اتحاد شرقی مقابل تهاجم غربی

بنفشه غلامی/  در حالی که غرب به مسکو بابت مسأله اوکراین و به پکن بابت سلسله مسائل مختلفی فشار وارد می‌آورد، روز گذشته رؤسای جمهور روسیه و چین دیدار و تلاش کردند جبهه متحد خود مقابل غرب را به نمایش در آورند.
به گزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، دیدار «ولادیمیر پوتین» و «شی جین پینگ» در پکن و ساعتی پیش از افتتاحیه بازی‌های زمستانی المپیک که امریکا در جدیدترین فشارهای خود بر چین مدعی تحریم دیپلماتیک آن شده است، صورت گرفت. این نخستین دیدار چهره به چهره رئیس جمهور چین در دو سالی بود که ویروس کرونا بر جهان حاکم شده است. هرچند که قرار است وی در طول بازی‌های المپیک با بیش از 20 رهبر جهان دیدارهایی داشته باشد. «پوتین» در سخنانی تلویزیونی بعد از این دیدار با ستایش پیوندهای نزدیک بین دو کشور در اوج تنش‌هایی که هر دو طرف با غرب دارند، گفت: «روابط روسیه و چین، روابطی بی‌سابقه و نمونه‌ای کامل از یک روابط شرافتمندانه است.»
یک اقتصاد شرقی
«پوتین» و «شی» در این دیدار درباره طیف مسائلی که دو طرف در ارتباط با آنها با غرب دچار چالش‌های کم‌سابقه هستند، مذاکره کردند. آنها در کنار بحران اوکراین درباره اقتصاد نیز مذاکره داشتند. به گفته «پوتین»، در پی این دیدار روسیه قرارداد جدیدی را آماده کرده است که بر مبنای آن صادرات گاز روسیه به چین تا 48 میلیارد متر مکعب افزایش می‌یابد. ضمن آنکه طی یک سال آینده، روسیه از طریق خط لوله جدیدی که در دست احداث است، سالانه 10 میلیارد مترمکعب گاز به منطقه خاور دور در چین صادر خواهد کرد. بنابر گفته‌های «پوتین» با توافق‌های انجام شده، سطح تجارت بین دو کشور به 200 میلیارد دلار خواهد رسید. این در حالی است که تراز تجاری بین آنها در سال 2021 به 140 میلیارد دلار رسیده بود. با این قراردادها به نظر می‌رسد چین به عنوان یکی از دو قدرت برتر اقتصادی در جهان، قصد داشته این پیام را به غرب بدهد که در صورت افزایش تحریم‌ها علیه روسیه، این کشور اراده آن را دارد که از شریک قدیمی خود در برابر تهاجم‌های اقتصادی دفاع کند و اجازه ندهد بار تحریم‌ها بر متحدان چین فشار زیادی وارد کند. این در حالی است که تنها چند ساعت قبل از دیدار رؤسای جمهور چین و روسیه، واشنگتن به پکن بابت کمک‌های احتمالی به مسکو که به فرار آن از تحریم‌های غرب کمک کند، هشدار داده بود.


به گزارش «واشنگتن پست»، در بیانیه‌ای که دو طرف بعد از این دیدار منتشر کردند، آنچه بیش از هر چیز به چشم می‌آمد، تأکید آنها بر اتفاق نظر بر سر طیفی از مسائل ژئوپلیتیک بود. چین هرچند به خاطر طرح اقتصادی خود موسوم به «یک جاده، یک کمربند» روابط مستحکمی با اوکراین به عنوان یکی از  کشورهای عضو این طرح دارد، در روزهای اخیر بر همسویی خود با روسیه تأکید کرده و مخالفت آشکار خود را با سیاست‌های تهاجمی غرب اعلام کرده است. در این بیانیه نیز دو طرف با اشاره به مسائل اخیری که پیرامون اوکراین بروز کرده، از گذاردن نام بحران بر رویدادهای اخیر اوکراین پرهیز کرده و در عوض به طور یکصدا بر مخالفت خود با «انقلاب‌های رنگی» تأکید کرده و از «رویکردهای یک‌جانبه برای حل مسائل بین‌المللی» انتقاد کردند.
دیدار «پوتین» و «شی» دیروز در حالی برگزار شد که دو طرف در سال‌های اخیر تحت فشارهای سیاسی، اقتصادی زیادی از جانب امریکا و پیرو آن غرب بوده‌اند. در همین ارتباط روزنامه انگلیسی «گاردین» در تحلیلی نوشت: 50 سال پیش درست در چنین ایامی «ریچارد نیکسون» و «مائو تسه تونگ» رهبران امریکا و چین، دیداری تاریخی داشتند که مورخان آن را «هفته‌ای که جهان را تغییر داد» نامیدند. اکنون جنگ سرد دیگری در حال بروز و ظهور است که این بار با چین است نه با روسیه و همزمان با این جنگ سرد، در جبهه‌ای دیگر مسکو و پکن در حال نزدیک‌تر شدن به یکدیگر هستند. نمایش این اتحاد در قراردادهایی که با وجود تهدیدهای امریکا علیه چین بسته شد، قابل مشاهده است.