خودكشي نوجواني ديگر؛ ياس- فقدان آرزو...

آرمان ملي: وقتي احسان عليخاني از کودک کاري که به برنامه‌اش دعوت کرده بود پرسيد که آرزويت چيست؟‌ «رضا» که از سرکار آمده بود، در چشمان عليخاني زل زد و گفت:‌ «هيچ آرزويي ندارم، چون تا شب سر کار بودم وقت نداشتم بهش فکر کنم»، بسياري از مردم آن شب که در کنار سفره افطار نشسته بودند و آرزوهاي خود را از خدا تمنا مي‌کردند، شوکه شدند. بسياري اميدوار بودند که شايد حرف‌هاي هزاران کودک کار ديگر که از دهان «رضا فيوجي» از تريبون رسمي صدا و سيما و برنامه ماه‌ عسل بيرون مي‌آيد، گشايشي در اين کلاف سردرگم باشد، يا لااقل مسئولان براي او و رفيقش کاري انجام دهند، اما «رضا» و هزاران دوستش در ميان اختلاس‌ها، تحريم و کرونا گم شدند تا اينکه بعد از پنج سال، بار ديگر نامش برسرزبان‌ها افتاد، اما اين‌بار به بهانه خودکشي در سن 18 سالگي!.
سه ميليون دانش‌آموز «شاد» نيستند
روز گذشته يک صفحه اينستاگرامي (حامي کودکان کار) با انتشار تصويري از رضا، نوشت: «در کمال ناباوري، درگذشت يکي از جوانان «خانه ايراني لب‌خط» را تسليت مي‌گوييم.» در گزارش‌ها به دلايل و انگيزه خودکشي رضا اشاره‌اي نشده، ولي بسياري از افراد با توجه به وضعيت معيشتي رضا دليل آن را مشکلات اقتصادي مي‌دانند. اما خبر خودکشي اين نوجوان 18 ساله و کودک کار، موجب شد بار ديگر اذهان به سمت اين معضل اجتماعي که ريشه در فقر دارد، برود. بر اساس ماده 79 قانون کار به‌کار گماردن افراد کمتر از 15 سال ممنوع است، اما همچنان در حوزه‌هاي مختلف از نيروي کار کودکان استفاده مي‌شود. در خردادماه امسال شهرآرانيوز در گزارشي نوشت: «در کشور بين سه تا هفت ميليون کودک کار وجود دارد، اما اغلب آنها هيچ‌گونه ثبت هويتي ندارند و نمي‌توان آمار دقيقي درباره آنها ارائه کرد. طبق آمارهاي غير رسمي،‌ بيش از هفت درصد آمار اعلام‌شده خودکشي‌هاي سالانه از سوي سازمان نظام پزشکي قانوني مربوط به نوجوانان است. سازمان ثبت احوال نيز اشاره کرده خودکشي پنجمين دليل مرگ و مير نوجوانان و جوانان در کشور به حساب مي‌آيد و در ماه‌هاي اخير بيش از 16 دانش آموز و نوجوان خودکشي کرده‌اند. در اين بين صحبت‌هاي وزير آموزش و پرورش قابل تامل است، محسن حاجي ميرزايي با بيان اين‌که «بيش از سه ميليون دانش‌آموز تبلت و گوشي ندارند،» گفت: اين به معناي دور ماندن آنان از آموزش‌ها نيست، بلکه آ‌نها فاقد تجهيزات نوين آموزشي از جمله تبلت و گوشي تلفن همراه هستند.
زنگ خطر کاهش سن خودکشي


در اين بين يک جامعه‌شناس نسبت به کاهش سن خودکشي که در ماه‌هاي گذشته و همزمان با افزايش مشکلات اقتصادي و گسترش فقر، روبه فزوني گذاشته است، هشدار داد. رايحه مظفريان که فعال حقوق کودکان نيز است، در اين راستا مي‌گويد: طي چند وقت اخير خبرهايي مبني بر خودکشي دختران و پسران دانش‌آموز دبيرستاني در رسانه‌هاي کشور مطرح شده است، خبرهايي که حکايت از کاهش سن خودکشي و رواج آن در ميان دانش‌آموزان و نوجوانان دارد که بسيار جاي نگراني است. بايد پذيرفت اين موضوع به صدا در آمدن زنگ هشداري است براي مسئولان کشوري و همچنين متولياني که در امر سلامت جامعه فعاليت دارند. اين جامعه‌شناس در پاسخ به اين سوال که آيا تا به حال در خصوص علت کاهش سن خودکشي و گرايش جوانان به اين سمت پژوهش و يا تحقيقي صورت گرفته يا خير؟ گفت: متاسفانه مطالعه‌اي در اين رابطه انجام نشده تا علل اصلي و عوامل خودکشي نوجوانان و دانش‌آموزان مورد بحث و بررسي قرار گيرد، در واقع حتي نمي‌توان دلايل فرضي مانند فقر، بيکاري، عدم اميد به آينده و روابط احساسي که در ميان نوجوانان اعم از دختران و يا پسران باب است را در اين خصوص مطرح کرد.