لحظه‌های سرنوشت ساز در وين

آرمان ملی:  مذاکرات احیای برجام در وین همچنان پر فشار و جدی پیگیری می‌شود و به نظر می‌رسد که طرفین مذاکره گام‌های پایانی را برای حل اختلافات موجود برای رسیدن به توافق بر می‌دارند و باید طی روزهای آینده و شاید هم یکی دو هفته دیگر شاهد اعلام توافق از سوی ایران و 1+4 باشیم. با این اوصاف در حالی که روسای هیات‌های سه کشور اروپایی عضو برجام برای همراهی هیات‌های دیپلماتیک خود در کنفرانس مونیخ و انجام برخی مشورت‌ها وین را ترک کرده بودند، روز دوشنبه با حضور در محل مذاکرات رایزنی‌های دو جانبه و چند جانبه را از سرگرفتند. نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین و رئیس هیات مذاکره کننده این کشور در مذاکرات وین روز دوشنبه در توییتی از دیدار با روسای هیات‌های سه کشور اروپایی در راستای احیای برجام خبر داد. میخائیل اولیانوف نوشت: نشستی جهت ایده‌پردازی با سران هیات‌های آلمان، انگلیس و فرانسه در مذاکرات وین انجام گرفت. ما درخصوص راه‌ها و تدابیر احتمالی برای حل‌وفصل مشکلات برجسته‌ باقی‌مانده گفت‌وگو کردیم. دیدارهای مشابهی در فرمت‌های مختلف میان تمامی مشارکت‌کنندگان دیگر در مذاکرات در حال انجام است. شایان ذکر است دیدارهای دو جانبه و چند جانبه میان هیات‌های مذاکره کننده ایران و ۱+۴ در روزهای اخیر در سطوح سیاسی و کارشناسی ادامه داشته است. آنچه مسلم است منابع نزدیک به هیات مذاکره کننده ایران روند فعلی مذاکرات را رو به جلو می‌دانند اما تاکید دارند که متن توافق در وین هنوز نهایی نشده است و گفت‌وگوها برای حل و فصل اختلافات باقی مانده همچنان ادامه دارد. این منابع تصریح دارند، هر چند موارد اختلافی بسیار کاهش یافته و به چند مورد محدود شده است، اما موضوعات باقی مانده از اهمیت اساسی برای ایران برخوردار است و تا وقتی در مورد این موضوعات تصمیم گیری نشده، نمی‌توان از نهایی شدن متن و دستیابی به توافق سخن گفت. این در حالی است که اخیرا سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با بیان اینکه در مذاکرات وین پیشرفت‌های بسیار قابل توجهی صورت گرفته است، گفت: دامنه و تعداد موضوعات کاهش جدی پیدا کرده ولی موضوعات باقی مانده سخت‌ترین، کلیدی‌ترین و جدی‌ترین موضوعاتی است که باید حل شود. حال باید دید چه زمانی طرفین به توافقی کامل خواهند رسید و به جای ابراز امیدواری صرف به اعلام توافق روی خواهند آورد.   تحرکات اروپایی‌ها در وین  مذاکرات رفع تحریم‌ها روز دوشنبه با جلسات پی‌درپی هیات اروپایی پی گرفته شد و در مقاطعی هم هیات ایرانی به این جلسات ملحق شدند. مذاکره کننده ارشد روسیه، میخائیل اولیانوف هم در توییتی از جلسه مشترک با سران هیات‌های آلمان، انگلیس و فرانسه خبر داد و نوشت: ما درخصوص راه‌ها و تدابیر احتمالی برای حل‌ و فصل مشکلات برجسته‌ باقی‌مانده گفت‌وگو کردیم. دیدارهای مشابهی در فرمت‌های مختلف میان تمامی مشارکت‌کنندگان دیگر در مذاکرات درحال انجام است. شنیده‌ها از منابع غیر ایرانی حاکیست که شمار نمایندگان فرانسه در ترکیب هیات موسوم به سه کشور اروپایی در جلسات بیشتر و تحرکات آن‌ها به نسبت سایر طرف‌های اروپایی افزایش قابل توجهی داشته است. پیشتر یک منبع مطلع غیر ایرانی از افزایش تحرکات اروپایی‌ها با محوریت فرانسه خبر داده و گفته بود که آن‌ها در روزهای اخیر سرگرم برگزاری جلسات پی‌درپی در هتل کوبورگ هستند که عموما تا دیر وقت ادامه دارد. این درحالیست که طرف‌های غربی بازی دوگانه بر سر «متن» و «زمان» را در آستانه توافق تشدید کرده و سعی می‌کنند در لابه لای انتشار واقعیات، مطالب نادرستی هم منتشر کنند تا اذهان عمومی را تحت تأثیر قرار داده و به فضای مذاکره فشار روانی وارد کنند. فرانسه به‌عنوان تنها قدرت اتمی اتحادیه اروپا همواره نسبت به این موضوع که بتواند رهبری اروپا را به‌دست گیرد احساس غرور داشته و سال گذشته از طرف‌های علاقه‌مند اروپایی خواسته بود با این کشور وارد یک گفت‌وگوی استراتژیک در زمینه قدرت بازدارنده اتمی و همچنین افزایش بودجه دفاعی شوند. از طرفی آلمان به عنوان دیگر قدرت بزرگ اروپایی در این مساله با فرانسه اختلاف نظر دارد. در خصوص مذاکرات وین هم می‌توان این طور بیان کرد که تحرکات فرانسه در مراحل پایانی گفت‌وگوها، از یک سو با رقابت‌های داخلی اتحادیه اروپا و از سوی دیگر کسب امتیاز در عرصه بین‌المللی، در آستانه انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو در این کشور بی‌ارتباط نیست.    به نتیجه مذاکرات خوشبینیم وزیر امورخارجه کشورمان که برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ به آلمان سفر کرده بود در گفت‌وگو با شبکه خبری سی‌ان‌ان در خصوص خوشبینی به احیای برجام و امضای مجدد توافق اظهار داشت: ما نسبت به نتیجه مذاکرات در وین خوشبین هستیم اما به بخشی از آنکه مربوط به جمهوری اسلامی ایران است. چرا خوشبین هستیم به این دلیل که دولت جناب آقای رئیسی اراده جدی برای دستیابی به یک توافق خوب و فوری در وین دارد. ما برای رسیدن به یک توافق خوب تلاش‌های زیادی را در هفته‌های گذشته به عمل آورده‌ایم و اکنون می‌توانم بگویم که تاکنون هرگز تا این اندازه به رسیدن به یک توافق خوب نزدیک نبوده‌ایم. حسین امیرعبداللهیان گفت: برای آنکه به این توافق خوب نزدیک شویم از طرف هیأت ایرانی، ابتکارات و انعطاف زیادی نشان داده شده است. اکنون نوبت آمریکا و طرف‌های غربی است که ابتکار و انعطافی از خود نشان دهند. ابتکار و انعطاف طرف غربی می‌تواند مذاکرات را در کمتر از چند ساعت یا چند روز به سرانجام برساند. وی در این خصوص چه نوع انعطاف‌هایی مدنظر ایران است افزود: چندین موضوع باقی مانده است که جزو خطوط قرمز ما هستند. ما هنوز در موضوع تضمین نتوانسته‌ایم یک ابتکار عملی و قابل اعتماد را از طرف آمریکایی دریافت کنیم. ما معتقد هستیم که تمامی موضوعات چه در حوزه هسته‌ای و چه در حوزه رفع تحریم‌ها باید به صورت یک بسته حل و فصل شوند. در بازگشت همه طرف‌ها به برجام، این امر پذیرفته نیست که ما هم نظام سخت راستی‌آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را بپذیریم و از دیگر سو به‌طور همزمان برخی از موضوعات ما در دستور کار شورای حکام آژانس قرار داشته باشد. رئیس دستگاه دیپلماسی در مورد مذاکره مستقیم با آمریکا بیان کرد: یک دیوار بلند بی‌اعتمادی بین ما و آمریکایی‌ها وجود دارد. ما طی هفته‌های اخیر از کانال‌های مختلف پیام‌هایی را دریافت کردیم مبنی بر اینکه مقامات آمریکا علاقه‌مند هستند با جمهوری اسلامی ایران گفت‌وگوی مستقیم داشته باشند. حتی چند روز قبل از اینکه من برای اجلاس امنیتی مونیخ عازم آلمان شوم نیز پیام‌هایی را دریافت کردم اما در پاسخ به صراحت اعلام کردم که آمریکایی‌ها باید رفتار خود را تغییر دهند. آقای بایدن نمی‌تواند هم از حسن نیت حرف بزند و هم در طرف مقابل، تنها در طول چند ماه گذشته، در سه نوبت تحریم‌های جدیدی را علیه اشخاص حقوقی و حقیقی ایران اعمال نماید.    احیای برجام محور گفت‌وگوها احیای برجام این روزها محور مذاکرات دوجانبه میان مقامات وسران کشورها شده است چنانکه در هر اجلاس و نشستی از توافق در وین صحبت می‌شود. انریکه مورا، هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام و مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا در مذاکرات وین در صفحه توییترش نوشت: مذاکرات وین درباره برجام در لحظه سرنوشت‌سازی قرار دارد. پس از ۱۰ ماه مذاکره به پایان کار نزدیک می‌شویم. نتیجه هنوز نامشخص است. مورا ادامه داد: مسائل مهم باید حل شوند. اما تمامی هیات‌های مذاکره‌کننده کاملا تعامل دارند. کار فشرده در کوبورگ ادامه دارد. همچنین فواد حسین وزیر خارجه عراق در دیدار هیاتی از سناتورهای آمریکایی درخصوص مذاکرات ایران و آمریکا و اهمیت این مذاکرات رایزنی کرد. در همین راستا فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان در نشست خبری مشترک با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حاشیه نشست وزارتی شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا در بروکسل گفت: در صورت دستیابی به توافق هسته‌ای این توافق باید نقطه آغازی برای حل تمام مشکلات منطقه باشد و برنامه هسته‌ای ایران ‌و امنیت منطقه را شامل شود.  وی افزود: تحادیه اروپا نقش مهمی را ایفا می‌کند و در مذاکرات وین حضور دارد و امیدواریم که این اتحادیه در راستای ایجاد امنیت و ثبات در منطقه نقش ایفا کند و منطقه خلیج(فارس) بخشی از مذاکرات باشد.