روزنامه ابتکار
1399/07/05
دفاع از حقوق بشر، از نوع کانادایی
هرچند یمن در دسته بندی دولتها جزو «ریزقدرتها» به شمار میآید، ولی این کشور با داشتن موقعیتی استراتژیک، مهره ای کلیدی در روند امنیتی و بازی های سیاسی منطقه خاورمیانه و جهان تعریف می شود. حمله ائتلاف عربی به یمن با رهبری عربستان و حمایت ضمنی قدرت های بزرگ فرامنطقه ای، به پیامدهای سیاسی و امنیتی در یمن (به عنوان قربانی اصلی این بحران) و دیگر بازیگران منطقهای و بینالمللی منجر شده است.نقش آفرینی بازیگران منطقهای و فرامنطقهای طی سالهای گذشته، بحران اخیر به نام تجاوز نظامی علیه یمن با محوریت آل سعود را به وجود آورده است. عربستان از گذشته دور، یمن را به عنوان حوزه نفوذ و حیاط خلوت خود محسوب کرده و تسلط کاملی را بر حاکمان این کشور داشته است. در این میان پس از انقلاب مردم یمن و ناآرامیهای سال های اخیر، جنبش اسلامی الحوثی با ریشه تشیع و در تقابل با سلطه دولت وهابی آل سعود شکل گرفت. این جنبش با بر نتافتن سلطه آل سعود حوزه نفوذ عربستان بر یمن را به چالش کشید. بر این اساس آل سعود با حمله نظامی به یمن و متهم کردن ایران به حمایتهای نظامی و سیاسی از جنبش انصار الله، رویه ای تقابلی به خود گرفت. چنان که عربستان سعودی تلاش کرده است تا با تشکیل ائتلاف و تهاجم نظامی به یمن، جنبش اسلامی انصار الله را از قدرت سیاسی حذف کند و با چینش جریان های هم سو در ساختار قدرت، از نهادینه شدن حضور مخالفین وهابیگری در دولت یمن جلوگیری کند. جمهوری اسلامی ایران نیز در راستای حمایت از مستضعفین جهان و جلوگیری از ظلم و تجاوز به آنها، به حمایت و پشتیبانی معنوی و سیاسی از دولت حوثی مورد حمایت اکثریت مردم یمن پرداخته است. عربستان سعودی به عنوان با نفوذترین کشور عربی در میان اعراب، به منظور حفظ وجهه سیاسی، تثبیت و بسط قدرت خود در منطقه و جلوگیری از برقراری دولتهای مردمی در منطقه عربی، با ائتلاف کشورهای عربی و اقدام نظامی علیه حوثیها، سعی به حفظ سلطه ی خود بر کشورهای عربی منطقه دارد.
از سویی دیگر کشورهای غربی سعی در تثبیت جنگ به نفع عربستان سعودی دارند. در همین خصوص گزارش ها حاکی از ان است که در سال 2019 حجم محمولههای نظامی کانادایی به عربستان در کنار سایر دول غربی، به طور بیسابقه ای افزایش یافته است؛ بطوریکه با وساطت یکی از شرکت های وابسته به التاج فدرال، عربستان توافقی به ارزش 14 میلیارد دلار با کانادا برای واردات خودروهای سبک زرهی امضاء کرده است. این خودروها موسوم به «ای ای وی» است که در کارخانه «جنرال داین‌میکز لند سیستمز» واقع در ایالت انتاریوی کانادا ساخته می‌شوند و طبق قراردادی که پنج سال پیش، در زمان دولت محافظه‌کار استفن هارپر، با عربستان امضا شده بود، به آن کشور تحویل داده می‌شوند. مدافعین حقوق بشری برای پایان دادن به قرارداد عربستان، دولت جاستین ترودو نخست وزیر کانادا را تحت فشار قرار داده اند، ولی دولت کانادا با رد این فشارها اعلام کرد در صورت فسخ این قرارداد مالیات دهندگان زیان مالی بزرگی متحمل خواهند شد. این اقدام یک عقبنشینی آشکار از مواضع قبلی دولت لیبرال جاستین ترودو به شمار می رود که در دسامبر 2018 اعلام کرده بود، به دنبال خروج از این قرارداد است.
از سویی دیگر کانادا تنها کشوری نیست که با بحث‌های مربوط به قطع صادرات تسلیحاتی به عربستان سعودی روبرو است. چندی پیش نیز در بریتانیا کمپین حقوق بشری برای قطع فروش اسلحه به عربستان سعودی به راه افتاد. دیوان عالی بریتانیا اما در بررسی‌های خود در ماه ژوئیه به این نتیجه رسید که قراردادهای تسلیحاتی دولت بریتانیا با عربستان ناقض قانون نیستند. در آلمان نیز مسئله فروش تسلیحات به عربستان سعودی سال‌هاست که مورد بحث و مشاجره قرار دارد، به طوری که مقامات سعودی در ماه مه 2017 اعلام کردند، از خرید اسلحه از آلمان چشم‌پوشی می‌کنند و ترجیح می‌دهند که همکاری‌های خود با آلمان را در عرصه‌های دیگر متمرکز کند. کانادا از دهه 90 میلادی به این سو خودروهای زره‌پوش به عربستان سعودی صادر می‌کند. بین سالهای 1993 و 2015 میلادی 2900خودروی زره‌پوش به ارزش نزدیک به 5/2 میلیارد دلار کانادا به عربستان فروخته شد. عربستان سعودی از مهم‌ترین خریداران تسلیحات ساخت کانادا محسوب میشود و 20درصد از صادارت تسلیحاتی کانادا به ریاض اختصاص دارد.
آژانس های بشر دوستانه میگویند بیش از 100 هزار نفر در جنگ یمن کشته شدهاند و میلیون ها نفر دیگر از گرسنگی رنج میبرند، در همین خصوص کمیته ی کارشناسان شورای امنیت سازمان ملل به منظور انجام امور مربوط به تعقیب قضایی، خواهان ارجاع وضعیت یمن به دادگاه بین المللی جنایات جنگی شده است. کانادا و کشورهای غربی دیگر در حالی با صدور تسلیحات نظامی در گسترش و تداوم جنگ علیه مردم مظلوم یمن شراکت دارند که مدعی دفاع از حقوق بشر هستند. حقوق بشر در اذهان دولتمردان غربی زمانی پررنگ می شود، منافعی برای آنها وجود نداشته باشد. وقتی آنها در سایه جنگ علیه مردم یمن با دوشیدن ریاض و برخی از کشورهای دیگر منطقه به سودهای کلان می رسند، حقوق بشر نمیتواند معنایی داشته باشد و کشتار و درد و رنج مردم یمن توسط جنایتکاران سعودی هرگز نمی تواند خاطر آنها را آزرده کند. چنانچه حمایت و پشتیبانی این کشورها از ریاض صورت نمیگرفت، امروز شاهد خرابی سنگین زیرساختهای یمن و قتل عام این کشور و قحطی در آن کشور نبودیم.
رضا رسالت، کارشناس روابط بینالملل
سایر اخبار این روزنامه
قایدی بهترین بازیکن هفته پایانی لیگ قهرمانان آسیا شد
محمدعلی وکیلی
تحلیلی برکنشهای اخیرخوئینیها
سینمای ایران در انتخاب لوکیشن چه چالش‌هایی دارد؟
جغرافیای کوچک فیلم‌های ایرانی
زمامداری دموکراتها چه تاثیری بر سایر کشورهای جهان خواهد داشت؟
تصمیمهای مهم بایدن درصورت پیروزی
کانون‌های تجمع موش‌های تهران شناسایی می‌شوند
طغیان جمعیت موش‌ها در پایتخت
حاشیه‌های مجلس یازدهم یکی پس از دیگری از راه می‌رسند
سبقت «واکسن آنفولانزا» از «دنا پلاس»
«ابتکار» نسبت درآمدها به هزینه‌ها در خانوارهای ایرانی را بررسی می‌کند
خط فقر: 10 میلیون تومان!
رئیس‌جمهوری در دستوراتی به کمیته‌های مقابله با کرونا مطرح کرد
رئیس قوه قضائیه در سفر به استان اردبیل:
ساختارهای فسادزا موجب تولید پرونده‌های قضایی میشود
خطیب‌زاده:
شکست‌های مستمر در یمن، عربستان را به هذیان‌گویی واداشته است
دفاع از حقوق بشر، از نوع کانادایی
دیدار سفیر کشورمان با نخست‌وزیر تایلند
