توضیحات کامل عارف در مورد حواشی اخیر انتخابات شورای شهر تهران از صفر تا صد لیست چگونه بسته شد

«توقع جریان اصلاحات این است که در تشکیل دولت آینده مورد مشورت و رایزنی قرار گیرد تا یک کابینه برجسته با کارایی بالا تشکیل شود. رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی معتقد است فراکسیون امید بر روی مصادیقی که دولت برای کابینه معرفی کند، نظر پیشنهادی می‌دهد.» این بخشی از سخنان محمدرضا عارف، نماینده مجلس دهم و رئیس فراکسیون امید در گفت‌وگو تفصیلی با «ایسنا» است که به بسیاری از شایعات نیز پاسخ داد.
عارف درباره ادعای دریافت دو میلیارد تومان از هرکاندیدای شورای شهر، تاکید کرد که این مساله هیچ ربطی به شورایعالی سیاست‌گذاری نداشته و پیگیری حقوقی می‌شود، ضمن این که ستاد تهران اعلام کرده بود تا ۱۰۰ میلیون تومان را به‌عنوان هزینه‌های تبلیغاتی بپردازند. محمدرضا عارف در پاسخ به شایعاتی که درمورد لیست امید شورای شهر تهران وجود داشت، خاطرنشان کرد: ما نقدها را می‌پذیریم. ماهیت گفتمان اصلاحات نقدپذیری است. از نخبگان جامعه می‌خواهیم عملکرد شورایعالی را در همه زمینه‌ها از جمله بستن لیست نقد و در سه چهار ماه آینده برای ما ارسال کنند؛ قطعا از نظرات آنها در ادامه کار شورای عالی استفاده خواهد شد. او در پاسخ به این پرسش که آیا تکیه بر سهمیه بندی‌ها موجب غافل شدن از توانمندی‌های افراد نشد، تاکید کرد: در چارچوب رعایت سهمیه‌ها ، به توانمندی و شایستگی کاندیدا توجه جدی شد. راهبرد ما نوعی تبعیض مثبت به نفع جوانان و بانوان بود. در دهه‌های گذشته از توانایی‌ها و نقش آفرینی جوانان و زنان در این سطوح غافل شده بودیم، باید این هزینه را بپذیریم و به جوانان میدان دهیم، ممکن است در کوتاه مدت کارایی یک جوان نسبت به نسل اولی‌ها پایین‌تر باشد، ما باید این هزینه را بپردازیم. در مجلس این کار را کردیم، در مورد فراکسیون امید مجلس خیلی راضی هستیم و این مسیر باید ادامه پیدا کند. شاید در گام‌های بعدی دیگر نیازی به سهمیه بندی نباشد. رئیس فراکسیون مجلس درتشریح بسته شدن لیست، خاطرنشان کرد: درسال ۹۴ برای نخستین بار بود که انتخاب لیست را براساس شاخص‌هایی انجام دادیم، شاخص‌های متنوع با توجه به شرایطی که یک نماینده باید داشته باشد مشخص کردیم. برای هر شاخص هم یک کف و یک سقف امتیاز در نظر گرفتیم. بعد از اتمام انتخابات ارزیابی نسبت به عملکرد شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان انجام و کارگروهی تعیین شد برای بازنگری در عملکردها و تصمیمات شورای عالی و انجام اصلاحات لازم. در نتیجه این کار شاخص‌ها برای انتخابات ۹۶بازنگری و اصلاح شدند. اما گستردگی کار و این که از میان ۷۰۰ نفر، باید۲۱نفر را انتخاب می‌کردیم قابل پیش‌بینی بود که باچالش‌های جدی روبرو می‌شویم. زیرا کاندیداها همه خود را اصلح می‌دانند و کمتر حاضرند به نفع دیگری کنار بروند. به گفته رئیس شورایعالی سیاستگذاری، در تهران به دلیل حساسیتی که وجود داشت مسئولیت انتخاب لیست به عهده هیئت رئیسه شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان گذاشته
شد، البته شورای عالی در هیچ استانی در مصداق‌ها دخالت نکرد؛ فقط در تهران به دلیل حساسیت آن شورای عالی ورود پیدا کرد. برای ما مبنا این بود تا براساس شاخص‌ها بتوانیم تصمیم‌گیری کنیم. در تهران به دلیل حساسیتی که وجود داشت، مسئولیت انتخاب لیست به عهده هیئت رئیسه شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان گذاشته شد و در عین حال قرار شد لیست به تایید نهایی شورای عالی برسد.
نمی‌‌خواستیم به نسل اولی‌ها محدود باشیم


عارف ادامه داد: نظرمان این بود که براساس شاخص‌ها غربالگری انجام شود و با توجه به اولویت‌ها و مصوبات شورا همین مسیر جلو رفت. ارزیابی‌ها براساس پرونده‌های افراد و مبنا را خوداظهاری قرار دادیم و کارگروهی ۱۴ نفره تعیین شد تا کار کارشناسی را انجام دهند و براساس پرونده‌ها و شاخص‌ها به افراد امتیاز دهند. کارگروهی ۷ نفره تشکیل شد که ۵ نفر از اعضای آن از هیات رئیسه شورای عالی بودند مسئولیت کارگروه بر عهده آقای موسوی لاری بود و خانم فرامرزیان، آقایان صادقی، مرعشی و کمالی و خانم کولایی و آقای گرامی مقدم هم از اعضای شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در این کارگروه فعالیت داشتند. در واقع این ۷ نفر مسئول تنظیم لیست تهران شدند. کمیته کارشناسی زیرنظر این ۷ نفر کار می‌کرد. با توجه به غربالگری انجام شده به لیست ۱۵۰ نفره رسیدیم از این بعد نگاه دیگر نه امتیاز بندی بلکه رای‌گیری بود. بنا بود براساس مصوبات شورای عالی و رعایت سهمیه‌ها لیست در هیات‌رئیسه و در نهایت پیشنهاد شده بود که از ۷۰۰ نفر بخواهیم تا خودشان با رای گیری ۲۱ نفر را به ما معرفی کنند که چهره‌های غیرحزبی با این روند مخالف بودند و می‌گفتند اعضاء با هم تعامل می‌کنند و فقط چهره‌های حزبی بالا می‌آیند. اما در مرحله‌ای که به ۱۵۰ نفر رسیدیم در جلسه‌ای از این افراد خواستیم در انتخاب لیست نهایی به ما کمک کنند. براساس تخصص‌هایی که مورد نیاز شورای شهر بود، تخصص‌ها در ۱۰گروه تخصصی تقسیم بندی شدند و برای هر گروه ظرفیتی در نظر گرفته شد. برهمین اساس در جلسه که این ۱۵۰ نفر حضور داشتند درخواست کردیم تا خودشان در این ۱۰ گروه براساس پیشنهاد اولیه خودشان تقسیم شوند و در هر گروه تا سه برابر ظرفیت آن گروه را به ما معرفی کنند. در اینجا یکی از دوستانی که بعدا در فضای مجازی شعار داد و با لیست خیلی مخالفت کرد، مطرح کرد که کار مشکلی است و چون به شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان اعتماد داریم، تفویض اختیار می‌کنیم به شورا تا شورا این کار را بکند، آن جا مطرح شد که شما نمی‌خواهید تفویض اختیار کنید این اختیار برای شورا محفوظ است، اما شورا قصد دارد با کمک شما این کار انجام شود و لیست نهایی حتی الامکان با نظر این ۱۵۰ نفر بسته شود. عارف تاکید کرد: در نهایت قرار شد گروه‌ها تشکیل جلسه دهند اگر همه امضا کردند که نمی‌توانیم افراد را انتخاب و معرفی کنیم ما خودمان این کار را انجام می‌دهیم و نهایتا همه امضا کردند که نمی‌توانند و بعد از آن کمیته ۷ نفره فعال شد و این مسئولیت را به عهده گرفت. کمیته ۷ نفره پیشنهاد اولیه خود را در هیات‌رئیسه مطرح کرد و در هیات‌رئیسه برای هر کرسی ۲ نفر با رای‌گیری انتخاب شدند. بنابراین برای هر کرسی دو برابر ظرفیت در نظر گرفته شد یعنی لیست ۴۲ نفره تعیین شد و با رای گیری در شورای عالی از میان ۴۲ نفر ۲۱ نفر انتخاب و به مردم معرفی شدند. البته به لیست و چگونگی تعیین لیست انتقادهایی شد. به گفته او، اگر صرفا مساله توانمندی م نظر باشد باید سهمیه بندی را کنار بگذاریم و این همان چیزی است که بزرگترها می‌خواهند که وزن لیست سنگین‌تر باشد؛ اگر چنین شود به نسل اولی‌ها محدود می‌شویم. در حالی که ما از این مساله عبور کرده و جواب خوبی هم گرفتیم. ما به هرگونه نقدی احترام می‌گذاریم و سعی می‌کنیم از آنها استفاده کنیم. عارف همچنین با اشاره به حضور مردم در پای صندوق رای و تشخیص لیست اصلی از فرعی گفت: مردم این انسجام و رویکرد را به خوبی قبول کرده‌اند. دوستانی که نظر می‌دهند، بدانند حفظ سرمایه اجتماعی و حفظ اعتماد مردم برای ما اهمیت فوق العاده‌ای دارد. وی در پاسخ به سوالی مبنی براینکه آیا در انتخابات بعدی هم مجددا با همین رویه عمل می‌کنید؛ آیا نقاط ضعفی وجود داشته که بخواهید اصلاح کنید؟ گفت: اصلاح‌طلب هستیم و ویژگی ما پذیرش اصلاحات است. البته پیش از این به چند روش کارها انجام می‌شد. یا اینکه ریش سفیدان لیست را می‌بستند، یا اینکه به احزاب سهمیه داده می‌شد که هرکدام چند سهمیه داشته باشند و روش سوم هم همانی بود که در سالهای ۹۴ و ۹۶ انجام سهمیه‌بندی حزبی کنار گذاشته شد و براساس شاخص‌ها عمل کردیم و مبنای تصمیم‌گیری را گفتمانی و خرد جمعی در چارچوب ضوابط قرار دادیم. در حال حاضر نقدهایی وجود دارد و ممکن است روش چهارمی هم در آینده پیشنهاد شود اما مسئله مهم برای ما حفظ انسجام و ارائه لیستی قابل دفاع بود که مورد استقبال مردم قرار گرفت و بهترین‌ها را براساس شاخص‌ها و اولویت‌ها و تصمیم جمعی مطرح کردیم. در یک مرحله بر اساس شاخص‌ها کمی و در مرحله بعد بصورت کیفی انتخاب انجام شد و انتظار داریم تا نخبگان پیشنهاد دهند که در گام‌های بعدی که انتخابات دیگری را در پیش داریم چگونه لیست بسته شود که از هر نظر لیست کاملی باشد.
محمدرضا عارف درباره برخی شایعات مبنی براینکه گفته می‌شود از افراد لیست مبلغ دو میلیارد تومان دریافت شده یا فرزند وی در بستن لیست نقش داشته، گفت: در مورد هزینه‌های تبلیغاتی برآوردی که دوستان در ستاد تهران داشتند را اعلام کردند و البته خیلی مربوط به شورایعالی سیاستگذاری نیست. ستاد تهران برآورد کرده و به این نتیجه رسیده هرکدام از کاندیداهایی که در لیست قراردارند تا سقف مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان برای هزینه تبلیغات‌شان بپردازند. این موضوع در شورایعالی سیاستگذاری و هیات‌رییسه مطرح و مبلغ ۵۰ میلیون تومان برای هزینه‌های تبلیغاتی تعیین شد و مقرر شد ستاد سایر هزینه‌ها را از تشکل‌ها و خیرین بگیرد. در جلسه‌ای که ستاد تهران با ۲۱ نفر اعضای لیست امید تشکیل داد مجددا بر دریافت سقف هزینه تبلیغاتی یعنی ۱۰۰ میلیون تومان تاکید شد؛ در واقع سقفی که ستاد تهران از کاندیداها خواسته ۱۰۰ میلیون تومان بود و تا جایی که من اطلاع دارم این است که خیلی‌ها هنوز هزینه تبلیغاتی‌شان را پرداخت نکرده‌اند. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب خاطرنشان کرد: در مورد دو میلیارد تومان هم قبل از این که وارد بستن لیست شویم، گزارشی دریافت شد مبنی بر اینکه حدود ۶-۵ ماه قبل فردی به یک فرد دیگر گفته برای اینکه در لیست قرار بگیرید باید دو میلیارد تومان بپردازید. آن فرد هیچ ارتباطی با شورایعالی سیاستگذاری نداشت. در آن زمان آقای محمود صادقی، نایب رئیس هیئت رئیسه شورایعالی بود، او را مامور پیگیری کردیم و ایشان بحث جدی را با هر دو نفر داشت، هم آن خانمی که مدعی شده بود و هم آقایی که قرار بود پول را بگیرد. اولا مشخص شد هیچ ربطی به شورای عالی سیاستگذاری نداشته و توسط وابستگان یکی از احزاب این موضوع مطرح شده است. بنابراین هیچ ربطی به شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان نداشت. بعد از آن مجددا این مسئله مطرح شد، در حالی که ما بنا داشتیم تا از این مسائل بگذریم. نهایتا قرار شد تا موضوع را پیگیری حقوقی کنیم. این نکته را باید تاکید کنم که ویژگی بارز جریان اصلاح‌طلب پاکدستی است، نسبت به آن حساس هستیم و اجازه نمی‌دهیم برخی جریانات بخواهند با اتهامات بی‌اساس جریان اصیل اصلاح‌طلب را وارد حاشیه کنند و انتظار هم از اصلاح‌طلبان است که از این ویژگی مهم به خوبی حفاظت و حراست کنند. بگویم که پسرم مدت‌هاست همکاری در کار سیاسی ندارد و نه در انتخابات مجلس و نه در انتخابات شوراها حضور نداشت. فرزندم اگرچه از بنیانگذاران بنیاد امید ایرانیان بود و برای تشکیل این بنیاد زحمات زیادی کشید و اولین مدیر عامل بنیاد هم بود ولی بعد از انتخابات ۹۲ به دلیل اعتقاد به گردش نخبگان به صورت داوطلبانه از مدیرعاملی کناره گیری کرد و اکنون در هیات مدیره بنیاد امید حضوری ندارد و مسئولیتی هم در بنیاد امید متوجه او نیست و به دنبال علایق شخصی خودش است، فعالیت‌های فرهنگی و اقتصادی او که حق طبیعی هر فردی است ارتباطی با بنیاد امید ایرانیان ندارد. در انتخابات مجلس دهم از حوزه انتخابیه یزد کاندیدا شد ولی به احترام برخی بزرگان انصراف داد. در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ هم در کنار من ماند و به مانند دیگر جوانان در انتخابات نقش آفرین بود. به همین دلیل نه تنها فرزند من بلکه هیچ فرد دیگری در بستن لیست انتخاباتی نقش نداشته است. رای، رای شورای عالی بود. هیچ فردی در بستن لیست نقشی غیر از تصمیمات شورای عالی و هیات رئیسه نداشت. چه برسد به پسر بنده که اصلا درگیر انتخابات نشد. به هر حال شرایط کشور حکم می‌کند هرطور که می‌توانیم به افراد حمله کنیم تا آنها را از کارایی بیندازیم. شخصا منشا این بی اخلاقی‌ها را می‌دانم از کجا نشات می‌گیرد و امیدوارم روزی مجبور نباشم درباره خط و ربط اینگونه بی اخلاقی‌ها صحبت کنم. رئیس فراکسیون مجلس گفت: ما یک گفتمان هستیم و در این گفتمان همه حضور دارند. وقتی یک تصمیم جمعی گرفته می‌شود، همه باید پشت آن تصمیم باشند. آیا ضرورت دارد که تک تک افراد حمایت کنند یا خیر؟ البته دو هفته قبل از اعلام لیست شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان جلسه‌ای با آقای خاتمی داشت و آقای خاتمی تایید کرد. به طور صریح و شفاف موضع‌گیری کرد که به هر لیستی شورای عالی برسد، همه موظف هستند که حمایت کنند. اینکه دوستان ذهن خوانی می‌کنند را بنده خبر ندارم در عین حال بعد از انتشار لیست، ایشان از همه لیست حمایت کردند.
انحلال شوار معنا ندارد
عارف در پاسخ به شایعاتی که درمورد تغییر ساختار و یا انحلال شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان مطرح می‌شود، تاکید کرد: افرادی در این خصوص اظهارنظر می‌کنند که هیچ رابطه‌ای با شورایعالی سیاستگذاری ندارند. ما در دو مرحله شورای عالی را آن هم با ماموریت مشخص تشکیل دادیم. ماموریت شورا در گام اول برگزاری انتخابات مجلس دهم بود، در گام بعد هم ماموریت اصلی‌اش انتخابات شوراها و ریاست‌جمهوری، بنابراین ماموریت خود را انجام داده است اما رویه‌ای هم که قبلا انجام دادیم این بود که عملکرد شورا مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین در حال حاضر شورا وظیفه خود را به خوبی انجام داده است و نتیجه عملکرد این شد که مردم تهران در مجلس و شوراها ۵۱ نفر را از لیست امید انتخاب کردند. اینکه در ترکیب شورا و شرح وظایف آن تجدید نظر کنیم پرونده‌اش باز است. البته فضای مجازی کمی جلوتر از ما افتاده وگرنه کارگروه ۵ نفره را تعیین کرده ایم تا با همکاری شوراهای استانی و اعضای شورای عالی و نخبگان به ارزیابی عملکرد شورا بپردازد و براساس آن اصلاحات لازم در شرح وظایف و ترکیب اعضای شورا انجام شود. احتمالا اولین کار برگزاری یک هم اندیشی با استان‌ها در این زمینه باشد و امیدوارم در سه چهار ماه آینده به جمع‌بندی خوبی برسیم و ساختار آینده شورا اعلام شود. از طرفی انحلال شورا معنی ندارد، شورا برای ماموریتی تشکیل شده که ماموریت خود را انجام داده است، اما اینکه به چه صورت ادامه پیدا کند با توجه به انتخاباتی که در پیش داریم و براساس جمع بندی نظرات در زمان مناسب مشخص می‌شود. نماینده مردم تهران همچنین در پاسخ به این سوال که آیا انتقادات مربوط به جریان رقیب است یا بخشی از افرادی که در لیست قرار نگرفتند؟ گفت: بخش قابل توجهی از آنها از موضع دلسوزی است که ما به آنها احترام می‌گذاریم. اما مواردی هم وجود دارد که برخی اطلاعی از سازوکار شورای عالی ندارند و نقد می‌کنند؛ در حالی که تمام جلسات شورا با دموکراسی کامل برگزار می‌شود. واقعا دلم می‌خواهد یک مورد بگویند آقای عارف سفارش یک نفر را کرده یا اعمال نظر فردی کرده. قطعا که اینگونه نیست. اشعار ما خرد جمعی بوده است. از ابتدا در دهه ۹۰ شعار اخلاق، عقلانیت و خرد جمعی را مطرح کردیم و به آن هم پایبند هستیم؛ بنابراین بخش قابل توجهی از انتقادات را از سر دلسوزی می‌دانیم. بخشی را نیز رقبا و مخالفین مطرح می‌کنند.
شهردار تهران باید با تمامی نهادهای حکومتی تعامل داشته باشد
محمدرضا عارف درمورد انتخاب شهردار از سوی شورای شهر پنجم تصریح کرد: براساس تجربه‌ای که از شورای شهر اول داشتیم و هزینه زیادی هم پرداخت کردیم، نمی‌خواهیم آن مسیر دوباره تکرار شود. میثاق نامه‌ای از کاندیداها گرفتیم. به همین دلیل از همه اعضای شورا در تمام کشور میثاق نامه گرفتیم که برای هیچ پستی نباید از شورا انصراف دهند و خواهش‌مان این است که نه تنها در شورای شهر تهران بلکه در شورای کلانشهرهای دیگر هم به میثاق نامه و سیاست‌های کلی توجه شود. توقع ما از شوراهای کلانشهرها این است که حداکثر رایزنی را داشته باشند. زیرا شهردار فقط شهردار یک جریان سیاسی نیست، شهردار همه شهر است. در شهر تهران شهردار وقتی موفق است که تعامل خوب، نزدیک و سازنده با همه نهادهای حاکمیتی، ارگان‌ها و جریان‌ها داشته باشند. اگر همه همکاری کنند، می‌توانیم این مشکلات و مسائلی که از گذشته در شهر تهران به ارث بردیم از جمله بدهی‌های خیلی بالا را سامان دهیم.
به دنبال سهم‌خواهی از دولت نبوده و نیستیم
وی در پاسخ به این سوال که آیا اعضای هیئت رئیسه فراکسیون امید با رئیس‌جمهور دیدار خواهند داشت، آیا این تمایل از طرف فراکسیون است یا این که دولت هم تمایل دارد، گفت: توقع جریان اصلاحات این است که در تشکیل دولت آینده مورد مشورت و رایزنی قرار گیرد تا یک کابینه برجسته با کارایی بالا تشکیل شود. به هر حال جریان اصلاحات با تمام توان به صحنه آمد به خصوص فراکسیون امید که تک تک اعضای آن در سراسر کشور سخنرانی‌های زیادی را انجام دادند. بنابراین توقع جریان اصلاحات این است که حداکثر تعامل را دولت با این جریان داشته باشد. البته انتظار داشتیم از ناحیه دولت و آقای روحانی برای برگزاری این تعامل پیگیری می‌شد که البته صورت نگرفت و ما پیش قدم شدیم، شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان تقاضای وقت از آقای رئیس‌جمهوری کرده که دیدگاه‌های خود را در مورد کابینه مطرح کند. ما بدون اینکه دنبال سهم خواهی باشیم یا وارد مصادیق شویم بر روی مصادیقی که دولت مطرح کند، نظر می‌دهیم .فراکسیون امید هم از رئیس جمهوری تقاضای یک نشست را در این زمینه کرده است. در فراکسیون امید هم بحث‌هایی شده به هر حال فراکسیون امید باید رای دهد. اگر تعامل خوبی باشد در رای اعتماد بهتر می‌تواند کار کند و وزرا با پشتوانه قوی‌تری در کابینه حضور خواهند داشت. لذا نامه رسمی به رئیس‌جمهوری نوشتیم تا وقتی را مشخص کنند که کمیته منتخب فراکسیون بتواند به ایشان دیدگاه‌های خود را مطرح کند. به دنبال سهم خواهی نیستیم و منفعتی جز منافع ملی نداریم؛ دنبال مطالبات مردمی و اجرایی شدن برنامه‌های دولت هستیم تا دولتی منسجم و قوی با پشتوانه مردم و مجلس برنامه‌های خود را به پیش ببرند. محمدرضا عارف، در تشریح عملکرد فراکسیون امید و در انتخابات کمیسیون‌های تخصصی و هیات رئیسه مجلس گفت: سیاست کلی ما این بود که در سال دوم روند مدیریت مجلس و کمیسیون‌ها حفظ شود. در انتخابات کمیسیون‌ها در دو کمیسیون اجتماعی و کشاورزی روسا از فراکسیون امید انتخاب شدند. در برخی کمیسیون‌ها برخی دوستان ما پست خود را از دست داده‌اند و در کمیسیون‌های دیگر پست‌های جدیدی در اختیار فراکسیون قرار گرفت. در مجموع عملکرد فراکسیون امید با توجه به سیاست ثبات نسبی در مدیریت مجلس خوب بود. به گفته وی، سال دوم در فراکسیون امید را به عنوان سال برنامه در نظر گرفته‌ایم و یکی از بحث‌ها این است که قوانین مادر و مهم را که دارای نقص باشد، با هماهنگی دولت به صورت لایحه و یا به عنوان طرح در مجلس برای اصلاح آنها پیگیری کنیم.