکسن را آماج حملات خود قرار دادند. یکی از این موارد گزارش بی بی سی از وزیر بهداشت آلمان بود که دیروزپس از موج خبری واکسن روسی، درباره آن ابراز تردید و اعلام کرد: «براساس اطلاعاتی که در دست داریم، این واکسن به طور کامل آزمایش نشده است و موضوع بر سر اول بودن نیست، بلکه داشتن یک واکسن موثر و امن است.»
سپر بلای پوتین چه بود؟
اما آقای پوتین رئیس‌جمهور روسیه روز سه شنبه وقتی خبر ثبت این واکسن را اعلام کرد، برای این که به منتقدان احتمالی این محصول پاسخ داده باشد، گفت که این واکسن را روی دخترم تست کردیم و هنگام تست خودم هم حضور داشتم. اما این اظهار اطمینان پوتین چندان کارساز نبود و طبق گزارش ایندیپندنت، منتقدان این واکسن را زودهنگام و بدون طی مراحل بالینی دانسته‌اند و  مسکو را به یک «رفتار تبلیغاتی و بلندپروازانه» متهم کرده‌اند. از همین رو این خبرگزاری  دیروز نوشت: «لاورنس گوستین، کارشناس امور بهداشت جهانی در دانشگاه جورج تاون واشنگتن، نگران این است که روسیه مراحل مهمی را در فرایند تولید واکسن از سر نگذرانده و در نتیجه این واکسن ممکن است نه تنها بی‌اثر، بلکه خطرناک هم باشد.»
روس‌ها چه گفتند؟
اما روس‌ها خودشان چه گفتند؟ قطعا در این فاز و در میان حرف‌های منتقدان، اظهارات کاشفان واکسن خواندنی و شنیدنی است.
*بی بی سی دیروز به نقل از میخاییل موراشکو، وزیر بهداشت روسیه نوشت که: «به نظر می‌رسد همکاران خارجی ما احساس کرده‌اند که روسیه در رقابت برای دست یابی به واکسن از آن‌ها جلوتر رفته و سعی می‌کنند نظراتی ابراز دارند که مطلقا بی اساس است.»  
*یورونیوز دیروز نوشت: همچنین «کریل دمیتریف»، رئیس صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه که در حال تأمین اعتبار آزمایش‌های واکسن کرونا در این کشور است، اظهار کرده است: روسیه به طور سنتی در تولید واکسن‌ها بسیار قوی بوده و واکسن ما در واقع نوعی کپی‌برداری از واکسن ابولاست که پنج سال پیش در مسکو تهیه شده است. به گفته دمیتریف که در کارآزمایی‌های اولیه بالینی واکسن شرکت کرده، واکسن کرونای روسیه به این دلیل توانسته پیشروی کند که نسخه ارتقا یافته از واکسن قبلی علیه ویروس سندروم تنفسی خاورمیانه (مرس) است. وی گفته‌است که ۲۰ کشور بیش از یک  میلیارد دوز از این واکسن را سفارش داده‌اند.
*الکساندر گینتسبورگ معاون مرکز گامالئی هم که مرکز کشف این واکسن است، درباره ملاحظات واکسن اسپوتنیک می‌گوید: فعلا نمی‌توان آن را بی خطر برای کودکان دانست و تست روی کودکان پس از پایان مرحله تست روی بزرگ سالان صورت خواهد گرفت.
در همین حال سازمان بهداشت جهانی هم پس از انتشار این خبر اعلام کرد که با مقامات روسی برای بررسی این واکسن، وارد مذاکره شده است. هم اکنون، این سازمان شش واکسن مختلف را در مرحله آزمایش بالینی دارد که شامل آزمایش گسترده‌تر روی انسان است.با همه این تفاسیر اما حق این است که بپذیریم در برابر واکسن روسی و هر واکسن دیگری، ذوق زدگی هیچ جایی ندارد همچنان که نفی تلاش‌های علمی دیگران رفتاری منطقی نیست و همان طور که وزارت بهداشت اعلام کرد باید اجازه دهیم مراجع ذی صلاح جهانی همچون سازمان بهداشت جهانی مهر تایید بر آن بزنند.
 
 
وزیر بهداشت:
واکسن ایرانی کرونا وارد فاز  انسانی شد

وزیر بهداشت گفت: سه، چهار مورد از پروژه‌های تحقیقاتی واکسن کرونا در ایران پیشرفت‌هایی داشته و این واکسن‌ها وارد کارآزمایی بالینی شده‌اند.  دکتر سعید نمکی دیروز در جلسه پرسش و پاسخ مجازی با خبرنگاران در پاسخ به این سوال که آیا خبر خوشی درباره واکسن کرونا وجود دارد؟گفت: ما هم برای این که از دنیا عقب نیفتیم همزمان با دنیا در شرکت‌های دانش بنیان، انستیتو پاستور ایران و انستیتو رازی کارهای واکسن را آغاز کردیم.وی گفت: امروز می‌گویم که در سه، چهار مورد این همکاری چند جانبه واکسن پیشرفت‌هایی داشته و این واکسن‌ها مراحل مدل حیوانی را پاس کرده است و وارد کارآزمایی بالینی شده است. اما این که این واکسن  یا واکسن‌های جهانی چه زمانی به بازار می‌آید مورد تردید است. نمکی خاطرنشان کرد: همچنین برای خرید واکسن هم اقدامات لازم انجام شده و در مجمع جهانی که سازمان جهانی بهداشت برای واکسن تشکیل داده است سبد خودمان را در صف خرید گذاشته‌ایم تا برای شهروندانمان بخریم.
 
 


 
رئیس سابق  انستیتو پاستور در گفت وگو با خراسان:
دنیا هنوز برای تولید انبوه واکسن آنفلوآنزا مشکل دارد

محمداکبری- رئیس سابق انستیتو پاستور ایران درباره خبر کشف واکسن روسی کرونا به خراسان گفت: صرف ادعا برای به کارگیری این واکسن کافی نیست. باید کارآزمایی بالینی آن در مراکز متعدد و تایید آن با پروتکل‌های جهانی صورت گیرد.
عبدالحسین روح الامینی که اکنون عضو کمیسیون بهداشت مجلس نیز است، اظهارکرد:هرچند روس‌ها گفته‌اند آزمایش‌ها همچنان ادامه دارد اما شرط تاثیر 79 روزه این واکسن که کمتر از یک فصل است کفایت کننده نیست و بسیاری از واکسن‌ها پس از مراحل کشف معلوم نیست به چرخه تجاری برسد.حسب آخرین اطلاع اکنون پنج تیم تحقیقاتی در مراکز پژوهشی داخل روی کشف واکسن کرونا مشغول تحقیقات جدی هستند. البته این کار زمان بر است و نباید توقع فوری برای جامعه ایجاد کرد.
وی تصریح کرد: به یاد داشته باشیم همین واکسن آنفلوآنزا در ایام پیک با چالش تولید مواجه می‌شود و دنیا نمی‌تواند جوابگو باشد بنابراین نباید تا پایان مرحله کارآزمایی و کنترل و همچنین  تولید انبوه، در مردم توقع ایجاد کنیم. 
 
 
 
دکتر مینو محرز:
روسیه واکسن کرونا را برای تایید در اختیار who نمی‌گذارد

انوار- دکتر مینو محرز متخصص بیماری‌های عفونی و از کارشناسان وزارت بهداشت، دیروز به خراسان گفت:  ایران واکسن‌هایی را که به تایید یکی از سه مرجع بین‌المللی سازمان جهانی بهداشت، FDA آمریکا و موسسه داروی اروپا رسیده باشد در اختیار همگان قرار می‌دهد. وی درباره واکسن روسی ضد کرونا توضیح داد: روسیه معمولا داروها و واکسن‌های تولیدی خود را برای تایید در اختیار  مراجع بهداشت بین‌المللی  نمی گذارد و خودش مستقل عمل می‌کند، این روال همیشگی روسیه بوده است.در حالی که وزارت بهداشت کشورمان واکسنی را در اختیار همگان قرار می‌دهد که به تایید مراجع ذی ربط جهانی رسیده باشد. اما واکسن روسیه تایید هیچ جایی را ندارد،  حال این که موسسات این کشور در حد موسسات کشورهای اروپایی و آمریکایی باشد من اطلاعی ندارم.تاکنون روال کار ایران این بوده که واکسن‌ها از کانال وزارت بهداشت وارد کشور می‌شده است مگر این که بعد از این پروتکل‌های مربوط تغییر کند.