زنده رود

زهره افشار
خبرنگار
اصفهان این روزها جانی دوباره گرفته است، آبی که صبح روز سه‌شنبه از سد زاینده‌رود رها شد، بامداد پنجشنبه به اصفهان رسید و اکنون نرم و آرام در بستر پهن زاینده‌رود عبور می‌کند تا به مقصد خود در شرق اصفهان برسد. به زمین‌های کشاورزانی که در پاییز خشک ‌امسال در بستر بی‌آب زاینده‌رود حقابه‌شان را مطالبه می‌کردند. مردم اصفهان به سنت قدیمی با اعضای خانواده به کناره زاینده‌رود می‌آیند و به تماشای تصویر زنده‌ای مشغول می‌شوند که مدت‌هاست دیده نشده است. افسوس که این تصویر پس از ۱۲ روز از منظر چشمان اصفهانی‌ها غیب می‌شود. هرچه باشد، سد زاینده رود از شرایط اضطرار خارج نشده است و حفظ ذخایر آب آشامیدنی در اولویت است.
«مهران زینلیان» معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان در گفت‌و‌گو با «ایران» تأکید کرد: هر چند ذخیره سد زاینده رود هنوز بسیار کم است اما با توجه به میزان بارش‌ها و با تکیه بر پیش‌بینی‌های هواشناسی انتظار داریم در ایام نوروز نیز بتوانیم حجم متناسبی از آب را به دست کشاورزان غرب استان برسانیم.


وی با ابراز خوشحالی از سرزندگی و نشاطی که جاری شدن زاینده‌رود برای مردم اصفهان داشته است خطاب به مردم استان‌های اصفهان و چهارمحال و بختیاری گفت: مردم آگاه باشند که ما میراث‌دار این شرایط به هر دلیلی هستیم که در گذشته رخ داده است.
برای حل مشکل زاینده رود نباید نگاه مان استانی باشد یا هیجانی و احساسی صحبت و عمل کنیم بلکه باید با مجاهدت و کار کارشناسی و البته به دور از کار‌های سیاسی به فکرزنده کردن زاینده‌رود با یک مدیریت جامع باشیم که خوشبختانه ما در استان اصفهان این کار را کلید زده‌ایم و برنامه مدونی را تنظیم کرده و برای وزارت نیرو، مجمع تشخیص مصلحت نظام و پدافند غیرعامل و... فرستاده‌ایم و امیدواریم مسئولان و مردم این دو استان در کنار هم بتوانند از پس مشکلات بر سر راه احیای دائمی زاینده‌رود بربیایند. معاون استاندار اصفهان تأکید کرد: در سال‌های گذشته کاهش بارش‌ها و سوءمدیریت‌ها به توسعه ناپایدار منطقه دامن زد و شرایط کنونی را برای اصفهان رقم زد و موجب شد در حوزه زاینده‌رود مصارف بسیار بالاتر از منابع تأمین آب باشد. از سوی دیگر برداشت‌های بی‌رویه آب از منابع آبی زیرزمینی، هم مشکلات زیست محیطی هم فرونشست زمین و هم آسیب زدن به معیشت کشاورزان را به‌دنبال داشته است.
زینلیان با تأکید بر لزوم تخصیص حقابه کشاورزان اصفهان تصریح کرد: جدا از تأمین آب کشاورزی برای حفظ معیشت آنها و جلوگیری از فرونشست زمین، هدف اصلی ما پیگیری بحث احیای رودخانه زاینده‌رود به‌صورت دائمی است.
«مهرداد مرادمند» رئیس سازمان جهاد کشاورزی اصفهان هم به «ایران» گفت: از شروع سال زراعی جاری (اول مهرماه) تاکنون زاینده رود تنها دوبار و هر بار به مدت 10 روز آن هم برای نجات باغ‌ها جاری شده بود. وی افزود: در دور جدید بازگشایی زاینده‌رود که از روز پنجشنبه صورت گرفت قرار است معادل 50 میلیون مترمکعب آب برای کشاورزانی که زمین‌هایشان در شرق استان و در دورترین نقطه نسبت به زاینده‌رود هستند، اختصاص یابد. این میزان آب تنها می‌تواند 20 هزار هکتار از اراضی را سیراب کند که بخشی از این اراضی باغ و بخشی اراضی زراعی است و تقسم آب هم براساس حقابه خواهد بود.
از آنجا که در این زمان چیزی بجز غلات نمی‌توان کاشت، آب تخصیص یافته برای کشت دوم پاییزه و بهاره گندم خواهد بود. بیشتر اراضی شرق اصفهان مانند اراضی اطراف روستای «قورتان» در 2 سال گذشته هیچ آبی برای کشاورزی دریافت نکرده بودند. رئیس سازمان جهاد کشاورزی اصفهان سال زراعی آبی جاری را سال سختی برای کشاورزی استان خواند و افزود: با وجود اینکه بخشی از اراضی زراعی از طریق چاه‌ها آبیاری شدند اما به‌دلیل کاهش بارش‌ها و جریان نداشتن زاینده‌رود، محصولات زراعی اصفهان با کاهش 70درصدی و محصولات باغی با کاهش حداقل 40‌درصدی تولید مواجه شده بود.