روزنامه آرمان امروز
1396/04/13
تجربه، روزآمدی و چابکی ۳ فاکتور مهم کابینه آینده
غلامرضا ظریفیان در گفتوگو با «آرمان» تاکید کردتجربه، روزآمدی و چابکی 3 فاکتور مهم کابینه آینده
وزارت علوم نیازمند چهره علمی و استراتژیک
آرمان- حمید نظری: «سن کابینه بعدی جوانتر میشود»؛ این جملهای بود که حسن روحانی، رئیسجمهور منتخب ملت در برنامههای انتخاباتی خود وعده داد؛ وعدهای که خبر از آن میداد روحانی تصمیم دارد در کابینه دولت دوم خود وزرایی را تغییر دهد که مورد انتقاد هر دو جریان سیاسی قرار میگیرند. پس از انتخابات نیز روحانی این وعده را تکرار کرد و اکنون باید منتظر محقق شدن این وعده باشیم. طی روزهای گذشته نیز بسیاری از صاحبنظران و حامیان روحانی در صحبتهایی که داشتهاند، از لزوم این تغییرات صحبت کردهاند. بیش از دو هزار نفر از اساتید کشور نیز خواستار تغییر در وزارت علوم شدند. برای بررسی این موضوع غلامرضا ظریفیان، معاون سابق وزیر علوم، با «آرمان» گفتوگو کرده که در ادامه میخوانید.
بحث مهم و داغ این هفتهها در رسانهها و محافل سیاسی کشور نحوه انتخاب و چیدمان کابینه جدید دولت آقای روحانی است. شاید بتوان ادعا کرد که همه حامیان آقای روحانی مطالبه تغییر در کابینه را دارند، تا جایی که رئیسجمهور هفته گذشته وعده تغییر و جوانگرایی در کابینه را داد. از نظر شما این تغییرات تا چه اندازه ضروری به نظر میرسد؟
با بحثهایی که از سوی رئیس جمهور در دوران انتخابات مطرح شد و با بحثهایی که نخبگان، احزاب و دیگر مجامع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در این باره مطرح کردهاند، دولت برای تحقق وعدهها و دستیابی به شاخصهایی که در چشمانداز داریم، باید تغییراتی را در سطوح مختلف کابینه اعمال کند. این تغییرات در سطح مدیران میانی و مدیران ارشد دستگاههای اجرایی نیز باید صورت گیرد. شاخصهایی نیز برای این موضوع مطرح است. در دورههای گذشته با توجه به شرایطی که کشور و دولت داشت، با نوعی بیثباتی و خروج از ماموریتهای اصلی دستگاه اجرایی مواجه بودیم. شاخصهای بسیار منفی فضای اقتصادی، فضای مبهم مناسبات بینالمللی، کاسته شدن از سرمایههای اجتماعی و از دست رفتن دستگاههای نظارتی، وضعیتی بود که به دولت یازدهم تحویل داده شد. طبیعی بود که در دوره یازدهم، باید با نوعی آرامش و طمانینه کابینه انتخاب شود تا بتوانند با تجربه و صبوری بالایی آواربرداری کرده و ریلگذاری کنند و همچنین شرایط رشد و توسعه کشور را پایهریزی کنند. در عرصه بینالمللی نیز باید با دقتنظر و احتیاط، فشارهای موجود را کاهش میدادیم که این امر صورت گرفت. این اتفاق به طور نسبی رخ داد و دولت بهرغم برخی از ضعفهایی که در زمینههای مختلف داشت، موفق شد با عقلانیت، تدبیر و استفاده از مدیران مجرب و کارشناس برخی از بحرانها و مشکلات حاد کشور مانند تورم افسارگسیخته را مهار کند. در نظام بینالمللی نیز خطرها را دور ساختیم و دولت با کمک قوا و دستگاههای مختلف موفق شد مسیر را تا حدود بسیار زیادی هموار کند. ریلهای مناسبی در کشور نصب شد تا اکنون فرصت توسعه کشور را داشته باشیم.
تغییر در کابینه باید طبق چه شاخصها اتفاق بیفتد و به کدام سمتوسو باشد؟
باتوجه به تجربهای که از چهارسال گذشته کسب کردهایم، باید شاخصهای دیگری را نیز در انتخاب هیات وزیران به کار بگیریم. تجربه بسیار ضروری است، اما در کنار تجربه، روزآمدی و شناخت تحولات گسترده جهانی نیز شاخص بسیار مهمی به حساب میآید. مدیران ارشد کشور علاوه بر تجربه گذشته نیازمند بهروز بودن هستند. سرعت و چابکی هیات وزیران نیز شاخص مهم دیگری است که نباید آن را فراموش کرد. فضای امروز با چهار سال قبل تفاوت دارد. همانطور که توضیح دادم، در دوره قبل نیازمند آرامش و صبوری بودیم، اما در این دوره باید روند اجرای برنامهها تسریع شود تا بتوانیم مسائل جدیای را که جامعه با آن دستوپنجه نرم میکند، حل کنیم و در ریلهایی که در دولت یازدهم نصب شد، لوکوموتیوهای اجرایی را با سرعت مناسبی به راه بینداریم. بنابراین چابکی مدیران کابینه دولت دوازدهم بسیار حائز اهمیت است. جامعه نیازمند این است پاسخ اعتمادی را که به دولت کرده است ببیند. این اعتماد باید استمرار پیدا کند که در کارآمدی دولت تاثیر بسیاری دارد. هرچند بحث اعتماد تنها برای قوه مجریه نیست و برای سایر دستگاهها نیز باید اعتمادسازی شود. یکی از تاثیراتی که اعتماد در کشور خواهد داشت، مربوط به بحث سرمایهگذاری است که میتواند گرهگشای بسیاری از مشکلات کشور باشد. سرمایهگذاری خارجی و داخلی و همچنین امنیت تولیدکنندگان تنها مربوط به عملکرد قوه مجریه نیست و دستگاههای دیگری نیز باید از زوایای مختلف این فضا را فراهم کنند. یکی دیگر از پتانسیلهای مهم کشور در بحث «گردشگری» است که همه دستگاهها باید به کمک قوه مجریه بیایند تا از این سرمایه لایزال استفاده کنیم و بخشی از چالش اشتغال را حلوفصل کنیم.
یکی از مهمترین وزارتخانههای دولت، وزارت علوم است که انتقاداتی به آن وارد میشد. بیش از دو هزار نفر از اساتید دانشگاهی نیز طی نامهای از رئیسجمهور درخواست کردند تا آقایان توفیقی و فرجیدانا در این حوزهها به کار گمارده شوند. شما به عنوان کسی که سابقه معاونت در این وزارتخانه را داشتهاید، چه ارزیابیای در این زمینه دارید؟
دستگاهها و سازمانهای مختلف باید رویکردی علمی به خود داشته باشند و تا زمانی که مدیریت کشور دانشبنیان نشود، بسیاری از مشکلات ما حل نمیشود و این موضوع نیز یکی دیگر از شاخصهای مهمی است که باید مد نظر آقای روحانی قرار بگیرد. ما در شرایط کنونی نیازمند این هستیم که از صاحبنظران در همه امور استفاده شود و لازم است فضایی فراهم شود که چهرههای علمی کشور به ایران بازگردند. یکی از مهمترین مسائل کشور بحث توسعه دانشبنیان است. گامهایی در این زمینه برداشته شده، اما فاصله زیادی تا حالت ایدهآل داریم. منابع بالقوه خوبی در کشور وجود دارد، اما تا زمانی که این منابع بالفعل نشود و با نهاد دانش پیوند نخورد، جهشهای بزرگ رخ نمیدهد. اقتصاد مقاوم و پیشرفت در همه عرصههای کشور در گرو همین موضوع است. سکانداری نهادهای علمی و اینکه چه کسانی بر مسند سکان علمی کشور تکیه بزنند، بسیار اهمیت دارد. جامعه علمی کشور بسیار بزرگ است. ما درحال حاضر بیش از 5میلیون دانشجو در کشور داریم که بخشی عظیمی از آنها دانشجوی دکترا و کارشناسی ارشد هستند. کسی که بتواند از این مجموعه به شکل بهینه و مبتنی بر یک استراتژی روشن استفاده کند، باید شخصیتی باشد که توانایی علمی دارد و با نگاهی جهانی و همچنین بومی، میتواند از پتانسیلهای علمی کشور بهرهگیری کند. اقدام اساتید کشور و طرح چنین درخواستی از رئیسجمهور، به نظر من دست گذاشتن بر نکتهای دقیق و مهم است. افرادی را نیز مطرح کردهاند که از زبدگان و نیروهای نخبه کشور هستند. امیدواریم که با تصدی مسئولیت این افراد شاهد پیوند عمیق توسعه علمی با دیگر بخشهای کشور باشیم و در کنار آن نیز شاهد حل بسیاری از امور جامعه کشور از مجرای علمی باشیم.
سایر اخبار این روزنامه
«نطق سياست» گشودهتر مي شود
«بيت المال» را به «مال البيت» تبديل كردهايم
جام تازه برجام
تجربه، روزآمدی و چابکی ۳ فاکتور مهم کابینه آینده
توتال جاده صاف کن سرمایهگذاری خارجی
یادداشـتهـای اخـتصـاصـی
لزوم تغییرات جدی درحوزه اقتصاد
موانع زنان در پستهای کلان
شهردار چهكسی باشد؟
قوه قضائیه را ازدرون اصلاحکنید
دولت فرصت خطا ندارد
ريختن نفت بر روي آتش اختلاف!
برجام زیست محیطی کلید خورد
زمانی برای دیدار رهبری و رئیس جمهور اعلام نکردم
نامه پاتولوژیستها به دکتر روحانی
گفتوگو و وحدت ملی
آخرین افتتاح آقای شهردار!
آب پاکی روی دست زنان