امام از جایگاه یک رهبر مذهبی نگاهشان به زن مثبت بود

رئيس انجمن عرفان اسلامي با اشاره به نگاه امام به زن، گفت: ناگفته روشن است که با شناختي که از امام داشتيم، اگر در مورد زن صحبت کرده‌اند تعارف و مبالغه نبود؛ بلکه باور ديني امام بود. برخي از جملات امام مي‌تواند کليد گشايش خيلي از مشکلات پيش روي زنان باشد. دکتر فاطمه طباطبايي در مراسم سالروز ميلاد حضرت زهرا(س) و امام خميني(س) در حرم بنيانگذار جمهوري اسلامي در خصوص انديشه امام درباره زنان، اظهار داشت: تصور مي‌کنم سخن درباره آراء امام درباره زنان بسيار گفته شده و همه شنيده‌ايم. تحليل‌ها و تفسيرهايي هم بر روي سخنان امام انجام گرفته است. کنگره‌ها، نشست‌ها و مقالات زيادي درباره انديشه امام نوشته شده و در طول اين 42 سال، هر کدام از بزرگواران از منظري به صحبت‌هاي امام پرداخته‌اند و تحليل و تبيين و تفسيرهايي داشته‌اند. وي ادامه داد: البته اوايل انقلاب، فضاي انقلاب شبهه‌هايي در مورد جايگاه و منزلت زن مطرح مي‌شد و طبيعتا بيشتر پاسخ به آن شبهه‌ها بود و اينکه منزلت زنان چيست؟ در اسلام چه جايگاهي دارند؟ اصلا حق و حقوقي در اسلام براي زن ديده نشده، زنان موجودي درجه دوم به حساب مي‌آيند، از دنده چپ مرد آفريده شده‌اند، حق شهروندي ندارند، حق فعاليت اجتماعي ندارند و حق فعاليت سياسي ندارند. از اين قبيل شبهه‌ها مطرح بود و وقتي هم ديده مي‌شد که امام اين فرصت را به خانم‌ها دادند و قبل از انقلاب هم خانم‌ها در صحنه آمدند و در مبارزه و تظاهرات شرکت مي‌کردند، مي‌گفتند امام استثنائا اين جور گفته‌اند و براي پيشبرد انقلاب گفته‌اند و اين رأي و نظر اسلام نيست. طبيعتا بحث‌ها مطرح مي‌شد که اين اثبات شود. دکتر طباطبايي يادآور شد: شبهه‌هايي هم از خارج ايران مطرح مي‌شد و برخي ايراني‌هايي که با انقلاب يا اسلام همسو نبودند اين شبهه‌ها را مطرح مي‌کردند و طبيعتا اول انقلاب خيلي راجع به اين مباحث بحث شد. طبيعتا مبلغان، سخنرانان و اساتيد ما درصدد تحريف اين سخن‌ها بودند که متأسفانه هنوز هم گاهي آن زمزمه ها شنيده مي‌شود. سخنرانان براي اثبات اين مطلب که اسلام ديني است که به زن هم بها داده و زن هم مثل مرد است و تفاوتي ندارد، کدهايي را از صحبت‌هاي امام مي‌آوردند. تشکل‌هاي فرهنگي، سياسي و ديني هم سعي مي‌کردند که اينها را خنثي کنند.
مقدس نماي متحجر
وي ادامه داد: ما هم اوايل انقلاب تشکلي به نام «جمعيت زنان انقلاب اسلامي ايران» تشکيل داده بوديم که صبيه حضرت امام (خانم دکتر مصطفوي) دبيرکل اين جمعيت بودند. ما کنگره‌ها و نشست هايي برگزار مي‌کرديم و درباره آراي امام درباره زنان و حضور و فعاليت زنان و حقوق زنان بحث‌هاي زياد شد که مجموعه مقالات آن هست و آنها را تکرار نمي‌کنم. رئيس انجمن عرفان اسلامي گفت: امام هميشه مي‌گفت ما با دو گروه در مورد مسائل مربوطه مواجه هستيم و به خصوص درباره زن هم اين دو گروه هميشه مطرح بودند. به تعبير امام يکي «مقدس نماي متحجر» و «تجددگراي بي دين» هميشه مقابل خط اصيل اسلامي بوده‌اند. امام علي(ع) هم از اين دو گروه شکايت داشتند و اين سابقه دارد و اينچنين دشمناني براي اسلام و دين وجود داشته، هميشه داشته و امام علي(ع) هم اشاره کرده و فرمود دو کس کمر من را شکستند؛ يکي «نادان مقدس نما» و ديگري «داناي بي پرواي بي دين». اين خيلي نکته بزرگ و مهمي است و بايد روي آن تأمل کنيم.
نگاه امام به زن مثبت بود


وي تأکيد کرد: نگاه امام از جايگاه رهبر مذهبي و مرجع ديني، نه فقط سياسي که بگويند کار سياسي و حرف سياسي بود و امام براي پيشبرد اهداف سياسي مطرح مي‌کردند، بلکه از جايگاه يک رهبر مذهبي نگاهشان به زن مثبت بود. يعني معتقد بودند که زنها فعال جامعه هستند. اين نگاه امام برگرفته از اسلام بود و برداشتي که امام از دين اسلام داشتند. چون در نگاه امام، در اسلام زن و مرد از نظر جايگاه و منزلت هيچ تفاوتي ندارد، چراکه خداوند همه را به تقوا و پرهيز دعوت مي کند و فراخوان مي‌دهد که به سوي ربّتان بياييد؛ ربّي که «خلقکم من نفس واحد». دکتر طباطبايي ادامه داد: انسان‌ها از نفس واحده خلق شده‌اند و بنابراين همه انسان‌ها، چه زن و چه مرد، چه سياه و چه سفيد، از نفس واحده آفريده شده‌ايم. وقتي هم خداوند از خلافت انسان صحبت مي‌کند و مي گويد مي‌خواهم در روي زمين خليفه‌اي داشته باشم، خلافت را در مردان منحصر نمي‌کند. يا وقتي که خداوند براي ربوبيت خودش از انسان‌ها پيمان مي‌گيرد، مردان را متمايز نمي‌کند. در آيه 97 سوره نحل هم به صراحت که هرکس کار نيکي انجام بدهد در حالي که مؤمن باشد، به زندگاني خوش متصف مي‌شود و به نيکوترين وجه پاداش کارش را مي‌گيرد، بنابراين حيات طيّب در قرآن از آن زن و مرد است.
جملات امام کليد گشايش
رئيس انجمن عرفان اسلامي اظهار داشت: ناگفته روشن است که با شناختي که از امام داشتيم، اگر در مورد زن صحبت کرده‌اند تعارف و مبالغه نبود؛ بلکه باور ديني امام بود. برخي از جملات امام مي تواند کليد گشايش خيلي از مشکلات پيش روي زنان باشد. من به بعضي از جملاتشان اشاره مي کنم. «زن مظهر تحقق آمال بشر است». «قرآن کريم انسان ساز است و زنان نيز انسان ساز. اگر زنان شجاع و انسان‌ساز از ملت‌ها گرفته شود، ملت‌ها به شکست و انحطاط کشيده مي‌شوند». البته روشن است که چه زن و چه مرد در چه جايگاهي قرار بگيرد؛ در هر جايگاهي قرار بگيرد اقتضائات خاص و وظايف و حقوق متفاوتي پيدا مي‌کند. مثلا زن و مردي که در جايگاه مادر و پدر قرار مي‌گيرند طبيعتا با زن و مردي که در جايگاه دختر و پسر قرار مي‌گيرند وظايفشان فرق مي‌کند، اما امام به ما آموختند که هرچه در مقام ارزش انسان گفته مي‌شود، در مورد زن هم صادق است. اين يک اصل کلي بود که ما از امام گرفتيم.