روزگار ناخوش خوش نشینان

 مددجوی کمیته امداد هستم. همسرم فوت کرده و با خیاطی گذران زندگی می‌کنم. شرایط سختی برای تامین معاش روزمره‌ام دارم. همه این‌ها یک طرف، وضعیت سرسام آور اجاره‌ها هم از طرفی دیگر. صاحبخانه‌ام می‌خواهد قیمت اجاره را بالا ببرد، با این شرایط باید به کجا بروم؟ می‌ترسم بی سرپناه شوم.   وضعیت اجاره‌ها خیلی نابه سامان است لطفا چاره‌ای بیندیشید. ما هر چقدر حقوق می‌گیریم همه را باید بابت اجاره خانه پرداخت کنیم.    امسال اجاره‌ها افزایش دو برابری داشته است. خانه‌ای که اجاره اش همین سال گذشته یک میلیون و 500 هزار تومان بوده، حالا بابت آن باید سه میلیون تومان اجاره پرداخت کنیم. این قانونی هم که برای افزایش 25 درصدی اجاره مصوب کرده‌اند، ضمانت اجرایی ندارد.   آن چه خواندید بخشی از پیام‌های روزانه مردمی است که به سامانه 2000999 روزنامه خراسان پیامک می‌شود. این روزها با شروع فصل تابستان، جابه جایی مستاجران نیز اوج گرفته است.  خبرنگاران خراسان رضوی مطابق با روال سال‌های گذشته همزمان با شروع تابستان گزارش میدانی از نقاط مختلف شهر تهیه کرده و به بررسی افزایش قیمت اجاره بها پرداخته‌اند که در ادامه می‌خوانید.   2 طرح اساسی دولت درباره تامین مسکن به گزارش خراسان رضوی، قیمت سرسام آور اجاره‌ها باعث افزایش نارضایتی‌های بی شمار و این وضعیت نگران کننده منجر به افزایش حاشیه نشینی نیز شده است. مطابق اصل 31 قانون اساسی  «داشتن مسکن متناسب با نیاز، حق هر فرد و خانواده ایرانی است. دولت موظف است با رعایت اولویت برای آن‌ها که نیازمندترند به خصوص روستانشینان و کارگران زمینه اجرای این اصل را فراهم کند.» از سال 85 تاکنون، دو طرح از سوی دولت‌ها برای حل مشکل مسکن در ایران ارائه شده است. یکی از این‌ها طرح مسکن مهر بود که با حاشیه‌های بسیار همراه شد و پس از گذشت حدود 15 سال برخی از متقاضیان آن هنوز در گیرودار ماجراهای ناتمام آن هستند و دیگری طرح ملی مسکن است که مطابق آن قرار شده است  برای مستاجران دهک‌های اول و دوم، خانه‌های اجاره‌ای ساخته شود. برنامه‌ای که مسئولان وزارت راه و شهرسازی اتمام آن را تا پایان برنامه ششم یعنی تا پایان سال 99 برآورد کرده بودند، اما این طرح هم هنوز به پایان نرسیده است. با وجود این طرح‌ها مسئله مسکن همچنان حل نشده باقی مانده و افزایش قیمت ناگهانی اجاره‌ها به بحران مسکن نیز دامن زده است. مصوبه‌ای که ابلاغ نشد! این افزایش بی رویه قیمت‌های اجاره آن هم در این روزهای کرونایی که مردم دچار مشکلات اقتصادی هستند، منجر به تنظیم مصوباتی از سوی مسئولان شد تا این وضعیت به ثبات برسد و سامان دهی شود. به گزارش ایسنا، اطلاعیه اتاق اصناف ایران در خصوص حمایت از خانوارها در زمینه اجاره املاک مسکونی در راستای پیگیری اجرای بند (1) مصوبه هفتاد و دومین جلسه ستاد ملی مدیریت کرونا در تاریخ 22 خرداد 1400 را منتشر کرد که مطابق آن حداکثر افزایش اجاره بها یا مبلغ رهن برای این قراردادها در کلان شهر تهران تا سقف 25 درصد و دیگر کلان شهرها تا سقف 20 درصد و برای سایر مناطق شهری کشور تا سقف 15 درصد خواهد بود. این درحالی است که عضو کمیسیون اقتصادی مجلس اظهار کرده بود ضمانت اجرایی برای مصوبه مذکور وجود ندارد و اگر دولت از ابتدا با برنامه ریزی مشخص به حوزه اجاره نشینی ورود می‌کرد با چنین مشکلاتی مواجه نبودیم. از سویی دیگر معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی استان هم اظهار می‌کند هنوز هیچ دستورالعملی از تهران به دست ما نرسیده است. محمدعلی منصوری، معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی استان در این باره می‌گوید:« درباره کنترل قیمت اجاره بها هنوز هیچ دستورالعملی از تهران به استان‌ها ابلاغ نشده است که براساس آن اقداماتی را در جهت کنترل یا ارزیابی شرایط موجود اجاره بها داشته باشیم. هنوز وظیفه‌ای برای ادارات کل راه و شهرسازی تعریف و ابلاغ نشده است.» همیشه پای دلال در میان است! یک ماه قبل روزنامه خراسان رضوی در گزارشی به بررسی نقش سوداگری دلالان در بازار اجاره پرداخته بود، هر چند به اذعان رئیس صنف مشاوران املاک مشهد سقف کمیسیون رهن و اجاره فقط و تنها 800 هزار تومان از  دو طرف معامله است اما همان طور که وی در گزارش به آن اشاره کرده بود برخی مشاوران املاک کمیسیون‌هایی بسیار بالاتر از این مبلغ را از موجر و مستاجر  دریافت می‌کنند.  بررسی‌های بازار اجاره مسکن از سال 97 تا  امسال در جدول‌هایی آمده است که نشان می‌دهد قیمت اجاره 17 ملک مشخص در 12 منطقه شهر مشهد به طور متوسط حدود 3.5 برابر شده است. البته برای رسیدن به اطلاعات اصلی و منابع قطعی قراردادهای رهن و اجاره سال گذشته و امسال با "علی مرادزاده"، رئیس اتحادیه مشاوران املاک مشهد تماس گرفتیم تا آمار دقیقی از این قراردادها را اعلام کند اما وی حاضر به مصاحبه نشد. در ادامه مقایسه میدانی خبرنگار خراسان از میزان افزایش قیمت اجاره بها در مناطق مختلف شهر را می‌خوانید: