برخورد در مدیترانه

گروه بین‌الملل: تنش‌ها در دریای مدیترانه تا نقطه برخورد و جنگ فاصله ای ندارد. در حالی که ترکیه یک کشتی تحقیقاتی خود را در همراهی با یک ناوجنگی برای پیدا کردن منابع گاز درعمق مدیترانه، راهی این منطقه کرده است و رئیس جمهور ترکیه هشدار می‌دهد که هر نوع حمله‌ای به این کشتیِ تحقیقاتی بهای سنگینی در پی دارد، فرانسه و یونان در حال افزایش توان نظامی خود در منطقه و انجام مانور مشترک هستند.
درهمین حال، یک منبع آگاه در وزارت دفاع یونان در مصاحبه با رویترز اعلام کرد که یکی از ناوچه‌های نیروی دریایی این کشور با یک ناوچه ترکیه‌ای در دریای مدیترانه برخورد خفیف داشته است.
به گفته این مقام یونانی، ناوچه این کشور پیش از برخورد به ناوچه ترکیه‌ای تلاش کرده است که با یک مانور از برخورد شدید کشتی‌ها جلوگیری کند اما در نهایت بخش کوچکی از قوس جلویی ناوچه یونانی به‌صورت خفیف به پشت ناوچه ترکیه‌ای برخورد کرده است.
این مقام یونانی اعلام کرده است که تصادم این دو ناوچه صرفاً یک حادثه بوده و هیچ‌یک از آنها در پی این تصادم خفیف آسیبی ندیده‌اند.


در مقابل‌، مقامات ترکیه اتفاقی بودن برخورد ناوچه یونانی با ناوچه ترکیه‌ای را رد کرده و معتقدند که این یک اقدام تنش‌زا از سوی یونان بوده است.
مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه که به سوئیس سفر کرده است، در یک نشست خبری اعلام کرد که یونان نباید دست به اقدامات تنش‌زا بزند، در غیر این صورت با پاسخ ترکیه مواجه خواهد شد. وی همچنین از اتحادیه اروپا خواست که به حمایت بی قید و شرط از یونان در برابر ترکیه پایان دهد.
حمایت اروپا از یونان
وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در جلسه فوق‌العاده درباره وخیم شدن اوضاع امنیتی در شرق مدیترانه هشدار دادند و خواستار وحدت، تنش‌زدایی و گفت‌وگو در این زمینه شدند.
وزرای خارجه اتحادیه اروپا بار دیگر حمایت کامل خود را از یونان و قبرس اعلام و تاکید کردند که حق حاکمیت کشورهای عضو اتحادیه اروپا باید رعایت شود.
در عین حال وزیران خارجه تاکید کردند که وخیم‌تر شدن رابطه با ترکیه، پیامدهای استراتژیک بسیار گسترده‌ای برای کل اتحادیه اروپا، فراتر از مدیترانه شرقی خواهد داشت.
رؤسای دستگاه دیپلماسی کشورهای عضو اتحادیه اروپا همچنین تاکید کردند که تحریکات دریایی اخیر از سوی ترکیه، در یافتن راه‌حل کمکی نمی‌کند در عوض به خصومت و بی‌اعتمادی بیشتر منجر می‌شود.
از سوی دیگر امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه در توئیتی اعلام کرد که با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا درباره موضوعاتی مانند دریای مدیترانه شرقی، لیبی و لبنان صحبت کرده است.
وی تاکید کرد که صلح و امنیت در منطقه به نفع منافع مشترک است.
با این حال «امانوئل مکرون»  با تاکید بر اینکه حضور نظامی فرانسه در شرق مدیترانه افزایش خواهد یافت، از ترکیه خواسته بود که اکتشاف نفت و گاز را در آب‌های مورد مناقشه با یونان متوقف کند.
دکترین «وطن آبی»
ترکیه اما در آبهای شرق مدیترانه یک دکترین دریایی را دنبال می‌کند که محوراصلی آن دستیابی آنکارا به منابع انرژی است. این دکترین «وطن آبی» یا در زبان ترکی ماوی وطن است.
این دکترین در سال ۲۰۰۶ میلادی توسط جم گوردنیز، دریاسالار نیروی دریایی ترکیه طراحی شد. در زمانی که او مسئولیت برنامه‌ریزی دریایی ترکیه را برعهده داشت. دریاسالار گوردنیز تحقق این دکترین دریایی را پشتوانه آنکارا برای تحکیم بیشتر استقلال ترکیه و بهبود موضع ترکیه در تعامل با جهان می‌دانست.
گوردنیز معتقد است: «سیاست دفاعی ترکیه همیشه بر اساس حمایت قاطع ما از ناتو بوده است و هر آنچه ناتو تصمیم می‌گرفت. این یعنی ما استراتژی‌های خودمان را نمی‌توانستیم توسعه دهیم.»
او می‌افزاید: «پس از پایان جنگ سرد، ترکیه می‌خواست که وضعیت ژئوپلیتیکی جدیدی ایجاد کند، زیرا جهان دیگر سیاه و سفید نبود بلکه جهان بیشتر شبیه نقاشی‌های پیکاسو بود.»
این ژنرال که اکنون بازنشسته است می‌گوید: «آنچه امروز در آبهای شرق مدیترانه شاهد آن هستیم، در واقع طرحی است بزرگتر از وطن آبی و این برای اولین بار است که ترکیه به عنوان یک دولت در پی تثبیت حقوق خود در فلات قاره است.» تلاش‌های اکتشافی ترکیه با مانع نیروی دریایی یونان رو به رو شده است و اخیرا نیز نیروی دریایی فرانسه به کمک نیروی دریایی یونان آمده است.
میتات رند، از سفیران پیشین ترکیه می‌گوید: «من از یک درگیری احتمالی نگران هستم. وقتی شمار زیادی از نیروهای دریایی کشورهای مختلف در یک منطقه کوچک جمع می‌شوند، احتمال وقوع یک رویداد ناخوشایند میان متحدین وجود دارد.»
ترکیه، یونان، قبرس و فرانسه همگی جزو سازمان امنیتی نظامی ناتو به رهبری ایالات متحده آمریکا هستند. افزایش تنش میان این کشورها موجب نگرانی سایر اعضا نیز شده است. رقابت بر سر کشف میادین گاز و استخراج آنها، موجب برانگیخته شدن خصومت‌های تاریخی یونان و ترکیه شده است.
یونان از صدها جزیره تحت حاکمیت خود به عنوان ابزاری برای فشار آوردن به ترکیه بهره می‌برد. ترکیه اما از هم پوشانی فلات قاره میان ترکیه و همسایگان می‌گوید. هر دو کشور نیز در این رقابت دست به ایجاد توافق با سایر کشور‌ها زده‌اند. ترکیه با دولت مورد حمایت سازمان ملل در لیبی و یونان با مصر دست به توافقاتی برای تقسیم حدود دریایی زده‌اند.
از زمان روی کار آمدن عبدالفتاح السیسی در مصر، روابط قاهره و آنکارا تیره است. دولت ترکیه از اسلامگرایان اخوان المسلمین در مصر و محمد مرسی حمایت می‌کرد، اما زمانی که حکومت مصر به دست مخالفان اخوان المسلمین افتاد، مصر روابط دیپلماتیک خود با ترکیه را قطع کرد.
به جز یونان، دولت قبرس که از حمایت بین‌المللی برخودار است و روابط تیره‌ای با ترکیه دارد نیز در این منازعه نقش ایفا می‌کند. ترکیه می‌گوید که نه تنها از حقوق انرژی خود، بلکه از حقوق قبرسی‌های ترکیه (قبرس شمالی) نیز دفاع می‌کند، دولت قبرس شمالی فقط از سوی آنکارا به رسمیت شناخته شده است.