روزنامه ابتکار
1400/03/11
ساترا سریال «می‌خواهم زنده بمانم» را توقیف کرد می‌خواهند زنده بمانند!
گروه فرهنگ و هنر – سریال «می‌خواهم زنده بمانم» توقیف شد؛ خبر به همین کوتاهی بود اما اینگونه اتفاقات پیشینه‌ای طولانی دارند. اما این بار داستان توقیف سریالی دیگر چه بود؟ آ‌ن‌طور که اعلام شده، با درخواست معاونت اجتماعی نیروی انتظامی، پخش این سریال تا اطلاع ثانوی متوقف شده است و رایزنی‌ها برای رفع ابهامات و گفت‌وگو درباره نقطه نظرات مطرح شده در حال انجام است.اعتراض به پخش یک سریال موضوع تازه‌ای نیست. گاهی لهجه دردسرساز میشود، گاهی شوخی با قشری خاص و... در بیشتر موارد اعتراض‌ها پیرامون سریال‌های طنز است اما وقتی به سریالی ملودارم و جدی اعتراض میشود، سریال‌ها تا پای توقیف هم پیش می‌روند. در این سال‌ها بیشتر سریال‌های توقیف شده متعلق به صدا و سیما بودند. قسمت‌هایی از سریال «پایتخت 6»، قسمت‌هایی از «گاندو» و... باعث شد تا ادامه این سریال‌ها متوقف شود. اما پخش چند سریال دیگر نیز در چند سال اخیر تقریبا به طور کلی متوقف شده‌اند. یکی از آنها که حواشی بسیاری هم داشت، «سرزمین کهن» به کارگردانی کمال تبریزی بود. سه قسمت نخست این مجموعه که به «سرزمین مادری» تغییر نام داده، سال ۹۳ به پخش رسید، اما بعد از اعتراضات قومیتی، توقیف شد. این مجموعه بعد از تلاش‌های بسیار و رایزنی با نمایندگان استان خوزستان و... به صداگذاری و حتی تصویربرداری مجدد هم رسید. حتی در حاشیه این تلاش‌ها، قول و قرارهایی برای بزرگداشت مفاخر ایل بختیاری داده شد و درنهایت سریال «بانوی سردار» با هزینه‌ای فراتر از تولیدات مراکز استان‌ها، برای ادای احترام به «بی‌بی مریم بختیاری» تولید و از شبکه سه پخش شد. با این حال، همچنان مشکل «سرزمین مادری» (سرزمین کهن) حل نشده است. سریال کمال تبریزی در این مدت چندین بار به پخش نزدیک شده و حتی تیزرهای آن نیز پخش شده، اما هرگز رنگ آنتن را ندیده است. برای حل مشکل این مجموعه، پیشنهادهایی از گوشه و کنار، مانند توزیع سریال در نمایش خانگی نیز رسیده، اما درنهایت مهر توقیف همچنان بر «سرزمین مادری» باقی مانده است.
«کتونی زرنگی» نیز یک سریال توقیفی دیگر است که اواخر سال ۹۸ و چند روز پیش از موعد پخش، به دلیل انتشار یک اظهارنظر نامتعارف از سوی کارگردان مجموعه، توقیف شد. این مجموعه طنز، محصولی از باشگاه فیلم سوره (زیرمجموعه حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی) بود که در ۱۸ قسمت برای شبکه ۳ سیما تولید شد. دو روز بعد معاون سیما درباره این سریال گفت: «اعلام شد که کار از نظر کیفی صلاحیت پخش ندارد و بعد از این که این مسئله مطرح شد، جنبه‌های دیگر هم در کنار آن قرار گرفت.» بلافاصله قائم‌مقام شبکه سه درباره این مجموعه گفت: «به دلیل خطای فاحش کارگردان، شبکه تصمیم به توقف پخش این سریال گرفت.» در نهایت بحث نه فقط بر سر حواشی، بلکه بر سر کیفیت آن هم به وجود آمده است. سازندگان «کتونی زرنگی» مدعی هستند که سریال نه‌تنها کیفیت پایینی ندارد، بلکه از تولیدات در حال پخش تلویزیون هم باکیفیت‌تر است. کارگردان و تهیه‌کننده مجموعه توقیف این اثر را با وجود عذرخواهی کارگردان بابت اظهارنظرش، تنها به دلیل اختلافات بین مدیران سازمان می‌دانند. مدیران سیما به جز همان یک اظهارنظر، درباره این مجموعه سکوت کرده‌اند. یک هفته بعد مدیر گروه فیلم و سریال شبکه سه نیز اینگونه توضیح داد: «همان طور که شبکه سه بدون درنگ و با قاطعیت در برابر کامنت توهین‌آمیز کارگردان این سریال در فضای مجازی موضع گرفت و پخش سریال را داوطلبانه متوقف کرد، با همان قاطعیت نظر شبکه این است که این سریال مشکل فنی و محتوایی عمده‌ای ندارد؛ مگر این که نقد و شوخی با رویه‌های غلط در دولت و مجلس را در این سریال، اشکال محتوایی بخوانیم.»
«ع.ش.ق» به کارگردانی قاسم جعفری هم از جمله سریال‌های توقیفی است. از تیزر و تصاویر مجموعه «ع.ش.ق»، به نظر می‌رسد که فضای آن کمی شبیه به «خط قرمز» اثر موفق همین کارگردان در دهه هفتاد باشد.
اما در شبکه نمایش خانگی کمتر شاهد توقیف سریالی بودیم. به دلیل فضای بازتر، بسیاری از افراد ترجیح دادند از صدا و سیما به شبکه نمایش خانگی کوچ کنند تا به جای ممیزی‌های سخت و سلیقه‌ای صدا و سیما با وزارت ارشاد کار کنند. اما حالا مدتی است که نظارت بر شبکه نمایش خانگی بیشتر بر عهده صدا و سیما است...
به هر ترتیب در شبکه نمایش خانگی هم چندی پیش شاهد توقیف موقت یک سریال بودیم. شامگاه دوشنبه 24 آذر سال گذشته، قرار بود پس از کشمکش‌های فراوان بالاخره اولین قسمت از سریال «قورباغه» به کارگردانی هومن سیدی در شبکه نمابش خانگی و در پلتفرم نماوا به نمایش درآید اما پخش این سریال از ساعت 20 به 22 تغییر پیدا کرد و در نهایت هم اعلام شد که این سریال فعلا پخش نخواهد شد. سیدی در یادداشتی در اعتراض به این وضعیت نوشت: «تهیه‌کننده محترم به بنده رسما اعلام کرده که مجدد امکان پخش در آذرهم وجود ندارد؛ و ما باید به خواسته ارشاد پخش رو به اول دی ماه موکول کنیم.
او در ادامه از حسین انتظامی معاونت سینمایی وزارت ارشاد این سوال را مطرح کرد که «چطور ممکن است که ما با داشتن پروانه نمایش از شورای محترم همچنان بلاتکلیف بمانیم؟» گفته می‌شد محتوای پلیس‌کشی و خشن این سریال دلیل این توقیف بوده است. به هر حال با رایزنی‌های صورت گرفته این سریال نیز پخش شد.
اما حالا آخرین ترکش توقیف به سریال «می‌خواهم زنده بمانم» که در پلتفرم نماوا به نمایش درمی‌آمد، برخورد کرد. در حالی که همه منتظر پخش قسمت پانزدهم این مجموعه بودند. روز گذشته اعلام شد که فعلا پخش این سریال متوقف شده است. روابط عمومی فیلیمو همچنین درباره توقف پخش سریال «می‌خواهم زنده بمانم» اطلاعیه‌ای را به شرح زیر منتشر کرده است: «با درخواست معاونت اجتماعی نیروی محترم انتظامی، پخش سریال «می‌خواهم زنده بمانم» تا اطلاع ثانوی متوقف شده است و تیم تولید و ساترا در حال رایزنی برای رفع ابهامات و گفت‌وگو درخصوص نقطه نظرات ایشان است.
از مسئولان محترم درخواست میشود با سعه صدر و آرامش به نظاره سریال بنشینند؛ تا سرنوشت شخصیت‌های منفی سریال بر اساس روند منطقی درام به سرانجام برسد و سازندگان جرات و جسارت پرداختن به اتفاقات مهم و افراد نیک و بد روزگار را در کسوت‌های مختلف داشته باشند.»
شیوه به تصویر کشیدن برخی رویدادهای مربوط به دهه ۶۰ در «می‌خواهم زنده بمانم» از همان ابتدا تردیدها را درباره سرنوشت این سریال تازه شهرام شاه‌حسینی افزایش داده بود. در واقع، کارشناسان و حتی تماشاگران عادی از خودشان می‌پرسیدند نمایش فساد گسترده و عمیق در کمیته انقلاب اسلامی و دیگر بخش‌های امنیتی نظام جمهوری اسلامی ایران در سال‌های پس از انقلاب چگونه مجوز پخش گرفته است. با این حال، تصور می‌شد با پیش رفتن داستان و رو شدن دست مفسدان به شیوه تمام فیلم‌ها و سریال‌ها احتمالا «می‌خواهم زنده بمانم» هم از گزند ممیزی و توقیف جان سالم درمی‌برد و ساترا به همین دلیل اجازه پخش آن را صادر کرده است.
حالا اما پس از توقیف این سریال، روابط عمومی سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا) هم در خبری جدید اعلام کرده است: «با توجه به وصول شکایت معاونت فرهنگی و اجتماعی ناجا و پیگیری چندباره ایشان پیرامون سریال «می‌خواهم زنده بمانم» نکات ذیل جهت روشن شدن ابعاد موضوع ارایه میشود: بر اساس بررسی‌های ساترا، دغدغه‌های ناجا ناظر به جهان و جریان داستان و نیز شخصیت‌پردازی برخی کاراکترهاست که به‌نحوی خدشه به چهره نیروی خدوم انتظامی و کمیته‌های انقلاب اسلامی به عنوان شاکله ناجا محسوب شده است. نکاتی که به‌راحتی و بدون تحمیل هزینه‌های سنگین اصلاح پس از تولید به بخش خصوصی، در مرحله فیلمنامه قابلیت بررسی و مرتفع شدن داشته‌اند اما با توجه به اینکه سریال، بدون طی کردن هماهنگی‌های لازم با موسسه ناجی‌هنر آغاز به تولید کرده، این ملاحظات در این سریال نیز مورد غفلت قرار گرفته است.
همچنین با توجه به زمان تولید این سریال، این محتوا پس از تولید و با هدف دریافت مجوز انتشار به ساترا ارایه شده است؛ به همین دلیل اعمال اصلاحات در فیلمنامه در این مرحله، عملا غیرممکن بوده و مطابق با سیاست ساترا مبنی بر حمایت از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نیست.
بر همین اساس و پس از وصول شکایت ناجا، ساترا با برقراری جلساتی با نویسندگان محترم و مدیران معاونت فرهنگی و اجتماعی ناجا و موسسه ناجی‌هنر، سعی بر حل چالش پیش‌آمده با اصلاح حداقلی ایرادات داستان داشته است که امیدواریم به زودی به حل مشکل پیش آمده منجر شود.
ساترا امیدوار است پس از این شاهد موانع ناشی از ناهماهنگی در مسیر سرمایه‌گذاری و فعالیت رسانه‌های بخش خصوصی به ویژه در میانه برنامه نمایش عمومی نباشیم.»
این اتفاق با واکنش برخی کاربران و هنرمندان روبه‌رو شده است. به عنوان مثال، مصطفی کیایی، کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس سینما و تلویزیون که چندی پیش اثر «هم‌گناه» را از او در شبکه نمایش خانگی دیدیم، در اینستاگرامش نوشت: «روزی که به هر دلیلی پخش شبکه نمایش خانگی و نظارت بر آن زیر نظر ساترا و صدا و سیما رفت می‌شد حدس زد با شکایت هر ارگان و نهادی و قبل از هر نوع تحمل و خویشتنداری، این آثار هنرمندان است که مورد حمله و ذبح و توقیف قرار خواهد گرفت. قطعا با تحمل و خویشتنداری می‌شد منتظر ماند تا تکلیف کارکترها در بستر دراماتیک خود مشخص شوند. دوستان ما در نیروی انتظامی خوب می‌دانند این مسیر را، زیرا سالیان زیادی در حال مشارکت و کمک به صنعت سینما هستند. گویا ساترا راه مراقبت و چانه‌زنی برای آثار را نمی‌داند و تنها راه را توقف پخش می‌داند، آثاری که در این روزهای سخت تنها دلخوشی مخاطبان محتوای داخلی هستند. این از رسومات تلوزیون است که با هر زنگ تلفن و اعتراض پخش برنامه‌ای متوقف میشود. اینجا سال‌ها قواعد دیگری داشته، تعامل، صحبت، توافق.»
مهران احمدی، بازیگر سریال «می‌خواهم زنده بمانم» نیز در پستی نسبت به این اتفاق واکنش نشان داد. سید محمود رضوی، تهیه‌کننده فیلم‌هایی چون «ماجرای نیم‌روز» نیز در واکنشی تند در این‌باره نوشت: «به محتوای آثار منتشر شده اخیر در پلتفرم‌های VOD به شدت منتقدم و معتقدم ساترا روی ارشاد را در تساهل و تسامح سفید کرده است. اما اینکه ساترا به علت ان‌قلت نهادی از پخش یک سریال جلوگیری کند، عذر بدتر از گناه است. شما که نه عرضه داری ممیزی کنی و نه از مجوزهای صادره حضانت کنی، چرا هستی؟»
مجید توکلی، کارگردان و بازیگر، نیز نوشت: «کمدی جایی شکل می‌گیرد که نهادی به پخش یک سریال شبکه نمایش خانگی اعتراض می‌کند و ساترا هم فلفور جلوی پخش را می‌گیرد. اصلا قرار بود مجوز را ساترا بدهد که دیگر از این ماجراها نباشد. ما به هر چی تن می‌دهیم بدتر میشود. سازمان سینمایی چه‌کاره است؟ هیچی. مثل ما نگاه می‌کند».
نوید محمدزاده، تینا پاکروان، پدرام پورامینی، سید مازیار هاشمی، بهرنگ علوی،مجید مطلبی،اشکان خلیلی و برخی دیگر نیز به این اتفاق واکنش نشان دادند. محمد شایسته، تهیه‌کننده «می‌خواهم زنده بمانم» نیز با به اشتراک گذاشتن این واکنش‌ها اعتراض خود را به توقیف سریالش نشان داد.
به هر ترتیب اینکه این سریال بتواند با جرح و تعدیل نظر نهاد مربوطه را کسب کند یا خیر مشخص نیست اما موضوع اضلی این است که چرا ساترا با وجود امکان نظارت، پس از اعطای مجوز به آثار از این مجوز دفاع نمی‌کند؟
سایر اخبار این روزنامه
ساترا سریال «می‌خواهم زنده بمانم» را توقیف کرد
می‌خواهند زنده بمانند!
جلال خوش‌چهره
کاهش شتاب در وین
نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری چه می گویند؟
وعده وعیدهای تکراری
وعده کاهش نرخ سود بانکی از سوی نامزدها
آیا تورم دیگری در راه است؟
رئیس بخش معاینات روانپزشکی پزشکی قانونی اعلام کرد
اختلاف نظر و ابهام در پرونده خانواده خرمدین
مذاکرات فشرده در وین؛ ایران عجله‌ای برای توافق ندارد
احیای برجام در پیچ اختلافات
«ابتکار» عملکرد دولت روحانی در حوزه مسکن را بررسی کرد
چالش دولت آینده برای حل بحران مسکن
وزیر بهداشت خبر داد
واکسیناسیون با واکسن ایرانی از هفته آینده
سخنگوی وزارت امور خارجه:
مذاکرات وین به بن‌بست نرسیده است
سفر به منامه زیر پوست اتفاقات و تحولات جدید
دو محور برای اعتراض شدید ایران به میزبانی بحرین
