روزنامه آفتاب یزد
1400/02/06
گاف شبکه نخبگان سیما!
آفتاب یزد - گروه شبکه: به تازگی فیلمی از تدریس ادبیات در شبکه چهار صدا و سیما منتشر شده که در جریان آن، دبیر مربوطه در جمله‌ای عجیب و توهین‌آمیز در خصوص شاعر بزرگ و پرآوازه آذربایجانی، ملامحمد فضولی گفت: «این شاعر (فضولی) بیخود این اسم را انتخاب نکرده بلکه او فضول اشعار صائب است و هر شعری را که صائب سروده، این شاعر به ترکی نوشته است». این اطلاعات نادرست در حالی است که صائب تبریزی، شاعر سبک‌هندی، نزدیک به ۴۰ سال بعد از درگذشت فضولی به‌دنیا آمده و از آثار فضولی تاثیر پذیرفته است. حال انتشار این فیلم در فضای مجازی، اهالی شعر و ادب ترکی را آزرده خاطر کرده و اعتراضات زیادی به نحوه انتخاب دبیرانی که در «مدرسه تلویزیونی ایران» تدریس می‌کنند، به وجود آمده است. در همین راستا مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی با مدیر شبکه چهار تماس گرفت و خواستار پاسخگویی و عذرخواهی این شبکه شد. استاندار آذربایجان شرقی نیز در نامه‌ای به رئیس سازمان صدا و سیما، خواستار برخورد با رویه مذموم توهین به وحدت اقوام ایرانی در این رسانه شد.> عذرخواهی شبکه چهار سیما
نهایتا روابط عمومی شبکه چهار با انتشار بیانیه‌ای ضمن تکریم مقام شیخ محمد فضولی شاعر نامدار و خوش آوازه آذری زبان سده دهم از اشتباه پیش آمده توسط دبیر ادبیات فارسی در برنامه مدرسه تلویزیونی ایران در تاریخ ۲۶ دیماه ۱۳۹۹ عذر خواهی کرد. به گزارش ایرنا، در این بیانیه آمده است: «انتخاب و تایید تمام معلمان و محتوای دروس ارائه شده در برنامه‌های مدرسه تلویزیونی ایران اعم از شبکه چهار یا شبکه آموزش سیما، به عهده وزارت آموزش و پرورش است.» در این بیانیه با اشاره به اینکه رسانه ملی با همکاری آموزش و پرورش تلاش دارد خلاء آموزشی فرزندان ایران زمین در دورترین نقاط آن را از این طریق پر کند، خاطرنشان شده است: «این کلاس‌ها به طور زنده و روزانه روی آنتن می‌رود و اشتباه دبیر ادبیات فارسی مورد تایید رسانه ملی و آموزش و پرورش نیست.» در بخش پایانی بیانیه با درود و تحیت به مردم نخبه‌پرور و ادب دوست خطه آذربایجان ادای احترام شده است.
> درباره ملامحمد فضولی
اما ابراهیم اقبالی دانشیار دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص ملامحمد فضولی این شاعر پرآوازه می‌گوید: «ملا محمد فضولی شاعر قرن دهم و صائب تبریزی، شاعر قرن یازدهم است و این طبیعی است که صائب از اشعار فضولی تاثیر گرفته‌است.» او با بیان اینکه صائب تربیت‌یافته مکتب فضولی است، ادامه می‌دهد: «صائب در اشعار خود از ۱۸غزل ترکی فضولی استفاده کرده‌است و در واقع این اشتباهی که صورت‌گرفته، به این معنی است که ما بگوییم حافظ از اشعار شهریار تاثیر گرفته‌است درحالی‌که کاملاً واضح و مبرهن است که اینطور نیست.» او خاطرنشان می‌کند: «صائب تقریباً ۳۷ سال بعد از فوت فضولی متولد شده است و این یک موضوع تاریخی است و چیزی نیست که به صورت شخصی تحلیل کرد.» این استاد دانشگاه تبریز تاکید می‌کند: «این موضوع مطرح‌شده از پایه و اساس غلط است، چرا که در علم منطق بحثی است که اگر ماده فاسد باشد، هر نتیجه‌گیری از این ماده نیز فاسد خواهد بود، لذا اگر هدف این دبیر ادبیات حتی تمسخر هم نباشد، بازهم غلط و اشتباه است.» او در خصوص نبوغ و قدرت ملا محمد فضولی در شعر سرایی نیز می‌گوید: «فضولی از جمله شاعران بی‌نظیر و بی‌بدیلی بود که صاحب لقب ذو السنه (یعنی صاحب سه زبان) بود که سه دیوان به زبانهای ترکی، عربی و فارسی دارد و قدرت تخیل بسیار قوی و تسلط بسیاری بر روی واژه‌ها داشت که ما به این قبیل شعرا، جریان‌ساز می‌گوییم.» اقبالی متذکر میشود: «نبوغ فضولی به اندازه‌ای بود که شاعری مانند صائب تبریزی تحت تاثیر اشعار او قرار گرفته است و می‌توان گفت که صائب تبریزی اولین شاگرد برجسته مکتب فضولی است.» او در تشریح آثار نثر فضولی نیز بیان می‌کند: «هر شاعری توانایی سرودن همزمان نظم و نثر را ندارد؛ به‌عنوان مثال استاد شهریار نظم بسیار قوی داشت ولی در نثر اینطور نبود؛ لذا فضولی هم در نثر و هم در نظم در اوج قرار داشت و کتابی مانند «مطلع الاعتقاد» را نوشته بود همچنین این شاعر بزرگ در راه مکتب تشیع نیز خدمات ارزنده‌ای ارائه کرده‌است و کتاب «حدیقه السعدا» را نوشته‌است. » او ادامه می‌دهد: «فضولی در کتاب «حدیقه السعدا» جریان شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) و تمامی حوادث واقعه عاشورا را به زیبایی بیان کرده‌است. » این استاد ادبیات دانشگاه تبریز در رابطه با شاگردان فضولی نیز بیان می‌کند: «ممکن است شعرای دیگر به‌صورت مستقیم حضور و اشعار فضولی را درک نکرده باشند اما به‌صورت غیرمستقیم تحت تاثیر اشعار او قرار گرفته‌اند؛ مثلاً استاد شهریار در یک بیت بسیار زیبا در وصف فضولی گفته است که «ترکی فارسی عربی ده نه فضائل واریمیش/ که فضولی کیمی بیر شاعر فاضل دوغولوب» و لذا وقتی‌که شاعری به بزرگی شهریار این بیت شعر را در وصف فضولی می‌سراید، قطعا تحت تاثیر اشعار او قرار گرفته‌است. » اقبالی در پایان سخنان خود فضولی را انتقال‌دهنده آثار نظامی به ترکی می‌نامد و می‌گوید: «هیچ شاعری این قدرت را نداشت که پایاپای شاعر قدرتمندی مانند نظامی حرکت کند چرا که نظامی شاعر بزرگی در سبک داستان‌نویسی و رمان‌نویسی بود و هیچ شاعری مانند فضولی این قدرت را نداشت که اشعار نظامی را به‌صورت ترکی و منظوم دربیاورد و فضولی به قدری قدرتمند بود که گاهی ابتکار به خرج داده و قالب شعری مانند لیلی و مجنون را که قصیده بود، با آوردن اشعار عربی و ترکی عوض می‌کرد.»
گفتنی است حکیم ملا محمد فضولی، شاعر و اندیشمند متفکر و شاعر سه زبانهای است که تاثیر عمیقی در تاریخ ادبیات ترکی و عربی و فارسی بر جای نهاده است و گفته شده که در سال ۹۱۰ هجری در خانواده‌ای شیعی مذهب و آذربایجانی، در جوار مرقد حضرت سید الشّهدا (ع)، در کربلا به دنیا آمده است و او را «بزرگترین شاعر ترکی آذربایجانی در سده‌ی دهم هجری قمری» نیز می‌دانند. فضولی شاعری اندیشمند است و در شعر ترکی ید طولایی دارد که در مقدمه دیوان ترکی خود می‌گوید: «شعر عاری از علم همچون دیواری بی‌بنیان باشد و دیوار بی‌بنیان را سرانجام اعتبار نشاید». دیوان فضولی با یک دیباچه منثور آغاز میشود. سپس دو تحمیدیه و ۹ نعت می‌آید که آن‌ها را می‌توان از زیباترین آثار فضولی برشمرد. بدون شک شعر و ادب کهن این مرز و بوم باید به داشتن چنین شاعری بزرگ و نابغه بر خود ببالد و رسانه ملی نیز علاوه بر اینکه باید در انتخاب دبیرانی که برای تدریس در مدرسه تلویزیونی ایران، میهمان خانه‌های دانش آموزان می‌شوند، دقت کند، بلکه در راستای معرفی شاعران بزرگی مانند ملا محمد فضولی به دانش آموزان قدم‌های بزرگی بردارد.
> واکنش کاربران
اکنون کاربرانی نیز به این اشتباه فاحش دبیر ادبیات واکنش نشان دادند.
یکی ازکاربران در این مورد نوشته است: «کارشناس ادبیات فارسی علت انتخاب لقب فضولی برای شاعر بزرگ آذربایجان ملامحمد فضولی را تقلید و فضولی کردن این شاعر در شعرهای فارسی صائب میداند! و این خزعبلات تحقیرکننده از شبکه سراسری چهار پخش میشود.».
کاربر دیگری گفته است: «نکته جالب اینجاست که این شخص دارای مدرک دکترای زبان و ادبیات فارسی بوده و مشغول تدریس ادبیات فارسی در صدا و سیماست. بیچاره دانش آموزانی که پای درس او می‌نشینند».
دیگری نوشت: «چقدر بیسواد بوده این معلم که حتی به سال تولد این دو شاعربزرگ ترک هم توجه نداشته. حدود ۴۰ سال فضولی از صائب بزرگتر بوده و در واقع میشه گفت صائب تحت تاثیر دیوان فضولی بوده نه برعکس».
یکی دیگر از کاربران اینطور نوشته است: «حتی اگر اشتباه استاد ادبیات در شبکه چهار کاملا سهوی باشد باز دلیل ندارد کسی که خودش را دکتری ادبیات می‌نامد راجع به بزرگان شعر ادبیات چنین کوچه بازاری و خارج از عرف سخن بگوید».
سایر اخبار این روزنامه
اشتراکات دریاچه « ارومیه» و «یوتا»
رو در رویی زودهنگام بایدن و اردوغان
نیاز جامعه به ترمیم
امیدی تازه از دل پیشین-مند
منافع ملی زیرپای سیاست بازان
فروش نتیجه دلخواه تست کرونا
درباره سکوت این روزهای آذری جهرمی کاندیدای مکمل ۱۴۰۰ یا ذخیره ۱۴۰۸؟
آش شله‌قلمکار بودجه ۱۴۰۰
سلبریتی در جامعه ایرانی
این ترانه‌ها شنیدنی نیست!
سفره افطاری در شرایط کرونا
وظایف مشاوران املاک
تاملی بر مجازات شهرگردانی
زنان قربانی اختلاف سیاسی دولت و مجلس
قهرمانی با معجزه
گاف شبکه نخبگان سیما!
فضا تلطیف شده ولی FATF تصویب نمی‌شود
سکوت عجیب حامیان قالیباف در مورد دستکاری در بودجه
مُرغِ سیاسی
6000 روز برای شما مردم
امنیت سرمایه؛ گام آغازین رونق تولید
آسیب‌های اجتماعی نتیجه فقر فرهنگی است
عدم خوش بینی به ارزهای دیجیتال
درک متقابل در روابط زوجین
هولناکترین جنایت
برجام در ایستگاه آخر
