چگونه خون شد

‏- زهرا نبی زاده ‪-‬ «خون شد» ساخته مسعود کیمیایی در آستانه هشتاد سالگی است و این موهبتی است که در این سن نصیب هر فیلمسازی نمی‌شود. فیلم با حرکت سایه‌ای از یک مرد بر کرکره‌های پاپین کشیده دکان‌هایی در سیاهی شب آغاز می‌شود و با نمایی مشابه به پایان می‌رسد. «فضلی» (سعید آقا خانی) قهرمان یکه ی کیمیایی است که از دور زمانی به خانه ی از هم پاشیده ی پدری که در حال غصب شدن توسط نااهلان است باز می‌گردد. مسعود کیمیایی فیلمسازی اهل دل است و آثارش قبل از هر چیز گویای حال و هوای درونی و همچنین بازتابی از درک زمانه‌اش می‌باشد او سبک و زبانی شخصی دارد و موضوعاتی معین را در فیلم هایش دنبال می‌کند. آثارش نمادین و قهرمان محور است. قهرمان وی گاه بدون مقدمه و ناگهان از ناکجا آباد بیرون می‌آید و حقی را به حق دار می‌رساند و داد مظلومان را که پناهی ندارند از ظالمان می‌گیرد و خود زخم خورده از صحنه خارج می‌شود و این همان الگوی رایج فیلم‌های وسترن کلاسیک است. (1)
بنظر می‌رسد او در اواخر سال‌های دهه ی هشتاد و اوایل دهه ی نود عنصر خویشتنداری را به فیلم هایش اضافه می‌نماید که به نوعی همراهی با خواسته‌های جامعه مدنی برای تغییر بدون خشونت بود. اما چه شده است که چند سال بعد «خون شد» سرخ‌ترین فیلم او می‌شود؟ شاید او بار دیگر با جامعه فقر زده که فساد و تباهی در آن رو به گسترش است و مظلومانی که پناهی ندارند روبرو شده است و پیشنهادش برای برون رفت از وضع موجود، با «خون شد» بسی خونین‌تر از «قیصر» است. با این وجود نگارنده با درک حال و هوای فیلمساز نمی‌تواند پذیرای این راه حل باشد و کیمیایی «محاکمه در خیابان»(2) و «متروپل» (3) را با واقعیت جامعه امروز نزدیک‌تر می‌بیند زیرا با وجود همه مصایب همچنان در عصر جوامع مدنی، شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های دیجیتالی که روز به روز در حال گسترش می‌باشند زندگی می‌کنیم. این ابزارهای جدید امکان هوشیاری و آگاهی برای تغییرات بدون خشونت را فراهم می‌کنند.
هر مفسر یا منتقدی می‌تواند اظهار نظر خود را با توجه به دو نکته نشر دهد.یک آن که بطور روشن و آشکار اصالت با اثر است و بدون اثر تفسیر یا نقدی نیز وجود
نخواهد داشت، دیگر آن که اظهار نظر چه در تایید و یا نفی هر اثری به معنی تعیین تکلیف برای صاحب اثر نیست چه آن که نویسندگان، هنرمندان و همه اندیشمندان و فرهیختگان، وجدان بیدار جامعه هستند و هیچ کس حق تعیین تکلیف، ریل‌گذاری و تحدید آزادی آنان


را ندارد.
پی‌نوشت:
(۱) - نگاهی به سینمای کیمیایی از دریچه اسطوره، مقاله: خرداد ۱۳۹۰، زهره نبی زاده.
(2) - نقد فیلم «محاکمه در خیابان»: شهریور ۱۳۸۹، زهره نبی زاده.
(۳) - نقد فیلم «متروپل»: منبع روزنامه آفتاب یزد،خرداد ۱۳۹۳، زهره نبی زاده.