دو روی سکه تبلیغات سیاسی در فضای مجازی

آفتاب یزد- گروه شبکه: بعد از ثبت نام کاندیداهای سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، حال و هوای کشور رنگ و بوی انتخابات به خود گرفته است. به خصوص آنکه بسیاری از کاندیداها علی رغم آنکه شورای نگهبان، نام کاندیداهای احراز صلاحیت شده را هنوز اعلام نکرده، تبلیغات خود را آغاز کرده‌اند و برای این کار از بستری چون فضای مجازی که می‌دانند چه نقش به سزایی در افکار عمومی دارد، استفاده کرده اند. یعنی اگرچه طبق قانون، تبلیغات زودهنگام کاندیداها، جرم است اما این روزها فضای مجازی به یکی از اصلی‌ترین عرصه فعالیت نامزدهای انتخابات تبدیل شده است به طوری که بخش اعظم تبلیغات کاندیداهای ریاست جمهوری در حال حاضر در شبکه‌های اجتماعی در حال انجام است. حال سوالی که مطرح است اینکه این فضا چه مزایا و معایبی را در پی دارد و اساسا می‌تواند به کاندیداها کمکی کند.
> صداقت اصل مهم جامعه ارتباطات
در این راستا قربانعلی تنگشیر، کارشناس رسانه به آفتاب یزد می‌گوید: «اولا تبلیغات زودهنگام کاندیداهای ریاست جمهوری خلاف مقررات انتخاباتی است به این دلیل که هنوز اسامی تایید صلاحیت شده‌ها اعلام نشده است. از همین رو آن دسته از کاندیداهایی که این کار را انجام می‌دهند در حق سایر کاندیداها جفا می‌کنند.» وی ادامه داد: «اما فضای مجازی همیشه برای تبلیغات؛ محیط مناسبی بوده است از همین رو از مزایای آن دیده شدن در سطح گسترده است اما این موضوع بستگی به نوع تبلیغ، بیان و اطلاعاتی است که کاندیداها به مردم می‌دهند.» این کارشناس رسانه ادامه داد: «در حال حاضر از آنجایی که مردم به هیچ عنوان اعتقادی به این اطلاعات (چون شفافیتی در آن وجود ندارد) ندارند باعث ضربه زدن به خود کاندیداها می‌شود در واقع تبلیغات معکوسی است علیه آن‌ها. برای این منظور کاندیداها باید در ابتدا جامعه را آماده و سپس از فضای مجازی برای خود استفاده کنند.» غلامعلی تنگشیر بیان کرد: «جامعه اطلاعاتی و ارتباطات، جامعه‌ای است که در آن روراستی بسیار مهم است بنابراین باید با یکدیگر روراست باشیم و همدیگر را بشناسیم. ما جامعه‌ای هستیم که یکدیگر را می‌شناسیم و اطلاعات همدیگر را می‌دانیم یعنی وقتی خبری مخابره می‌شود به راحتی مردم تشخیص می‌دهند که آن خبر دروغ است یا واقعیت دارد. بنابراین در جامعه اطلاعات، اطلاع‌رسانی به موقع بسیار مهم است.» وی با بیان اینکه در ارتباطات نظریه‌ای وجود دارد که می‌گوید انسان‌ها باید صادق باشند همانطور که خداوند در قرآن می‌فرماید انسان‌های صادق موفق ترند، گفت: «اگر آدم‌ها به راه‌های ناصواب و دروغ بروند قطعاً ضربه خواهند خورد به خصوص در انتخابات. مثلاً در انتخابات آمریکا بسیاری در لحظات آخر با پیام‌هایی که در فضای مجازی مخابره کردند توانستند رای مردم را تغییر دهند. بنابراین فضای مجازی هم یک فضای خطرناک هم یک فضای خوب است فقط بستگی به این دارد که چه کسی چه نوع اطلاعاتی بدهد و چگونه از آن استفاده کند و از همه مهم‌تر آن که آیا مردم اعتقادی به این اطلاعات دارند یا نه. به طور کلی این مردم هستند که تصمیم می‌گیرند که می‌توانند در این زمینه به آن‌ها کمک کنند یا خیر»
> راه سخت کاندیداها


حسن معظمی دیگر کارشناس رسانه در این خصوص به آفتاب یزد می‌گوید: «از این که کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری در فضای مجازی برنامه‌ها و اطلاعاتی را در اختیار مردم قرار می‌دهند و از این رهگذر برای خود تبلیغ می‌کنند خوب است اما اینکه بخواهند با افکاری که در سالیان مختلف از آن دم زدند و حمایت کردند، تناقض داشته باشند بحث دیگری است که قطعاً مردم به خصوص در ایام انتخابات می‌توانند آن را تمییز دهند. چون همه گروه‌های سیاسی و جریان‌های فکری در طول انقلاب اسلامی در حوزه‌های مختلف در کشور حاکمیت داشتند یعنی به طور کامل برای مردم شناخته شده هستند.» وی افزود: «اینکه برخی از کاندیداها این پیش‌فرض برایشان به وجود بیاید که از طریق فضای مجازی می‌توانند عوامفریبی کنند باید بگویم که مطمئناً جواب نخواهند گرفت. از همین رو بهتر است که کاندیداهای ریاست جمهوری برنامه‌ها و راهکارهای مناسب ارائه دهند نه اینکه شعار بدهند. کاری که متاسفانه اکثر کاندیداها انجام می‌دهند.» این کارشناس رسانه ادامه داد: «اما به طور کلی باید بگویم که شرایط کشور ما در حال حاضر بسیار پیچیده است به خصوص آنکه با مشکلاتی چون جنگ
اقتصادی که آمریکا به راه انداخته است روبه‌رو هستیم به طوری که وضعیت معیشتی مردم قابل دفاع نیست. از همین رو اگر
کاندیدایی بخواهد عرض اندام بکند ولی برنامه‌ای نداشته و افکار عمومی توام با آن نباشد نمی‌تواند رای مردم را برای خودش داشته باشد.» معظمی گفت: «جریان‌های سیاسی ما آن قابلیت و پتانسیل را ندارند که بخواهند رای جمع کنند. تا زمانی که مردم به این باور نرسند که قرار است یک اتفاق مثبت در حوزه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بیفتد بعید می‌دانم که کاندیداها بتوانند رای مردم را به نفع خودشان برگردانند. شرایط کشور به گونه‌ای است که نمی‌توانیم به این باور برسیم که مانند ادوار گذشته مردم تهییج می‌شوند به رای دادن یا ندادن به فلان شخص.»