روزنامه آفتاب یزد
1400/03/01
اخبار بد را پیگیری کنیم یا خیر؟
آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعرا: در جهان امروز بمباران اخبار فاجعه آمیز بسیار زیاد است. به گونه‌ای که روزانه ده‌ها خبر ناگوار منتشر میشود و افراد زیادی خواسته یا ناخواسته در معرض این اخبار قرار می‌گیرند. این روزها جامعه و مردم ایران در بهت بزرگ پرونده قتل‌های اکبر خرمدین قرار دارند. این پرونده چنان بهت برانگیز است که در روزهای ابتدایی هرساعت اخبار و جزئیات جدیدی از آن منتشر می‌شد و مردم مدام اخبار‌های مختلف و گاها متناقضی را دریافت می‌کردند و امکان دارد در زمان انتشار این گزارش نیز جزئیات جدیدی از پرونده قتل خرمدین منتشر شده باشد. از سوی دیگر گستردگی فضای ارتباطی به قدری زیاد است که هر فرد رسانه بزرگی به اسم فضای مجازی را مدام با خود به همرا دارد. در جهانی که ارتباطات بسیار گسترده و مخابره اخبار بسیار سریع است و از سوی دیگر مدام اتفاقات ناگوار و ناخوشایند در جریان است چگونه سلامت مردم و جامعه در مقابل این اخبار فاجعه آمیز باید حفظ شود.آیا مردم نباید اخبار را رصد کنند؟ ما برای یافتن پاسخ پرسش خود به سراغ چند تن از کارشناسان و جامعه شناسان رفته‌ایم تا به مخاطب بگوییم چگونه باید در این بمباران اخبار فاجعه آمیز خود و روان خود را سالم نگه دارد؟>رسوب اخبار در ضمیر جامعه
جعفر بای جامعه شناس و محقق در این خصوص به آفتاب یزد گفت: « تردیدی نیست که مردم جامعه ما به شنیدن اخبار
فاجعه آمیز عادت کرده اند.ای کاش از زمان قبل‌تر سیاست گذاران کلان نظام رسانه‌ای به این مورد توجه می‌کردند زیرا خبر آثار فوق العاده قوی‌ای بر روان جامعه به جای می‌گذارد. شاید واکنش‌ها در لحظه بسیار زیاد نباشد اما این اخبار در ضمیر جامعه رسوب می‌کند و تاثیر مخرب و ویرانگر را می‌گذارد و در نتیجه ما شاهد نوعی روانپریشی‌های تدریجی در جامعه هستیم. همچنین این نوع جامعه در ضمیر خود خشونت پنهانی را هم پرورش می‌دهد.خشونت پنهان به این مفهوم که موج‌های منفی به وفور دریافت میشود و متاسفانه مدیریت نمی‌شوند. زیرا نظام آموزشی و تربیتی ما مدیریت احساسات را آموزش نداده است. در هیچ یک از کتاب‌های آموزشی و پرورشی جامعه ما مدیریت احساسات و کنترل خشم به افراد آموزش داده نمی‌شود.همچنین والدین این نوع آموزش‌ها را به فرزندان خود نمی‌دهند. مهارت مدیریت احساسات اکتسابی و تمرین کردنی است. نتیجه آموزش ندادن مدیریت احساسات در جامعه نسلی است که زودرنج است و کنترل عصبانیت را اصلا بلد نیستند. »
>رشد خشونت در جامعه ما
وی در ادامه گفت: « در جامعه محرک‌های بیرونی تشدید‌کننده خشونت به وفور وجود دارد. این محرک‌های خشونت از اسباب بازی‌های کودکان تا برنامه‌های صدا و سیما و اخبار‌های مختلف است. عزم و اراده بسیاری از برنامه سازان بر حذف برنامه‌های شاد و تولید برنامه‌های حزن قرار گرفته است. تنش‌های خانوادگی در جامعه ما کم نیست و خشونت یک امری است که مانند ویروس سرایت می‌کند. درجه سرایت خشونت هم آنی و فوری است. به این شکل که خشونت‌ها از دامن خانواده ساخته و پرداخته می‌شوند. علت خشونت در خانواده‌ها ناتوانی از انتقال مباحث فرهنگی ما است و فرهنگ دریافتی فرزندان ما از آشپرخانه بیگانگان است پس وجود تعارض در این بین کاملا طبیعی است. در پی وجود تعارض تنش‌های گوناگون هم به وجود می‌آیند.ما در انتقال فرهنگ ناکام بوده‌ایم و تمام دستگاه‌ها و نهاد‌های فرهنگی باید در مقابل آن پاسخگو باشند. تنش از خانواده شروع میشود و به جامعه سرایت می‌کند. ارزش‌های نسل قبل به ضد ارزش برای نسل جدید تبدیل شده اند. دانش‌آموزی که خشونت را در مدرسه و خانواده تجریه می‌کند خشونت را با خود به همراه جامعه می‌آورد.»
>بالا بردن دانش آسیب‌های اجتماعی
وی در ادامه گفت: « ما شاهد محرک‌های خشونت زا در جامعه به صورت پیدا و پنهان هستیم و خشونت در دل جامعه ما در حال رشد کردن است. تمام خشونت‌های منتقل شده تبدیل به اخبار فاجعه آمیز در جامعه می‌شوند که چه بسا در آینده این اخبار بیشتر هم وجود خواهند داشت. این سیاه نمایی نیست بلکه یک حقیقت است که اگر وضعیت جامعه به همین منوال پیش برود و اراده‌ای برای رفع آن وجود نداشته باشد ما شاهد وفور این جنس از اخبار خواهیم بود. رصد کردن اخبار باید آگاهانه باشد و مردم منشا تولید را به درستی بشناسند زیرا نمی‌توان از مردم خواست که اخبار را رصد نکنند. باید آستانه تحمل مردم ارتقا پیدا کند و دانش آسیب‌های اجتماعی مردم را بالا ببریم. مبادی تولید خشونت و مشکلات ناشی از آن باید برای مردم توضیح داده شود. نباید به صورت سلبی برخورد کرد و به سمت این اخبار‌ها نرفت. مردم باید ببینند و بشنوند و دقیق بدانند مشکلات چیست و راه‌های مقابله با آن کجاست. »
>چگونگی گزینش اخبار
در ادامه علیرضا شریفی یزدی جامعه شناس در این خصوص به آفتاب یزد گفت: « مردم ما برای اینکه یاد بگیرند چگونه اخبار را رصد کنند نیاز به سواد رسانه‌ای دارند. سواد رسانه‌ای می‌گوید باید افراد معیار‌ها و ملاک‌هایی داشته باشند تا بر پایه آن بتوانند اخبار و طلاعات را دروازه بانی کنند . متاسفانه فرد زمانی که سوادرسانه ندارد زیر بار انبوه اطلاعات و اخبار تولید شده گم میشود. مردم باید با مطالعه سواد رسانه‌ای خود را افزایش دهند زیرا این روزها رسانه‌ها در جیب مردم هستند.شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های نوپدید شرایطی را فراهم کرده‌اند که افراد را در معرض اخبار مختلف قرار دهند. همچنین مسئولین باید بدانند که نوع خبر‌رسانی باید به گونه‌ای باشد که هم حق مطلب ادا شود و هم جامعه دچار احساس نا امنی نشود. رسانه‌ها نباید صرفا به خبر نویسی اکتفا کنند بلکه با یک تحلیل مناسب باید مردم را از اخبار آگاه سازند. با استفاده از تحلیل‌ها مردم بهتر می‌توانند مسائل را هضم کنند. توصیه من این است که وقتی خبر فاجعه باری منتشر میشود دیگر نیازی نیست که افراد مرتب پیگیر سایر جزئیات خبر باشند و باید با نگاه تحلیلی به اخبار بتوانند از رخدادهای مشابه پیشگیری کنند. مردم باید ضرورت پیگیری اخبار را برای خود بدانند و روزانه داده‌های زیادی را به ذهن خود وارد نسازند. نباید هر خبری پیگیری شود. تا جای ممکن باید اخبار محدود نگه داشته شوند و باید چگونگی گزینش اخبار مورد نیاز را به مردم آموزش دهیم. اگر این موارد رعایت نشوند با حجم موجود اخبار بد مردم به اختلالات زیادی دچار خواهند شد و به لحاظ اجتماعی هم اضطراب اجتماعی بالا می‌رود و احساس عدم امنیت بر جامعه مستولی میشود. »
>برخورد هیجانی با اخبار
در آخر امیر محمودحریرچی جامعه شناس نیز در این باره به آفتاب یزد گفت: « برخورد جامعه ما با اخبار بسیار هیجانی است و گاهی اوقات افراد برای رفع نیاز خود به هیجان به سمت پیگیری این اخبار می‌روند. مردم باید به جای برخورد هیجانی شروع به تحلیل و فکر کردن درباره روابط خود کنند تا از چنین فجایعی جلوگیری شود. در جامه ما خشونت رسوب کرده است و افراد بلد نیستند به حرف یکدیگر گوش دهند. مسائل در خانواده‌ها به حدی حاد می‌شوند که چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد زیرا امروز نفرت جامعه ما را فرا گرفته است. بسیاری از والدین ما حاکمیت را به جای تربیت و پرورش در خانواده‌ها قرار داده اند. افراد نباید با این اخبار به صورت هیجانی برخورد کنند و به رفتارهای خود نیز باید رجوع نمایند. خشونت‌های خانوادگی امروز در جامعه ما بیداد می‌کند و ایجاد‌کننده جنایات زیادی هستند. والدین با رصد اخبار باید به این بپردازند که روابطشان را با فرزندان خود چگونه بهبود دهند. نباید رصد اخبار یک نوع سرگرمی برای افراد باشد در حالی که رصد اخبار باید برای تامل عمیق باشد. رصد اخبار باید با بررسی ریشه‌ها باشد نه اینکه فقط معلول را ببینیم. نگاه آگاهانه ومنطقی به اخبار باید وجود داشته باشد. برخورد هیجانی زودگذر است اما اگر برخورد آگاهانه باشد رصد اخبار می‌تواند برای مردم بسیار مفید باشد. برخورد هیجانی با اخبار باعث تکرار فجایع میشود. مسئولین هم باید با رصد اخبار بسنجند آیا قوانین وضع شده بازدارندگی دارند یا خیر؟ »
سایر اخبار این روزنامه
اخبار بد را پیگیری کنیم یا خیر؟
تا پایان دولت تحریم را خواهیم شکست
بحران اجتماعی در نتیجه بالا رفتن قیمت‌ها
دو روی سکه تبلیغات سیاسی در فضای مجازی
واکسیناسیون بخشی از پرسنل صدا و سیما!
کنکورها بیشتر شود، استرس‌ها کمتر
دریاچه ارومیه کی نجات می‌یابد؟
«بایدن» می‌تواند «ترامپ» را برای همیشه محو کند!
آقایان مسئول! با گرانی مردم پای صندوق نمی‌آیند
رازهای موفقیت شرکت هواپیمایی
علی توسطی- با توجه به شعار سال ۱۴۰۰ خورشیدی (تولید، پشتیبانی
از کلید تا بیل
آثار روانی جرم بر جامعه
