کمیسیون برجام نیازمند ابتکار عمل جدید

فریدون مجلسی - کمیسیون مشترک برجام امروز درحالی نشستی را با حضور اعضای این توافق در اتریش برگزار خواهد کرد که حدود دو هفته از زمانی که ایالات متحده به طور یکجانبه اعلام کرده مکانیسم ماشه فعال شده است، می‌گذرد. از سوی دیگر براساس ادعای ایالات متحده پایان شهریور زمانی است که از نگاه واشنگتن تحریم‌های سازمان ملل باز می‌گردد. به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود مهمترین موضوعی که در نشست مشترک برجام بررسی خواهد شد در واقع واکنش‌ها به تصمیم ایالات متحده است. با این حال اگر این نشست را در دو بعد بررسی کنیم؛ نخست ایران است که احتمالا در جلسه مشترک کمیسیون بر این تاکید خواهد کرد که به رغم بی‌تعهدی طرف مقابل تهران اما همچنان ‌به تعهدات
هسته‌ای خود پایبند است. در واقع به نظر می‌رسد نشست امروز فرصتی برای ایران باشد که در ادامه مجوز بازرسی‌های آژانس درباره دو سایت مورد مناقشه این‌بار نماینده ایران در حضور اعضای برجام تاکید خواهد کرد تهران در بخش فنی و هسته‌ای به توافق پایبند است و طرف مقابل باید به تعهدات خود در عمل وفادار باشد. از سوی دیگر اما سایر اعضای برجام آنطور که باید و شاید به تصمیمات آمریکا در برجام پاسخ نداده اند. در واقع اگر همه این کشورها براساس توافق همکاری‌های اقتصادی خود را با ایران ادامه می‌دادند طبیعتا ایالات متحده نمی‌توانست همه جهان را تحریم کند! بنابراین به نظر می‌رسد سایر طرف‌های این توافق
نیز به دلیل برخی نگرانی‌ها نسبت به ایران چندان بی‌میل به سخت گیری‌ها علیه تهران نبوده اند! در چنین شرایطی نشست کمیسیون برجام اگرچه می‌تواند فرصتی باشد تا طرفین در یک بیانیه بار دیگر بر این موضوع تاکید کنند که خواهان حفظ آن هستند و مخالف یکجانبه گرایی ایالات متحده در این توافق خواهند بود با این حال در عمل هنوز نسبت به نوع واکنش سایر اعضا ابهام وجود دارد. به نظر می‌رسد تحت این وضعیت پیچیده حل مشکل نیازمند تصمیم گیری‌هایی در تهران است. به هرحال بخشی از ساختار سیاسی که از قضا قدرت زیادی دارد مخالف برجام است با این حال برآیند به نظر می‌رسد بر لزوم حفظ توافق تاکید دارد. در چنین شرایطی اگر ابتکار عمل جدیدی انجام نشود در عمل برجام قدم به قدم با مرگ قطعی خود نزدیک می‌شود. نشست‌های مشترک برجام باید فرصتی برای یافتن راه حل‌های جدید برسر اختلافات باشد در غیر این صورت بعید به نظر می‌رسد این دست جلسات مشترک گره‌ای از مشکلات را باز کند.