روزنامه جوان
1400/11/14
فرهنگ ایثار و شهادت بزرگترین سرمایه انقلاب
ایثار و شهادت با ظلم ستیزی و مبارزه با تجاوز عجین است. اگر چه ظلم ستیزی و مبارزه با متجاوزان اختصاص به قوم و ملتی خاص نداشته و مشترک بین همه ادیان آسمانی و زمینی و ملتها در جوامع مختلف بشری در طول تاریخ بوده و ظلم ستیزی را امری ضروری و مقدس دانسته و برای چشیدن طعم آزادی و استقلال از بذل جان خود دریغ نکردهاند، اما در فرهنگ اسلامی ظلم ستیزی و مبارزه با طاغوتیان و ستمگران امری الهی بوده و در قالب ایثار و شهادت مطرح میگردد.از منظر قرآن کریم و طبق معارف و تعالیم دین مبین اسلام، مفهوم ایثار و شهادت در قالب تکلیف مطرح شده و با پیروزی قطعی همراه است. در نگاه اسلام، مسلمان مجاهد چه بر دشمن غلبه کرده و موفق به پیروزی ظاهری بشود و چه به دست دشمن کشته شود در هر دو صورت پیروز میدان نبرد است و نتیجه را خداوند آن گونه که مصلحت بداند رقم خواهد زد. قرآن کریم در آیه ۵۲ سوره توبه، حقیقت و نتیجه ایثارگری مسلمانان در برابر منافقان و کفار را اینگونه بیان میکند: «بگو که آیا شما جز یکی از دو نیکویی (بهشت و یا فتح و پیروزی) چیزی میتوانید بر ما انتظار برید؟ ولی ما درباره شما منتظریم که از جانب خدا به عذابی سخت گرفتار شوید یا به دست ما هلاک شوید، بنابر این شما در انتظار باشید که ما هم مترصد و منتظر هستیم.»
شهادت در فرهنگ اسلامی ترکیبی از شهد به معنای شیرینی و حلاوت، و شهود به معنای دیدن واقعیت و حقیقتی است که دیگران از مشاهده آن محرومند. وقتی شیرینی رؤیت مقام ربوبی حضرت حق به سبب جهاد فی سبیلالله به کام مجاهد در راه خدا نشست، حیات جاوید را به دست آورده و آثار ایثارگری وی ماندگار و به چراغ هدایت نسلهای پس از خود تبدیل میشود. از این رو فرهنگ ایثار و شهادت اساس حرکت انقلابی ملت ایران و ژنراتور مولد انرژی پیش برنده انقلاب و عامل اصلی و علت تامه پیروزی انقلاب اسلامی محسوب میشود.
بی تردید فرهنگ ایثار و شهادت یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین مؤلفههای منحصر به فرد انقلاب اسلامی است. ریشه فرهنگ ایثار و شهادت به آموزههای قرآن کریم و سیره نبوی در جنگهای صدر اسلام و پس از پیامبر گرامی اسلام صلواتالله علیه و آله به رشادتهای حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام و یارانش و در نقطه اوج آن به حماسه جاویدان حضرت سیدالشهدا علیه السلام و یاران باوفایش باز میگردد. در حقیقت ایثار و شهادت طلبی بهعنوان میراث قرآن کریم و سیره اهلبیت در کربلا و در روز عاشورا به فرهنگ تبدیل شد و در طول تاریخ عامل اصلی پایمردی و مقاومت جوامع و ملل اسلامی در برابر دنیای سلطه و استکبار بوده و خاصه شیعیان با زنده نگه داشتن محرم و صفر و برپایی مجالس و اقامه عزای حسینی در هر سال پرچمداران و طلایه داران فرهنگ ایثار و شهادت بوده و ضمن حراست و تأکید بر گرامیداشت فرهنگ ایثار و شهادت، آن را به نسلهای بعد منتقل کرده اند.
انقلاب اسلامی هویت خود را مرهون و مدیون فرهنگ ایثار و شهادت دلیرمردان و شیرزنانی است که به فرمایش مولای متقیان پاهای خود را در برابر طاغوت بر زمین میخکوب کرده، جمجمه خود را به خدا عاریه داده و دندانها را بر هم فشرده و به فرمان حضرت امام خمینی وارد میدان نبرد با طاغوت پهلوی شده و با چشمهای نافذ خود خیمه شاه را بهعنوان طاغوت اکبر نشانه رفته بودند. اگر نبود ایثارگری و شهادتطلبی مردم ایران در مبارزه با طاغوت پهلوی و در صحنههای آتش و خون از ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ تا ۱۷ شهریور ۱۳۵۷، بیشک رژیم دیکتاتور، سفاک و فاسد پهلوی ساقط نمیشد و به پشتوانه دخالت، حمایت، کمک و هدایت امریکا، انقلاب اسلامی در نطفه خفه شده و به پیروزی نمیرسید. فرهنگ ایثار و شهادت فراتر از روحیه شهادت طلبی بوده و همه رفتارها و اقدامات انقلابی ملت ایران (تأمین مایحتاج خانوادهها اعم از نفت و عذا و کمک به نیازمندان) را شامل میشود. مردم ایران در سایهسار فرهنگ ایثار و شهادت زیباترین و معنویترین صحنههای بی بدیل همافزایی، نوعدوستی، کمک به یکدیگر، رسیدگی به ضعفا و نیازمندان را خلق کردند. در میدان ایستادگی و مقاومت و مبارزه مردم ایران با طاغوت پهلوی، فضائل اخلاقی و کرامات انسانی بر رذائل اخلاقی غلبه داشت. یکرنگی و صفای باطنی و روحیه ایثارگری، سبب اتحاد و یکپارچگی ملت شده و تبعیت کامل ملت ایران از امام خمینی عامل پیروزی و مشارکت ۹۹درصدی مردم در رفراندوم جمهوری اسلامی شد.
آنچه ماهیت ایثارگری ملت ایران را در انقلاب اسلامی از سایر انقلابها متمایز و برجسته کرده با قوت و زیبایی بیشتر و والاتری به تصویر میکشد نقش فرهنگ و دین مبین اسلام در رواج و نفوذ بیشتر این ارزشها در لایههای اجتماعی جامعه ایران است. به عبارت دیگر، نمیتوان وجود فرهنگ ایثار و شهادت را در ایران بدون توجه به تأثیر زیاد دین اسلام تبیین و تشریح نمود. فرهنگ ایثار در انقلاب اسلامی تابلویی زیبا و آمیزهای از فرهنگ دینی ملت ایران مشتمل بر فرهنگ محمدی، علوی، فاطمی، حسینی و مهدوی است. دلدادگی به مکتب کربلا و عاشورا و پیروی ملت از مدل عاشورایی حضرت سیدالشهدا و یارانش در ایثارگری ملت ایران وجه تمایز اصلی ظلم ستیزی و طاغوت ستیزی ملت ایران با همه انقلابها در قرون اخیر است. بر کسی پوشیده نیست که زلف همه تحرکات و ایثارگریهای ملت ایران در خلق حماسه انقلاب اسلامی به کربلا، عاشورا و اصحاب باوفای امام حسین علیه السلام گره خورده است.
فرهنگ ایثار و شهادت طلبی ملت ایران که عامل موجده و علت تامه پیروزی انقلاب اسلامی است، بی تردید بزرگترین سرمایه جمهوری اسلامی تا امروز و تا تحقق تمدن نوین اسلامی و ظهور حضرت بقیهالله الاعظم ارواحنافداه است. غلبه بر همه توطئهها و شکست فتنه گریهای دشمن و عوامل داخلی آن و ناکامی نظام سلطه در براندازی نظام اسلامی همه و همه مرهون استمرار خط ایثارگری ملت ایران است. امروز پاسداشت و تقویت فرهنگ ایثار و شهادت بهعنوان بزرگترین سرمایه نظام در برابر توطئهها و دسیسههای رنگارنگ دشمنان مردم ایران، مهمترین رسالت و وظیفه آحاد ملت ایران و همه نهادها و دستگاههای مسئول در کشور است. بر اساس آیه ۸ سوره صف: یرِیدُونَ لِیطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ؛ مىخواهند نور خدا را با دهان خود خاموش کنند و حال آنکه خدا گر چه کافران را ناخوش افتد نور خود را کامل خواهد گردانید.
فرهنگ ایثارگری و شهادت طلبی ملت ایران نمادی از اراده حقتعالی در شکست تلاشهای دشمنان در خاموش کردن نورخدا محسوب میگردد و زنده نگه داشتن انقلاب اسلامی و استقرار حکومت خداوند در زمین و تحقق حکومت مهدوی تنها با زنده نگه داشتن فرهنگ ایثار و شهادت میسر خواهد بود.