روزنامه ابتکار
1396/03/22
چه کسانی زورشان به سازمان یافته ها می رسد؟ مانعی مقابل متاستاز فساد
ژوبین صفاریاگر تا زمانی وجود فساد به دلیل میزان اندک آن انکار می شد اما طی یک دهه اخیر فساد در ارکان مختلف اقتصاد نمود بیشتری یافت تا سخن گفتن از آن به عنوان یکی از مانع های اصلی رشد اقتصادی فراگیر شود. فسادهای هزاران میلیاردی در دولت قبل نمایش عریان فساد در اقتصاد کشور شد تا دولتی که علم مبارزه با فساد را برافراشته بود خود زمین بازی برای فسادهای گسترده را فراهم کند. دولت یازدهم هرچند عزم برای مبارزه با این پدیده را داشت اما گستره آن به حدی پیش رفته بود که دولت به تنهایی یارای مقابله با آن را نداشت. هر چند مردم انتظار دارند دولت دوازدهم انرژی و قدرت بیشتری را برای کاهش میزان فساد به کار گیرد اما کارشناسان عقیده دارند مبارزه با فساد تنها کار دولت نیست. فرشاد مومنی پیش از این گفته بود:«فساد در کشور رشد سرطانی پیدا کرده است اگر بخواهیم خصلت سیستمی را به آن اضافه کنیم، بدون شک برخوردهای انفرادی جواب نمی‌دهد و سقوط می‌کنیم و در این شرایط نیازمند یک عزم ملی و مبارزه ملی با فساد هستیم.» مبارزه با فساد اما در ایام انتخابات از طرف هر دو جناح شعار انتخاب شد. به نظر می رسد با توجه به وجه مشترک حرف همه کارشناسان و البته جناح رقیب مبنی بر لزوم مبارزه با فساد شاید عزم ملی برای مبارزه با آن بیش از هر زمان دیگر وجود داشته باشد. نکته قابل توجه اما در مبارزه با فساد روند مدت دار آن است. به طور قطع مانند سایر مسائل کشور نمی‌توان انتظار داشت که این پدیده به یک باره از اقتصاد کشور برچیده شود.
حسین راغفر تحلیلگر مسائل اقتصادی در این باره می گوید: « اگرچه عملکرد دولت یازدهم در مقابله با فسادی که در دولت پیشین رخ داد قابل تایید است، اما واقعیت اینجاست که زدودن آثار این فساد از جامعه و اقتصاد ایران، دوره ای طولانی را می طلبد.»
فساد اما در اقتصاد آثار مستقیم و غیر مستقیم فراوانی دارد از بی اعتمادی سرمایه گذاران به حضور در فضای اقتصادی کشور تا کاهش رشد اقتصادی را در بر می گیرد. فساد می‌تواند مانند یک دومینو یا توده سرطانی سایر ارکان اقتصادی کشور را آلوده خود کند. شاید لازم است تا برای مبارزه با آن ابتدا جلوی گسترش آن را گرفت.
زور دولت چقدر است؟
فساد حالا ابعاد گسترده ای به خود گرفته و شاید عزم دولت برای ریشه کنی آن کافی نباشد.
مرتضی عماد زاده کارشناس مسائل اقتصادی در این خصوص به «ابتکار» می گوید: دولت تمامی مواضع قدرت در حوزه اجرا را در اختیار دارد و مواضع اجرایی هر تصمیم در دستان دولت است. اما وقتی فساد سیستمی و نهادینه می شود قدرت دولت برای مقابله با آن کافی نیست حتی اگر تمایل به آن را داشته باشد. بنابراین حتما باید از سایر قوا به خصوص قوه قضائیه کمک بخواهد. البته قوه مقننه( مجلس) نیز می تواند با اصلاح قوانین در این زمینه موثر باشد. وی می افزاید: اما مشکل اساسی ما این است که فساد فراجناحی شده است و دولت توان لازم را به برای مبارزه با آن ندارد. دولت می تواند یک برنامه بلند مدت با ساده کردن قوانین و از بین بردن امضاهای طلایی آغاز کند و از طریق وزارت کشور به تمامی نقاط ایران ابلاغ کند. برای مثال در یکی از شهرستان ها زمین خواری 2هزار میلیاردی را دستگیر کردند. به طور قطع این افراد هیچ ارتباطی با جایی نداشتند که توانستند آن‌ها را دستگیر کنند.
عماد زاده تصریح می کند: برای مبارزه با فساد احتیاج به تیم ها و پشتیبان هایی است که بتوان با قدرت نظام یافته فساد مقابله کرد. برای دولت ایستادن به تنهایی در برابر فساد سیستمی کار چندان ساده ای نیست مگر اینکه با کارهای کوچک و داشتن برنامه بلند مدت با این موضوع مقابله کنند.
باید جلوی تولد نطفه جدید را گرفت
این کارشناس اقتصادی می گوید: یکی از اقدامات پیاده‌سازی دقیق قوانین موجود است تا نطفه جدیدی از فساد شکل نگیرد با پیاده کردن قوانین به آرامی فساد جدید شکل نمی گیرد و تنها مشکلاتی از گذشته باقی می ماند که باید کج دار و مریز با آن کنار آمد.
طی سال های گذشته حدود 500 نفر منابعی را از بانک ها دریافت کردند که آن را برنگرداندند. باید نظام پرداخت منابع اصلاح شود تا حداقل معوقه جدیدی درست نشود.
فساد در حال حاضر دچار پیچیدگی هایی شده است که مقابله با آن هم باید پیچیده باشد. همه قوا و حاکمیت باید در کنار هم با فساد مبارزه کنند چرا که ابعاد فساد بسیار گسترده شده دست های قوی پشت آن شکل گرفته است. نباید گذاشت حداقل دست‌های جدید فساد شکل بگیرد.
لایه‌هایی که از فساد منتفع شده‌اند
همچنین حسین راغفر می‌گوید:«زدودن فساد از جامعه و اقتصاد ایران دوره ای طولانی می طلبد، هرچند که دولت دوازدهم باید برنامه ای جدی برای از بین بردن آثار فسادی که در دولت پیشین اتفاق افتاد، در دستور کار خود قراردهد.»
وی در گفت و گو با خبرآنلاین افزوده بود: «نباید به مساله فساد ساده نگاه کنیم ، بدون تردید لایه هایی که از فساد منتفع شده اند، تلاش دارند بار دیگر ، در صورت ایجاد شرایط، انتفاع مادی و معنوی خود را از این ساختارها از سر بگیرند و به نظر می رسد دولت دوازدهم برای مقابله با این وضعیت راه دشوار و پیچیده ای را در پیش رو دارد.»
راغفر ادامه داده بود:«هر چه دولت در این حوزه تلاش بیشتر کند، ساختارهای فساد زا نیز تلاش عمده تری را برای بسط خود در دستور کار قرار می‌دهند اما بدون تردید ظرفیت های لازم برای مقابله با این وضعیت در جامعه و دولت وجود دارد و باید از این فرصت تاریخی بهره بالایی را برد.»
استاد دانشگاه الزهرا با تاکید بر اینکه فساد خود موجب گسترش فساد می شود، یادآورشد:«این جمله بدان معنی است که ایجاد هر فسادی می‌تواند در شکل گیری فساد در بخش های دیگر موثر واقع شود و در حقیقت باید مقابل ساختارهای فسادزا ایستاد.»
او با بیان اینکه برای مقابله با این وضعیت استفاده از تمامی ظرفیت ها ضرورت دارد، تصریح کرد:«استفاده از ظرفیت های قانونگذاری، برخورد با عوامل فساد زا و پیشگیری از حیات این ساختارها اقدامی است که دولت دوازدهم باید در دستور کار خود قرار دهد.»
سایر اخبار این روزنامه
وزیر اطلاعات:
بقایای تیم تروریستی داعش در کشور باقی نمانده است
گمانه‌زنی‌ها درباره جایگاه اصلاح‌طلبان در کابینه دوازدهم بالا گرفته است
تمایل اعتدال به اصلاحات
آیا حضور «اورکا» گونه جانوری در آب‌های ایران جای نگرانی دارد؟
راز حضور نهنگ قاتل در خلیج فارس
حامد وکیلی
زخمیِ سربلندِ بحران ها
چه کسانی زورشان به سازمان یافته ها می رسد؟
مانعی مقابل متاستاز فساد
«ابتکار» بحران امنیت جهانی بر پایه اقدامات گروه های افراطی را بررسی می کند
صنعتی به نام خشونت
«دود دسته دوم» مصرف دخانیات موجب مرگ زودرس حدود 600 هزار نفر در سال
از هر طرف بخوانید «دود» است!
در سالروز صدور حکم حبس ابد ماندلا روایت شد
زندگی، صلح و آشتی
معاون حقوقی رئیس‌جمهوری:
از صداوسیما می‌خواهیم با دولت و مردم مهربان رفتار کند
اولین جلسه مجلس بعد از حمله تروریستی روز چهارشنبه هفته گذشته برگزار شد
سنگینی ترور در هوای بهارستان
جانشین فرمانده کل ارتش:
داعش و گروه‌های تکفیری ساخته و پرداخته آمریکا و رژیم صهیونیستی هستند
اقدامات وزارت بهداشت برای درمان و اسکان رایگان کودک خبرساز حادثه تروریستی تهران
«عماد» رایگان درمان میشود
چگونه از سرمایه اجتماعی ایجاد شده استفاده کنیم؟
وزیر اطلاعات:
بقایای تیم تروریستی داعش در کشور باقی نمانده است
