آشفتگي واكسيناسيون در ايران تمام مي‌شود؟

آرمان ملی- رها معیری: کمبود واکسن و به صدا درآمدن آژیر قرمز موج پنجم کرونا در بسیاری از شهرها، چالش جدید وزارت بهداشت در روزهای پایانی کارشان است، به‌نحوی که صف‌های شلوغ دریافت واکسن سالمندان با درگیری یکی از پرسنل ناجا با سالمندان همراه بود و صف‌های طولانی دریافت واکسن سبب شده برای دریافت نوبت، مبالغ 100 تا 800 هزار تومانی رد و بدل شود. یکی از این افراد می‌گوید قیمت را بعد از دیدن کارت واکسن و مشخص شدن نام مرکزی که دوز اول را زده‌اید، می‌گویم. اگرچه تاکید می‌کند خودش نرخ مشخصی ندارد و مشتری‌ها هرکدام هر چقدر بخواهند می‌دهند. او می‌گوید نوبت گرفتن از یک مرکز کار راحتی است و ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان می‌گیرد، اما برخی مراکز سخت می‌گیرند و مجبور می‌شود دو شب در رفت و آمد باشد. آن وقت گران‌تر می‌شود. مثلا حدود ۸۰۰ هزار تومان. در شرایطی که تعداد مراکز واکسیناسیون در کشور بسیار اندک و تعداد مراجعه کننده در طیف‌های سنی سالمندان بسیار زیاد است، برخی از مسئولان از صادرات واکسن کرونای ایرانی در آینده‌ای نزدیک سخن می‌گویند، برخی دیگر نیز به قیمت واکسن بی‌توجه بوده و رویای واکسیناسیون مستضعفان عالم را در ذهن می‌پرورانند. در روزهای اخیر که قیمت‌های واکسن کرونا حاشیه ساز شده و روابط عمومی وزارت بهداشت، منتقدان فروش واکسن (به عنوان اولین کشور فروشنده واکسن به مردمش) را «پفیوز» می‌خواند، وزیر سابق بهداشت می‌گوید: «‌ان‌شاءا... با یک واکسیناسیون عمومی شش‌ماهه به صادرات این واکسن به کشورهای مستضعف جهان خواهد پرداخت، تا مستضعفان عالم را در مقابله با این بیماری واکسینه کند.»  درگیری مامور نیروی انتظامی با سالمندان  انتشار ویدئویی که نشان می‌داد که افسر پلیس با سالمندانی که در صف واکسن کرونا هستند برخورد نامناسبی دارد و آنها را از روی پله‌ها به سمت پایین هل می‌دهد، حاشیه ساز شد. کاربران شبکه‌های اجتماعی می‌گویند این واقعه در شرق تهران، محله مجیدیه‌ شمالی و در مجموعه‌ ورزشی میراسماعیلی روی داده است. انتشار این ویدئو سبب شد تا فرمانده انتظامی تهران بزرگ از مردم عذرخواهی کند. سردار حسین رحیمی اعلام کرد: «ده‌ها مرکز تزریق واکسن در سراسر پایتخت و همچنین کشور مشغول فعالیت هستند که نیروی انتظامی که نسبت به تامین نظم و انضباط در آن اقدام کرده است. متاسفانه در این مورد ممکن است مامور اشتباهی کند که ما با آن برخورد خواهیم کرد، کما اینکه با مامور خاطی در این پرونده نیز برخورد لازم انجام شده است.» همچنین تصاویر دیگری نیز از مراکز تزریق واکسن در شمال تهران در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که نشان از جمعیت زیاد و بدون فاصله‌گذاری اجتماعی دارد. در این تصاویر صدای ناسزاگویی به مراجعین هم شنیده می‌شود.  بازهم وعده صادرات واکسن این ویدئو در شرایطی منتشر می‌شــود که کمبود واکسن برای تزریق دُز دوم این هفته‌ها باعث ایجاد صف‌های طولانی سالمندان در مراکز تزریق واکسن شده است و طبق معمول وزیر بهداشت و سخنگوی این وزارتخانه این اتفاقات برایشان مهم نیست و در ساختمان وزارت بهداشت در شهرک غرب تهران همه چیز طبق برنامه پیش می‌رود. رئیس سازمان غذا و دارو معتقد است که ایران راه پنج، شش ساله تولید واکسن را چندماه رفته و وزیر بهداشت طبق معمول چند ماه گذشته وعده صادرات واکسن را داد، در حالی‌که فقط چند درصد از جمعیت کشور واکسینه شده‌اند. آن‌طور که سعید نمکی گفته است: «امروز ما واکسن کووید 19 در اختیار داریم که چندین پلت‌فرم دارد. واکسن برکت، پاستور و اسپوتنیک تولید ایرانی به سرانجام رسید. واکسن رازی هم فاز 2 را طی می‌کند. در مجموعه فخرا فاز 2 به خوبی به سرانجام می‌رسد. این روزها برای من از بهترین روزهاست؛ روزهایی که شاهد افتخارات فراوانی در عرصه ساخت واکسن ملی هستیم... در ماه‌های آینده نه‌تنها کمبود واکسن نداریم بلکه می‌توانیم واکسن را صادر و به کشورهای فقیر هدیه کنیم. » در شرایطی وزیر بهداشت از هدیه و بذل و بخشش در واکسن صحبت‌ می‌کند که که  تجارت‌نیوز در گزارشی نوشته «صف‌های طولانی تزریق واکسن کرونا کسب‌وکار جدیدی ایجاد کرده و برخی افراد با دریافت ساعتی حدودا ۱۰۰ هزار تومان به جای سالمندان و خانواده آنها در صف نوبت واکسن می‌ایستند. بی‌نظمی مسئولان و کمبود واکسن باعث ایجاد صف‌های طولانی و اعتراض شهروندان شده است.»  تورهای تزریق واکسن از 5 میلیون تومان این موضوع یک روی ماجراست و روی دیگر افزایش تورهای خارجی واکسن کرونا در کشور است و تورهای گردشگری ارمنستان با وعده تزریق واکسن افزایش چشمگیری داشته است. با وجود این، آغاز واکسیناسیون عمومی و تزریق رایگان آن برای اتباع خارجی در برخی کشورها از جمله ارمنستان، سبب راه‌اندازی و تبلیغ تور واکسن در ایران شده است. پایگاه اینترنتی اوراسیانت خبر داده که ارمنستان از حدود یک ماه پیش مجوز واکسیناسیون عمومی حتی برای اتباع خارجی را به یکی از مراکز تزریق واکسن کرونا داده که تزریق آن را بدون نوبت و رایگان انجام می‌دهد.  منطقه اوراسیا، تزریق واکسن کووید۱۹ در خیابان مرکزی ایروان، پایتخت ارمنستان، در یک ایستگاه تحت مدیریت وزارت بهداشت این کشور بدون ثبت‌نام قبلی انجام می‌شود. بیشتر افرادِ مشاهده‌شده در صف دریافت واکسن نیز به گزارش این رسانه، شهروندان خارجی و از کشورهای لهستان، ایران، روسیه و چین بوده‌اند. ایرانی‌ها با ویزای فرودگاهی می‌توانند ۳۰ روز در ارمنستان اقامت داشته باشند.  بنابراین برای دریافت دوز دوم این واکسن که با فاصله بیشتری انجام می‌شود، یک سفر دیگر باید انجام دهند. قیمت یک تور چهارروزه به ارمنستان با خدمات معمولی همچون بلیت رفت و برگشت هواپیما، اقامت در هتل و بیمه مسافرتی از حدود ۵ میلیون تومان شروع می‌شود. تورهای اتوبوسی هم به این مقصد وجود دارد که با همان خدمات مشابه، با قیمت حدود ۳ میلیون تومان اجرا می‌شود.   موج پنجم کرونا کشور را فرا می‌گیرد  اما این تورها برای ثروتمندان است و در این میان اقشار متوسط و ضعیف جامعه با کرونا و مرگ دسته و پنجه نرم می‌کنند، بدتر اینکه چندین مقام ارشد ستاد مقابله با کرونا هشدار داده‌اند که زنگ خطر شیوع موج پنجم کرونا به صدا درآمده و خواستار رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی از سوی مردم شده‌ و می‌گویند «روند بیماری در کشور با شیبی آرام در حال افزایش است و اگر روند به همین صورت باشد ممکن است در اواخر تیرماه بروز پیک پنجم را هم داشته باشیم.» براساس اعلام وزارت بهداشت در حال حاضر به لحاظ میزان شیوع ویروس کرونا، ۳۲ شهر در وضعیت قرمز و ۱۷۴ شهر در وضعیت نارنجی و ۲۴۲ شهر در وضعیت زرد هستند که با مقایسه آن با هفته گذشته مشاهده می‌کنیم که ۱۰ شهر به شهرهای قرمز ایران افزوده شده و نقشه کشور از سمت جنوب شرقی در حال قرمز شدن است. عاطفه عابدینی، دبیر کمیته علمی کشوری کووید ۱۹ به ایسنا گفته است که «روند بیماری در کشور با شیبی آرام در حال افزایش است و چند شهر از نواحی جنوبی کشور در حال افزایش موارد بیماری هستند و این روند به حالت شاخه‌ای از جنوب کشور به سمت بالا در حرکت است و اگر روند به همین صورت باشد ممکن است در اواخر تیرماه بروز پیک پنجم را هم داشته باشیم.» علیرضا ناجی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز به باشگاه خبرنگاران جوان گفته است «نقشه کرونایی کشور در بخش های جنوبی به رنگ قرمز درآمده است و شاهد افزایش شمار مبتلایان در پنج استان جنوبی کشور هستیم، استان های هرمزگان، بوشهر، سیستان و بلوچستان، یزد و کرمان با افزایش بیماران بستری در بیمارستان‎ها مواجه هستند.» در این میان فداحسین مالکی، نماینده زاهدان در مجلس شورای اسلامی معتقد است که «روزانه بیش از ۱۲۰۰ نفر در استان به کرونا مبتلا می‌شوند و مقصر اصلی افزایش مرگ‌ومیرها سعید نمکی است و دستگاه قضائی باید به این موضوع ورود کند.»