روزنامه آفتاب یزد
1400/10/30
جانسون سقوط نمیکند!
آفتاب یزد - رضا بردستانی: یک ماه قبل بود که رویترز خبری را مخابره کرد با این تیتر: «وزیر برگزیت استعفا کرد» و در ادامه نوشت: همزمان با افزایش فشارها روی نخستوزیر انگلیس از جمله برای مقابله با شیوع سویه اومیکرون، وزیر برگزیت این کشور نیز که از خطمشی دولت انگلیس دلسرد شده بود، استعفا کرد و نخستوزیر را در شرایط سختتری قرار داد. استعفای «دیوید فراست» وزیر برگزیت و از معماران اصلی طرح خروج پر سروصدای بریتانیا از اتحادیه اروپا، سوالاتی را در باب این خروج و گفتوگوها بر سر ایرلند شمالی برانگیخت. فراست گفت که از امنیت برگزیت اطمینان دارد؛ اما نگران خط مشی دولت این کشور است. فراست در نامهای که توسط دفتر داونینگ استریت منتشر شد، خطاب به بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس نوشت: «شما نگرانیهای من درباره خطمشی فعلی را میدانید.» او ادامه داد: «امیدوارم هرچه سریعتر به آنجا که باید برسیم؛ در بالاترین سطح پیشرفتهای علمی و اقتصادی؛ اقتصادی نیمهآزاد، کارآفرین و با مالیات پایین.» اولینبار روزنامه «میل» خبر استعفای فراست را منتشر کرده و محدودیتهای شدیدتر جانسون برای کرونا و نارضایتی از افزایش مالیات و هزینههای سیاستهای محیط زیست را از عوامل آن دانسته است. فراست کمی پیشتر گفت که با جانسون به توافق رسیده بود تا در ماه ژانویه استعفا کند؛ اما چون این خبر لو رفته، باید هرچه زودتر این کار را انجام دهد.> جانسون پس از عذرخواهی مجدد؛ کنارهگیری نخواهم کرد!
با ادامه جنجال بر سر میهمانیهای خانه شماره ۱۰ داونینگ استریت، دفتر و اقامتگاه رسمی نخست وزیران بریتانیا، بوریس جانسون، نخست وزیر، در جلسه هفتگی مجلس عوام برای پاسخگویی به نمایندگان احتمالا با سوالات بیشتری در مورد رهبری خود مواجه است. نخست وزیر بریتانیا از سوی حزب مخالف و همینطور بعضی از همحزبیهای خودش بابت برگزاری مهمانیهایی در دفتر نخست وزیری در دوران قرنطینه کرونا تحت فشار است.
بوریس جانسون در نشست پارلمان در برابر انتقادها از او، دوباره عذرخواهی کرد اما گفت کنار نخواهد رفت. بعضی از اعضای حزب حاکم محافظه کار به دنبال برکناری او از رهبری حزب هستند. پیش از آغاز این جلسه، کریستیان ویکفورد، از نمایندگان حزب حاکم محافظه کار در مجلس عوام از عضویت حزب استعفا کرد و به حزب کارگر - حزب مخالف - پیوست. این میهمانیها در زمان محدودیت کرونایی و هنگامی برگزار شد که دولت مقررات سختگیرانهای را در مورد گردهماییهای مختلف به اجرا گذاشته بود.
لورا کونز برگ، دبیر سیاسی بیبیسی به نقل از یکی از نمایندگان میگوید حدود نیمی از ۲۰ نماینده جدید مجلس نامهای حاوی عدم اعتماد به رهبری بوریس جانسون به حزب تسلیم کردند. طبق مقررات حزب محافظهکار، اگر ۵۴ نماینده حزب نامهای برای تغییر رهبری تسلیم کنند، انتخابات رهبری برگزار میشود.
تا کنون تنها اسامی هفت نفر به عنوان ارسالکنندگان چنین نامهای شناخته شده اما یکی از نمایندگان مجلس به لورا کونزبرگ گفته که فکر میکنند به زودی میتوان به حد نصاب لازم دست یافت. اما در حال حاضر فقط سر گراهام بردی، نماینده مجلس و رئیس جناح حزب محافظهکار در مجلس عوام - موسوم به کمیته ۱۹۲۲ - رقم دقیق را میداند. نامههای حاوی درخواست رایعدم اعتماد حزبی به نخست وزیر به او ارسال میشود. جیمز هیپی، وزیر دفاع، از همکاران خود در حزب محافظهکار خواسته است که «درایت به خرج دهند» و افزوده است که اکنون زمان مناسبی برای تغییر رهبر کشور نیست.
> بوریس جانسون کانون توجهات در انگلستان
محسن جلیلوند استاد روابط بینالملل در گفتگو با آفتاب یزد با اشاره به حواشی اخیر در انگلستان و فشارهای وارد آمده بر بوریس جانسون میگوید: مشکل عمده دولت محافظه کار اکنون برگزیت است. ساختار انگلیس متفاوت از اروپا است ۶۳ درصد از ملیت لندن غیر انگلیسی است. ساختار سیاسی و دولت انگلیس هم متفاوت از ساختار سیاسی است که ما تصور میکنیم. به طور مثال در انگلیس مجلس حق ندارد جلسه غیر علنی داشته باشد و تنها دولت میتواند جلسه غیر علنی داشته باشد. یعنی در نهایت شفافسازی در انگلیس اقدام میشود. در آنجا بنیانهای محکم سیاسی و شوراهای شهری و محلی وجود دارد و به نحوی است که قدرت شهردار لندن از نخست وزیر بیشتر است. در مورد بوریس جانسون اینها بازیهایی است که بین کانونهای قدرت ایجاد میشود تا نخست وزیر را مدیریت کنند. مثلا چند روز است حزب محافظه کار که به جان BBC افتاده است که بودجهتان را تا سال ۲۰۲۷ حفظ میکنیم و افزایش نمیدهیم چون BBC تمایلات چپ گرایانه دارد حکایت از همین بازیهای پشت پرده قدرت دارد.
جلیلوند ادامه میدهد: برگزیت هم سبب شده مشکلات زیادی روی مردم آید البته نه آن فشاری که آنها را به حد نهایت برساند اما مقداری انگلیس را دچار مشکل کرده است. لذا میخواهند مدتی آقای جانسون را کنترل کنند و این مسائل در انگلیس طبیعی است و اگر به سیستم سیاسی و دولتی که بسیار متفاوت است واقف باشیم آنگاه خواهیم دانست که در انگلیس مسئولیت گرفتن کاری بسیار بسیار دشوار است به طور مثال مجلس اعیان ۱۱۰۰ عضو دارد فقط ۱۰۰ نفر در جلسات شرکت میکنند برخی از اینها نسل در نسل عضو مجلس هستند و اینگونه نیست رایگیری شود و انتخابی باشد وقتی پرس و جو کردم که چرا تنها صد نفر شرکت میکنند پاسخ میدادند چون هیچ چیز از این مجلس عایدمان نمیشود برای چه باید شرکت کنیم؟
این کارشناس مسائل سیاسی خاطرنشان میکند: به دلیل همین ساختار متفاوت است که جانسون تحت فشار است. یعنی ساختار آنقدر روی کانونهای قدرت تسلط دارد که آنها را به شدت کنترل میکند.
> نقش حزب کارگر؟!
این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که نقش حزب کارگر در مسائل اخیر تا چه اندازه میتواند تاثیرگذار باشد؟ اظهار میدارد: پشتوانه و عقبه حزب کارگر برخی از نیروهای اقتصادی هستند که با نیروهای اقتصادی که پشت حزب محافظه کار هستند متفاوتاند. لندن بعد از نیویورک دومین قطب بانکی و پولی جهان است و بسیاری از پولها در اینجا رد و بدل میشود طبیعتا هزاران میلیارد دلاری که روزانه در اینجا رد و بدل میشود سبب قدرتمندی بورس لندن میشود. اینکه نیروهای اقتصادی پشت دو حزب متفاوتاند بدی و خوبی دارد. خوبیاش این است که آنها یکدیگر را بالانس میکنند و در این بین ملت انگلستان سود میبرند.
وی ادامه میدهد: در انگلیس بیشتر ساختار ملی توسط حزب کارگر حمایت میشود و بیشتر طبقات فرودست و طبقات متوسط از حزب کارگر حمایت میکنند در حالی که طبقات فرادست و قدرتمند و اولیگارشی سرمایه داریشان حامی محافظهکاران هستند. به همین دلیل به این حزب حزب کنسروماتیو میگویند. در مجموع این دو حزب یکدیگر را بالانس میکنند.
> کرونا و تبعات سیاسی - اقتصادی و اجتماعی
محسن جلیلوند در واکنش به تاثیرات جهانی کرونا بر تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و نوع تاثیر این ویروس بر تعاملا سیاسی در بریتانیا خاطرنشان میکند: کرونا اثرات خود را گذاشته است. مثلا در آمریکا آقای بایدن شش میلیون بیکار دارد ۱۰ میلیون شغل دارد یعنی یک و نیم شغل برای هر نفر ولی تورم بالا رفته است و ۷ درصد شده به همین دلیل بایدن تحت فشار است که چرا تورم بالا است. در خصوص انگلستان هم همین طور است. وقتی انگلستان از برگزیت خارج شد بسیاری از قوانین و مقررات گمرکی و معافیتها و کمکهایی که میتوانست داشته باشد را از دست داد. سیاستهای مالی انگلستان با اروپا پوند بود و یورو نبود به همین دلیل سیاستهای مالیاش از سیاستهای پولیاش جدا بود اکنون که از برگزیت بیرون آمده باید سیاستهای مالی و پولیاش را منطبق کند. انگلیس کشوری است با بیش از شصت میلیون نفر جمعیت با یک وسعت کم که تنها برای ۱۵ روز خود غذا دارد و کشوری است که وابسته به همکاریهای جهانی و بینالمللی است اکنون کرونا باعث شده که اقتصادش بسته شود چون بخش عمدهای از اقتصاد انگلیس، اقتصاد صادراتی است لذا سطح بیکاری در این کشور بالا رفته و سبب افزایش کمکهای دولت شده است. کمکهای دولت وقتی بیشتر میشود کسری بودجه افزایش مییابد. بحران کرونا و افزایش هزینههای درمان در کنار برگزیت و کسری بودجه سبب بروز مشکلات در این کشور شده است.
> بوریس جانسون نخست وزیر باقی میماند؟
این کارشناس مسائل سیاسی با تایید این نکته که بوریس جانسون باقی خواهد ماند، میافزاید: چون در انگلستان رهبر حزبی که در مجلس اکثریت را دارد و عملا مجلس را کنترل میکند او نخست وزیر است و مجلس زیردست نخست وزیر است چون حزبش در مجلس اکثریت دارد پس چون حزب محافظه اکثریت دارد بوریس جانسون سر کار میماند مگر اینکه در رقابتهای درون حزبی به این نتیجه برسند که وی را حذف کنند که آن خیلی فرقی نمیکند هر کس دیگر هم از حزب محافظه کار سر کار آید او هم باید همین کار را انجام دهد.
وی در پایان تاکید میکند: محافظهکاران همچنان سر کار میمانند و فعلا اتفاقی برایشان نخواهد افتاد چون حزب محافظه کار اکنون اکثریت را در مجلس دارد تا زمانی که انتخابات برگزار شود قدرت
در دست آنها باقی خواهد ماند.