روزنامه جوان
1401/01/22
برکناری مشکوک به کودتای عمران‌خان
عمران‌خان مثل همه ۲۱ نخست‌وزیر قبل از خودش از ۱۹۴۷ تا حالا نتوانست پنج سال کامل را پر کند و مجلس پاکستان بعد از یک هفته کشمکش و بی‌ثباتی، دیروز او را برکنار کرد. عمران‌خان حالا، اولین نخست‌وزیری است که بدون دخالت مستقیم ارتش، با رأی پارلمان برکنار میشود، ولی ممنوع‌الخروجی همه مقام‌های پاکستان بعد از برکناری او، به شائبه دخالت غیرمستقیم ارتش دامن زده است. او پیش از برکناری در کشاکش بحث‌ها درباره اختلاف با ارتش بر سر مسئله اوکراین، از توطئه امریکا برای ساقط کردن خودش صحبت کرده بود. پارلمان پاکستان با ۱۷۴ رأی، دیروز به عمران‌خان، نخست‌وزیر رأی عدم اعتماد داد و او را از قدرت برکنار کرد. عمران‌خان کمتر از ۱۱۰ رأی را کسب کرد تا اولین نخست‌وزیری باشد که با رأی عدم اعتماد مجلس برکنار شده است. «بی‌نظیر بوتو» و «شوکت عزیز» هم با چالش رأی عدم اعتماد مواجه شده بودند، ولی هر دوی آن‌ها توانسته بودند مخالفان را شکست دهند و در قدرت بمانند. با این حال، از بین ۲۱ نخست‌وزیر قبلی، هیچ نخست‌وزیری نتوانسته بود در این کشور پرکودتا پنج سال کامل نخست‌وزیری را پر کند که با برکناری عمران‌خان، تعداد نخست‌وزیران کمتر از پنج سال به عدد ۲۲ رسید. این، به معنای تداوم سنت بی‌ثباتی سیاسی در پاکستان است که تاکنون با پنج کودتای موفق و سه کودتای ناموفق، یکی از کودتاخیر‌ترین کشور‌های جهان است. عمران‌خان ۱۸ اوت ۲۰۱۸ انتخاب شد و دوره او ۱۰ آوریل ۲۰۲۲ به پایان رسید که به این ترتیب، مدت سه سال و هفت ماه و ۲۳ روز در سمت خود باقی ماند. جلسه شورای ملی پاکستان برای انتخاب نخست‌وزیر جدید امروز برگزار میشود و شهباز شریف، رهبر حزب مسلم‌لیگ (شاخه نواز) و برادر نواز شریف که رهبر مخالفان دولت در پاکستان بود، بالا‌ترین شانس را برای تکیه بر کرسی نخست‌وزیری پاکستان دارد. او دیروز رسماً نامزدی خود را برای نخست‌وزیری پاکستان اعلام کرد. در صورت گرفتن رأی پارلمان، شهباز شریف می‌تواند تا اکتبر ۲۰۲۳ که قرار است انتخابات عمومی بعدی برگزار شود، در پست نخست‌وزیری بماند. شائبه کودتاعمرانخان را مجلس پاکستان برکنار کرد، ولی شائبه‌های دخالت ارتش به خصوص بعد از اختلافات ماه‌های اخیر ارتش با عمران‌خان زیاد است. عمران‌خان که در رأس یک دولت ائتلافی قرار داشت هفته قبل قصد داشت مجلس پاکستان را منحل کند، ولی هیئت رئیسه مجلس در مورد قانونی بودن انحلال پارلمان از دادگاه عالی پاکستان نظر خواست و این دادگاه هم انحلال پارلمان را غیرقانونی خواند؛ سناریویی که راه مجلس را برای برکناری «خان» همواره کرد. بی‌بی‌سی از قول منابع معتبر گزارش کرده که ساعاتی پیش از رأی‌گیری پارلمان برای رأی عدم اعتماد به عمران‌خان، او قصد داشته ژنرال «قمر جاوید باجوا» فرمانده فعلی ارتش را برکنار کند که البته نتوانست حکم رسمی آن را منتشر کند. ارتش این گزارش بی‌بی‌سی را دروغ و بی‌پایه خوانده و با تأکید بر بررسی و پیگیری این گزارش ادعایی با مسئولان رسانه انگلیسی گفت: «بی‌بی‌سی گزارشی جعلی را منتشر کرده که نشانگر یک کمپین اطلاعات نادرست و البته سازمان یافته علیه پاکستان است.» با وجود تکذیبیه ارتش، از چند هفته قبل گزارش‌های مختلفی درباره تشدید اختلاف نظر عمران‌خان با ارتش منتشر شده است. تنش‌ها بعد از سفر عمران‌خان به مسکو که در اولین روز‌های جنگ اوکراین انجام شد، تشدید شد. دولت پاکستان در جریان رأی‌گیری مجمع عمومی سازمان ملل درباره جنگ در اوکراین، علیه روس‌ها رأی نداد، ولی ژنرال قمر جاوید باجوا در موضعی متفاوت با نخست‌وزیر خواستار توقف فوری «فاجعه بزرگ» در اوکراین شد و از همان موقع بحث‌هایی درباره مداخله ارتش در تحولات پاکستان مطرح شد. عمران‌خان، یک شنبه قبل هم نام مقام امریکایی را که چندی پیش با ارسال نامه‌ای، دولت وی را تهدید به براندازی کرده بود، افشا کرد. به گفته خان، این نامه از سوی «دونالد لو» معاون وزارت خارجه امریکا در امور مربوط به آسیای جنوبی و مرکزی ارسال شده بود. «عمران‌خان» گفته بود: «مقابل ملت پاکستان اعلام می‌کنیم که نامه تهدیدآمیز از جانب امریکا دریافت کرده‌ام. امریکا تهدید کرده است که دولت مرا برکنار خواهد کرد، زیرا نپذیرفتم که در خاک‌مان پایگاهی نظامی داشته باشد.» اختلاف بر سر پایگاه امریکا
بحث تأسیس پایگاه امریکا در پاکستان بعد از خروج امریکا از افغانستان، از خردادماه سال قبل مطرح شد. همان موقع پایگاه خبری آکسیوس نوشت که جمع‌آوری اطلاعات و عملیات ضدتروریستی در افغانستان به چالش مهمی برای مقامات دولت جدید امریکا پس از خروج نظامیان خارجی از این کشور تبدیل شده است. به نوشته اکسیوس، مقامات امریکا از جمله رئیس سیا درباره قدرت‌گیری مجدد داعش و القاعده در افغانستان پس از خروج نیرو‌های خارجی در این کشور هشدار داده و گفته بودند که خارج شدن نیرو‌های خارجی قدرت سیا برای جمع‌آوری اطلاعات و مبارزه با تروریسم در افغانستان را به شدت کاهش خواهد داد. ویلیام برنز، رئیس سیا به صورت اعلام نشده به پاکستان سفر کرده بود؛ سفری که او در آن با عمران‌خان دیدار نکرد و به جای او با سازمان اطلاعات ارتش پاکستان (ISI) دیدار کرد. همان موقع برخی منابع گفتند که تأسیس پایگاه امریکا در پاکستان، موضوع این دیدار بوده است. هرچند تیرماه ۱۴۰۰ ژنرال باجوا گفت که ارتش در صورت مخالفت دولت، پایگاه نظامی در اختیار امریکا برای عملیات در افغانستان قرار نخواهد داد، ولی بحث‌هایی درباره اختلاف ارتش با عمران‌خان درباره تأسیس این پایگاه مطرح بود. گفته میشود شرط ارتش پاکستان این بود که عملیات‌های امریکا با هماهنگی پاکستان باشد، در حالی که عمران‌خان تأکید داشت اسلام‌آباد قطعاً به سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) اجازه نخواهد داد که از خاک آن کشور برای عملیات ضد تروریستی پس از خروج نظامیان خارجی از افغانستان استفاده کند.
سایر اخبار این روزنامه
سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی ابلاغ شد
ملتی در معرض خطر!
یارانه دارو را همه می‌خورند به‌جز بیمار!
منابع آبی کشور را با کشاورزی دانش‌بنیان نجات دهید
اوج پایبندی به اعتقاد و مسلمانی افطار روی چمن فوتبال
برکناری مشکوک به کودتای عمران‌خان
کودتای دموکراتیک ارتش در پاکستان!
سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی ابلاغ شد
شعر مقاومت، رسالت قلم من است
نقش‌آفرینی مؤثر زن ایرانی در تاریخ معاصر با حجاب کامل
برات شهادت حاج محمد را حاج قاسم امضا کرد
اصلاح‌طلبی در حمایت تکفیری ها؟!
کیسه دوختن خودروی ایرانی با افزایش «یک شب ۴۰ میلیون تومان»!
سردار هادیانفر: دادستان تولید خودرو‌های ناایمن را متوقف کند
اسامی بدهکاران چند بانک منتشر شد
