جایگاه ایران در تعیین قیمت گاز

حمیدرضا صالحی نایب‌رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران از فرصت‌های آینده اقتصاد ما در منطقه و دنیا موضوع قرارگیری در معادلات و تبادلات گازی دنیاست و این مهم به دلیل داشتن ذخایر گازی بزرگ ایران است. این فرصتی است که در گذشته به خوبی از آن استفاده نشده و اکنون باید مورد توجه ویژه قرار گیرد. مسئله تبادلات گاز و انرژی از گذشته مهم و اثرگذار بوده، برای مثال خط لوله گاز روسیه به آلمان یکی از مسائلی است که در مناقشه اخیر اوکراین از موضوعات محوری است و البته انرژی نقش مهمی در جهان داشته و ایران به عنوان کشوری که این ثروت خدادادی را دارد می‌تواند به عنوان ابزار دیپلماسی انرژی در مناسبات خود استفاده کند. ایران با توجه به شرایطی که در منطقه دارد و اینکه بین شرق و غرب دنیا قرار گرفته است موقعیت استراتژیکی دارد. همچنین به لحاظ منطقه‌ای و موقعیت جغرافیایی یک کشور چهار فصل است و قاعدتا مصرف انرژی داخلی زیادی دارد که این مهم باید مدیریت شود. ایران از شمال به با کشورهایی مانند روسیه و از جنوب با کشورهای گرمسیر حاشیه خلیج فارس متصل است و می‌تواند در این موضوع نقش مهم و موثری به عنوان هاب انرژی در منطقه ایفا کند. کشورهای گازی منطقه مانند ترکمنستان و روسیه در کنار ایران هستند. همچنین قطر که شریک استراتژیک ما در پارس جنوبی است در این اجلاس حضور دارند و از این جهت ایران می‌تواند نقش محوری داشته باشد. می‌توانیم از این فرصت به‌وجود آمده در این نشست در آینده برای تقویت و توسعه میادین گازی‌مان و سرمایه‌گذاری در قبال ظرفیت‌هایی که پیش‌رو داریم، استفاده کنیم. در شرایطی که در شرف گشایش مذاکرات وین هستیم برای توسعه میادین ما فرصت خوبی است و این می‌تواند ما را در آینده در نقطه‌ای قرار دهد که یکی از بازیگران اصلی منطقه باشیم و برای تعیین قیمت گاز در منطقه و جهان نقش اثرگذاری داشته باشیم به شرط اینکه عقب ماندگی تحمیلی که در گذشته وجود داشته سریعا جبران کنیم. باید بپذیریم که روسیه بازیگر قوی در منطقه است که متقاضی بالایی در بین مشتری‌های جهان دارد. آوردن این کشور در این نشست و اینکه بازار را به دیگران بدهد و از بازار خودش عقب‌نشینی کند، نیازمند برنامه‌ریزی دقیقی از سوی ایران است تا سهم ایران در مناسبات صادرات گاز دنیا افزایش یابد. باید در داخل کشور بازار مصرف انرژی‌مان را اصلاح کنیم و زیرساخت‌های تولیدی و مصرفی در کشور به گونه‌ای اصلاح شود تا با کمبود گاز در داخل کشور روبه‌رو نشویم، آن هم در شرایطی که رتبه دوم گاز دنیا را داریم. کل صادرات ما به کشوری مانند عراق در بیش‌ترین حد، حدود 50 میلیون مترمکعب است و این مهم در شرایطی که به آن گاز نیاز نداشته باشیم اهمیت خودش را نشان می‌دهد و سهم ما را در این اجلاس به عنوان بازیگر نشان خواهد داد زیرا آنها آمار تولید و مصرف و صادرات ما را دارند و همه اینها مولفه‌هایی است که جایگاه ایران را در حوزه تبادلات گازی نشان می‌دهد. در این نوع اجلاس‌ها می‌توانیم با تعاملاتی که با شرکایمان در منطقه انجام می‌دهیم امتیازهای خوبی بگیریم. دیپلماسی انرژی با دیپلماسی‌های دیگر ما عجین شده است. نقطه قوت ما این است که ما پتانسیل عظیمی از ذخایر گاز در دنیا داریم و در مسیر گشایش با دنیا هستیم. وقتی دنیا می‌بیند که ایران در حال گفت‌وگو با دنیاست یعنی ایران پتانسیل عظیمی در حوزه دیپلماسی‌های مختلف از جمله انرژی دارد فقط باید برنامه درستی داشته باشیم. این اجلاس‌ها می‌تواند تبدیل به سرمایه‌ای آشکار برای ایران شود.