روزنامه آفتاب یزد
1396/04/11
خندوانه میهمان نجیب خانه‌ها
آفتاب‌یزد- مریم‌گندمکار: این روزها تیر انتقادها به سوی برنامه‌ای روان استکه بیش از 500 شب است که میهمان خانه‌های ماست. برنامه‌ای که در این مدت بی‌شک لبخندهای بسیاری را روی لب‌های مخاطبانش آورده و کارهای خیر بی‌شماری را از کمپین‌های مختلف گرفته تا فراخوان کمک‌های مردمی به سرانجام رسانده که هرکدام از آنها به تنهایی قابل تحسین است. اما این برنامه تلویزیونی که «خندوانه» نام دارد، آن روز که مسابقه‌ای تحت عنوان «خنداننده‌شو» را به اجرا گذاشت هیچ‌گاه فکر نمی‌کرد بابت شوخی‌های شرکت‌کنندگان جوانش که آنچنان حرفهای نیستند این چنین مورد هجمه و انتقاد قرار بگیرد. آنقدر که باعث شود شرکت‌کنندگان این مسابقه تصمیم بگیرند از آن کناره‌گیری کنند! بی‌تردید تمام تلاش برنامه خندوانه این است که شوخی‌های شرکت‌کنندگان را در چارچوب قوانین و مسائل عقیدتی، سیاسی و اجتماعی به‌درستی هدایت کند و حتی شاهد سانسورهایی هم در این خصوص هستیم، اما این نکته را نباید فراموش کرد که اگر قرار باشد بیشتر شوخی‌ها زیر تیغ سانسور برود، نه تنها آن شوخی دیگر خنده‌دار نخواهد بود، بلکه کمدین نیز از مسابقه‌ای که باید آرای مردم را کسب کند، حذف خواهد شد. درست است که شوخی‌های یکی از شرکت‌کنندگان این مسابقه مناسب تلویزیون و برنامه‌ای مانند خندوانه نبود، اما به‌نظر می‌رسد واقعا بی‌انصافی است که بخواهیم برنامه خندوانه و کارهای خیرش را بابت یک شوخی که از روی ناآگاهی بوده، اما ممکن است هر کداممان آنها را به نوعی انجام دهیم، نادیده بگیریم و این چنین به آن بتازیم و مورد انتقاد قرار دهیم. ای‌کاش به‌جای برخوردهای قهری به حمایت از برنامه خندوانه به‌ویژه مسابقه «خنداننده شو» که فقط و فقط درصدد خوشحال‌کردن مردم است، می‌پرداختیم. از سوی دیگر همه نیک می‌دانند شرکت‌کنندگان «خنداننده‌شو» جوانان بی‌تجربه هستند و زمان لازم است تا بتوانند تمام حساسیت‌های
لازم را درک کنند، بنابراین مردم و مسئولان باید سعه‌صدر داشته باشند و به این جوانان فرصت بدهند تا بتوانند راهشان را پیدا کنند، لذا نباید به‌خاطر یک اشتباه و سهل‌انگاری که از طرف تلویزیون و برنامه خندوانه اتفاق افتاد همه را به یک چوب برانیم و مانند برخی از رسانه‌ها بگوییم برنامه‌هایی چون خندوانه و دورهمی تاثیری جز قبح‌زدایی و ترویج بی‌حیایی ندارند و بنیان خانواده را از بین می‌برند! در صورتی که این چنین نیست.
**بخشی از هجمه‌ها و انتقادها
شوخی جنجالی سیده زینب موسوی در مسابقه «خنداننده شو» با انتقادهای بسیاری روبه‌رو شد، اما در این میان برخی از رسانه‌ها همچون «خراسان»، «کیهان» و« جوان» واکنش تندی را به این مسئله نشان دادند.
روزنامه کیهان نوشت: «مسابقه "خنداننده‌شو" در برنامه "خندوانه" که سه‌شنبه شب پخش شد، اوج رکیک‌گویی و حیازدایی روی آنتن تلویزیون بود. صحبت‌کردن درباره مسائل خصوصی و زناشویی، گفتن حرفهای دوپهلو با معنای وقیحانه و این بار، رکیک‌گویی شوخی‌های جنسی به اسم استندآپ کمدی! ماجرایی که هدفش هر چه باشد، تاثیری جز قبح‌زدایی و ترویج بی‌حیایی نیست. وقتی در برنامه «زنده‌رود» از بازیگر زن درباره اسامی خواستگارهای سینمایی‌اش سوال میشود، وقتی در برنامه «دورهمی» از میهمانان برنامه درباره مسائل مربوط به زندگی زناشویی سوال میشود، وقتی در سریالی که به مناسبت ماه مبارک رمضان و به نام مادر تولید شده، از ابتدا تا انتها پرخاشگری و ستیز اعضای خانواده با هم نمایش داده میشود، وقتی در برنامه فوتبالی- سیاسی «90» رکیک‌ترین الفاظ بیان میشود و... اینکه یک دختر جوان در برنامه «خندوانه» شوخی‌های غیراخلاقی را بیان کند و داورهای برنامه هم برایش کف بزنند، دور از انتظار نیست!»
روزنامه جوان نیز نوشت: «به‌کارگیری الفاظ نامناسب، توهین‌آمیز و دستاویز قراردادن هر چیزی حتی محتویات توالت برای خنداندن باعث شد کاربران شبکه‌های اجتماعی نسبت به این برنامه واکنش نشان دهند. دو نفر از چهره‌های حاضر در این بخش پیش از این با نام‌های امپراتور کوزکو و شیخ حسین در فضای شبکه‌های مجازی مانند اینستاگرام فعالیت داشته‌اند و استندآپ‌های‌شان را منتشر می‌کردند که اغلب موارد دارای کلمات رکیک و نامناسب برای رده سنی غیربزرگسال بود.»
روزنامه «خراسان» هم در صفحه نخست ضمیمه خود تیتر یک «اینجا خانواده نشسته‌ها» و روتیتر «نقدی به افزایش استفاده از شوخی‌های نامناسب در خندوانه» را برگزیده و به توصیف اتفاقات برنامه سه‌شنبه شب و واکنش‌های توئیتری مخاطبان پرداخته است.
**اقدامات خیرخواهانه خندوانه
اما در طول مدتی که 500 قسمت از برنامه خندوانه پخش می‌شد شاهد کمپین‌ها و فراخوان کمک‌های مردمی در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بوده‌ایم. اقدامات خیرخواهانه‌ای که اگر بخواهیم به تک تک آنها ورود کنیم قابل تقدیر است، چراکه به بسیاری از مردم در زمینه‌های مختلف کمک شد و حتی فرهنگسازی‌هایی چون صرفه‌جویی در مصرف آب و کتابخوانی را در جامعه رواج داد؛ کارهایی که شاید برخی مسئولان نتوانستند آن را انجام دهند یا سال‌های سال زمان می‌برد تا این نوع فرهنگسازی صورت بگیرد. اکنون در زیربخشی از این اقدامات خیرخواهانه را یادآور می‌شویم که دانستنشان خالی از لطف نیست.
= کمپین قطره قطره
= حمایت از کالای ایرانی (کام) کالای ایرانی می‌خریم
= کمپین من هم سوختم
= کمپین حمایت از کودکم اوتیسم (خانه اوتیسم)
= کمک به کودکان پروانه‌ای (خانه ای بی)
= آزادی زندانیان با جرایم غیرعمد که کودکان زیر 7 ساله دارند
= برگزاری مسابقه بزرگ کتابخوانی (بخون و ببر)
= حمایت از ساخت عروسک‌های بومی
= کمپین لبخند بساز
= خرید وسایل مدرسه برای کودکان نیازمند
= خیریه بهشت امام‌رضا علیه‌السلام
= خیریه حضرت رقیه علیه‌السلام
= خرید ارزاق برای نیازمندان
= کمک به مدرسه کودکان کار رویش
= کمک به ستاد دیه
= خرید لوازم تحریر بشاگرد
= کمک به سازمان بهزیستی کشور
= کمک به کودکان سرطانی
= کمک مالی به محرومان و نیازمندان
= خرید آرد برای مناطق محروم
**واکنش تهیه‌کننده «خندوانه»
از سوی دیگر در این راستا تهیه‌کننده «خندوانه» نیز نسبت به حاشیه‌ها و نقدهای مطرح شده درباره بخش «خنداننده شو» واکنش نشان داد. سیدعلی احمدی، تهیه‌کننده این برنامه در یادداشتی ضمن ارائه توضیحاتی درخواست کرده با دیده اغماض به این خطا نگریسته شود. او در این یادداشت آورده است: «بینندگان ارجمند و دوست‌داشتنی خندوانه؛ ساخت برنامه‌ای با موضوع خنده و شادی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین انواع برنامه‌سازی تلویزیون است خاصه آنکه در اکثر شب‌های هفته روی آنتن شبکه‌ای پرمخاطب باشد. در روش‌های مرسوم جهانی، مذهب، سیاست و ... اصلی‌ترین دستمایه کمدین‌های دنیا برای شوخی‌کردن است، اما در
کشور ما به جهت بایسته‌های فرهنگی و اعتقادی جامعه که در بسیاری موارد پسندیده و درست و در معدود مواردی نیز از فهم نابجا نشات می‌گیرد، نمی‌توان با این موارد شوخی کرد و تنها گاهی می‌توان از کنار آنها به سرعت گذشت! پخش اولین شب از مرحله دوم مسابقه "خنداننده شو" در برنامه "خندوانه" با اعتراض‌های دلسوزانه و در بسیاری موارد درست برخی از اصحاب فرهنگ و هنر همراه شد؛ بد نیست چند نکته را مرور کنیم:
= جوانانی کم‌تجربه و باانگیزه از مراحلی سخت گذشتند و به مرحله اصلی مسابقه "خنداننده شو" رسیدند؛ آنها هنوز آنقدر حرفهای و کارآزموده نیستند که بتوانند در عین شوخ‌طبعی و خنداندن مخاطب از مرز حساسیت‌های مذهبی، قومی و سیاسی عبور نکنند. باید به آنها فرصت بدهیم تا این فضا را بشناسند و از هیجانات کاذب فاصله بگیرند و کارآزموده شوند تا بتوانند در این مسیر سخت ادامه راه دهند.
= خنداننده شو یک رقابت جدی است و باید جذاب، بامزه و بدیع باشد تا مخاطب را با خود همراه کند، در چنین مواردی حتی بسیاری از کارآزموده‌های این حوزه به خطا و اشتباه می‌افتند، بنابراین باید با دیده اغماض به خطای این جوانان تازه نفس نگریست.
= برنامه "خندوانه" بیش از پانصد قسمت است که همراه نجیب خانه‌هایمان است قطعا در برنامه‌های گذشته نیز اشتباهاتی وجود داشته که شما با دیده مهربانی و عطوفت از آنها گذر کردید. اکنون نیز انتظار داریم با دیده خطاپوش شما همراهان مهربان مواجه شویم و تمامی لحظه‌های بی‌نظیر و تجربه‌های خوب، تاثیرگذار و قابل‌توجهی را که در طول این سه سال با هم داشته‌ایم فراموش نکنید.»
