روزنامه ابتکار
1396/04/04
چرا ایرانیان مازندران را به رتبه اول مقصد گردشگری تبدیل کرده‌اند؟ خاطرات تکراری شمال
زهرا داستانیشاید تعطیلات چند روزه عید فطر آغازی برای تعطیلات تابستانه ایرانیان باشد. تعطیلاتی که مسافران بسیاری را راهی نقاط دور و نزدیک ایران می‌کند. استان مازندران با ثبت 25 میلیون و 500 هزار مسافر و گردشگر در سال گذشته یکی از مقاصد اصلی و پر طرفدار سفرهای ایرانیان در این ایام است. یکی از مقاصدی که مسیرهای شمالی ایران را پر ترافیک می‌کند و مسافران را ساعت‌ها پشت صف طویل و دراز خودروها نگه می‌دارد. گرچه در سال‌های اخیر سازمان‌های متولی گردشگری سعی کرده‌اند که مسافران را از سفر به استان‌های شمالی در این ایام برحذر دارند اما باز هم تصاویری که از ترافیک پرحجم خودروها در جاده‌های شمالی منتشر میشود حکایت از آن دارد که این تبلیغات نتوانسته تمایل روانی ایرانیان برای سفرهای تکراری را تغییر دهد.
سال‌هاست که استان مازندران شاهد حضور میلیونی گردشگران ایرانی در تمامی ایام تعطیل است. آخرین باری که این استان میزبان گردشگران خود بوده بیش از 10 میلیون نفر شب را در ایام تعطیلات نوروزی 96 پذیرا بوده و جاده‌های این استان نیز با ثبت بیش از 32 میلیون تردد خودرویی، رتبه سوم پرترددترین مسیرهای کشور را در تعطیلات نوروزی به خود اختصاص داده است. آمار حضور گردشگران تابستانی نیز در این استان در سال گذشته چشم گیر بوده است. به گفته مهران حسنی، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران بیش از 25 میلیون و 500 هزار مسافر و گردشگر در تابستان سال 95 اقامت کرده‌اند که این آمار نسبت به سال گذشته یعنی سال 94، 14 درصد افزایش داشته است. آمار گردشگری استان مازندران در سال 94، 22 میلیون و 300 هزار نفر بوده است. آماری که شاید در تابستان امسال نیز با افزایش روبه‌رو شود. اما آیا این افزایش آمار به سود صنعت گردشگری استان مازندران است؟
امیرپویان رفیعی شاد، دبیر و عضو هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی استان تهران در گفت‌و‌گو با «ابتکار» به این سوال پاسخ داده است. او با انتقاد از سفرهای ایرانیان به استان‌های شمالی ایران می‌گوید: غالب مسیرهای گردشگران از مبدا استان تهران و استان‌های مجاور مانند قم، سمنان، اصفهان به استان مازندران و گیلان ختم میشود، در صورتی که پتانسیل‌های بسیاری وجود دارد که می‌توانیم از آنها استفاده کنیم. او می‌افزاید: ایران جاذبه‌های بسیاری دارد و ما باید فرهنگ همه مکانی سفر را در ایران جا بیاندازیم تا از تک محصولی خارج شویم. او با اشاره به اقامت بیش از 10 میلیون نفر شب مسافر در استان مازندران می‌گوید: این اقامت‌ها به صورت استاندارد نیست و برخی از این مسافران در اماکن مجانی چادر یا کمپینگ‌ها یا اماکن کم هزینه مانند مدارس اقامت داشته‌اند. بنابراین سفرها باید به گونه‌ای باشد که از نظر خدمات کیفی نیز مطلوب باشد و در شان مسافران باشد و حداقل هتل‌های 3، 4 و 5 ستاره را برای اقامت داشته باشند. عدم بهره‌مندی از این خدمات مطلوب در شان مسافران و گردشگران ایرانی نیست.
رفیعی شاد در پاسخ به این سوال که آیا سفرهای خانوادگی یا انفرادی به سود این استان است یا خیر، می‌گوید: طرز تفکری که برای گردشگری این استان به وجود آمده، بسیار خطرناک است و میتواند ضررهای بسیار هنگفتی را در حوزه محیط‌زیست و اقتصاد این استان به وجود آورد. او ادامه می‌دهد: باید بین گردشگر واقعی و گردشگر غیر واقعی تمیز قائل شد. بیشتر کسانی که به استان مازندران سفر می‌کنند به صورت انفرادی یا خانوادگی و با خودروی شخصی هستند که هیچ کدام آنها تعاریف استاندارد شده در خصوص تور و گردشگری را ندارند. در صنعت گردشگری هم نقش جوامع میزبان و میهمان و هم نقش گردشگران باید بررسی شود و هر دوی اینها از منافعی بهره‌مند باشند. متاسفانه بسیاری از مواقع می‌بینیم که سرازیر شدن گردشگری بدون برنامه علاوه بر آنکه باعث انسداد مسیرهای جاده‌ای و ترافیک میشود و کیفیت مطلوب گردشگری را از بین می‌برد میتواند در بسیاری از مناطقی که برای اقامت گردشگری در نظر گرفته نشده است، تخریب جنگل‌ها و آتش‌سوزی را به همراه داشته باشد.
مازندران استانی است که از هر نظر میتواند خواسته‌های مسافران ایرانی را برآورد کند. جنگل، رودخانه، دریا، ساحل و تفریحاتی که به واسطه این طبیعت برای مسافران مهیا میشود این استان را از جمله مقاصد سفرهای تابستانه قرار می‌دهد اما آیا ایران ظرفیت دیگری برای برآورده کردن خواسته‌های گردشگران تابستانه ندارد؟
دبیر و عضو هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی استان تهران می‌گوید: تمامی استان‌های ایران این قابلیت را دارند که هدف مقصد گردشگری تابستانه باشند. در استان مرکزی 35 روستای هدف گردشگری داریم و در استان قزوین جاذبه‌های گردشگری بسیاری داریم که قابلیت مطرح شدن دارد. در استان همدان، مناطق گردشگری مثل ملایر، تویسرکان و غار علیصدر پتانسیل‌های گردشگری بسیاری دارد. در استان کردستان باز این قابلیت وجود دارد.
ایران سرزمینی چهار فصل است که هر کدام از استان‌هایش میتواند گردشگران فصل‌های مختلف را پذیرا باشد. اما چرا مازندران رتبه اول گردشگری ایران را در تمامی فصول به خصوص بهار و تابستان به خود اختصاص می‌دهد؟ رفیعی شاد معتقد است که بُعد روانشناسی در این قضیه وجود دارد که نشان می‌دهد مردم ایران از لحاظ ساختار سفر مردم درونگرایی هستند. او می‌گوید: در روانشناسی گردشگری افراد درون‌گرا، افرادی هستند که سفرهای تکراری را تجربه می‌کنند و میل و رغبتی به سفرهای جدید ندارند. دبیر و عضو هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی استان تهران ادامه می‌دهد: این موضوع در گردشگری و سفرهای خارجی ایرانیان نیز دیده میشود و بیشتر مقاصد سفرهای خارجی ایرانیان به کشورهایی مثل ترکیه، مالزی و دبی منتهی می‌شوند. این مقاصد اغلب ثابت هستند. در مقاصد گردشگری داخلی نیز سفرها به استان‌های مازندران، گیلان، اصفهان، فارس و خراسان ختم میشود.
اما سوال اینجاست که آیا راهی برای تغییر این نگرش در ایرانیان وجود دارد؟ رفیعی شاد می‌گوید: تبلیغات میتواند ضریب اطمینان را برای محصولاتی که در مقاصد منتخب ارائه میشود ایجاد کند. به طور مثال وقتی که تهرانی‌ها از جاذبه‌های گردشگری استان مجاور (سمنان و قزوین) خبر ندارند، از سفر به این استان‌ها پرهیز می‌کنند. نقش مدیران کل سازمان میراث فرهنگی استانی در خصوص بازاریابی‌هایی که منتهی به مقصدسازی میشود بسیار حائز اهمیت ندارد.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس جمهوری در جمع فعالان حوزه زنان:
مردسالاری تفکری سنتی ولی غیردینی است
پس از پنج سال جمعیت معتادان به مواد مخدر در کشور به طور رسمی اعلام شد
سه میلیون نفر معتاد
دادستان تهران:
توهین به رئیس جمهوری در روز قدس جرم مشهود بود
جلال خوشچهره
بیگانه با دغدغه‌های مردم
چرا ایرانیان مازندران را به رتبه اول مقصد گردشگری تبدیل کرده‌اند؟
خاطرات تکراری شمال
FATF علی رغم اقدامات ضد ایرانی به نظام بانکی کشور اعتماد کرد
فرصت یک ساله بانک‌ها برای رسیدن به استاندارد
«گاردین» وضعیت نشر ایران را ارزیابی می‌کند
آشفته بازاری بی‌هویت
دوشنبه عید فطر است
توضیحات کامل عارف در مورد حواشی اخیر انتخابات شورای شهر تهران
از صفر تا صد لیست چگونه بسته شد
آخرین گمانه‌زنی‌ها از انتخاب شهردار تهران بررسی شد
این هشت نفر
ترور سیاسی روحانی
ترور سیاسی روحانی
ترور سیاسی روحانی
