سر نترس ورزش را بالا می‌برد

مانوئل فرناندز اسپانیایی که پس از پایان مسابقات قهرمانی آسیا از تیم ملی هندبال کنار رفت، دیروز در مصاحبه با یکی از خبرگزاری‌ها، برای پیشرفت هندبال و رسیدن به سطحی بالاتر راهکاری را پیشنهاد داده که نمونه آن را نیز قبلاً در ورزش ایران دیده‌ایم. فرناندز گفته است اگر می‌خواهید پیشرفت کنید باید با تیم‌های قدرتمند بازی کنید، همان نسخه‌ای که ابتدای دهه ۹۰ خولیو ولاسکو برای والیبال ایران پیچید و خروجی آن جهش موشکی والیبال بود.
ولاسکو در حالی به ایران آمد که یکی از مهم‌ترین برنامه‌هایش بازی با تیم‌های قوی و سطح اول جهان بود. او همواره تأکید می‌کرد اگر می‌خواهید تیمتان به سطح بالاتری برسد و بازیکنانتان آبدیده‌تر و باتجربه‌تر شوند باید تن‌شان به تن بهترین‌های دنیا بخورد تا ترس‌شان بریزید و بتوانند با تجربه‌ای که به دست می‌آوردند، استعدادشان را به رخ بقیه بکشند. چنین رویکردی سبب شد والیبال ایران با ولاسکو در مصاف با بزرگ‌ترین تیم‌های والیبال دنیا که پیش از آن رویارویی با آن‌ها تنها یک رؤیا بود، با‌تجربه و با‌تجربه‌تر شود.
نتیجه چنین برنامه‌ای در والیبال همه را شگفت‌زده کرد، والیبال ایران در کمتر از سه سال از یک تیم درجه ۲ آسیایی به یکی از تیم‌های مدعی در دنیا تبدیل و با عبور از سطح قاره کهن، به جمع ۱۰ تیم برتر دنیا اضافه شد. یکی از فاکتور‌های چنین موفقیت بزرگی، رقابت با تیم‌های بزرگ بود، والیبال با تیم‌های بزرگ بازی و بازی کرد تا تبدیل به یکی از تیم‌های بزرگ و قابل احترام در والیبال دنیا شد. ولاسکو شاگردانش را در سخت‌ترین شرایط و بازی با قدرتمندترین تیم‌ها محک زد تا آن‌ها بتوانند پس از یک مدت کوتاه در والیبال دنیا بزرگی کنند و به سطح شگفت‌انگیزی برسند، به طوری که دیگر کمتر کسی از شکست دادن غول‌های والیبال مانند بزریل و ایتالیا هیجان‌زده می‌شد و با بالا رفتن توقعات از تیم ملی والیبال حتی کار به جایی رسیده بود که شکست برابر تیم‌های اسم و رسم‌دار هم برای هواداران قابل قبول نبود و آن‌ها انتظار داشتند که همواره ایران بتواند برنده بازی‌های بزرگ باشد!
البته اگرچه این انتظار نامعقولی بود، اما انتظار‌ها با توجه به پیشرفت والیبال و تنه‌به‌تنه شدن با تیم‌های بزرگ به جایی رسید که حتی شکست مقابل برزیل و ایتالیا هم پذیرفتنی نبود. رسیدن به چنین سطحی در والیبال دنیا، همانطور که اشاره شد، یکی از فاکتور‌های آن نترسیدن از بازی با تیم‌های مطرح و صاحب‌سبک بود که باعث شد والیبال رشد کند.


البته در ورزش ایران نمونه‌های دیگری هم داشته‌ایم که برخلاف رویکرد ولاسکو در والیبال بوده است و مربیان از بازی با تیم‌های بزرگ اجتناب کرده‌اند. واهمه از رویارویی با تیم‌های قدرتمند در برخی رشته‌ها سبب شده نتوانیم از سطح آسیا بالاتر برویم و نتایج خیره‌کننده‌ای را ثبت کنیم. نمونه آن فوتبال بود که کارلوس کی‌روش، سرمربی پرتغالی برخلاف ولاسکو، اعتقادی به بازی با تیم‌های بزرگ نداشت و معتقد بود شکست‌های سنگین برابر تیم‌هایی که در سطح اول فوتبال دنیا هستند، هیچ دستاوردی برای فوتبال ایران ندارد. به همین خاطر هم در مدت نزدیک به هشت سال حضور در ایران، تیم ملی فوتبال کمتر بازی تدارکاتی با تیم‌های بزرگ داشت. چنین رویکردی هم باعث شد فوتبال برخلاف والیبال با تمام نتایج قابل توجهی که در سطح آسیا با کی‌روش به دست آورد از سطح آسیا بالاتر نرود.
حالا پس از تجربه ولاسکو و کی‌روش، فرناندز اسپانیایی که هندبال با او توانست هفته گذشته در قهرمانی آسیا، سهمیه جهانی را کسب کند برای پیشرفت این رشته همان راهی را پیشنهاد داده که والیبال با ولاسکو رفت. پیشنهادی که در ورزش ایران امتحان خود را پس داده است و به نظر می‌رسد در پیش گرفتن چنین برنامه‌ای می‌تواند نه‌تن‌ها برای هندبال، بلکه در سایر رشته‌ها هم خروجی قابل توجهی داشته باشد. اگرچه رقابت با تیم‌های بزرگ نیاز به بودجه کافی دارد و باید مسئولان فدراسیون‌ها در این زمینه علاوه بر گرفتن ارتباطات بین‌المللی، منابع مالی لازم را فراهم کنند، اما آورده چنین رقابت‌ها و میدان‌های تدارکاتی فراتر از هزینه‌هایی است که می‌کنیم و سود آن در جیب ورزش می‌رود.