تجربه جهانی بازگشایی مدارس

ناصری- کرونا حدود 9 ماه است در جهان شیوع پیدا کرده و کشورها بعد از قرنطینه‌های سفت و سخت در روزها و هفته‌های اولیه، اکنون به همزیستی با آن تن داده‌اند و رفته‌رفته کسب و کارها دوباره پا گرفته‌اند. با این حال به نظر می‌رسید که با شروع سال تحصیلی جدید کشورها به سمت کلاس‌های آنلاین بروند اما با وجود این که 26 میلیون نفر به این ویروس مبتلا شده‌اند و بیش از 850 هزار نفر هم جان‌شان را از دست داده‌اند بازهم با نگاهی به عملکرد کشورها می‌بینیم که در حوزه آموزش با حفظ پروتکل‌های بهداشتی کلاس‌های درس دایر شده و دانش‌آموزان مقاطع پایین در کلاس‌های حضوری شرکت کرده‌اند. البته در این میان هم کشورهایی هستند که به صورت آزمایشی کلاس‌های آنلاین را شروع کرده‌اند. در ادامه علاوه بر نگاهی به آمار دانش‌آموزان ایران و جهان به عملکرد برخی از کشورها در شروع سال تحصیلی جدید پرداخته ایم.
 
            بازگشت به مدرسه در عصر کرونا
با توجه به گزارش سازمان ملل، کرونا باعث شد در سال گذشته 94 درصد دانش‌آموزان در بیش از 190 کشور از کلاس های درس دور شوند. در این زمان بود که بسیاری از کشورها به سراغ فضای آنلاین رفتند تا بتوانند کمی از آسیب های تعطیلی مدارس را جبران کنند. البته به گزارش بی‌بی‌سی طبق اعلام یونسکو حدود نیمی از 1.5میلیارد دانش‌آموز در جهان به کامپیوتر دسترسی نداشته‌اند و همزمان بیش از 40درصد هم به اینترنت دسترسی نداشته‌اند. طبق این گزارش که هفته قبل منتشر شده، 463میلیون دانش‌آموز، یعنی یک سوم دانش‌آموزان در جهان طی ماه‌های اخیر نتوانسته‌اند از هیچ ‌یک از انواع آموزش‌ از راه دور بهره بگیرند. این مسئله به 2دلیل بوده است؛ یکی این که یا خانواده‌های فقیر دسترسی به هیچ‌ یک از ابزارهای دیجیتال   ندارند، یا از فرصت حضور فرزندان‌شان در خانه استفاده می کنند و از آن ها برای کار کردن بهره می‌گیرند. یونیسف از دولت‌ها خواسته است با توجه به تبعات غیبت دانش‌آموزان از مدرسه، بازگشایی حضوری و امن مدارس را در دستور کار خود قرار دهند. در ایران هم 14 میلیون و 656 هزار و 999 دانش آموز در مقاطع مختلف در حال تحصیلند که حدود 3.5 میلیون نفر از آن ها هنوز در سامانه شاد ثبت نام نکرده اند که به نظر می رسد یا به اینترنت دسترسی ندارند یا گوشی و تبلتی که بتوان روی آن «شاد» را نصب کرد در اختیار ندارند.
            تجربه جهانی بازگشایی مدارس در سال جدید


چگونگی بازگشایی مدارس در کشورهای دیگر برخلاف کشور ما از قبل برنامه ریزی شده و هماهنگی لازم با مدارس و اولیای دانش آموزان شده بود. در ادامه به تصمیمات دیگر کشورها برای بازگشایی مدارس پرداخته ایم.
چین - همه چی عادی: در شهر ووهان، یعنی همان جایی که نخستین بار شیوع ویروس کرونا گزارش شد، زندگی به شکل باورنکردنی به حالت عادی بازگشته و طبق گزارش رسانه‌های دولتی چین، 2840مدرسه در مقاطع مختلف از روز اول سپتامبر یعنی سه‌شنبه هفته گذشته بازگشایی شده‌اند تا پذیرای حدود یک‌میلیون‌و400هزار دانش‌آموزی باشند که سخت‌ترین روزها را در شرایط قرنطینه این شهر گذرانده‌اند. دولت چین قصد دارد طی روزهای آینده مدارس را در تمامی نقاط این کشور به‌جز منطقه «شینجیانگ» که به‌دلیل شیوع دوباره ویروس به‌طور کامل تعطیل شده است، راه‌اندازی کند.
استرالیا -  آموزش ترکیبی:  استفاده از تبلت و لپ‌تاپ همیشه بخشی از شیوه آموزش در مدارس استرالیا بوده و تعطیلی اجباری مدارس به‌دلیل شیوع کرونا، بحران بزرگی در نظام آموزشی این کشور ایجاد نکرد. با کنترل ویروس در استرالیا، مدارس رفته رفته از چند‌ماه قبل در مناطق مختلف بازگشایی شدند و کلاس‌ها به‌صورت ترکیبی شامل حضوری و آنلاین برگزار می‌شود.
روسیه - واکسینه دانش آموزان و معلمان: طبق تصمیم وزارتخانه‌های آموزش و بهداشت روسیه، مدارس همچون سال گذشته، یعنی زمانی که هنوز ویروس کرونا جهان را به بحرانی این‌چنینی نکشیده بود، بازگشایی خواهند شد. با این حال، طبق توافق وزارتخانه‌های آموزش و بهداشت، یک پزشک به‌مدت 14روز در هر مدرسه مستقر خواهد شد. همزمان، برنامه واکسیناسیون معلمان و پزشکان با واکسن «اسپوتنیک-5» که ساخته روس‌هاست آغاز شده است.
ترکیه -  40 روز آزمایشی: مدارس ترکیه چند هفته پیش کارشان را شروع کردند اما نه مثل هر سال بلکه به شکل آنلاین. وزارت آموزش ترکیه اعلام کرده کلاس‌های درس این کشور به مدت 40 روز آنلاین برگزار خواهد شد و بعد از این مدت دوباره شرایط را ارزیابی خواهند کرد و اگر اوضاع بهتر شده بود کلاس‌های حضوری کم کم شروع می‌شو د.
ژاپن -  هر منطقه یک تصمیم: در ژاپن قرار شد که از تاریخ آغاز سال تحصیلی (سیزدهم فروردین) هر منطقه آموزشی، خودش درباره نحوه برگزاری کلاس‌ها تصمیم بگیرد. وزارت بهداشت این کشور هم یک دستورالعمل برای بازگشایی مدارس منتشر کرد که شامل بازکردن پنجره‌ها برای تهویه مستمر هوای کلاس، حفظ فاصله اجتماعی، سنجش روزانه دمای بدن و پوشیدن ماسک بود.
دانمارک  -  کلاس‌ها در فضای باز: در مدارس دانمارک نیمکت‌ها را با فاصله حدود دو متری از هم قرار دادند و ورود دانش‌آموزان را هم نوبتی با فاصله کردند. ورود والدین به مدارس دانمارک کاملا ممنوع است و قرار شد که معلم‌ها هم دایم فاصله دومتری را با دانش‌آموزان رعایت کنند. مدارسی که فضای کافی برای این کار نداشتند مجبور شدند که کلاس‌هایشان را در فضای باز تشکیل دهند حتی در پارک‌ها! جالب این‌که دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها در دانمارک هنوز آموزش حضوری را شروع نکرده‌اند.
نروژ  -  ضدعفونی روزانه کلاس: نخست وزیر نروژ اواخر بهار اعلام کرد که در هر کلاس حداکثر 15نفر باید نشسته باشند وگرنه کلاس در فضای باز تشکیل می‌شود. همچنین دانش‌آموزان باید هر روز قبل از شروع درس و بعد از آن میز و صندلی‌شان را کاملا ضدعفونی کنند. دانشگاه‌ها و دبیرستان‌ها همچنان تعطیل هستند.
آلمان - درها و پنجره‌ها باز: در آلمان هم قرار شد ظرفیت کلاس‌ها به نصف کاهش یابد و در سالن‌ها دانش‌آموزان در بازه‌های زمانی مختلف فقط در یک جهت حرکت کنند. همه معلمان ملزم به پوشیدن ماسک شدند و اعلام شد که درها و پنجره‌ها باید در تمام طول مدت کلاس باز بماند تا هوا تهویه شود.
انگلیس  -  بازگشایی به رغم مخالفت‌ها: بازگشایی مدارس، مهم‌ترین و پرحاشیه‌ترین گام دولت بوریس جانسون به سمت عادی‌سازی‌ زندگی در انگلیس بوده است. جانسون، بازگشایی مدارس را «وظیفه اخلاقی» دولت دانسته است. کرونا در انگلیس بیش از دیگر کشورهای اروپایی قربانی گرفته و طرح دولت برای بازگشایی مدارس با مخالفت‌های بسیاری روبه‌رو بوده است. دولت هیچ قاعده‌ای حتی درباره ماسک زدن برای مدارس وضع نکرده است و همه‌‌چیز در اختیار مدیران مدارس است.
آمریکا - تمایل خانواده ها:   آمریکا هم اکنون بیش از 6 میلیون نفر مبتلا به کرونا دارد که  حدود 190 هزار نفر از آن ها جان خود را از دست داده اند. طبق آماری که توسط نیویورک تایمز منتشر شده 74 درصد از والدین در آمریکا خواستار برگزاری حضوری کلاس‌های مدارس بوده‌اند که این اتفاق احتمالا به دلیل شاغل بودن پدر و مادرها در آمریکاست.
فرانسه  -  تعطیلی تنها 22 مدرسه: با ‌گذشت چند روز از بازگشایی مدارس فرانسه و ‌حضور ۱۲ میلیون دانش‌آموز در کلاس‌های درس و با وجود اجرای همه پروتکل‌ها باز هم شیوع کرونا باعث شد 22 مدرسه تعطیل شود با وجود این وزیر آموزش و‌ پرورش فرانسه تاکید دارد که اوضاع تحت‌ کنترل است و بقیه مدارس با رعایت پروتکل های قبلی به صورت حضوری کلاس‌های درس را برگزار می کنند.
کنیا -   تعطیلی مدارس: دولت کنیا، متفاوت‌ترین رویکرد را درباره آموزش دانش‌آموزان در پیش گرفته است. برخلاف دیگر کشورهای جهان، امسال در کنیا سال تحصیلی جدید وجود نخواهد داشت. دسترسی نداشتن اغلب دانش‌آموزان به کامپیوتر و اینترنت، باعث تعطیلی کامل مدارس و کلاس‌های درس شد. دولت ناتوان از تامین زیرساخت‌های لازم، ترجیح داده است به کلی از شروع سال تحصیلی جدید صرف‌نظر کند و منتظر تولید واکسن کرونا بماند.

* البته با نگاهی به آمار بازگشایی دانشگاه‌ها در کشورهای مختلف می‌بینیم که در بیشتر کشورها برخلاف مدارس کلاس دانشگاه‌ها   به صورت آنلاین برگزار می‌شود .