چراغ سبز آمریکا به صدام برای حمله شیمیایی به ایران

مترجم : جواد نوائیان رودسری- باگذشت بیش از 40 سال از آغاز جنگ تحمیلی هشت‌ساله علیه جمهوری اسلامی ایران، هنوز ابعاد این رویداد مهم، چنان‌که باید و شاید شناخته نشده‌است.  بخش مهمی از این ناشناخته‌ها، با نقش غرب و به‌ویژه آمریکا در حمایت از صدام در این نبرد نابرابر ارتباط دارد؛ آمریکایی‌ها، به‌ویژه هنگامی که ارتش بعث نتوانست در برابر سلحشوری رزمندگان ایرانی مقاومت کند، ابتدا به صورت پنهان و سپس، آشکارا حجم حمایت‌های تسلیحاتی و نظامی خود را به صدام افزایش دادند.  سال 2013 بود که اسناد مهم این رابطه، از بایگانی‌های سیا خارج شد؛ «شین هریس» و «ماتیو.ام.اِید»، نویسندگان و تحلیلگران «فارین پالیسی»، در مقاله‌ای به بررسی اطلاعات مندرج در این اسناد پرداختند؛ اسنادی که فاش می‌کرد آمریکایی‌ها در حملات شیمیایی صدام به نیروهای ایرانی، اعم از نظامی و غیرنظامی و همچنین، مردم خودش، نقش داشته و در هدایت آن مؤثر بوده‌است. آن‌چه در پی می‌آید، ترجمه مقاله این دو پژوهشگر است با عنوان   CIA Files Prove America Helped Saddam as He Gassed Iran  (پرونده‌های سیا ثابت می‌کند که آمریکا هنگام حملات شیمیایی به ایران، به صدام کمک کرده‌است).   آمریکا به داد صدام رسید دولت ایالات متحده، طی جنگ سوریه اعلام کرد که قصد دارد درباره حملات شیمیایی احتمالی در اطراف دمشق تحقیق کند. با این‌حال، طبق اطلاعاتی که فارین پالیسی در اختیار دارد، یک نسل قبل، سازمان‌های اطلاعاتی و نظامی آمریکا از حملات شیمیایی با گاز اعصاب [علیه نیروهای ایرانی] اطلاع داشتند، اما کاری انجام ندادند. در سال 1988، طی روزهای پایانی جنگ ایران و عراق، آمریکایی‌ها ازطریق تصاویر ماهواره‌ای متوجه شدند که نیروهای ایران، در تلاش هستند با رخنه در خطوط دفاعی عراق، یک پیروزی راهبردی به دست آورند. مقامات کاخ سفید، اطلاعات محل استقرار نیروهای ایرانی را به عراقی‌ها دادند؛ [این در حالی بود] که دولتمردان آمریکا از قصد صدام برای استفاده از سلاح‌های شیمیایی و به‌ویژه گاز سارین(یک عامل کُشنده اعصاب)، علیه نیروهای ایرانی، کاملاً باخبر بودند. اطلاعاتی که آمریکایی‌ها در اختیار عراق قرار دادند، شامل نقشه‌های مربوط به تحرکات نیروهای ایرانی، قرارگاه‌های تدارکاتی آن‌ها و همچنین، جزئیات مربوط به پدافند هوایی ارتش ایران بود. عراقی‌ها در تمام چهار حمله اصلی خود، اوایل سال 1988 که در آن از گاز خردل و سارین [با گستردگی] استفاده کردند، کاملاً به تصاویر ماهواره‌ای و اطلاعات [راهبردی] آمریکایی‌ها متکی بودند. این حملات [می‌توانست] کفه جنگ را به نفع عراق تغییر دهد و ایران را وادار به قبول مذاکرات [مدنظر آمریکا] کند ... بااین‌حال، پیش از این هم عراق از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرده‌بود و دولت ریگان هم از این اقدام، آگاهی کامل داشت؛ اما حرفی درباره آن نزد.  کاخ سفید از همه چیز خبر داشت مقامات آمریکایی مدت‌ها منکر اطلاع داشتن از حملات شیمیایی صدام بودند و اصرار داشتند که او، اصلاً به آن‌ها اعلام نکرده‌است که قصد استفاده از سلاح‌های شیمیایی را دارد. اما سرهنگ بازنشسته نیروی هوایی، ریک فرانکونا که در زمان حملات شیمیایی سال 1988 وابسته نظامی آمریکا در بغداد بود، تصویری متفاوت را ارائه می‌کند. [او می‌گوید:] «عراقی‌ها هیچ‌وقت به ما نگفتند که قصد استفاده از گاز اعصاب را دارند؛ آن‌ها مجبور نبودند؛ [چون] ما از قبل می‌دانستیم[!]» طبق اسناد سازمان سیا و مصاحبه مقامات نظامی و اطلاعاتی، مانند فرانکونا، ایالات متحده مدارک غیرقابل انکاری در اختیار داشت که نشان می‌داد صدام از سال 1983 به بعد، از سلاح‌های شیمیایی علیه نیروهای ایرانی استفاده کرده‌است. در آن زمان، مقامات ایرانی اتهام استفاده از این سلاح‌ها را علیه عراقی‌ها مطرح کردند؛ پرونده‌ای در سازمان ملل تشکیل شد، اما در آن مدارکی که بتواند عراق را درگیر کند، وجود نداشت. [با این‌حال، بیشتر مواردی که ایران در شکایت خود مطرح کرده بود،] در گزارش‌های محرمانه‌ای که به عالی‌ترین مقامات اطلاعاتی آمریکا ارسال می‌شد، وجود داشت؛ اما سیا هیچ حرفی در این باره نزد. برخلاف جنجال آمریکا برای متهم کردن دولت سوریه به استفاده از سلاح‌های شیمیایی، کاخ سفید سه‌دهه قبل از آن، با موضوع استفاده گسترده صدام از سلاح‌های شیمیایی، با بی‌تفاوتی برخورد کرد. [واقعیت آن بود که] دولت آمریکا به این نتیجه رسیده بود که در صورت تغییر روند [جنگ به نفع ایران]، بهتر است بگذارد صدام به استفاده از سلاح‌های شیمیایی علیه نیروهای ایرانی ادامه دهد؛ [آمریکایی‌ها تصمیم داشتند که] حتی اگر قضیه به نحوی لو برود، آن را محکوم نکنند و سیا هم واکنشی نشان ندهد. اسرار  مدارک «کالج پارک» [تا پیش از انتشار این اسناد] گمان می‌رفت که ایالات‌متحده در زمان حملات شیمیایی صدام به نیروهای ایرانی و مردم خودش، تنها مظنون به ارائه اطلاعات تاکتیکی به وی است؛ اما اسناد جدید که در بایگانی ملی «کالج پارک» در دسترس است ... جزئیات جدیدی درباره عمق و اندازه اطلاعات آمریکا در مورد چگونگی و حتی زمان استفاده از سلاح‌های شیمیایی توسط عراق [را افشا می‌کند.] این اطلاعات نشان می‌دهد که مقامات آمریکایی به طور منظم در جریان حجم و مقیاس حملات شیمیایی با گاز اعصاب به ایرانی‌ها، قرار داشتند و این، در واقع اعترافی ترسناک از سوی مقامات ایالات‌متحده درباره همکاری در وحشتناک‌ترین حمله شیمیایی تاریخ بشر است. مقامات ارشد سیا، از جمله مدیر اطلاعات مرکزی، ویلیام.جی.کیسی، دوست نزدیک رونالد ریگان، در مورد محل کارخانه‌های مونتاژ سلاح‌های شیمیایی عراق [اطلاعات کافی دریافت می‌کردند.] صدام در تلاش بود به اندازه کافی گاز خردل بسازد تا بتواند نیاز خط مقدم جبهه خود را تأمین کند. او در شُرُف خرید تجهیزات از ایتالیا بود تا بتواند سرعت تولید گلوله و بمب‌های شیمیایی را افزایش دهد. افزون بر این، سیا کاملاً آگاه بود که عراق قصد دارد و می‌تواند از عامل اعصاب علیه سربازان ایرانی و غیرنظامیان استفاده کند.