روزنامه جوان
1401/01/27
درس‌های ناو «موسکوا» برای واشنگتن
شگفت‌انگیز‌ترین خبر روز‌های اخیر و شاید یکی از سه خبر بهت‌آور در کل دوران نزدیک به دو ماه جنگ روسیه و اوکراین خبر مورد اصابت قرارگرفتن و بعد، غرق شدن رزمناو موسکوا متعلق به ناوگان دریای سیاه و در واقع ناو پرچمدار این ناوگان بود که این رخداد بلافاصله ذهن‌های جست‌وجوگر را به سرنوشت محتوم ناو‌های امریکایی در یک جنگ احتمالی سوق می‌دهد.به گفته منابعی این رزمناو در ۱۳ آوریل (۲۴ فروردین) مورد اصابت یک یا دو موشک کروز قرار گرفته است. هرچند رخ دادن این اتفاق چند روز بعد از انتشار خبر تحویل موشک‌های ضد کشتی امریکایی «هارپون» از سوی انگلیس به اوکراین بوده، اما از ابتدا منابع اوکراینی موشک‌های بومی این کشور به نام «نپتون» را به عنوان سلاح مورد استفاده در حمله به موسکوا مطرح کرده‌اند؛ سلاحی که البته از ابتدای جنگ هم وجود داشت و خود بازطراحی اوکراینی‌ها روی موشک روسی ضد کشتی KH-۳۵ است. با توجه به اینکه روس‌ها در مورد جزئیات این اتفاق سکوت کرده و تنها به انفجار مهمات ناشی از بروز یک آتش سوزی در این رزمناو و سپس غرق شدن آن در جریان یدک کشیده شدن به سمت یک بندر اذعان داشته‌اند، روایت غالب ماجرا مواردی است که خیلی گذرا مرور شد.
شاید برای بسیاری از مردم که به علت گسترش رسانه‌ها و فضای مجازی هر روز بخشی از اخبار جنگ روسیه و اوکراین به گوششان می‌خورد، رخ دادن این ماجرا بسیار عجیب و تازه باشد، اما نگاهی به تاریخ جنگ‌های دریایی پس از ساخت و عملیاتی شدن موشک‌های ضد کشتی به سبک امروزی، نشان می‌دهد که همان دوگانه تانک و ضدتانک، در مورد کشتی و ضدکشتی هم برقرار است. خصوصاً مرور قابلیت‌های موشک‌های پدافندی و توپخانه دارای نواخت تیر بالای موجود روی رزمناو ۱۱۵۰۰ تنی موسکوا به تعجب افکار عمومی می‌افزاید، اما موارد متعددی از مورد اصابت قرار گرفتن ناو‌های پیشرفته و مجهز در جنگ‌های مختلف وجود دارد که مرور گذرایی روی آن‌ها خواهیم داشت تا روشن شود که ناو‌های ساخت کشور‌های پیشرفته و مجهز به تجهیزات به ظاهر برتر هم در مقابل موشک‌های مهاجمی که به خوبی طراحی شده اند، آسیب‌پذیر هستند. علت انتخاب موارد پیشرو مجهز بودن به موشک‌های پدافند هوایی علاوه بر سامانه‌های راداری و فریب‌دهنده و جنگ الکترونیک روی آن‌ها است.
در ۴ می۱۹۸۲ و در جریان جنگ فالکلند بین انگلیس و آرژانتین یک هواپیمای سوپراتاندارد آرژانتینی با شلیک موشک کروز ضد کشتی اگزوست موفق به مورد اصابت قرار دادن ناو ۴۸۰۰ تنی شفیلد انگلیسی شد. هواپیما و موشک ساخت فرانسه بوده و در آن روزگار در جنگ رژیم بعث عراق علیه ایران هم فعال بودند. نکته جالب اینجاست که شفیلد از مقابله با موشک ناتوان بود، ولی اصابت موشک هم با انفجار سرجنگی همراه نشد. صرفاً برخورد موشک و شکافتن بدنه و آتش‌سوزی متعاقب آن باعث شد تا چند روز بعد شفیلد غرق شود. شفیلد در آن زمان یک ناو ۱۱ ساله بود.
در ۱۷ می۱۹۸۷ ناو استارک (USS Stark) متعلق به نیروی دریایی امریکا که در منطقه خلیج فارس در راستای حمایت امریکا از عراق در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران حاضر بود، مورد اصابت دو موشک کروز اگزوست شلیک شده از هواپیمای عراقی قرار گرفت. هرچند علت وقوع این حادثه همچنان دارای ابهاماتی است، اما نکته مهم این است که با توجه به تاریخ واقعه یعنی ۲۷ اردیبهشت ۱۳۶۶ که در دوران داغ بودن تنور درگیری‌های دریایی در جنگ تحمیلی هم بوده، قاعدتاً ناو استارک در آمادگی کامل عملیاتی به سر می‌برده است. این ناو ۴۲۰۰ تنی علاوه بر سامانه پدافند هوایی موشکی SM-۱ به سامانه دفاع نقطه‌ای مشهور فالانکس هم مجهز بود که یک توپ ۶ لوله چرخان (گتلینگ) با کالیبر ۲۰ میلیمتر مجهز به رادار و تجهیزات اپتیکی و کنترل آتش پیشرفته (در همان زمان و همچنین نمونه‌های اخیر) و نواخت تیر ۳۰۰۰ تا ۴۵۰۰ گلوله بر دقیقه است. هرچند استارک که در آن زمان هفت سال سابقه خدمت عملیاتی داشت در اثر این حمله غرق نشد، اما ۳۷ کشته و ۲۰ مجروح در خود صحنه حادثه به جا ماند و ناو در اثر ورود آب به داخل آن به پهلو کج شده بود.
در ۱۴ جولای ۲۰۰۶ برابر با ۲۳ تیر ۱۳۸۵ و در دومین روز از جنگی که ۳۳ روز بین ارتش اسرائیل و حزب‌الله لبنان رخ داد، یک ناو پیشرفته ساعر ۵ این رژیم در آب‌های لبنان مورد اصابت یک موشک کروز ضدکشتی C-۸۰۲ قرار گرفت. این شناور ۱۶۰۰ تنی که در آن زمان ۱۱ سال از شروع خدمت عملیاتی آن می‌گذشت علاوه بر مجهز بودن به انواع سامانه‌های راداری و جنگ الکترونیک و فریب‌دهنده و سامانه فالانکس، به موشک‌های برد کوتاه باراک-۱ هم مجهز بوده و بر خلاف دو مورد قبلی از طراحی پیشرفته بدنه هم برای کاهش بازتاب راداری بهره‌مند بود. با وجود این موشک کروز شلیک شده به ناحیه‌ای در پاشنه (قسمت‌های انتهایی طول شناور) برخورد کرده و سبب کشته شدن ۴ نفر از خدمه ناو رژیم صهیونیستی شد. البته این رژیم در ادعا‌های مضحکی خاموش بودن سامانه راداری این ناو را عامل عدم شناسایی موشک ذکر می‌کند که با توجه به درگیری در جنگ و نزدیکی به سواحل لبنان ادعای قابل قبولی نیست.
این‌ها مواردی از در معرض آسیب بودن ناو‌های کوچک و بزرگ مجهز به سامانه‌های متعدد راداری و پدافندی در برابر موشک‌های کروز شلیک شونده از هوا و سطح بود که واقعه رخ داده برای رزمناو موسکوا هم به این موارد افزود. این موارد نشان می‌دهد که شناور‌های نظامی و رزمی سایر کشور‌ها نیز هرچند در رسانه‌ها و تبلیغات همچون دژ‌های شکست‌ناپذیر نمایش داده می‌شوند در این نبرد دامنه‌دار بین کشتی و ضدکشتی در معرض اصابت قرار دارند. به نظر امریکایی‌ها بیش از دیگران باید مراقب ناو‌های خود در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا باشند و انتظار تکرار تراژدی «موسکوا» برای این اهداف متحرک و در دسترس برای نیرو‌های مردمی مقاومت در دریا‌های مختلف چندان عجیب نخواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
تعارض محبوبیت و مصلحت
می‌دانیم کجا هستید به نابودی‌تان سرعت می‌دهیم
درس‌های ناو «موسکوا» برای واشنگتن
صهیونیست‌ها و جنایتگری از روی هراس
هنر انقلاب به لحاظ اجتماعی دچار کم‌کاری است
جنگ مقاومت جواب جنایات تل‌آویو
تصاویر آخرالزمانی چاره مخاطرات اقلیمی ایران نیست!
لندن مردمان پناهجو رابه آفریقا تبعید می‌کند!
پایان باز وعده پاکسازی شش‌ماهه معتادان متجاهر
افول استقلال قوا و رژیم مافیایی در امریکا
آتش زیر خاکستر در تنگه تایوان
اینجا بساط حاشیه و آنجا سفره افطار!
فرصت طلایی مصاف با قدرت‌های فوتبال دنیا
فروشگاه‌های روسی در انتظار کالا و برند‌های ایرانی
